18 میلیون ایرانی حاشیه نشین هستند

به گزارش ، عباس آخوندی در سومین نشست «ستاد ملی بازآفرینی پایدار محدوده‌ها و محله‌های هدف احیا، بهسازی و نوسازی شهری» که با موضوع بررسی مشکلات سکونتگاه‌های غیر رسمی استان فارس در وزارت راه و شهرسازی برگزار شد، گفت: باید این سیاست برای همه جا بیفتد که شهروند درجه اول و دوم و سوم نداریم و همه شهروندان از حقوق یکسان برخوردارند.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه نباید شهروند ساکن مناطق حاشیه‌ای این احساس را داشته باشد که علاوه بر دوری از مناطق برخوردار شهر، از اجتماع هم به حاشیه رانده شده‌ است، ادامه داد: منظور از حاشیه‌نشینی، دوری فیزیکی از مرکز شهر نیست؛ بلکه منظور هر نوع دوری از جامعه را شامل می‌شود که می‌تواند شامل مناطق مرکزی شهرها هم باشد مثلا در تهران مردم ساکن منطقه ۱۲، در مشهد ساکنان بافت‌های اطراف حرم رضوی (ع) یا در شیراز ساکنان بافت سعدیه چنین احساسی دارند.

وی با تأکید بر لزوم بررسی موضوع به حاشیه رانده شدن اجتماعی شهروندان در ستاد ملی بازآفرینی شهری افزود: البته مطرح کردن این سخنان در حد حرف بوده و عمل به آن بسیار سخت است؛ از صداوسیما می‌خواهم نمونه‌هایی از احساس عدم تعلق به جامعه از سوی حاشیه‌نشینان را نمایش دهد تا این قضیه برای مردم ملموس‌تر باشد.

رئیس ستاد ملی بازآفرینی شهری با اشاره به زندگی نزدیک به ۱۸ میلیون نفر از ۵۵ میلیون نفر جمعیت شهری در حاشیه‌های شهرها که نزدیک به یک سوم شهرنشینان کشور را تشکیل می‌دهد، خاطرنشان کرد: بسیاری از این شهروندان خود را شهروند درجه دوم احساس می‌کنند که از سوی دیگر شهرنشینان به حاشیه رانده شده‌اند؛ خواه ساکنان مناطق واقعا حاشیه‌ای باشند و خواه ساکن مناطق مرکزی شهرها که از نظر فیزیکی حاشیه‌نشین نیستند اما از نظر روانی احساس حاشیه‌نشینان را دارند.

وی بحث مهم دیگر در سکونتگاه‌های غیر رسمی را موضوع ساماندهی حمل و نقل حومه‌ای کلانشهرها دانست و افزود: اگر مردمی که ساکن کلانشهرها هستند بدانند در صورت زندگی در فاصله ۳۰ تا ۴۰ کیلومتری این شهرها، ‌دسترسی راحتی با حمل و نقل عمومی به مرکز شهر دارند، دیگر نیاز به حاشیه‌نشینی در کلانشهرها و سکونتگاه‌های غیر رسمی را در خود احساس نمی‌کنند.

عضو کابینه دولت تدبیر و امید با تأکید بر اینکه باید برای سیستم حمل و نقل عمومی برنامه‌ریزی ویژه‌ای داشته باشیم، گفت: به عنوان مثال یکی از محورهای مهم مواصلاتی کشور، شیراز ـ مرودشت است که روزانه بیش از ۱۰۰ هزار تردد در آن به ثبت می‌رسد.

به گفته آخوندی هیچ سامانه‌ای برای اجرای سیستم حمل و نقل حومه‌ای در ایران نداریم؛ راه‌اندازی سیستم کارآمد حمل و نقل حومه‌ای در کلانشهرها در کاهش شدید مهاجرت بی‌رویه به شهرهای بزرگ نقش بسزایی دارد.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه فاصله توسعه‌یافتگی میان شهرستان‌های درجه دو استان‌ها با کلانشهرها و مراکز استان‌ها بسیار زیاد است، اظهار کرد: مثلا در استان فارس فاصله شیراز با جهرم و کازرون از نظر پیشرفت شهری بسیار زیاد است و باید سیاست‌گذاری حمایت از شهرهای ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفری تغییر یابد؛ اگر این نوع شهرها خوب عمل کنند، شهرهای میلیونی در مراکز استان‌ها ایجاد نمی‌شود.

