جنگل حرای بندر دیر قربانی جدید پرورش میگو

- اجرای طرح راه‌اندازی مرکز تکثیر و پرورش میگو در جنگل‌های حرای بندر دیر استان بوشهر که مستلزم احداث راهی به سوی سوله‌های تکثیر و پرورش میگو است به گفته کارشناسان حوزه محیط زیست، به معنای مرگ یک اکوسیستم ارزشمند است؛ با این حال با مجوز استاندار بوشهر، فعالیت‌ها برای احداث راه در ساحل دیر آغاز شده تا زمینه برای راه‌اندازی مرکز تکثیر و پرورش میگو فراهم شود.

احسان عابدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی کشور در این باره به میزان گفت: جنگل‌های حرا اکوسیستم های ارزشمندی هستند که در سامانه‌های دریایی و اقیانوسی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.

وی افزود: گیاهان حرا اصالتا خشک‌زی بوده‌اند اما در مواردی به دلیل رقابت با سایر گیاهان خشکی برسر فضا و آب، خود را به سمت آب کشانده‌ و با آب شور به صورت تخصصی سازگاری حاصل کرده‌اند. بدین ترتیب که از غدد دفع نمک خود استفاده کرده و پس از دفع نمک، از آب شیرین به جا مانده استفاده می‌کنند. حرا نمک را در برگ‌هایی که آماده دفع شدن هستند جمع می‌کند تا پس از جدا شدن این برگ‌ها نمک هم دفع شود.

این دکترای زیست‌شناسی دریایی یادآور شد: جنگل‌های حرا اکوسیستم‌هایی هستند که آبزیان ارزشمندی از جمله انواع ماهیان، میگوها، صدف‌ها، خرچنگ‌ها، حلزون‌ها، عنکبوت‌ها و ماهی گلخورک که به دلیل برخوردای از شش و آب‌شش می‌تواند هم در خشکی و هم در آب تنفس کند در آنها زندگی می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در استان بوشهر، بزرگترین جنگل‌های حرا در خلیج نایبند واقع شده‌اند گفت: جنگل‌های حرا، اکوسیستم‌هایی هستند که طی میلیون‌ها سال به تثبیت رسیده‌اند و از نظر زیباشناختی، اکوسیستم‌های نادری هستند. Rhizophora Mucronata و Avicennia marina. دو گونه از این گیاه است که در ایران زیست می‌کند.

عابدی با بیان اینکه جنگل‌های حرا نوزادگاهی برای آبزیان به شمار می‌روند گفت: بسیاری از آبزیان مانند میگو هنگام مَد که آب، جنگل‌ها را به طور کامل می‌پوشاند تخم‌گذاری کرده و به دریا بازمی‌گردند تا پس از گذشت مدتی، لاروهایی که مستقل شده‌اند هم وارد دریا شوند. این جنگل‌ها همچنین منطقه‌ای برای تولید مثل برخی آبزیان هستند. جنگل‌های حرا نقش بسیار مهمی در بقای آبزیان ایفا می‌کنند.

وی ادامه داد: جنگل‌های حرا همچنین تولیدات بسیاری برای دریا دارند چرا که مواد مغذی تولید می‌کنند که با جزر و مد به دریا وارد می‌شود. این تولیدات اولیه در دریا تاثیر گذار هستند و منشاء تولیدات ثانویه می‌شوند که در نهایت تاثیر مهمی در سطح بالای شبکه غذایی به جا می‌گذارند.

عابدی افزود: جنگل‌های حرا برای بومیان هم بسیار ارزشمند است چرا که بومیان از این جنگل‌ها خوراک دام و همچنین دارو تهیه می‌کنند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با تاکید بر اینکه جنگل‌های حرا به آب شیرین وابسته هستند گفت: جنگل‌ها حرا در استان بوشهر تنها چند کیلومتر از کوه‌های زاگرس فاصله دارند و از آنجا که سرریز آب‌ کوه‌ها به سمت دریاست جنگل‌های حرا می‌توانند از این آب استفاده کنند البته اگر مسئولان مانع احداث جاده و مرکز تکثیر و پرورش میگو شده و اجازه ندهند بسته شدن راه ورود آب شیرین به این جنگل‌های ارزشمند، عامل مرگ تدریجی آنها شود.

وی دلیل راه‌اندازی سایت تکثیر و پرورش میگو در نزدیکی جنگل‌ حرا در بندر دیر را استفاده از خور بردستان دانست گفت: در نزدیکی جنگل‌های حرا، خوری به نام خور بردستان وجود دارد که کسانی که  تکثیر و پرورش میگو انجام می‌دهند می‌توانند به راحتی، بدون اینکه کانالی زده شود، لایروبی شود و مجوزی دریافت شود به صورت طبیعی از آب این خور استفاده کنند و زمینه‌ساز مرگ تدریجی جنگل‌های حرا شوند.

عابدی تصریح کرد: اکوسیستم حرا یک پهنه است که ممکن است بخشی از آن گیاه نداشته باشد اما در آینده در همین پهنه خشک، گیاه به وجود خواهد آمد چرا که مردم و سمن‌های منطقه با کشت نهال حرا روز به روز این جنگل‌ها را گسترش می‌دهند. اما دیدگاه غیرعلمی برخی مسئولان سبب می‌شود بگویند که چون در این منطقه گیاهی نیست می‌توانیم جاده بکشیم و سایت تکثیر و پرورش میگو راه بیندازیم.

وی با ابراز تاسف از اینکه احداث جاده، سبب قطع مسیر آب شیرین به سمت جنگل‌های حرای بندر دیر و در نتیجه مرگ آنها می‌شود گفت: راهی که خوستار احداث آن هستند به سوله مرکز تکثیر و مرکز پرورش میگو منتهی می‌شود. در مرکز تکثیر از مولدهای نر و ماده تخم می‌گیرند و پس از تبدیل آنها به لارو، آنها را به مراکز پرورش تحویل می‌دهند و نهایتا به سایت تجاری و بازاری می‌رسانند تا برای فروش آماده شوند.

این دکترای زیست‌شناسی دریا با تاکید براینکه ورود پساب مرکز تکثیر و پرورش میگو به دریا، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به اکوسیستم منطقه وارد می‌کند گفت: مرکز تکثیر پر از تانک و مخازن و منابعی است که در آن آب می‌ریزند تا لاروها تکثیر شوند. این تانک‌ها مرتبا شسته و ضدعفونی می‌شوند. مواد شست‌وشو دهنده در پساب خروجی این مراکز به دریا وارد می‌شود و با آلوده کردن دریا، جنگل‌های حرا و زیستمندانش را روزبه‌روز به مرگ نزدیک‌تر می‌کنند.

عابدی با تاکید بر اینکه با احداث جاده و سایت تکثیر و پرورش میگو، یکی از بکرترین زیستگاه‌های کشور برای همیشه نابود خواهد شد و از مسئولان خواست، از نابود شدن جنگل‌های ارزشمند و زیبای حرای بندر دیر، جلوگیری کنند.

به گزارش میزان، بر اساس ماده ۱ قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب های کشور هرگونه بهره برداری و اقدامی که منجر به تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها گردد، ممنوع است اما اکنون با اجرای طرح تکثیر و پرورش میگو، تالاب خور بردستان، که یکی از تالاب‌های ارزشمند کشور به شمار می‌رود برای همیشه از بین خواهد رفت.