فعالیت‌های سازمان قضایی نیروهای مسلح در زمینه پیشگیری از وقوع جرم

- معاون قضایی و حقوقی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در گفت‌وگو با میزان به تشریح فعالیت‌های پژوهشی این سازمان در زمینه پیشگیری از وقوع جرم و مسائل حقوقی و قضایی پرداخت.

محمود صفری از فعالیت چهار کمیسیون در سازمان قضایی نیرو‌های مسلح با رویکرد پژوهشی در حوزه مسائل قضایی و حقوقی خبر داد و گفت: کمیسیون‌های قضایی و حقوقی، قوانین جزایی، تدوین لوایح و تنقیح قوانین و مقررات، سازمان قضایی نیرو‌های مسلح را در پیشبرد اهداف تحولی خود یاری می‌کنند.

این مقام قضایی به تشریح اهم اقدامات این کمیسیون‌ها پرداخت و گفت: پیش نویس لایحه اصلاح ماده ۵۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری ابتدا در کمیسیون تدوین لوایح و سپس کمیسیون قضایی و حقوقی بررسی و نظرات اصلاحی به معاونت حقوقی و امور مجلس قوه قضاییه ارسال شد.

معاون قضایی و حقوقی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح با اشاره به بررسی قوانین منسوخ دادرسی نیرو‌های مسلح در کمیسیون تنقیح قوانین و مقررات گفت: حدود ۱۱ قانون و ۲۲ ماده و تبصره از قوانین مختلف که نسخ صریح یا ضمنی شده بودند، شناسایی و به معاونت حقوقی و امورمجلس قوه قضاییه اعلام شد.

وی گفت: همچنین قانون کاهش مجازات حبس تعزیری در کمیسیون قوانین جزایی بررسی و خلاصه‌ای از آن در قالب جداول تهیه و برای قضات سراسر کشور ارسال شد.

صفری، تحقیق درباره توسعه صلاحیت‌های سازمان قضایی نیرو‌های مسلح را از دیگر اقدامات کمیسیون تدوین لوایح سازمان قضایی نیرو‌های مسلح برشمرد و گفت: برای افزایش صلاحیت‌های سازمان با دستور و اجازه مقام معظم رهبری و موافقت رئیس قوه قضاییه، نظرات و پیشنهاد‌های قضات دادسرا‌ها و دادگاه‌های نظامی سراسر کشور جمع آوری و بعد از کار کارشناسی دقیق در کمیسیون، در سیر مراحل تصویب قرار گرفت و مهر ماه امسال توسط آیت الله رئیسی ابلاغ و در روزنامه رسمی منتشر شد.

معاون قضایی و حقوقی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح از تدوین و انتشار کتاب‌های «تبیین اندیشه‌ها و تدابیر قضایی مقام معظم رهبری» و «فرامین مقام معظم رهبری ناظر بر رسیدگی‌های دادسرا و دادگاه‌های نظامی» خبر داد و گفت: این تدابیر ارزشمند و ماندگار ویژه مدیران و قضات دستگاه قضا و سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تدوین و منتشر شده و بزودی رونمایی می‌شوند.

صفری به دیگر اقدامات پژوهشی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح اشاره کرد و گفت: ماده ۵۴ قانون مجازات جرایم نیرو‌های مسلح که به مسئولیت کیفری و مدنی فرماندهان و مسئولان نیرو‌های مسلح ناشی از بی احتیاطی و بی مبالاتی منجر به تلفات جانی و صدمات بدنی پرداخته است از جهات مختلف مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفت و نهایتاً متن آموزشی برای قضات تهیه شد که بزودی منتشر می‌شود.

وی همچنین از انتشار کتاب شرح جامع قانون مبارزه با مواد مخدر خبر داد و افزود: این کتاب بر اساس آخرین اصلاحات این قانون آماده شده و آرای دیوان عالی کشور و نظریات مشورتی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح و اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره هر ماده به ترتیب در این کتاب آمده و رویکرد کاملاً کاربردی دارد.

این مقام قضایی در ادامه، به پژوهش‌های سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در حوزه پیشگیری از جرایم پرداخت و گفت: تحقیق درباره مبانی و نهاد‌های پیشگیری قضایی -کیفری در حوزه جرایم نظامی یکی از این پژوهش هاست که نظام‌های حقوقی ایران، فرانسه، مصر و آمریکا را در قالب تطبیقی مورد مطالعه قرار داده است.

معاون قضایی و حقوقی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح، مطالعه علل، آثار و راهکار‌های پیشگیری از آسیب سوءاستفاده از موقعیت شغلی و اختیارات و امکانات دولتی را از دیگر پژوهش‌ها در زمینه پیشگیری از جرایم برشمرد و گفت: بررسی علل و عوامل اطاله دادرسی و بستر‌های خروج از آن در جرایم نیرو‌های مسلح، نحوه استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس در جرایم نیرو‌های مسلح و مبانی کیفرشناختی و متنوع سازی پاسخ به جرایم، سه تحقیق دیگری است که در دستور کار پژوهشی سازمان قرار دارد.

صفری با اشاره به رویکرد سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در استفاده از ظرفیت نخبگان دانشگاهی و نیرو‌های مسلح در حوزه تولیدات پژوهشی از اجرای ۹ پروژه تحقیقاتی توسط نخبگان خبر داد.

وی گفت: در حوزه حقوق شهروندی دو تحقیق با عنوان «نقش پلیس فتا در حفظ حقوق شهروندی» و «نظام حقوقی حاکم در برقراری ایستگاه ثابت و موقت ایست و بازرسی با تأکید بر حفظ حقوق شهروندی» و در حوزه حقوق نظامی «میانجی‌گری و مصالحه پذیری دعاوی نیرو‌های مسلح در پرتو عدالت ترمیمی» در دسته تهیه است.

این مقام قضایی به دو پروژه تحقیقی نخبگان در زمینه مطالعات تطبیقی اشاره کرد و افزود: «مطالعه تطبیقی رسیدگی به تخلفات انضباطی نیرو‌های مسلح با کارکنان دستگاه‌های اجرایی در نظام حقوقی کشور از منظر اصل دادرسی منصفانه» و «مطالعه تطبیقی سیاست جنایی ایران و آمریکا در خصوص حبس‌زدایی در قوانین نیرو‌های مسلح» موضوع این طرح‌های پژوهشی است.

معاون قضایی و حقوقی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح همچنین خبر از تولید دو پژوهش در حوزه حقوق بین الملل بر اساس نیاز‌های روز نیرو‌های مسلح داد و افزود: پژوهش درباره «ابعاد حقوقی حضور ناوگان دریایی نیرو‌های مسلح در تأمین امنیت حمل و نقل تجاری» و «نقش لجستیک و مدیریت نظامی در حقوق تجارت بین الملل با تأکید بر مورد ایران در خلیج فارس» در دست تولید است.

وی از «بررسی مقررات و برگزاری مناقصات در نیرو‌های مسلح» و «مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی وابسته به نیرو‌های مسلح در جرایم اقتصادی» به عنوان دو پژوهش نخبگان در حوزه جرایم مالی نام برد.