مفهوم حمایت در بورس
- باشگاه خبرنگاران نوشت: سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روز‌ها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
حمایت در بورس به سطحی گفته می‌شود که در آن نقاط تصور می‌شود که تقاضا به حدی قدرتمند و بالا است که به قیمت اجازه پایین آمدن از یک حد خاص را نمی‌دهد.
در این سطح قیمت‌ها به مرور کمتر می‌شوند و در این مواقع خریداران شروع به خرید کرده و میل فروشندگان به فروش کمتر می‌شود. وقتی قیمت به سطح حمایت می‌رسد، تقاضا بیشتر از عرضه شده و ارزش سهم مورد نظر بالا می‌رود.
حمایت در بورس به چه معناست؟
نمی‌توان گفت این سطح از حمایت همیشه غیرقابل شکست نیست به طوری که گاهی اوقات نمودار قیمت از آن عبور کرده و در منطقه‌ای پایین‌تر از آن قرار می‌گیرد. این موضوع نشانه بازار منفی است و در واقع عبور از سطح حمایت، انگیزه جدید برای فروش و یا از بین رفتن انگیزه برای خرید را نشان داده و می‌گوید که فروشندگان انتظارات خود را پایین آورده و قصد دارند با قیمت‌های کمتری سهام خود را در بورس بفروشند.
نکته بسیار مهم در اینکه وقتی سطح حمایت می‌شکند، نیاز است که خط جدیدی برای نقطه حمایت رسم شود.
خط حمایت در تحلیل تکنیکال کجاست؟
خط حمایت در تحلیل تکنیکال معمولا پایین‌تر از قمیت سهام قرار می‌گیرد؛ اما معامله و خرید و فروش روی این خط و یا در نزدیکی آن نیز معمول است. از آنجایی که تحلیل تکنیکال یک علم صد درصدی نیست، رسم خط حمایت در بورس گاهی اوقات سخت است و علاوه بر این موضوع، ممکن است که قیمت‌ها نوسان داشته و چندین بار به زیر سطح حمایت نزول پیدا کنند.
حالت منطقی آن است که اگر این عبور از سطح حمایت کمتر از یک هشتم آن بود، نیازی به رسم خط حمایت جدید ندارد.
مقاومت چیست؟
نقطه مقاومت در بازار بورس به سطحی گفته می‌شود که در آن قدرت فروشنده‌ها بیشتر بوده و انتظار می‌رود که قیمت بالاتر از این سطح مورد نظر نرود.
توضیح منطقی برای این رفتار اینکه هرچه نمودار به سمت خط مقاومت می‌رود، میل فروشندگان به فروش زیاد و میل خریداران به خرید کم می‌شود. وقتی قیمت به سطح حمایت می‌رسد؛ یعنی عرضه بیشتر از تقاضا بوده و بالاتر از سطح حمایت نمی‌رود.
درست مانند خط حمایت، مقاومت نیز به طور همیشگی باقی نمانده و اگر این سطح شکسته شود، یعنی بازار مثبت شده به گونه‌ای که میل به خرید افزایش و میل به فروش کاهش یافته است. برعکس شکسته شدن سطح حمایت، عبور قیمت از مقاومت به ما می‌گوید که خریداران انتظارات خود را پایین آورده و می‌خواهند که با قیمت‌های بالاتری سهام مورد نظر را خریداری کنند.
توجه داشته باشید وقتی سطح حمایت شکسته می‌شود، نیاز است که خط جدیدی برای آن رسم شود.
خط مقاومت در تحلیل تکنیکال کجاست؟
خط مقاومت در تحلیل تکنیکال معمولا بالاتر از قیمت فعلی سهام قرار می‌گیرد؛ اما خرید و فروش روی این خط و یا در نزدیکی آن نیز غیرمعمول نیست. توضیحات خط مقاومت مانند حمایت بوده و در صورتی که نمودار قیمت به اندازه یک هشتم آن بالا رفت، می‌توان سطح جدیدی را رسم کرد.
نحوه کار با خطوط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال
نحوه کار با خطوط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال آسان است. همانطور که پیش از این نیز گفته شد، یکی از اصلی‌ترین ابزار‌های تحلیل تکنیکال برای موفقیت در بازار بورس همین خطوط حمایت و مقاومت است و اتفاقا اکثر سرمایه‌گذاران بورس نیز حداقل یک بار در تحلیل یک سهم از این دو خط استفاده می‌کنند.
برای رسم خطوط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال روش‌های مختلفی وجود دارد که در این قسمت در مورد آن‌ها صحبت می‌کنیم. این دو خط ویژگی‌های مشترک بسیار زیادی دارند که می‌توان با اطمینان بالایی گفت که آینه یکدیگر بوده و حتی می‌توان در برخی موراد با رسم یکی از آن‌ها، دیگری را نیز رسم کرد.
روش اول: اوج و کف قیمت
خط حمایت با توجه به کف‌های قیمتی گذشته و مقاومت با توجه به اوج‌های قیمتی گذشته رسم می‌شود. معمولا برای رسم یک سطح مقاومت نیاز به دو یا نقطه هم سطح در نمودار قیمت داریم.
