روند و چگونگی گرفتن مجوز کسب و کار در ۷۲ ساعت

- روزنامه خراسان نوشت: روز گذشته نامه وزیر امور اقتصادی و دارایی به مقام معظم رهبری که در آن از تسهیل فضای کسب و کار نوشته بود مورد توجه قرار گرفت. ما در همین صفحه چندین گزارش در خصوص طولانی و طاقت فرسا بودن روند دریافت پروانه کسب نوشته بودیم، اما نامه فرهاد دژپسند ما را به بهبود این روند امیدوار کرد، روندی که به گفته وزیر اقتصاد حالا از ۷۲ روز به ۷۲ ساعت رسیده است.

این نامه باعث شد در گزارش امروز روند و چگونگی گرفتن مجوز کسب و کار را برای کارآفرینان مرور کنیم و از تجربه‌های جهانی هم بنویسیم.

چطور از ۷۲ روز به ۷۲ ساعت رسیدیم؟

همین ابتدا بگوییم که بر اساس گزارش بانک جهانی تا پیش از این، میانگین زمان لازم برای گرفتن مجوز‌های کسب‌وکار در کشورمان به طور متوسط ۷۲.۵ روز کاری بود در حالی که در کشور‌های همسایه ما زمان لازم برای گرفتن مجوز شروع کسب کار به مراتب پایین‌تر از میانگین صدور مجوز در کشورمان بود.

به طور مثال این زمان در افغانستان ۸.۵ روز، در قطر هشت روز و در ترکیه و امارات به ترتیب هفت و چهار روز است. همین اختلاف حدود ۹ برابری باعث شده بود بسیاری رغبتی برای گرفتن مجوز کسب و کار نداشته باشند و قید کارآفرینی را بزنند یا بدون مجوز شروع به کار کنند یا اقدام به خرید مجوز دیگران در سایت‌های مختلف کنند که در ۱۸ آبان در گزارشی در همین صفحه به آن پرداختیم.

اما به نظر می‌رسد با توجه به نامه وزیر اقتصاد به رهبر معظم انقلاب، این روند با استفاده از پنجره واحد فیزیکی کسب و کار به کاهش ۶۹ روزه گرفتن مجوز کسب و کار کمک کرده است.

پنجره واحد فیزیکی کسب و کار چیست؟

یکی از اقدامات به جا و درست دولت در این شرایط، راه اندازی پنجره واحد فیزیکی کسب و کار‌ها بود که نه تنها در این وضعیت کرونایی کمک شایانی به قطع زنجیره کرونا می‌کند بلکه موجب تسهیل گرفتن مجوز کسب و کار‌ها می‌شود.

گفته شده با راه اندازی پنجره واحد فیزیکی کسب وکار‌ها افراد می‌توانند در عرض سه روز اقدام به کسب مجوز‌های لازم برای راه اندازی کسب و کار خود کنند و دیگر از دویدن این اداره به آن اداره شکایت نمی‌کنند، زیرا با مراجعه به یک ساختمان می‌توانند به خواسته خود برسند.

حتی در نامه وزیر اقتصاد به رهبری آمده است که این روند می‌تواند تا یک روز هم کاهش پیدا کند. پنجره واحد فیزیکی در واقع یک ساختمان است که تمام دستگاه‌هایی که برای شروع کسب و کار باید مجوز بدهند، در آن مستقر می‌شوند تا متقاضی شروع کسب و کار بتواند تمام کار‌های لازم را در همان یک ساختمان پیگیری کند و به انجام برساند و لازم نباشد به ادارات مختلف مراجعه کند.

مراحل شروع کسب و کار جدید شامل ثبت شرکت‌های تجاری، گرفتن کد مالیاتی، گرفتن دفاتر پلمب شده قانونی، چاپ در روزنامه رسمی و روزنامه‌های کثیر الانتشار می‌شود که به تازگی هم مقرر شد تا به منظور سهولت در شروع کسب و کار‌های جدید، از این پس شماره و شناسه ملی افراد کد اقتصادی آن‌ها شود.

یکی از آثار مستقیم ایجاد پنجره واحد در فضای کسب و کار، تسهیل فرایند سرمایه‌گذاری در استان‌ها و بهبود شاخص‌های جذب سرمایه است.

آماری از کارکرد پنجره واحد فیزیکی کسب و کار

پنجره واحد فیزیکی کسب و کار در تهران از تیر امسال شروع به کار کرده و بعد از آن در چهار شهر بزرگ از جمله مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز نیز این پنجره‌های واحد فیزیکی راه اندازی شده است. در نامه وزیر اقتصاد درباره آمار عملکرد این پنجره‌های واحد فیزیکی آمده است، تا تاریخ ۱۰ آذر ۷۶۵ شرکت در این پنجره واحد به ثبت رسیده اند و میانگین زمانی انجام همه این اقدامات برای هر شرکت به کمتر از سه روز تقلیل یافته است. در مجموع در چهار شهر مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز هم تاکنون تقریبا ۲۴۰ شرکت با میانگین زمانی سه روز ثبت شده اند. از جمله اقداماتی که به این کاهش زمان ارائه خدمات منجر شده است، می‌توان به ایجاد ارتباط الکترونیکی و تعامل بین سازمانی، حذف کد اقتصادی و جایگزینی آن با شناسه ملی و کد ملی اشخاص، تسهیل فرایند ثبت نام نظام مالیاتی و الکترونیکی شدن کامل این فرایند و همچنین ارائه خدمت مباشرت به صورت تخصصی و رایگان به ارباب رجوع اشاره کرد.

ایرادی بر پنجره واحد فیزیکی کسب و کار

به جرئت می‌توان گفت یکی از بهترین اقدامات دولت برای کمک به مردم عزیزمان راه اندازی این پنجره واحد فیزیکی بود، زیرا قبل از آن برای کسب مجوز باید هفت خوان رستم را می‌گذراندند، اما گفته می‌شود هم اکنون طی سه روز می‌توانند اقدام به راه اندازی کار خود کنند.

البته این پنجره واحد فیزیکی کسب و کار بیشتر از بیان و تبلیغات نیازمند همکاری دستگاه‌های مرتبط بوده و هست، چرا که عمده‌ترین مشکلات جامعه برای انجام کار‌های اداری، نبود ارتباط بین دستگاهی و ارائه استعلامات است، استعلام‌هایی که زیر سایه دولت الکترونیک می‌توانست حداقل پنج سال گذشته به ثمر بنشیند و کشور را چند سال جلوتر بیندازد.

البته نباید فراموش کرد که این اقدامات و تشکیل پنجره واحد فیزیکی یک نقص بزرگ دارد. نقصی که در صورت کم اهمیت شمرده شدن آن، در ادامه مشکل آفرین خواهد بود. با توجه به آن چه تجربه نشان داده، حذف کاغذ بازی و بوروکراسی کمک بزرگی به سرعت انجام فرایند‌ها و کاهش فساد می‌کند.

کاش وزارت اقتصاد هر چه سریع‌تر شروع به ایجاد پنجره واحدی در قالب اینترنت کند تا هم از برخورد‌های سلیقه‌ای جلوگیری و هم به کاهش و حذف امضا‌های طلایی کمک کند. به نظر می‌رسد، بزرگ‌ترین نقطه ضعف پنجره واحد کنونی فیزیکی بودن آن است که در صورت الکترونیکی شدن هم سرعت بیشتری خواهد داشت و هم زحمت کمتری برای کارآفرینی ایجاد خواهد کرد که قصد دارد در کشور اشتغال زایی کند.