فشار به سکه از دو جبهه

- روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: اولین هفته آذرماه، زمانی برای رقابت ریزشی بازار‌ها بود. در این مسابقه، نیم‌سکه بیشتر از سایر بازار‌ها افت کرد و بیش از ۸ درصد از ارزش خود را از دست داد. رتبه بعدی به سکه امامی رسید که کمی بیشتر از ۷ درصد کاهش قیمت را به نام خود ثبت کرد. ربع سکه و دلار هر دو نزدیک به ۵ درصد کاهش قیمت را تجربه کردند.

این برای دومین هفته متوالی بود که بازار‌ها چنین روند ریزشی را تجربه می‌کردند. در آخرین هفته آبان‌ماه هم دلار و انواع سکه سقوط قیمتی کم سابقه‌ای را تجربه کردند. روند نزولی بازار‌ها در همان روز آخر هفته هم خود را نشان داد، جایی که سکه امامی به کانال ۱۰ میلیون تومانی ریخت و دلار به زیر ۲۵ هزار تومان نقل مکان کرد. روز پنج‌شنبه، سکه امامی ۱۵۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۱۰ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان رسید. آخرین بار در اوایل شهریورماه، سکه چنین سطح قیمتی را تجربه کرده بود.

دلار هم در ششمین روز آذرماه، ۳۰۰ تومان افت قیمت را به ثبت رساند و روی عدد ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومانی معامله شد. گزارش‌ها حاکی از آن بود که در معاملات پشت خطی روز پنج‌شنبه و جمعه حتی دلار به سوی نرخ‌های پایین‌تری هم حرکت کرده است که می‌تواند روند قیمت این ارز در روز جاری را تحت‌تاثیر قرار دهد. بازارساز روش کاهش پله‌ای قیمت‌ها را در پیش گرفته است و طبق این الگو، روز پنج‌شنبه، نرخ فروش صرافی‌های بانکی ۲۲۰ تومان پایین آمد و به بهای ۲۴ هزار و ۷۵۰ تومان رسید.

در واقع بازارساز حاضر نشد برای شتاب بخشیدن به افت قیمت ها، از الگوی پله‌ای دست بکشد. به‌نظر می‌رسد تجربه‌های قبلی به بازارساز نشان داده که هر زمان به‌دنبال سقوط یک باره قیمت‌ها رفته است، با بازگشت سریع قیمت‌ها مواجه شده است. در نتیجه این بار قصد دارد به‌صورت آرام آرام و پله پله، قیمت دلار را بدون اینکه هیجان خاصی در بازار ایجاد کند، به سوی نرخ‌های پایین‌تر هدایت کند. باید دید بازارساز چه محدوده‌ای را به‌عنوان دامنه ثبات موقت دلار در نظر خواهد گرفت. دامنه‌ای که بازار از نگاه او بتواند مدت‌ها در آن بدون هیجان خاصی نوسان کند. سال ۹۷ زمانی که قیمت دلار ریزشی شد، بازار طی یک مسیر کاهشی به کانال ۱۱ هزار تومانی رسید و حدود ۴ ماه در آن نوسان کرد. این بار دیدگاه‌های متفاوتی در مورد دامنه مورد نظر بازارساز وجود دارد. با این حال، برخی فعالان اعتقاد دارند تا زمانی که مذاکره خاصی بین ایران و آمریکا صورت نگیرد و تنش‌ها کاهش پیدا نکنند، برای بانک مرکزی دشوار است که قیمت‌ها را با افت معنادارتری مواجه کنند. از نگاه آن ها، خبر‌های سیاسی بد می‌توانند تا حدی ثبات بازار را دچار خدشه کنند.

سرعت کاهش سکه کند شد

سکه امامی دو هفته قبل نزدیک به ۱۰ درصد کاهش قیمت را تجربه کرد. افت قیمت فلز گرانبهای داخلی در هفته جاری نیز ادامه یافت و حدود ۴/ ۷ درصد از ارزش خود را از دست داد. سکه که در انتهای هفته گذشته در محدوده ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان قرار داشت، در هفته جاری تا محدوده ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان پایین رفت. صحبت‌های معامله‌گران نشان می‌داد که در فضای مجازی و معاملات آنلاین، برخی افراد حاضر شده بودند که سکه خود را با قیمت ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هم به فروش برسانند.