آخوندی تأکید کرد: چگونگی اجرای این ایده، نیازمند بررسی‌ فراوان در ستاد ملی بازآفرینی است.

عضو هیئت دولت یازدهم با بیان اینکه موضوع بعدی این است که هنوز برخی مدیران شهری نمی‌دانند باید به محله‌های هدف بازآفرینی به صورت تک‌محله بنگرند یا به عنوان جزئی از کل شهر، ادامه داد: باید محله‌های هدف احیا و بازآفرینی شهری در کنار بافت‌ها و محله‌های مجاور دیده شوند.

وی با اشاره به موضوع احیای سکونتگاه غیر رسمی سعدیه در شیراز که برای بازآفرینی این منطقه، چند ده هکتار از زمین‌های اطراف آن هم باید در طرح اصلاح قرار گیرند، تاکید کرد: باید از طرح بازآفرینی محله سعدیه شیراز حمایت همه‌جانبه صورت گیرد.

آخوندی یکی از مهم‌ترین موضوعات در بازآفرینی شهرها را توجه به مبحث هویت محله‌ای ذکر و اظهار کرد: باید همه سیاست‌های بازآفرینی شهری به تقویت حس هویت محله‌ای و شهری برگردد.

وی شیراز را از شهرهایی دانست که جزئی از هویت ایران و بخشی از جریان «ایران‌شهر»‌ و هویت ملی است و ادامه داد: اجرای برنامه بازآفرینی شهری شیراز با کمک شهرداری با توجه به سیاست جدید کشور در حوزه بین‌الملل می‌تواند این شهر را به مرکز گردشگری بین‌المللی ایران تبدیل کند.

وزیر راه و شهرسازی در ادامه اظهارات خود موضوع اقتصاد شهری و ارتقای جایگاه آن در شهرها را از موضوعاتی که به کاهش سکونتگاه‌های غیر رسمی می‌انجامد دانست و گفت: شهر شیراز با توجه بر برنامه‌یزی برای تقویت صنعت گردشگری آن به سمتی می‌رود که نقش مشاغل خدماتی نقش برجسته‌تری داشته باشد.

وی با اشاره به اظهارات شهردار شیراز در خصوص اخذ عوارض صفر درصد از متقاضیان هتل‌سازی بیان کرد: تنها عدم اخذ عوارض کافی نیست و باید شهرداری برنامه‌های بیشتری برای توسعه گردشگری شیراز داشته باشد.

آخوندی در ادامه لزوم بازگشت جریان آب به رودخانه شهری شیراز برای زنده شدن هویت کالبدی این کلانشهر توریستی را یادآور شد که سپس مدیر کل راه و شهرسازی فارس با اشاره به انجام مطالعات کامل در این خصوص، گفت: پیمانکار مطالعات شهری تأکید کرده است امکان اجرای طرح احیای رودخانه شیراز وجود دارد.

گفتنی است در این نشست که به ریاست آخوندی برگزار شد، محمدسعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران (به عنوان دبیر نشست)، امیر امینی معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد وزیر راه و شهرسازی، خلیل رضاییان معاون عمرانی استاندار فارس، سیدمهدی هاشمی نمانده مردم تهران و رئیس کمیسیون عمران مجلس، شاهین محمدصادقی نماینده مردم کازرون در مجلس، هوشنگ عشایری مدیرکل راه و شهرسازی فارس، هوشنگ خندان‌دل معاون وزیر کشور و رئیس سازمان همیاری شهرداری‌های کشور، ناصر کلانتری قائم‌مقام معاونت بهداشت وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی و نمایندگانی از سایر دستگاه‌ها حضور داشتند.