درخشش عقاب‌های ایرانی در قاره سبز
- خبرآنلاین نوشت: از گذشته تا امروز می‌توان در ترکیب لژیونر‌های فوتبال ایران ستارگان زیادی را دید، اما زمانی که به خط دروازه می‌رسیم هیچ بازیکن بزرگی در آنجا دیده نمی‌شود. بازیکنان بزرگ فوتبال ایران در بوندسلیگا، سری‌آ، لیگ برتر انگلستان و لالیگا به میدان رفتند، اما در خط دروازه یا لژیونر‌های کم‌فروغی داشتیم یا شماره یک‌های تیم ملی نتوانستند خود را به قاره سبز برسانند. سال‌ها سال قبل وقتی یک پیشنهاد جدی به ناصر حجازی رسید غوغای به پا شد. یک سال پس از جام جهانی ۱۹۷۸ بود که یک پیشنهاد رسمی از انگلیس به ایران رسید. از باشگاه منچستریونایتد. پشنهاد وسوسه کننده بود، نه به خاطر ۲۰۰ هزار دلار که قرار بود به حجازی بدهند، این انتقال می‌توانست بزرگترین انتقال تاریخ فوتبال ایران باشد، اما بنا به هزار و یک دلیل نشد. نشد و حجازی که عقاب آن زمان فوتبال ایران بود این فرصت بزرگ را از دست داد.
از آن سال به بعد تا همین چند سال پیش هیچ انتقالی که بشود حسابی با آن کیف کرد به دروازه بانان ایران نرسیده است. حقیقی، مکانی، امیرعابدزاده، بیرانوند و ... در تیم‌های اروپایی باز می‌کنند، اما بدون تعارف و به قول فوتبالی ها: «خیلی خوب است، اما انشاءالله گلر‌های ایران در تیم‌های بزرگتر. انشاءالله علی بیرو و عابدزاده به زودی در تیم‌های بهتر. تیم‌هایی که هواداران زیادی در فوتبال ایران دارند، مثل منچستریونایتد و ...»
ستارگانی که به جایگاه خود نرسیدند
در این بین بدشانسی‌ها نیز گریبان‌گیر سنگربانان تیم ملی نیز شده است و بعضی افراد مانند مرحوم ناصر حجازی فرصت حضور در فوتبال اروپا را به دلیل بی‌نظمی و هرج و مرج فدراسیون فوتبال از دست داده‌اند. شاید اگر فدراسیون فوتبال در آن زمان شرایط بهتری داشت، ناصر حجازی با انتقال به منچستریونایتد در اواخر دهه هفتاد میلادی به نماد و مظهر دروازه‌بانی در فوتبال ایران تبدیل می‌شد. او البته در فوتبال آسیا و با پیراهن تیم بنگلادشی به میدان رفته است، اما نتوانست خود را به قطب فوتبال جهان، اروپا، برساند. شاید اگر نامه‌ای از طرف ایرانی برای منچستریونایتد با متن «ناصر حجازی باید برگردد، او رضایت ما را ندارد.» ارسال نمی‌شد، نام ناصر حجازی در کنار بازیکنان بزرگ آسیایی فوتبال اروپا میآمد. البته منچستریونایتد تنها مشتری مرد شماره یک آبی‌ها نبود و باشگاه‌هایی مانند سنت اتین و پاری‌سن‌ژرمنِ در آن زمان تازه متولد شده نیز به ناصر حجازی پیشنهاد دادند، اما این انتقال هیچگاه رخ نداد.
احمدرضا عابدزاده نیز همواره در میان برترین دروازه‌بانان تاریخ فوتبال ایران شناخته می‌شود، اما او در مسیر حرفه‌ای خود هیچگاه نتوانست فرصتی برای بازی در فوتبال اروپا پیدا کند و تمام مدت دوران حرفه‌ای خود را در فوتبال ایران سپری کرد، با این وجود تعداد زیادی از بازیکنان با سابقه فوتبال ایران تاکید دارند که او می‌توانست بسیار مطرح‌تر از شرایط فعلی خود شود. وحید هاشمیان که سابقه حضور در فوتبال آلمان را دارد سال گذشته درباره احمدرضا عابدزاده صحبت کرد و گفت: «من معتقدم اگر احمدرضا عابدزاده به هر تیم اروپایی می‌رفت بی‌نظیر می‌شد. اگر آن مصدومیت گریبانگیرش نمی‌شد، یک گلر در سطح اولیورکان و حتی یک جا‌هایی بهتر از او بود.»
