بررسی کارنامه پژوهشگاه قوه قضاییه به مناسبت هفته پژوهش؛ از «ثبت بیش از دو هزار ایده در سامانه ایده» تا «قابلیت‌های سامانه ملی آراء قضایی»

- پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به منظور گسترش فرهنگ پژوهش در جامعه، روز ۲۵ ‬ آذر از سوی «شورای فرهنگ عمومی کشور» به نام روز پژوهش نام‌گذاری شد. وزارت علوم تحقیقات و فناوری نیز از سال ۱۳۷۹ ‬چهارمین هفته آذر ماه را به نام هفته پژوهش نام‌گذاری کرد و از سال ۱۳۸۴‬ این نام به «هفته پژوهش و فناوری» تغییر یافت.

در همین راستا، به منظور آگاهی از اقدامات پژوهشگاه قوه قضاییه به سراغ رییس پژوهشگاه قوه قضاییه رفتیم و در خصوص دستاوردهای این پژوهشگاه با «دکتر سید حجت‌اله علم‌الهدی» به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.

میزان: از سامانه ملی آراء قضایی شروع کنیم؛ گویا نسخه جدید این سامانه رونمایی شده است. این نسخه چه ویژگی هایی نسبت به نسخه قبلی دارد و اینکه آیا قرار است آراء قضایی که قطعی شده در این سامانه منتشر شود یا خیر؟

علم‌الهدی: سامانه ملی آراء قضایی در سال جاری توسط ریاست محترم قوه قضاییه در هفته قوه قضاییه رونمایی شد. سابق بر این نیز سامانه ای موجود بود که آراء قضایی در بستر آن سامانه منتشر می شد. همکاران ما در پژوهشگاه یک سامانه جدید را طراحی کردند که نسخه اول آن در هفته قوه قضاییه راه اندازی شد و نسخه جدید آن در هفته پژوهش امسال رونمایی شد. در این نسخه جدید قابلیت هایی پیش بینی شده که از جمله آن نمایه موضوعی آراء قضایی است. بر این اساس آراء قضایی که در رابطه با یک موضوع وجود دارد در این سامانه به صورت نمایه موضوعی درختواره قابل جستجو است.

قابلیت‌های نسخه به روز شده سامانه ملی آراء قضایی
قابلیت دیگری که در این نسخه جدید وجود دارد مخزن مستندات قانونی است. هر رأیی مستند به یک قانون، مقرره، نظریه مشورتی، رای وحدت رویه دیوان عدالت اداری یا دیوان عالی کشور است. مستندات قانونی آراء به صورت یک بانک و مخزن مستقل در سامانه گردآوری شده و اولا امکان مشاهده اصل آن مستند قانونی فراهم شده است؛ یعنی فرد می‌تواند با کلیک کردن روی آن مستند قانونی متن کامل آن قانون، مقرره، نظریه مشورتی و یا رای هیئت عمومی را مشاهده کند.

همچنین کلیه آرائی که مستند به یک قانون، مقرره، نظر مشورتی، رای هیئت عمومی دیوان عالی یا دیوان عدالت هستند به صورت یک جا قابل مشاهده است؛ یعنی از این طریق می شود برای آسیب شناسی قوانین و مقررات در بستر آراء قضایی اقدام کرد.

قابلیت دیگری که در نسخه جدید این سامانه طراحی شده، امکان نقد آراء قضایی است؛ به این معنا که مخاطبان بیرونی علاوه بر مشاهده آراء قضایی که تا الان امکان پذیر بود بتوانند آراء قضایی را نقد کنند و نقدهایشان برای پژوهشگاه قوه قضاییه ارسال شود و در صورت تایید توسط کاربران ما در پژوهشگاه این نقد برای همه مخاطبان قابل رویت است و این گام دیگری در جهت اتقان و شفافیت آراء قضایی است.

 

قابلیت دیگری که در نسخه جدید این سامانه پیش بینی شده امکان درج مشروح مذاکرات دیوان عالی کشور است. مشروح مذاکرات دیوان عالی کشور سال هاست که به صورت کتابی چاپ می شود و انتشار کتابی مشروح مذاکرات امکان استفاده اش را خیلی کم می کند؛ چرا که هم قیمت کتاب و کاغذ زیاد است و هم امکان جستجو در متن های مفصل مکتوب وجود ندارد. اینکه مشروح مذاکرات جلسات هیات عمومی دیوان عالی کشور وارد سامانه شود و در سامانه قابل جستجو باشد، قابلیت دیگریست که در نسخه جدید سامانه وجود دارد.

