خام‌فروشی مانع جدی ساخت پتروپالایشگاه/ زنجیره پتروپالایشگاهی در جنوب؛ زمینه‌ساز اشتغال‌زایی

محمدعلی قدیری در گفت‌وگو با میزان، با اشاره به عدم توفیق در توسعه پتروپالایشگاه‌ها در کشور اظهار کرد: صنعت پتروپالایشگاه در کشور  رشد متوازنی نداشته  است و این موضوع به  رویکرد و سیاست های سکانداران وزارت نفت باز می گردد، مدیران نفتی کشور به دنبال خام فروشی نفت هستند و اعتقادی به توسعه ظرفیت پالایشی و ایجاد ارزش افزوده  ندارند.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: مشکل بعدی در توسعه صنعت پتروشیمی، کمبود منابع مالی برای اجرای این طرح ها است به طوری که بسیاری از پروژه‌های  پالایشی  به دلیل کمبود بودجه به سرانجام نرسیدند و مدیران برخی از  این پروژه ها به دنبال تامین مالی از سوی شرکت‌های خارجی بوده اند، اما شرکت‌های خارجی به این موضوع به طور کامل ورود نکردند و تنها در مرحله امضای توافقات ماندند.

وی افزود: قانونی در تیر ماه سال ۹۸ در کمیسیون انرژی مجلس به نام حمایت از صنایع پایین دستی و میعانات گازی با سرمایه مردمی وضع و بر اساس آن مقرر شد برای تامین منابع مالی پتروپالایشگاه با استفاده از آورده های مالی مردمی و سازوکار‌هایی مانند انتشار اوراق سهام طی ۴ سال اقدام به ساخت واحد پاروپالایشگاهی و پتروشیمی کنند و با ارائه خوراک نفت رایگان به اندازه کل هزینه سرمایه در سال اول بهره برداری  پرداخت صورت نمی گیرد و بازگشت سرمایه پروژه از ۸ ساله به یک ساله تقلیل پیدا خواهد کرد و مشوق مناسبی برای سرمایه گذاری مردم خواهد بود.

قدیری ادامه داد: مطابق قانون، اولویت باید با احداث  پتروپالایشگاه باشد تا بخشی از نفت خام به طور مستقیم به فراورده های پتروشیمیایی تبدیل شود، آینده بازار‌های انرژی با سوخت هایی مانند بنزین و گاز مایع رو به افول است و بازار فرآورده‌های پتروشیمی با افزایش تقاضا در سال های آتی روبه رو است.

این کارشناس حوزه انرژی بیان کرد: وزارت نفت سال گذشته فراخوان ویژه ای  در خصوص احداث پتروپالایشگاه داد که با استقبال فراوانی همراه شد و در نهایت ۸ طرح پیشنهادی با ظرفیت ۱.۵ میلیون بشکه مورد تایید وزارت نفت قرار گرفت.

وی افزود: وزارت نفت برای ارائه مجوز تنفس خوراک نیازمند تاییدیه صندوق توسعه ملی است که این موضوع در جلسه اخیر این سازمان مورد بحث قرار نگرفت و پاسخ مشخصی به این موضوع ارائه نشده است.

قدیری بیان کرد: در پتروپالایشگاه ها، به جای تولید بنزین  و سوخت از نفت مواد شیمیایی اروماتیک و الفین تولید می‌شود و به عبارت دیگر واحد‌های پتروشیمی ادغام می‌شود که باعث افزایش درآمد و در نهایت ایجاد پارک شیمیایی می‌شود.

این کارشناس حوزه انرژی ادامه داد: در بحث زنجیره ارزش پتروشیمی سیاست غلطی اجرا شد و پتروشیمی های گازی تولیدکننده متانول  در کشور شکل گرفتند، اما در این چرخه ساده‌ترین شکل آن اجرا شد  و گاز را تبدیل به متانول کردند این باعث ایجاد واحد‌های پتروشیمی فراوان با تولید متانول شد و شرکت‌های چینی با خرید این محصول به جای ایران زنجیره متانول را تکمیل کردند.

وی افزود: در زنجیره پتروشیمی ما توازن را ایجاد نکردیم، در اصل باید خوراک‌های مایعی در پایین دست را ایجاد می‌کردیم، اما تمرکز بر خوراک گاز بود.

 

قدیری ادامه داد: در شرایط فعلی با فرض فروش نفت به قیمت ۴۰ دلار به ازای هر بشکه، در صورت راه اندازی واحد‌های پتروشیمی و ساخت مواد قیمت هر بشکه به ۶۰ دلار خواهد رسید، که افزایش ۳۰ درصدی درآمد‌های نفتی را دنبال دارد. از سوی دیگر به دلیل تحریم‌های نفتی مجبور به فروش نفت با قیمت پایین‌تر هستیم در حالی که فروش پتروشیمی به کشور‌های همسایه و منطقه قابل تحریم نیست.

قدیری عنوان کرد: فروش بنزین در اوج تحریم نشان از عدم تحریم پذیری دارد حال در نظر بگیرد که درصورت تامین محصولات با ارزش تر، محدودیت‌های کمتری در بودجه  و مقاومت بیشتری نسبت به تحریم‌ها داشتیم.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: یکی از مشکلات این روز‌های کشور افزایش نقدینگی است که در صورت ایجاد پتروپالایشگاه می‌توان نقدینگی را به سمت تولید هدایت کرد وا ین مهم علاوه بر تامین نقدینگی بخش تولیدی باعث رونق اقتصادی می‌شود.

وی افزود: ایجاد زنجیره پتروپالایشگاهی در مناطق جنوبی کشور می‌توان زمینه ساز اشتغال فراوان در واحد‌های پایین دستی شود و رشد توسعه اقتصادی در کشور را به دنبال داشته باشد.