ظهور پدیده‌های جدید
در دهه گذشته تعداد زیادی از دروازه‌بانان مانند علیرضا حقیفی و سوشا مکانی به تیم‌های اروپایی رفتند تا راه خود در آنجا ادامه دهند، اما آن‌ها نیز نتوانستند عملکرد درخشانی از خود به جا بگذارند. با این حال به‌نظر می‌رسد داستان کمی با گذشته فرق دارد و این امید وجود دارد دروازه‌بانان ایرانی مسیر جدیدی را دنبال کنند. امیر عابدزاده و علیرضا بیرانوند دو دروازه‌بانی هستند که حالا در لیگ پرتغال و بلژیک، دو لیگ بازیکن‌ساز فوتبال اروپا، بازی می‌کنند. امیر عابدزاده تقریباً تمام دوران فوتبال خود را در فوتبال اروپا سپری کرده است. عابدزاده کوچک چند سال ناموفق را در فوتبال ایران سپری کرد، اما هرگاه در شرایط حرفه‌ای قرار گرفته، توانسته کیفیت خود را نمایش بگذارد. او بی‌هیاهو در فوتبال پرتغال بازی می‌کند و فصل گذشته نیز یکی از برترین دروازه‌بانان لیگ این کشور بود. احمدرضا عابدزاده، درباره شرایط و ماجرا‌هایی که پسرش تجربه کرده می‌گوید: «این بچه اساسی و اصولی دروازه‌بانی را یاد گرفته. الان دیگر اروپا زندگی می‌کند. آمد پرسپولیس حاشیه زیاد شد، گفتم این‌جا به درد تو نمی‌خورد، باید بروی. رفت ترکیه، آنجا هم یک ایرانی گفت برویم پرتغال؟ گفت: برویم. امیر نزدیک ۳ ماه خودش هزینه کرد، رفت و آمد تا باشگاه انتخابش کرد، چون دیدند زحمت می‌کشد. دیگر نیازی به من ندارد. فقط از نظر روحی-روانی با او صحبت می‌کنیم.».
اما نفر اصلی ماجرا علیرضا بیرانوند است. ستاره‌ای که بعد از مدت‌ها نیمکت‌نشینی از فرصت بازی مقابل تاتنهام به خوبی استفاده کرد و توانست عملکرد مطلوبی از خود نمایش بگذارد. طبق آمار «امید گل» یا Expected Goals-که متری برای سنجش میزان تعداد گل‌هایی است که انتظار می‌رود یک تیم دریافت کند یا به ثمر برساند- ۲.۸ بوده است و نتیجه بازی نشان می‌دهد عملکرد بیرانوند باعث شده است، آنتورپ کم‌تر از حد انتظار گل بخورد (۰.۸ کمی بیشتر از احتمال گل شدن یک ضربه پنالتی است). همچنین نباید این موضوع را فراموش کرد که تاتنهام مورینیو در نیمه دوم دو مهره خطرناک خط تهاجمی لیگ برتر یعنی سون و هری کین را در زمین داشت. دو مهره‌ای که در این فصل نشان دادند می‌توانند از توپ‌های مرده یک گل بسازند، اما با این وجود بیرانوند عملکرد خوبی را خود نمایش گذاشت و در اولین بازی خود با پیراهن آنتورپ درخشید.
امیر عابدزاده و علیرضا بیرانوند بازیکنانی هستند که می‌توانند طلسم موفق نبودن دروازه‌بانان ایرانی در فوتبال اروپا بشکنند و با عملکردی که دارند راه برای بقیه دروازه‌بانان ایرانی نیز هموار کنند؛ نفراتی مانند پیام نیازمند که در لیگ برتر عملکرد خوبی دارند و باتوجه به سن ایده‌آل‌شان سنگربانان مطمئنی برای فوتبال ایران باشند. در این بازه زمانی امید‌ها برای داشتن دروازه‌بان موفق ایرانی در فوتبال اروپا بیشتر از هر زمان دیگری است. این راه باز شده و ایران می‌تواند در کنار بازیکنان شاخصی در پست‌های مختلف حافظان قفس توری هم به اروپا صادر کند. نفراتی که تعدادشان بیش از انگشتان یک دست است و در وصف شان باید گفت: «عالی هستند و با استعداد.»