در حال حاضر بخشی از مشروح مذاکرات به صورت نمونه در سامانه وارد شده و در حال رایزنی با دیوان عالی کشور هستیم که برای انتشار مشروح مذاکرات هیئت عمومی دیوان عالی کشور به یک فرمولی برسیم. این‌ها قابلیت‌های جدیدیست که در نسخه جدید این سامانه در هفته پژوهش منتشر می شود.

میزان: در خصوص سامانه‌های دیگری که پژوهشگاه قوه قضاییه از آن‌ها رونمایی کرده است توضیح دهید.

علم‌الهدی: یکی دیگر از سامانه‌هایی که ما در هفته پژوهش امسال رونمایی کردیم، سامانه مدیریت پژوهش و نوآوری در قوه قضاییه است. این سامانه در واقع یک اتوماسیون پژوهشی است؛ یعنی کلیه فرآیندها و مراحل کارهای پژوهشی به صورت فرم‌های اینترنتی در این سامانه تعبیه شده است. بنا به سفارش خود ما و از ابتدا تا انتهای یک فرآیند پژوهشی یک قالب پژوهشی یک رویداد پژوهشی در بستر این سامانه قابل اجراست. این سامانه در واقع یک گام در جهت هوشمند سازی فعالیت‌های پژوهشی در قوه قضاییه است.

سامانه‌ای برای کارهای پژوهشی قضات و کارکنان قضایی
کلیه قضات و کارکنان قضایی علاوه بر پژوهشگران قوه قضاییه می توانند در این سامانه عضو شوند و کارهای پژوهشی خود را در بستر این سامانه انجام دهند. طرح‌های پژوهشی، گزارش‌های پژوهشی، گزارش‌های کارشناسی، کتاب، مقاله، گزارش نشست‌های علمی، گزارش نشست های نقد رای، گزارش حمایت از پایان نامه ها، طرح های اجرای گزینه خدمت سرباز نخبه ها و همایش های علمی و نشست های علمی در بستر این سامانه طراحی شده و از ابتدا تا انتهای آن در قالب این سامانه قابل انجام است؛ یعنی هم مجری، هم ناظر، هم داور و هم مدیری که رصد و پایش می کند، در بستر این سامانه کارهایشان انجام می شود و یک بانک اطلاعاتی کامل و جامع از کلیه کارهای پژوهشی در بستر این سامانه ایجاد خواهد شد و برای کلیه مخاطبان قوه قضاییه و کلیه قضات و کارکنان قابل استفاده است. در حقیقت این سامانه، یک داشبورد مدیریتی برای رصد، پایش، گزارش گیری و نظارت بر کلیه فرآیندها و کارهای پژوهشی است.

سامانه دیگری که ما در این هفته راه اندازی کردیم و آن را به صورت عمومی اطلاع رسانی کردیم، سامانه نشریات علمی قوه قضاییه است. نشریات علمی متعددی در بخش های مختلف قوه قضاییه منتشر می شود. کاری که سامانه نشریات علمی قوه قضاییه انجام می دهد این است که این نشریات را با حفظ استقلال خودشان در یک درگاه واحد و با یک بانک واحد تجمیع می کند و برای کاربر بیرونی قابل استفاده می کند.

سامانه ای برای تجمیع نشریات علمی قوه قضاییه
در این سامانه کاربر بیرونی با مراجعه به این درگاه در آن واحد کلیه نشریات علمی قوه قضاییه را هم می تواند مشاهده کند و هم می تواند در کلیه مقالات مندرج در این نشریات به صورت یکجا جستجو کند. بیش از 30 نشریه علمی در قوه قضاییه را شناسایی کرده ایم و در این سامانه فرد می تواند به صورت یکجا در این 30 نشریه کلمه مورد نظر را جستجو کند و کل مقالاتی که در خصوص آن وجود دارد را به صورت یکجا ببیند و استفاده کند.

