آماری تاسف بار از دور ریز غذای ایرانی‌ها
خبرگزار میزان - روزنامه خراسان نوشت: ارزشش ۱۵ میلیارد دلار است؛ معادل حدود ۸۰ درصد درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۱۹ میلادی (۱۹.۲ میلیارد دلار- بر اساس گزارش اپک). همین قیاس نفتی برای تخمین ارزش اقتصادی این ۱۵ میلیارد کافی است، اما افسوس که جای این دلار‌ها بین زباله‌هایی است که حتی به درد زباله‌گرد‌های شهر هم نمی‌خورد.
صحبت از ضایعات موادغذایی است که هر روز در خانه‌ها، فروشگاه‌ها و کارخانه‌های ما تولید و سرنوشتش به سطل‌های زباله ختم می‌شود.
«جلال‌الدین میرزای رزاز» رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور که دل پردردی از این ماجرا دارد، آمار و اطلاعاتی را ارائه می‌کند که در پژوهش‌ها و مطالعات بین‌المللی به دست آمده است:
سالانه ۱.۳ میلیارد تن ضایعات موادغذایی در دنیا تولید می‌شود که معادل غذای موردنیاز ۲ میلیارد انسان است.
* میزان ضایعات موادغذایی در کشور ما سالانه ۳۵ میلیون تن است، معادل ۲.۷ درصد ضایعات غذایی جهان. درحالی‌که از نظر جمعیتی، ما فقط یک درصد جمعیت جهان هستیم.
* در کشور ما از چرخه تولید تا مصرف، حدود ۳۰ درصد موادغذایی تبدیل به ضایعات می‌شود.
* بیشترین ضایعات غذایی ما نان، برنج، سبزیجات و میوه است.
چه باید کرد؟
میرزای‌رزاز درباره راهکار لازم برای تغییر این فرهنگ غلط هم توضیحاتی ارائه می‌کند: «مهم‌ترین راهکار، فرهنگ‌سازی است؛ مردم ما در سه‌دهه اخیر به فرهنگ غلط دور ریختن موادغذایی عادت کرده‌اند، نکته عجیب این‌که ما ایرانی‌ها قبل از این سه‌دهه بسیار اهل مراعات و پرهیز از اسراف بوده‌ایم، اما طی سال‌های اخیر دچار بی‌بند و باری در مصرف شده‌ایم و خطرات آن همه ما را تهدید می‌کند؛ راهکار اول این است که دوباره فرهنگ گذشته خودمان را احیا کنیم چرا که هم بر اساس اصول فرهنگی و هم بر اساس اصول مذهبی و اعتقادی، شرایط فعلی قابل‌قبول نیست».
او دومین راهکار را هم این‌طور مطرح می‌کند: «راهکار دوم ورود دستگاه‌های نظارتی است و باید قوانینی وضع شود که جلوی اسراف در موادغذایی را بگیرد. مثلا در کشور فرانسه فروشگاه‌های موادغذایی حق ندارند کالا‌های خود را به دلیل رسیدن به تاریخ انقضا دور بریزند بلکه موظف‌اند حداقل یک‌ماه قبل از انقضا، این کالا‌ها را به جا‌هایی مثل بنیاد‌های خیریه اهدا کنند، در غیر این صورت جریمه سنگینی خواهند شد. ما هم نیازمند این‌گونه قوانین برای نظارت دقیق روی هدررفت موادغذایی هستیم که می‌تواند از خانه‌ها و فروشگاه‌ها شروع شود و به تالار‌ها و رستوران‌ها برسد».
نگرانی از عواقب غذایی کرونا
رییس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور نکته مهم دیگری را هم مطرح می‌کند: «ما هم می‌دانیم که امسال بسیاری از فروشگاه‌ها و رستوران‌ها به دلیل کرونا تعطیل بود و سبدغذایی خانواده‌ها هم کوچک‌تر شده است. شاید به همین دلیل گفته شود صحبت از دورریختن موادغذایی جایگاهی ندارد، اما نکته مهم این است که اتفاقا کرونا یکی از چالش‌های همه جهان و کشور ما در حوزه غذایی است. هرچند برخلاف برخی کشور‌های اروپایی ما توانستیم در کشورمان کمیت و کیفیت محصولات غذایی‌مان را حفظ کنیم، اما در همین شرایط، سه چالش «کرونا در ابعاد جهانی و ملی»، «تحریم‌های شدید و ناجوانمردانه اقتصادی» و «وضعیت اقتصادی ناپایدار» ما را تهدید می‌کند و نمی‌توانیم به آن بی‌اعتنا باشیم؛ به همین دلیل است که می‌گوییم باید از تولید این حجم ضایعات مواد غذایی جلوگیری کرد».
فائو: کرونا جهان را در خطر گرسنگی قرار داده است
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد «فائو» در گزارشی اعلام کرده است که به دلیل تبعات اقتصادی ناشی از کرونا، پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۰ میلادی ۱۳۰ میلیون نفر از مردم جهان در معرض خطر گرسنگی مزمن قرار بگیرند. این آمار فرای ۶۹۰ میلیون نفری است که در سال ۲۰۱۹ به عنوان آمار گرسنگان جهان اعلام شد. فائو همچنین گفته است با توجه به این شرایط، تحقق هدف‌گذاری «گرسنگی صفر در سال ۲۰۳۰»، نه‌تن‌ها امکان‌پذیر نیست بلکه ممکن است تعداد گرسنگان جهان تا آن سال به بیش از ۸۴۰ میلیون نفر نیز برسد.