علت بروز سکته در افراد مبتلا به کووید-۱۹

- ایسنا به نقل از نیوزوایز نوشت:  شاید پژوهش جدیدی که در "دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس" (UCLA) انجام شده است، بتواند این موضوع را توضیح دهد که چرا کووید-۱۹ به افزایش خطر سکته منجر می‌شود. پژوهشگران، یافته‌های این پروژه را با جاری ساختن مایعی شبیه به پروتئین کووید-۱۹ در یک مدل چاپ سه‌بعدی از رگ‌های بیماری که به سکته دچار شده بود، به دست آوردند.

اگرچه کووید-۱۹ ابتدا با نشانه‌های شدید تنفسی شناسایی شد، اما این ویروس به بروز سکته در جوانانی منجر شده است که عوامل خطر شناخته شده‌ای ندارند. در هر حال، اطلاعات کمی در مورد افزایش خطر سکته ناشی از وجود کروناویروس در دسترس است.

پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس برای کسب اطلاعات بیشتر، از یک مدل سیلیکونی چاپ سه‌بعدی رگ‌های خونی مغز استفاده کردند تا نیروی حاصل از فشار آوردن خون درون را درون رگی که به صورت غیرعادی باریک شده است، شبیه‌سازی کنند.

این شرایط، "آترواسکلروز اینتراکرانیال" (intracranial atherosclerosis) نامیده می‌شود. پژوهشگران نشان دادند که این نیرو‌ها بر سلول‌های رگ اثر می‌گذارند و تولید مولکولی موسوم به "ACE۲" را افزایش می‌دهند که کروناویروس از آن برای ورود به سلول‌های روی سطح رگ‌های خونی استفاده می‌کند.

دکتر "جیسون هینمن" (Jason Hinman)، از پژوهشگران این پروژه گفت: جریان خون مستقیما بیان ACE۲ را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

پژوهشگران این مدل سه‌بعدی را با استفاده از داده‌های سی‌تی‌اسکن عروق خونی مغز انسان ایجاد کردند. آن‌ها سپس، سطوح داخلی مدل‌ها را با سلول‌های اندوتلیال که رگ‌های خونی انسان را می‌پوشاند، پوشاندند. مدل‌ها به پژوهشگران کمک کردند تا از همان نیرویی که طی عفونت ناشی از کووید-۱۹ به رگ‌های خونی وارد می‌شود، تقلید کنند.

پژوهشگران برای تایید این موضوع که آیا کروناویروس می‌تواند همراه با جریان خون به مولکول ACE۲ روی سلول‌های اندوتلیال مغز بچسبد یا خیر، از ویروس‌ها تقلید کردند. آن‌ها مولکول‌های چربی تولید کردند که حاوی پروتئین‌های خوشه‌ای بودند که کروناویروس از آن‌ها برای اتصال به ACE۲ استفاده می‌کند. پژوهش‌های پیشین نشان داده بودند که کروناویروس به سلول‌های اندوتلیال در اندام‌های دیگر متصل می‌شود، اما مشخص نبود که این اتفاق در مغز هم رخ می‌دهد.

پژوهشگران پس از ابداع این مدل جدید تایید کردند که این ذرات در واقع با سلول‌های پوشاننده رگ به خصوص در نواحی از مغز که سطح بالاتری از ACE۲ را دارند، ارتباط برقرار می‌کنند. هینمن گفت: یافته‌های این پژوهش می‌توانند میزان افزایش سکته مغزی را در افراد مبتلا به کووید-۱۹ توضیح دهند.

یک کشف دیگر، بینشی را ارائه می‌دهد که شاید نهایتا بتواند به شناسایی افراد مبتلا به کووید-۱۹ که بیشتر در خطر ابتلا به سکته مغزی قرار دارند، کمک کند. هنگامی که دانشمندان به بررسی این موضوع پرداختند که چه ژن‌هایی در سلول‌های اندوتلیال پس از اتصال پروتئین خوشه‌ای کروناویروس به آن‌ها فعال می‌شوند، دریافتند که ژن‌های فعال‌شده، مجموعه خاصی از ژن‌های واکنش‌دهنده ایمنی هستند که در رگ‌های خونی مغز وجود دارند، اما در سلول‌های اندوتلیال دیگر اندام‌های بدن یافت نمی‌شوند.

هینمن افزود: یک واکنش اندوتلیال مغزی منحصر به فرد نسبت به ویروس وجود دارد که شاید برای شناسایی بیمارانی که بیشتر در معرض خطر سکته هستند، مفید باشد.

پژوهشگران قصد دارند بررسی‌های خود را با استفاده از کروناویروس زنده در مدل چاپ سه‌بعدی رگ‌های خونی انجام دهند تا نتایج بررسی کنونی بیشتر مورد تایید قرار بگیرند و مشخص شود که کدام یک از بیماران کووید-۱۹ بیشتر در خطر ابتلا به سکته مغزی قرار دارند.

این پژوهش، در مجله "Stroke" به چاپ رسید.