در حال حاضر ما این سامانه را با هشت نشریه راه اندازی کرده ام که این هشت نشریه تقریبا 165 شماره و بیش از 1400 مقاله است و در این سامانه موجود است. ما این آمادگی را داریم که نشریات بخش های مختلف قوه قضاییه را با حفظ استقلال مدیریتی خودشان در این سامانه اضافه کنیم و در واقع می توانند از امتیازات این سامانه بهره مند شوند.

آن نشریاتی که سامانه اینترنتی ندارند نیز می توان از این درگاه برایشان سامانه اینترنتی تهیه کرد و در اختیار آن ها قرار داد که به جای انتشار فیزیکی که معمولا محدودیت های خاص خودش را دارد به صورت الکترونیک منتشر شود و در دسترس عموم قرار گیرد.

ما سال جاری یک جلسه با نشریات علمی موجود درقوه قضاییه داشتیم و پایه شورای نشریات علمی را در آن جلسه گذاشتیم تا بتوانیم کارهای جمعی و مشترکی را از این طریق انجام بدهیم.

سامانه دیگری که در این هفته راه اندازی شد، پورتال کتابخانه و مرکز اسناد علمی پژوهشگاه قوه قضاییه بود. در پژوهشگاه قوه قضاییه یک کتابخانه با حدود 40 هزار منبع اعم از منابع فیزیکی و الکترونیکی، شش هزار منبع الکترونیکی و دو هزار سند دیجیتال داریم. تا پیش از این، این کتابخانه به صورت داخلی بود و هر کسی که به این منابع نیاز داشت باید به اینجا مراجعه می کرد و از منابع استفاده می کرد. اکنون یک پرتال کتابخانه ای راه اندازی کردیم که اولا کلیه این منابع در بستر اینترنت قابل جستجو و قابل مشاهده است و ثانیا کلیه منابع دیجیتال، الکترونیک، کتب دیجیتال و یا اسناد اسکن شده ما در این بستر برای اعضای ما قابل رویت است و کسی که عضو پرتال می شود، عضو کتابخانه نیز می شود و می تواند به این اسناد از طریق همان بستر اینترنتی دسترسی داشته باشد و مطالعه کند.

میزان: با توجه به راه اندازی این سامانه آیا دیگر نیازی به مراجعه به پژوهشگاه نیست؟

علم‌الهدی: برای استفاده فرد می‌تواند از طریق پورتال کتابخانه عضو کتابخانه شود و می تواند منابع را رزرو کند و منابع الکترونیک را می تواند راسا از طریق پورتال مشاهده کند و نیاز به مراجعه نیست و امکان عضویت، رزرو و مشاهده منابعی که در کتابخانه وجود دارد و جستجوی در آن ها و امکان مشاهده منابع الکترونیک از طریق همان درگاه وجود دارد.

قابلیت دیگری که این پرتال دارد این است که کلیه کتابخانه های موجود در قوه قضاییه می توانند به عنوان زیرپرتال این سامانه تعریف و اضافه شوند؛ ما در حال حاضر با تک تک استان ها، معاونت ها و دستگاه های تابع که می توانیم برایشان کد کاربری بخریم، نامه نگاری کرده ایم.

ضمن اینکه این کتابخانه ها دارای سامانه می شوند؛ کل این سامانه ها در یک بستر واحد تجمیع می شود و در یک بستر واحد قابل جستجو است. یعنی شما می توانید بعد از اینکه این دسترسی ها داده شد و ورود اطلاعات صورت گرفت همزمان در کلیه کتابخانه های موجود در قوه قضاییه جستجو کنید. قابلیت دیگری که این سامانه دارد این است که تقریبا به کلیه کتابخانه های موجود در کشور وصل است و بیش از 100 کتابخانه در این درگاه اضافه می شوند. در آینده برنامه ما این است که کاری کنیم قاضی در حال رسیدگی به یک پرونده که نیاز به منبعی پیدا کرد، در کوتاهترین زمان ممکن آن کتاب در اختیار آن قاضی قرار گیرد؛ چرا که وظیفه ما این است که منابع مورد نیاز قضات را در اختیارشان قرار دهیم.

