گره اصلی عرضه خودرو در بورس

- روزنامه اعتماد نوشت: آبان ماه امسال بود که طرح مجلس برای ساماندهی عرضه خودرو به تصویب اولیه مجلس رسید. بر اساس این طرح مقرر شد تا محدودیت خرید ۳ سال یک‌بار برای خریداران در نظر گرفته شده و در عین حال، خرید و فروش خودرو‌ها از طریق بورس کالا انجام شود.

البته در این طرح عنوان شد عرضه خودرو‌های پرتیراژ در بورس کالا صورت گیرد و فقط خودرو‌هایی که تیراژ تولید محدود دارند و یا شرکت‌هایی که تولیدشان بسیار محدود است، از این قاعده مستثنی شوند. بر اساس این طرح خودروسازان اصلی ملزم به عرضه محصولات خود در بورس کالا می‌شدند و ضمن آن تعیین قیمت پایه خودروها، به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان واگذار و سپس قیمت نهایی برای فروش، بسته به عرضه و تقاضای بورس تعیین می‌شد.

مخالفت وزیر صمت با عرضه خودرو در بورس هنوز یک ماه از تصویب اولیه این طرح نگذشته بود که علیرضا رزم‌حسینی وزیر صنعت، معدن و تجارت سی‌ام آذر ماه اعلام کرد: کمیته خودرو عرضه خودرو‌های داخلی در بورس کالا را نپذیرفته است و آن را غیرمنطقی می‌داند و ما در نهایت به این جمع‌بندی رسیدیم که بازار خودرو باید خود به خود تنظیم شود و عرضه محصولات خودروسازان در بورس کالا منطقی نیست. کمیته خودرو نیز این موضوع را پذیرفته است.

انتقاد رییس کمیته خودرو به سخنان وزیر صمت

پس از آن روح‌الله ایزدخواه رییس کمیته خودرو در کمیسیون صنایع مجلس به سخنان وزیر صمت واکنش نشان داد و گفت: کلیات طرح عرضه خودرو در بورس کالا در کمیسیون تصویب شده و ما در حال بررسی جزییات این طرح هستیم و به هیچ‌وجه از دستور کار خارج نشده است و آقای رزم‌حسینی از ابتدا مخالف این طرح بودند و احتمالا با چند تن از مخالفان طرح عرضه خودرو در بورس در مجلس صحبت کرده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که این طرح منتفی شده است در حالی که این‌طور نیست و این موضوع به هیچ‌وجه از دستور کار خارج نشده است.

رییس کمیته خودرو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از رویکرد وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: وزیر صمت طرحی را به صورت حضوری برای ما تشریح کرد و آن هم اینکه قیمت‌گذاری خودرو‌های کم‌تیراژ که ۴۵ درصد محصولات خودروسازان را شامل می‌شود آزاد شود و قیمت‌گذاری خودرو‌های پرتیراژ دستوری بماند، اما هر سه ماه یک بار اصلاحیه بخورد و افزایش یابد. اگرچه این طرح به صورت حضوری برای نمایندگان تشریح شد و لایحه و امثالهم به مجلس ارایه نشده است، اما مجلس به هیچ‌وجه با این برنامه موافق نیست.

پیشنهاد تشکیل کمیته‌ای فراقوایی برای صنعت خودرو

آرش محبی نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان کشور در خصوص سخنان ضد و نقیض عرضه خودرو در بورس کالا  گفت: یکی از ایرادات بزرگ در صنعت خودروسازی امروز عدم هماهنگی بین قواست و ما پیشنهاد دادیم تا کمیته‌ای فراقوا از ارکان تصمیم‌گیرنده در صنعت خودرو تشکیل شود تا این چندگانگی‌ها را بتوان حل کرد. طرح عرضه خودرو در بورس کالا طرحی است که در کمیته خودرو در دست بررسی است و باید ابتدا در کمیسیون صنایع مجلس به تصویب برسد و پس از آن به صحن علنی مجلس برود منتها این طرح یک بار در کمیسیون صنایع با ایراداتی روبرو و رد شد و مجددا در کمیته خودرو در دست بررسی قرار دارد.

