رونق معاملات املاک در بورس کالا پایانی برای مزایده‌های غیرشفاف
خبرگزارى ميزان - عرضه املاک نهادهاى عمومى و دولتى در بورس کالا در شرایطی رو به افزایش است که در بخش خصوصی مبادلات املاک یعنی جایی که عموم مردم معاملات ملک را انجام می‌دهند، تقریبا هیچ نظارتی بر فرآیند کشف قیمت وجود ندارد و بخشی از انگیزه افراد در این حوزه آن است که معاملات را سفته بازانه پیش ببرند و به همین دلیل، قیمت صعودی همیشه مزایای بیشتری برای این افراد دارد. ضمن آنکه روند پرداخت مالیات و شرایط آن شفافیت خاصی ندارد و بازار مسکن به این دلیل بسیار کم اصلاح قیمتی می‌شود و با مقاومت‌های سختی حتی در زمان رکود مواجه بوده است چرا که بخش واسطه گری آن، همیشه قیمت را در محدوده‌ای که خودشان می‌خواهند نگه داشته‌اند.
با این تفاسیر برای رونق معاملات املاک در بورس کالا علاوه بر حضور نهادهاى دولتى و عمومى که امروز درگیر مزایده هاى ناکارآمد هستند، باید بر روی بخش حقیقی جامعه تمرکز و اطلاع رسانی کنیم که اگر افراد و سازمان‌ها معاملات خود را در بورس انجام دهند فرآیند معامله سرعت بیشتری داشته و کشف قیمت راحت‌تر اتفاق خواهد افتاد. فرآیند تحقیق راحت‌تر است ضمن آنکه به دلیل بستر الکترونیک دیگر نیازی به رفت و آمد شهری نیست؛ بنابراین مهم‌ترین مسئله اطلاع رسانی است و در بخش معاملاک املاک خصوصی باید اتحادیه و صنف املاک کشور در یک طرف معاملات باشند و بازی برنده-برنده برای آن‌ها تعریف شود تا در کنار بستر سنتی، بستر الکترونیکی و معاملات بورس وجود داشته باشد.
۲ نکته در خصوص مزایده‌های پاکتی
در مورد مزایده‌های پاکتی نیز دو نکته وجود دارد، نکته اول اینکه در دولت سازمان‌های متنوع و موازی برای ثبت و جمع آوری و فروش اموال تملیکی و تحت نظارت و مالکیت دولت و شبه دولتی تشکیل شده است و یکی از معضلات آن بروکراسی اداری پیچیده و فرآیند آن است که بسیار زمان‌بر و غیر شفاف بوده و دسترسی به نتایج نیز خیلی کند پیش رفته است؛ بنابراین اگر ما بتوانیم بورس کالا را به بستری برای جایگزینی مزایده‌های پاکتی پیچیده‌ای کنیم که در نهاد‌های دولتی و حتی بخش شبه خصوصی رخ می‌دهد و بورس به عنوان واسطه و کارگزار مطمئن و شفاف برگزاری مزایده اموال غیر منقول باشد بسیار کار درست و لازمی است. از طرفی همه ما میدانیم که در سازمان‌های دولتی شرایط برگزاری مزایده در برخى مواقع به سمت رانت جویی و حضور جامعه محدود پیش می‌رود، ولی در بورس کالا اطلاع رسانی عمومی معاملات شفاف است و همه افراد می‌توانند با داشتن شرایط معامله اقدام به خرید کنند.
نکته دیگر اینکه عموما در مزایده‌های پاکتی همانطور که سال‌ها مشاهده شده و گزارش‌ها نشان می‌دهد، فرآیند کشف قیمت مزایده‌های پاکتی شفاف نیست و عموما زیر قیمت واقعی کشف قیمت شده اند.
در این میان از موانعی که باعث می‌شود نهاد‌های دولتی و شبه دولتی به مکانیزم بورس ورود کنند این است که این سازمان‌ها سال‌ها عادت کرده اند که به روش سنتی معاملات را انجام دهند و این مدل سنتی می‌تواند مزایایی برای سازمان‌ها داشته باشد و معاملات آنطور که سلیقه خودشان است پیش ببرند و به نوعی مدیریت خودشان را اعمال کنند. اما براساس قانونی که در مجلس هم مصوبه آن وجود دارد به عنوان قانون توسعه ابزار‌های مالی، تمام محصولاتی که در بورس کالا عرضه می‌شوند از برگزاری تشریفات مزایده و مناقصه به دور هستند و بدون بروکراسی پیچیده عرضه می‌شوند. همچنین مصوبه مجلس برای ورود املاک نهاد‌های دولتی به بورس کالا هم مزید بر علت است تا نهاد‌های نظارتی زمان بیشتری بگذارند تا دولتی‌ها با تمرکز بیشتری به این عرصه ورود کنند.
همچنین برای سازمان‌های دولتی هم شرایط خوبی در بورس فراهم شده و ترس از تغییر نباید جلوی این اتفاق را بگیرد.
در پایان اینکه برای ترغیب و تشویق مردم برای ورود به معاملات املاک در بورس می‌توان از استارتاپ‌ها و اپلیکیشن‌های فعال دعوت کرد. از سوی دیگر برای املاک‌های محلی و صنف اتحادیه املاک هم می‌توان مشوق‌هایی ایجاد کرد تا بخشی از معاملات خود را از طریق پلتفرم بورس کالا انجام دهند.
علی آبنیکی
کارشناس بازار سرمایه
انتهاي پيام/