در ذیل این پورتال، یک مرکز اسناد علمی هم راه اندازی کرده ایم. مرکز اسناد علمی ما در واقع با رویکرد گردآوری اسناد تاریخی - حقوقی – قضایی تشکیل و راه اندازی شده و در حال حاضر 2 هزار سند تاریخی - حقوقی – قضایی از کتابخانه های مختلف موجود در کشور گردآوری و اسکن و به صورت فایل الکترونیک وارد پرتال کتابخانه ما شده است. بنا بر این است که این اسناد علمی به مرور گردآوری شود و بزرگترین مرکز اسناد علمی و حقوقی در کشور در ذیل کتابخانه پژوهشگاه قوه قضاییه راه اندازی شود و برای کلیه مخاطبین نیز قابل استفاده باشد.

میزان: از سامانه ایده چه خبر؟

علم‌الهدی: سامانه ایده هفته پژوهش سال گذشته توسط ریاست محترم قوه قضاییه رونمایی شد و در حال حاضر بالغ بر 2 هزار عضو در این سامانه داریم و حدود دو هزار ایده نیز در این سامانه در طی این یک سال وارد شده است. ایده ای که در این سامانه ثبت می شود، در دبیرخانه سامانه ایده که در پژوهشگاه مستقر است پالایش می شود و آن مواردی که احیانا ایده نیست به بخش های ذی ربط قوه قضاییه داده می شود و آن مواردی که ایده تشخیص داده می شود به گروه های علمی مختلف ما بنا به موضوع و تخصصشان ارجاع می شود و توسط پژوهشگران ما روی آن ها نظر کارشناسی نوشته می شود.

نحوه بارگذاری ایده ها در سامانه ایده
آن نظرات کارشناسی همراه ایده مورد نظر در یک جمع بزرگتری که خود من هم مقید هستم در آن جلسه شرکت کنم تحت عنوان شورای راهبری سامانه ایده مطرح می شود و پس از جمع بندی در سامانه ایده بارگذاری می شود و علاوه بر اینکه به صاحب ایده منعکس می شود، برای بخش ذی ربط در قوه قضاییه نیز ارسال می شود؛ یعنی ایده را به ضمیمه نظریه کارشناسی خودمان برای آن معاونت ها، سازمان های تابعه که مخاطب این ایده هستند، ارسال می کنیم و گزارش های منظمی به صورت دوره ای نیز برای ریاست محترم قوه قضاییه در خصوص سامانه ایده ارسال کرده ایم و می کنیم. سامانه ایده، یکی از بسترهای مردمی سازی قوه قضاییه است که جزء رویکردهای کلان ریاست قوه قضاییه بوده است.

میزان: تدوین پیش نویس سامانه قوانین فضای مجازی الان در چه مرحله ای است؟

علم‌الهدی: برای ساماندهی فضای مجازی کارگروهی را متشکل از اساتید حقوقی، جزایی و اساتید متخصص حوزه فضای مجازی تشکیل داده ایم که به صورت هفتگی و منظم جلساتی را برگزار کرده اند و یک شورای حقوق و فناوری اطلاعات تشکیل داده ایم که ذیل آن شورا، کارگروه جرایم سایبری وجود دارد و چند ماهی است که به صورت هفتگی جلسه دارند و پیش نویسی را برای جرایم سایبری تنظیم کرده اند که فکر می کنم نهایی شده و برای دادستانی که متقاضی چنین پیش نویسی بودی ارسال شده است.

میزان: در حال حاضر ارتباط پژوهشگاه قوه قضاییه با مراکز عملی، حوزه های علمیه و دانشگاه ها چگونه است؟

علم‌الهدی: جامعه علمی و نخبگانی ما ظرفیت های مردمی موجود در کشورند که ما در یک نهاد حاکمیتی مثل قوه قضاییه که یک نهاد تخصصی است به لحاظ محتوا و کارکرد باید بتوانیم از این ظرفیت ها استفاده کنیم. در راستای همان استفاده از ظرفیت های بیرونی و مردمی موظفیم از این ظرفیت های موجود در کشور استفاده کنیم.

