گزارشگر ویژه سازمان ملل: دولت‌های اعمال کننده تحریم‌های یکجانبه هیچ ارزیابی از پیامدهای تحریم‌ها ندارند

- در جریان برگزاری سمینار اقدامات زورمدارانه یکجانبه و پیامدهای آن در چارچوب همه گیری کرونا که از سوی نمایندگی های دائم جمهوری اسلامی ایران، ونزوئلا و کوبا نزد سازمان های بین‌المللی در وین و با شرکت 38 کشور عضو سازمان ملل از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد، خانم "آلنا دو هان" گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد پیامدهای منفی اقدامات زورمدارانه یکجانبه در بهره مندی از حقوق بشر، با اشاره به اینکه تحولات اخیر و سیاست تحریم‌ها از سوی برخی دولت ها سبب افزایش شدید فشار بر موضوعات بشردوستانه به ویژه در موج دوم کرونا شده است، افزود: همه گیری کرونا یک چالش جهانی را به ویژه برای حقوق بشر و از جمله حق حیات، بهداشت، و غذا شکل داده است.

وی با یادآوری اینکه هر فرد در هر نقطه جهان از این مشکل در خطر است، به تأکید مکرر سازمان ملل و سایر سازمان های بین‌المللی بر اثرات مخرب تحریم های یکجانبه و نیاز به همبستگی و احترام کامل به حقوق بشر در بحبوحه کرونا اشاره کرد و افزود: از زمان انتخابم به این سمت، بارها خواستار حذف و به حداقل رساندن تمامی تحریم‌های یکجانبه، از جمله درخصوص رفع موانع تجاری به ویژه آنهایی که مربوط به تعاملات بانکی برای خرید داروها، تجهزات پزشکی و سایر اقلام ضروری می‌شوند، شده‌ام، اما متاسفانه سطح همبستگی و همکاری بین‌المللی برای این موضوع کافی نیست و نتایجی حاصل نشده است.

این گزارشگر ویژه سازمان ملل در ادامه با اشاره به اینکه متاسفانه برخی دولت ها به ابزارها و رویه‌های جدیدی برای تقویت تحریم‌های یکجانبه علیه اهداف خود متوسل شده اند، افزود: ایالات متحده آمریکا از زمان شیوع کرونا، تهدید و اقدام به تحریم‌های یکجانبه را از جمله از طریق بکارگیری رویه‌های تحریمی جدید برای متهم کردن چین به علت گسترش بیماری و اعمال تحریم های جدیدی علیه آن‌هایی که به دنبال اقدامات جبرانی در برابر بیماری کرونا بودند، افزایش داده است.

دو هان در ادامه به برخی موارد مستند نقض حقوق بشر در اثر اعمال تحریم های یکجانبه در دوران کرونا پرداخت و افزود: آمریکا، شرکت هایی را که در تلاش برای ارسال دستگاه های تنفسی به ایران بودند، وارد فهرست تحریم‌ها کرد. به خاطر تحریم‌ها، کوبا از دریافت کمک‌ها از جوامع مدنی محروم بوده است. آنها نیز نتوانسته اند دستگاه‌های تنفسی مورد نیاز را از تولید کنندگان اروپایی تهیه کنند. همچنین ونزوئلا از فروش نفت مورد نیاز برای برنامه‌های انسانی به علت اعمال تحریم‌ها بر شرکت‌های نفتکش محروم شده است. سازمان‌های حقوق بشری از وخامت وضعیت بیمارستان های ونزوئلا گزارش داده‌اند. همچنین تهیه مواد شوینده برای اهداف پزشکی و شست و شوی دست‌ها ناممکن شده است. به علت تحریم‌ها، کمک های بانک جهانی به ایران، ونزوئلا، کوبا و سودان توقیف شده‌اند. علاوه بر این ها، ایالات متحده ۱۸ بانک ایرانی را در ماه اکتبر در فهرست تحریم قرار داد که مانع امکان تهیه اقلام پزشکی تهیه شده توسط شرکت های اروپایی شد؛ به ویژه داروهای حیاتی مورد نیاز دیابتی‌ها در سراسر کشور.

وی افزود: تحریم‌ها سبب افزایش چند برابری قیمت اقلام‌های مورد نیاز ضروری شده است. بانک انگلستان با درخواست ونزوئلا و سوریه برای آزادی سازی بخشی از مبالغ توقیف شده برای استفاده از تدابیر اضطراری را رد کرد. برخی تلاش های انجام شده توسط این دسته از کشورها برای تولید واکسن، از سوی آمریکا به عنوان تلاش برای ساخت سلاح‌های بیولوژیکی توصیف شده است. دسترسی به دانش و علم پزشکی نیز از تحریم ها متاثر شده و پزشکان ایرانی قادر به دستیابی به مطالب علمی در اینترنت نیستند. تحریم‌های یکجانبه، همه گیری کرونا را بسیار وخیم‌تر و فاجعه بارتر کرده است. ممانعت از دسترسی به غذا، تجهیزات و علوم پزشکی، برق و انرژی در بحران کرونا منجر به نقض حق حیات می‌شوند.

گزارشگر ویژه سازمان ملل در ادامه با تأکید بر اینکه تحریم های یکجانبه در بحران کرونا، 20 درصد اعضای سازمان ملل را تحت تاثیر قرار داده و آن ها را نسبت به سایر دولت‌ها آسیب پذیرتر کرده است، افزود: عمیقا نگرانم که علی‌رغم درخواست های مکرر برای همبستگی و کاهش پیامدهای تحریم‌ها در بحران کرونا، و علی‌رغم انجام برخی اقدامات از سوی برخی دولت‌ها، با این حال، رویه ارائه کمک‌های انسان دوستانه پیچیده، گیج کننده و نامناسب است.

 

دو هان با اشاره به اینکه تحریم‌ها سبب شده تا دولت‌ها نتوانند پروژه ‌های مناسب توسعه‌ای را اجراء کنند، گفت: متاسفانه دولت‌های اعمال کننده تحریم‌های یکجانبه نیز هیچ ارزیابی از پیامدهای تحریم‌ها ارائه نکرده‌اند. وی از همه سازمان‌ها و نهادهای تأثیر گذار درخواست کرد تا تمام تلاش خود را برای کم کردن اثرات منفی تحریم‌ها بر موضوعات انسان دوستانه بکار ببرند. وی، همچنین تأکید کرد بایستی تدابیری اتخاذ شود که هیچ یک از اقلام ضروری ذکر شده ذیل تحریم‌ها قرار نگیرند و تحریم سازوکارهای کانال‌های مالی برای نقل و انتقالات کمک‌های بشر دوستانه به ویژه در بحران‌ها بایستی تعلیق و برچیده شود.

گزارشگر ویژه در پایان با اشاره به اینکه سازوکار کمک‌های بشردوستانه بایستی تغییر پیدا کند و سازوکاری شفاف برای ارائه کمک‌های بشر دوستانه در زمان‌های بحران ارائه شود، افزود: همچنین، باید تعریف دقیق‌تری از وضعیت‌های بحرانی مانند بیماری‌های همه گیر، بلاهای طبیعی و غیره ارائه و مورد توافق قرار گیرد تا کمک‌های انسان دوستانه از طریق کانال‌های شفاف، بدون هیچ مشکلی در زمان مورد نیاز ارسال شوند.