S300 موشکی با توانایی اجرای تاکتیک "بزن دررو"

به گزارش ، اس-۳۰۰ ( s-300) یک سامانه موشکی سطح‌به‌هوای دوربرد و خودکششی با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست که در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط شرکت همکاری‌های صنعتی آلماز برای نیروی دفاع هوایی شوروی ساخته شد. مدل‌های مختلف این موشک در نام‌گذاری ناتو با نام‌های سام ۱۰، سام ۱۲ و سام ۲۰ شناخته می‌شوند.

اولین مدل این موشک با نام اس-۳۰۰ پی برای نخستین بار در سال ۱۹۷۹ در شوروی عملیاتی شد، هرچند تکامل آن از سال ۱۹۶۹ به منظور ساخت موشک سطح به هوایی با برد ۷۵ کیلومتر که هم در نیروی زمینی و هم در نیروی دریایی استفاده شود، آغاز شده بود.

این موشک در ابتدا برای رهگیری هواپیماها و موشک‌های کروز ساخته شده و بعدها توانایی رهگیری موشک‌های بالیستیک نیز به آن افزوده شد.

از جدیدترین مدل های این سامانه می توان به سامانه اس-۳۰۰ پی‌ام‌یو اشاره کرد که یکی از پیشرفته ترین موشکهای زمین به هواست و توانایی آن را دارد تا اهدافی واقع در ارتفاع‌ حداکثر ۲۷ کیلومتری را منهدم سازد. این سامانه توانایی پیگیری همزمان ۱۰۰ هدف و درگیری همزمان با ۱۲ هدف را دارد. زمان آماده‌سازی آن حدود ۵ دقیقه و موشکهای آن از نوع انبارشونده‌است که مانند مهمات معمولی نیاز به هیچگونه نگهداری در مدت عمر مفید خود ندارند.

اس-۳۰۰ شباهت زیادی با سامانه پدافندی آمریکایی ام‌آی‌ام-۱۰۴ پاتریوت دارد. مدل‌های پیشرفته‌تر اس-۳۰۰ توانایی اجرای تاکتیک «بزن‌دررو» را دارند که بقاپذیری آن‌ها را در شرایط جنگی افزایش می‌دهد و در شرایط ویژه می‌توانند به عنوان یک سلاح تهاجمی عمل کنند؛ برای مثال موشک‌های اس-۳۰۰ چینی مستقر در تنگه تایوان توانایی حمله به فضای هوایی تایوان را دارند و تهدیدی برای تمامی هواپیماهای آمریکایی به شمار می‌روند که ممکن است در درگیری احتمالی به کمک این کشور بیایند؛ به جز هواپیماهای فوق‌العاده رادارگریز بی-۲ و جنگنده اف-۲۲ راپتور. به همین جهت پیش‌بینی می‌شود که مأموریت حمله وسیع به سیستم‌های اس-۳۰۰ به جنگنده‌های اف-۲۲ واگذار شود. اس-۴۰۰ فاتح با نام ناتو سام-۲۰ سیستم موشکی تکامل‌یافته اس-۳۰۰ است که در سال ۱۹۹۹ معرفی و از سال ۲۰۰۶ وارد فعالیت در ارتش روسیه شده‌است.

سیستم ضد موشک اس ۳۰۰ یکی از بهترین سیستم‌های ضد موشک است. ALMAZ-S-۳۰۰چند کانالی می‌باشد که یک سیستم دفاع هوایی با توان کار بالا و در هر نوع شرایط آب و هوایی قابل عملیاتی می‌باشد و توانایی حمله به هواپیما با مانور بالا و همانطور که گفته شد به موشکهای کروز و موشکهای بالستیک و هر هدفی که دارای سرعت بالا است، می‌باشد این سیستم دارای ماکزمیم برد ۲۰۰ کیلومتر می‌باشد که بردی بالغ بر ۹۰ کیلومتر برای اهداف ایرودینامیکی و ۴۰ کیلومتر برای موشکهای بالستیکی می‌باشد.

S-۳۰۰

اس 300  متشکل از پست فرماندهی و نهایتا ۶ قبضه موشک و پست فرماندهی آن شامل ایستگاه کنترل منطقه نبرد و یک رادار تحصیل هدف می‌باشد. یک واحد موشک شامل رادار آشکار ساز هدایتی هدف چند منظوره و نهایتا ۱۲ تریلر لانچر که هر کدام از آنها ۴ موشک آماده به آتش را نگهداری می‌کنند.

این سیستم مي‌تواند پست فرمانـدهی را به طـور اتـوماتـیک و پارامـترهایی از قبیل سرعت، فاصله، ارتفاع و جهت را مشخص، دوست و دشمن را ارزیابی، محیط جنگ و هدفهایي را که باید مورد اصابت قرار گیرد در میان واحدها توزیع کند.