یکی از کارکردهایی که پژوهشگاه قوه قضاییه می تواند داشته باشد این است که می تواند پل ارتباطی بین این نهادهای علمی با قوه قضاییه باشد. دانشگاه ها، پژوهشگاه ها، مراکز علمی، حوزه های علمیه و موسسات حوزوی ظرفیت هایی است که ما می توانیم از این ها برای حل مسائل و چالش های قوه قضاییه استفاده کنیم. در سال گذشته یکی از رویکردهای ما همین بود که به سراغ این نهادها برویم و با برقراری پل ارتباطی مستمر با آن ها بتوانیم از ظرفیت های آنها استفاده کنیم.

ارتباط وسیع پژوهشگاه قوه قضاییه با مراکز علمی
تفاهم نامه های متعددی هم با دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و مراکز علمی مختلف با حوزه های علمیه بسته ایم. اینکه ما بتوانیم مسائل و چالش های قوه قضاییه را برای دانشگاه ها و حوزه ها مطرح کنیم و پایان نامه ها را به سمت حل چالش های قوه قضاییه بکشانیم، هنر ماست. در این زمینه درگاه حمایت از پایان نامه ها را راه اندازی کرده ایم که در آن نیازهای قوه قضاییه احصاء شده و به مرور وارد می شود که البته تمام نشده است.

در این درگاه، پایان نامه هایی که در این موضوعات انجام شود را هم حمایت مالی می کنیم و هم حمایت و پشتیبانی علمی می کنیم؛ یعنی اگر نیاز به مراجعه به بخشی از قوه قضاییه داشته باشند، زمینه اش را فراهم می کنیم تا این فضای علمی انتزاعی موجود در نظام علمی ما به سمت چالش ها و مسائل روی میز ما در قوه قضاییه بیاید. در کارگروه ها و شوراهای علمی حتما از اساتید دانشگاهی و نخبگان علمی در کنار قضات استفاده می کنیم و در طرح های پژوهشی و نشست های علمی از ظرفیت های موجود در حوزه ها و دانشگاه ها استفاده می کنیم تا بتوانیم این ظرفیت های علمی موجود در کشور را به سمت نیازها و چالش های قوه قضاییه بیاوریم.

هفته جاری نیز بناست با دانشگاه تهران تفاهم نامه همکاری امضاء کنیم تا بتوان از ظرفیت این دانشگاه برای نیازمندی های قوه قضاییه بهره گرفت.

میزان: یکی از کارویژه هایی که پژوهشگاه قوه قضاییه برای خودش تعریف کرده، نقد آرای قضایی است. چه اقداماتی در زمینه نقد آرای قضایی انجام شده است؟

علم‌الهدی: ما برای نقد آرای قضایی، دستورالعملی را تهیه کردیم که بر اساس آن هر کدام از بخش های مختلف دادگستری، مجتمع های قضایی یا حتی دانشگاه ها و حوزه های علمیه یا حتی دستگاه های اجرایی اگر خواستند جلسات نقد رای برگزار کنند، بتوانند با استناد به این شیوه نامه و در چارچوب این شیوه نامه چنین کاری را انجام دهند.

این دستورالعمل را سال گذشته مصوب و به بخش های مختلف قوه قضاییه اعلام کردیم. حدود 10 نشست نقد رای با توجه به شیوع بیماری کرونا در همین یکسال برگزار شد و چهار مورد از این نشست ها را به صورت کتابچه منتشر کرده ایم که برای کل قوه قضاییه ارسال می شود. در حال حاضر در حال کار کردن بر ایجاد بستر برگزاری جلسات نقد رای به صورت مجازی هستیم تا در این شرایط کرونایی برگزاری این جلسات متوقف نشود.

میزان: مرکز نوآوری های قوه قضاییه اکنون در چه مرحله ای قرار دارد؟

علم‌الهدی: پردیس نوآوری حقوقی و قضایی توسط معاون محترم راهبردی و با هماهنگی معاونت علمی ریاست جمهوری راه اندازی شد. این پردیس در واقع یک بستر فیزیکی برای شرکت های نوآور و دانش بنیان و خلاق است که می خواهند در خصوص مسائل و موضوعات قوه قضاییه کاری انجام دهند.