‌
نمی‌توان معطل تصویب نهایی این طرح شد

دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان با بیان اینکه این طرح تا تایید نهایی حداقل ۷ تا ۸ ماه زمان می‌برد، خاطرنشان کرد: تا نهایی شدن این طرح نمی‌توان معطل ماند و نیازمند یک طرح ضرب‌الاجل برای این صنعت هستیم زیرا تنها یکی از بند‌های این طرح مربوط به عرضه خودرو در بورس کالاست و بند‌های دیگر آن به موضوعات دیگری مرتبط است.

این فعال حوزه خودرو تصریح کرد: در این مدت شاید مجلس قادر باشد تا نظر دولت را جلب کند، اما مساله‌ای که حائز اهمیت است این است که طرح بسته جهش تولید خودرو را نهایی کنند تا شاهد سرو سامان گرفتن تولید خودرو باشیم. محبی‌ن‍ژاد افزود: این ضرورت حس می‌شود تا طرح جهش تولید خودرو که در ۴ محور تدوین شده هر چه زودتر مصوب شود زیرا با اجرای این طرح زیان‌دهی خودروسازان و قطعه‌سازان کاهش یافته، سهام خودرویی‌ها رشد خوبی را تجربه خواهد کرد و سهامداران می‌توانند چشم‌انداز خوبی برای سهم‌های خود متصور باشند.

کشف قیمت همه خودرو‌ها در بورس عملیاتی نیست

دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان کشور در مورد ضرورت یا عدم ضرورت قیمت‌گذاری خودرو در بورس کالا گفت: با توجه به تکثر مدل خودرو‌ها در کشور و آپشن‌های مختلفی که وجود دارد به صورت کلی عملیاتی شدن این موضوع بسیار سخت است و شاید اصلا عملیاتی هم نشود، اما تعداد محدودی از خودرو‌ها شاید برای قیمت‌گذاری به بورس کالا راه پیدا کنند، البته این موضوع برای همه خودرو‌ها عملیاتی نیست و از ابتدا هم تنها برای تعداد محدودی از خودرو‌ها و کشف قیمت آن این موضوع مطرح شد تا از قیمت‌گذاری دستوری خارج شوند.

بر اساس این گزارش؛ در حالی که برخی فعالین این حوزه با اجرای طرح عرضه خودرو در بورس کالا موافق هستند و اجرای این طرح را راهی برای شفاف‌سازی قیمت‌ها و شکستن حباب قیمت‌ها عنوان می‌کنند و معتقدند دست دلالان را از این بازار کوتاه خواهد کرد، اما در مقابل عده‌ای دیگر معتقدند؛ عرضه خودرو در بورس مزیت ویژه‌ای ندارد، شاید قیمت را شفاف کند، اما اگر قرار باشد، عرضه خودرو در بورس همراه با کنترل قیمت‌ها باشد، بهتر است در خارج از بورس تعیین قیمت شود.

ضمن آنکه برای عرضه خودرو در بورس، نحوه عملکرد و مدیریت بورس کالا نیز باید مورد سنجش دقیق قرار گیرد چرا که هم اکنون برخی فعالان صنعت و همچنین مسوولان وزارت صنعت معتقدند حضور مدیران شرکت‌های خصوصی در هیات مدیره بورس کالا مانع از عملکرد صحیح این نهاد در عرضه برخی محصولات شده است. همچنین عرضه خودرو بدون سقف قیمت در بورس کالا زمانی می‌تواند رقابت و تعدیل در بازار را به همراه داشته باشد که عرضه و تقاضا تا حدی به یکدیگر نزدیک باشند و همه خودرو‌های تولیدی خودروسازان در بورس کالا عرضه شوند.