در این سیستم موشک‍ها به صورت عمودی پرتاب می‌شوند بنابراین هر هدفی را در هر جهتی که حمله‌ور شود درگیر می‌كند. این سیستم بردی نزدیک به ۲۰۰ کیلومتر دارد و از ۱۰ متر تا سقف هواپیماهای جنگی را پوشش آتش می‌دهد. توان عملیات خودمختار سیستم S-۳۰۰ ممکن است از پست فرماندهی فرمانده‌هان رده بالایی را برای بکارگیری این سیستم تقاضا کند.

S-۳۰۰ زمان پرتاب موشک، عملیات اتوماتیک بالا، درصد آتش راکاهش می‌دهد. این سیستم می‌تواند به طور همزمان با ۶ هدف که با فرستادن ۲ موشک به هر هدف درگیر شود.

موشکهای S-۳۰۰ روی کانتینرهای مخصوص رها، حمل و نگهداری می‌شوند که اینها به مدت ۱۰ سال هیچ‌گونه سرویس یا تنظیم یا بازرسی ندارد. موشک به هر جهتی از جایگاهی روی کانتینرها تعبیه شده است پرتاب می‌شوند.

زمانی که سیستم در جنگل یا جای ناهموار بکار گرفته می‌شود آنتن آن ممکن است روی یک دکل مخصوص مستقر گردد. رادار ابتدا هدف توسط آنتن (جستجو) Serch و تحصیل و سپس آنرا رهگیری می‌کند و هدایت موشک را از کلاترهای (موانع) سخت زمینی و از محیط (جنگ الکترونیک)Jaming با دقت بسیار بالایی بر عهده می‌گیرد. در عملیات همزمان S-۳۰۰ هدف‌ها را توسط رادار مراقبت آرایه فازی (آنتن ثابت همه جهته) دریافت می‌کند.

این سیستم می‌تواند ارتفاعی بین حداقل ۱۰ متر و حداکثر ۲۷۰۰۰ متر را پوشش دهد و از دیگر خصوصیات این سیستم عکس‌العمل سریع می‌باشد. این سیستم دارای آتش زیاد و همزمان شش هدف را مورد حمله قرار می‌دهد که برای هر هدف ۲ موشک می‌فرستد اجزای اصلی آن سیستم رادار چند منظوره ۳۰NoE می‌باشد که در ناتو به نام ( SLAP LIP ) معروف است.

بخش‌های دیگر آن حمل و نقل توسط لودر لانچر، تلفن می‌باشد و شامل چهار موشک عمود پرتاب در کانتینر پوشیده و لانچر و ایستگاه کنترل آتش رادار بر روی شاسی سوار هستند. قسمت تهیه نیرو مربوط به آنها نیز در این شاسی جایگزین شده است.

یک رادار چند منظوره جهت یابی و هدایت موشک و برای مقابله با ECM های(ضد جنگ الکترونیک) سنگین در این سیستم تعبیه شده است که می‌تواند به راحتی ECM رااز بین ببرد که با علائم رادیویی دیجیتالی ( DATA ) بالا می‌رود و در وضعیت ۵۸ درجه کاری قرار می‌گیرد و موقع حاضر به راه پایین روی سقف شیلتر جمع می‌شود.

برای استفاده از این رادار در مناطق جنگی و مناطق ناهموار آن را روی دکلی سوار می‌کنند که توسط آن می‌توان رادار را برای پرتاب عمودی موشک تراز کرد.

بطور کلی هر آتشبار شامل رادار، ماشین، پست کنترل فرماندهی و بالغ بر ۱۲ تا TZL خودرو و در مجموع ۴۸ موشک آماده دراستاندارد آتشبار روسی قرار دارد. بعلاوه دراستاندارد آتشبار روسی هر لشگر یا هنگ از سه آتشبار بعلاوه یک پست فرماندهی S۳M۶E و یک سیستم کنترل که توسط اداره ALMAZ ساخته شده است و قادر است بالغ بر ۶ آتشبار S-۳۰۰ PMU۱ را کنترل کند که این سیستم همچنین برای استفاده از تلفیق با گروه آتشبار یا توپخانه موثر است.

یک سایت راداری از این سیستم توانایی دنبال کردن همزمان ۱۰۰ هدف را بالغ بر ۳۰۰ کیلومتر را دارد. و می‌تواند هدف‌هایی که تا سقف ۱۰۰۰۰ کیلومتر بر ساعت پرواز می‌کنند، بطور خودکار نشانه‌گیری کند و روی هدف خطرناک‌تر لاک کند. دو نوع TEL در دسترس اپراتور می‌باشد که با نامهای ۵PS۵TE , ۵PS۵SE می‌باشد. نوع اول توسط کامیون ۶.۶ KRAZ-۲۶۰B بکسل می‌شود. در حالی‌که نوع دوم توسط کامیون تحرک بالا MAZ-۵۴SM۸ بکسل می‌شود.

موشک S-۳۰۰ توسط اداره فاکل ساخته می‌شود که با سوخت جامد و یک مرحله‌ای کار می‌کند و قادر به حرکت با سرعت حداکثر ۶ ماخ می‌باشد. کلاهک ترکشی آن ۱۴۳ کیلو وزن دارد و از لانچرهایی که بر روی کانتینر سوار می‌شوند برای پرتاب موشک استفاده می‌شود.