به لحاظ محتوایی هدایت چالش های قوه قضاییه به سمت این شرکت ها و هدایت این شرکت ها به سمت نیازهای قوه قضاییه آن کار ویژه ای است که شاید از پژوهشگاه انتظار رود؛ در همین راستا پیگیری هایی را دوستان ما انجام داده اند و بعد از راه اندازی پردیس نوآوری، با هماهنگی معاونت راهبردی یک مرکز نوآوری را راه اندازی کردیم که بنا شد در همان پردیس مستقر شود و کار هدایت افراد خلاق، تیم های خلاق نوآور و شرکت های دانش بنیان به سمت مسائل و چالش های قوه قضاییه را انجام دهد و از آن طرف نیازهای قوه قضاییه را به زبان قابل فهم برای این افراد و شرکت ها مدیریت کند.

یکی از کارویژه هایی که از سال گذشته دنبال کردیم برگزاری کارگاه های علمی و آموزشی بود. این کارگاه های آموزشی به هیچ عنوان دوره های آموزشی تحصیلات تکمیلی نیست؛ بلکه این کارگاه های آموزشی به صورت محدود با حضور قضات و برای دانشجویان و نخبگان حقوقی، اساتید و وکلا برگزار می شوند و در خصوص موضوعات مختلف و موضوعات مبتلا به حقوقی و قضایی، مثل جرایم اقتصادی، جرایم پولی و بانکی، بورس، اوضاع حقوقی کرونا و... است.

برگزاری 40 کارگاه علمی توسط مرکز نوآوری و آموزش
در طی این یکسال حدود 40 کارگاه علمی توسط مرکز نوآوری و آموزش برگزار شده که تعداد قابل توجهی در این دوره ها شرکت کردند. دوره ها از بهمن سال گذشته به صورت مجازی شد و از یک جهت حتی مخاطبین ما افزایش داشت؛ به این دلیل که محدودیت فیزیکی جهت حضور در کلاس وجود نداشت.

میزان: یکی از اقداماتی که در جهت اتقان آراء قرار بود انجام شود، فراهم شدن دسترسی قضات به نسخه تخصصی سامانه ملی قوانین و مقررات بود، آیا در حال حاضر این امکان برای قضات فراهم شده است؟

علم‌الهدی: با تفاهم نامه ای که ما با معاونت حقوقی ریاست جمهوری بستیم، امکان مشاهده سامانه ملی قوانین و مقررات در بستر شبکه داخلی قوه قضاییه فراهم شد. نیاز مبرم قضات به قوانین و نسخه به روز شده قوانین است و با محدودیتی که در منابع فیزیکی و کتابچه های قوانین وجود دارد یکی از چالش های مهم قضات ما دسترسی به نسخه های به روز قوانین است. اینکه آخرین نسخه تنقیح شده قانون را در دسترس داشته باشند و در زمان صدور رای بتوانند از آن استفاده کنند، سامانه قوانین و مقررات ریاست جمهوری سامانه ای است که این کار را انجام داده؛ یعنی کلیه قوانین و مقررات حتی آرای وحدیت رویه به صورت تنقیح شده در این سامانه موجود است.

کاری که انجام شده این است که برای قاضی ما که در شعبه نشسته در همان بستر شبکه داخلی که در شعبه به آن دسترسی دارد و استفاده می کند با یک آدرس آی پی که اعلام شده، دسترسی به این سامانه فراهم شد که با این دسترسی آن قاضی محترم می تواند به هر قانون و مقرره ای که برای صدور رای پرونده به آن نیاز دارد، در جا دسترسی پیدا کند و از آن استفاده کند.

میزان: در خصوص انتشار کتاب آیت الله کعبی توضیح دهید.

علم‌الهدی: یکی از استفاده ها و بهره گیری هایی که ما در سال جاری از ظرفیت حوزه های علمیه کردیم، راه اندازی یک کرسی علمی قضای اسلامی بود. اینکه ما بتوانیم ظرفیت دروس خارج حوزه های علمیه یا اساتید حوزوی را به سمت چالش های قوه قضاییه بیاوریم کاری است که رسالت پژوهشگاه محسوب می شود.

شروع این کار را با حضرت آیت الهه کعبی در سال جاری انجام دادیم و یک کرسی علمی قضای اسلامی با تدریس ایشان راه اندازی کردیم که ابتدا موضوعش گزارشگری فساد و بررسی مباحث فقهی و دینی گزارشگری فساد بود که کتابش در همین هفته منتشر می شود.