ریزش حدودا ۲ میلیونی سکه در دو هفته اخیر موجب شده است که انتظارات کاهشی تا حد زیادی در این بازار تقویت شود. در این میان، عده زیادی انتظار دارند، بازار در هفته جاری هم به روند نزولی خود ادامه دهد و حتی به زیر مرز حمایتی مهم ۱۰ میلیون تومانی برود. آخرین بار در تیرماه فلز گرانبهای داخلی در کانال ۹ میلیون تومانی مورد معامله قرار گرفته است. پس از آن بار‌ها بازار در برابر ریزش به زیر ۱۰ میلیون تومان مقاومت کرد. همین مساله باعث می‌شود که برخی از معامله‌گران عنوان کنند که افت بیشتر سکه دشوار است و ممکن است در هفته جاری این فلز گرانبها در برابر نزول بیشتر مقاومت کند. آن‌ها حتی کاهش سرعت نزول سکه را نشانه‌ای از آن دانستند که معامله‌گران کاهشی در حال خروج از بازار هستند.

با این حال، باید به این نکته دقت کرد که افت سکه در دو هفته اخیر با قدرت زیادی از سوی عوامل بنیادی حمایت شده است و در صورتی که در هفته جاری هم این حمایت‌ها ادامه پیدا کند، بعید نیست که فلز گرانبهای داخلی رکورد کاهشی دیگری را نیز به ثبت برساند. نیم‌سکه هم در دو هفته اخیر افت شدید قیمت را تجربه کرده است. نیم سکه روز پنج‌شنبه ۱۰۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید. این قیمت بیش از ۸ درصد کمتر از پنج‌شنبه دو هفته پیش بود.

سه عامل اصلی افت سکه

سه عامل مهم در دو هفته اخیر زمینه‌ساز کاهش بهای سکه امامی شده‌اند. اولین عامل، نزول بهای دلار در بازار داخلی بود. دلار پنج‌شنبه سه هفته قبل در کانال ۲۷ هزار تومانی قرار داشت، ولی در هفته‌های اخیر سیر نزولی به خود گرفت و در نهایت حمایت مهم ۲۵ هزار تومانی را از دست داد و روی عدد ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومان قرار گرفت. به این ترتیب، می‌توان گفت، نزول ۲۳۰۰ تومانی دلار یکی ازعواملی بود که قیمت سکه را تحت فشار قرار داد. در کنار این، در همین بازه زمانی، بهای اونس طلا در بازار‌های جهانی هم با افت قابل توجهی مواجه شد. اونس در هفته‌های اخیر نزدیک به ۱۰۰ دلار از ارزش خود را از دست داده است و روز پنج‌شنبه در فاصله کمی از مرز هزار و ۸۰۰ دلاری نوسان می‌کرد. فشار بیرونی اونس طلا موجب می‌شد که معامله‌گران سکه ریسک کمتری برای خرید بکنند. با موفقیت آمیز بودن واکسن‌های کرونا، میزان انتظارات افزایشی سکه بازان برای اونس طلا تا حدی پایین آمده است و همین موضوع موجب شد که خرید‌های این فلز گرانبها هم توسط آن‌ها کاهش پیدا کند.

در کنار این باید در نظر داشت که بخشی از افزایش سکه در ماه‌های قبل از سوی عوامل بنیادی حمایت نمی‌شد؛ در واقع سکه حباب قیمتی مثبت داشت و ارزش بازاری سکه بالاتر از ارزش ذاتی آن قرار داشت. عامل سومی که موجب شد سکه افت بیشتری را تجربه کند، تخلیه تدریجی همین حباب بود. سکه در صورتی که بخواهد افت بیشتری را تجربه نکند، باید در انتظار رشد بهای دلار در روز شنبه باشد. با این حال، دلار در معاملات پشت خطی، خریدار زیادی نداشت و این به معنای آن است که ممکن است روز شنبه افت بیشتری را هم تجربه کند. در این میان، برخی از سکه بازان به حمایت محکم ۱۰ میلیون تومانی دل خوش کرده‌اند و عده دیگری، همچنان به‌دنبال یک اتفاق سیاسی هستند که فضای انتظاری را به پیش از انتخابات آمریکا بازگرداند.