بعد از این موضوع، مبحث حقوق عامه را خدمت ایشان داشتیم و حدود 20 جلسه تا الان برگزار شده و همچنان توسط ایشان تدریس می شود و مبانی فقهی، کلامی و دینی احیای حقوق عامه توسط ایشان بیان می شود که این جلسات خیلی مورد استقبال ریاست محترم قوه قضاییه نیز قرار گرفته و خروجی این جلسات را از ما خواسته اند که برایشان ارسال کنیم.

میزان: در خصوص جشنواره شهید بهشتی توضیح دهید.

علم‌الهدی: در هفته پژوهش امسال ابتکاری که دوستان به خرج دادند، راه اندازی یک جشنواره علمی تحت عنوان جشنواره شهید بهشتی برای نکوداشت هفته پژوهش بود. مرسوم این است که در هفته پژوهش صرفاً به پژوهش های داخلی توجه می شود و از آن ها تقدیر می شود؛ کاری که جشنواره شهید بهشتی انجام داد این است که هفته پژوهش قوه قضاییه را در یک سطح ملی مطرح می کند و فراخوانی داده شد تا پژوهش هایی که در طول این یکسال در خصوص قوه قضاییه انجام داده شده، برای ما ارسال کنند و از بین آن ها داوری شود و برگزیدگان پژوهش های مربوط به قوه قضاییه در کنار برگزیدگان پژوهش داخل قوه قضاییه و داخل پژوهشگاه بتوانند در این رقابت شرکت کنند و به عنوان برگزیده مشخص شوند.

این جشنواره در محور پژوهش برتر، ایده برتر، رای پژوهشی برتر و پژوهشگر برتر است که البته پژوهشگر برتر مربوط به داخل قوه قضاییه است و بناست که افراد برتر تندیس این جشنواره را دریافت کنند و لوح یادبود و جوایز را هفته بعد در یک مراسمی به آن ها اهدا خواهیم کرد.

بنا را بر این گذاشتیم که هرسال در هفته پژوهش با توسعه محورهای قابل رقابت، چنین جشنواره ای را بتوانیم برگزار کنیم و یک رقابت علمی در موضوعات مختلف حقوقی و قضایی وجود داشته باشد. پیگیری هایی نیز از شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شده برای اینکه نشان ملی شهید بهشتی را متناسب با این جشنواره بتوانیم مصوب کنیم و تقدیم برگزیدگان کنیم.


میزان: یکی از موضوعاتی که همیشه دغدغه پژوهشگاه بوده همکاری سایر بخش‌های قوه قضاییه با پژوهشگاه است، در حال حاضر تعاملات پژوهشگاه با سایر بخش‌های قوه قضاییه در چه سطحی قرار دارد؟

علم‌الهدی: تعاملات پژوهشگاه با بدنه قوه قضاییه در این یکسالی که گذشت حقیقتاً با گذشته پژوهشگاه قابل مقایسه نیست. ما در این یکسال به سراغ تک تک معاونت‌ها، سازمان‌های تابعه و بخش‌های مختلف قوه قضاییه رفتیم و جلساتی را با آن‌ها گذاشتیم. بعضاً آن‌ها به پژوهشگاه آمدند و چارچوبی را برای همکاری‌های مشترک در قالب تفاهم‌نامه تنظیم و امضاء کردیم.

تعاملات قوی پژوهشگاه قوه قضاییه با بدنه دستگاه قضایی
هم‌اکنون نمایندگانی را بین همدیگر معرفی کردیم  و با بخش های مختلف قوه قضاییه در موضوعات متعدد تعامل داریم. برای هر کدام از گروه های علمی یک شورا داریم که سعی کردیم در این شوراهای علمی آن نهاد ذیربط و مسئولان نهاد ذیربط را عضو کنیم. تعاملات بین پژوهشگاه با بدنه قوه قضاییه اگرچه هنوز تا حد مطلوبش فاصله زیادی دارد اما در این یکسال پیشرفت قابل توجهی داشته و الان رفت و آمدهای ما با بدنه قوه قضاییه و سازمان های تابعه، معاونت ها و مسئولان مربوطه فراوان شده و تعاملات خوبی شکل گرفته و البته هرچقدر که جلوتر برویم این تعاملات بیشتر خواهد شد.

میزان: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.

علم‌الهدی: من هم از شما ممنونم.