تعیین این نقطه‌ها به نظر کار آسانی می‌آید؛ اما نیازمند مشاهده دقیق قیمت در بازه‌های زمانی متفاوت است. رسم خط مقاومت و حمایت می‌تواند در یک بازه زمانی یک ساله و یا چند روزه انجام شود.
تصویر بالا نمودار قیمت شرکت Halliburton را در بورس نشان می‌دهد. خط حمایت از کف قیمتی ایجاد شده در ۳۱ اکتبر آغاز شده و در ماه دسامبر نیز بار دیگر در اطراف ۳۲ دلار یک کف قیمتی دیگر را ثبت کرده است.
در نهایت نیز کف قیمتی ۳۲.۵ در ماه فوریه سه نقطه مورد نظر ما برای تایید سطح حمایت را به ما می‌دهد. هر بار بعد از پرش قیمتی از خط حمایت، قیمت به سمت سطح مقاومت که در ماه سپتامبر ایجاد شده، باز می‌گردد. قیمت ۴۲.۵ دوبار دیگر بعد از پرش از خط حمایت توسط قیمت لمس شده است و سه نقطه برای تعیین سطح مقاومت به ما داده است.
در تصویر زیر نیز نمودار قیمتی شرکت به پرداخت ملت در بورس تهران را مشاهده می‌کنید که یک سطح مقاومت در ۲۷۰۶۱ ریال و یک سطح حمایت در ۲۴۵۱۸ تشکیل داده و در ماه فوریه ۲۰۲۰ بعد از پرش از سطح حمایت، به سمت خط مقاومت حرکت می‌کند.
روش دوم: یکسان بودن خط حمایت و مقاومت
یکی دیگر از قوانینی که در تحلیل تکنیکال برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت به کار گرفته می‌شود، این است که این خطوط قابلیت تبدیل شدن به یکدیگر را دارند.
به طور مثال وقتی قیمت خط حمایت را می‌شکند، آن خط می‌تواند تبدیل به مقاومت شود و بالعکس. هبور نمودار قیمت از خط حمایت نشان می‌دهد که میزان عرضه از تقاضا بالاتر رفته و این احتمال قوی به وجود می‌آید؛ پس بازگشت دوباره به این خط می‌تواند باعث بالا رفتن تقاضا و در نتیجه تبدیل شدن سطح حمایت به مقاومت اتفاق میفتد.
در تصویر بالا نمودار قیمت، سطح مقاومت را در ۹۳۵ شکسته و به اندازه یک ماه نیز بالاتر از این مقدار خرید و فروش شده است. بعد از اینکه قیمت به بالاتر از ۹۳۵ رسید، خط مقاومت به سطح حمایت تبدیل گردید. قیمت سهام به رشد خود ادامه داده و ۱۱۵۰ رسیده و سپس با بازگشت دوباره به ۹۳۵، این خط حمایت را به خوبی مورد تایید قرار داده است.
در تصویر زیر نیز می‌بینیم که سطح حمایت ابتدا به مقاومت و سپس دوباره به حمایت تبدیل شده است. در بخش مشخص شده با دایره سبز، قیمت سهام این شرکت در بورس با سطح حمایت ۱۷.۵ پیش می‌رود. بعد از آن همین خط تبدیل به مقاومت شده و بعد از چند ماه با بالا رفتن تقاضا، قیمت به بالای سطح مقاومت رفته و خط ما تبدیل به حمایت می‌شود.
نوسان معامله در سهم
نوسان معامله پدیده‌ای است که به خوبی مشخص می‌کند بعد از حمایت و مقاومت، روند تغییر پیدا کرده و یا به حرکت خود ادامه خواهد داد.
نوسان معامله به دوره زمانی‌ای می‌گویند که سهام در آن در نوسان بسیار کم و تنگی خرید و فروش می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که قدرت عرضه و تقاضا به طور برابر در تعادل هستند.
گذر نمودار قیمت از نوسان معامله به هر طرف نشان‌دهنده پیروزی یکی از این دو دسته است و اگر نمودار به بالای نوسان معامله برسد؛ یعنی تقاضا قوی‌تر شده و اگر به پایین آن برود؛ یعنی عرضه پیروز شده است.
در تصویر بالا نمودار قیمت، سطح مقاومت را در ۹۳۵ شکسته و به اندازه یک ماه نیز بالاتر از این مقدار خرید و فروش شده است. بعد از اینکه قیمت به بالاتر از ۹۳۵ رسید، خط مقاومت به سطح حمایت تبدیل گردید. قیمت سهام به رشد خود ادامه داده و ۱۱۵۰ رسیده و سپس با بازگشت دوباره به ۹۳۵، این خط حمایت را به خوبی مورد تایید قرار داده است.
در تصویر زیر نیز می‌بینیم که سطح حمایت ابتدا به مقاومت و سپس دوباره به حمایت تبدیل شده است. در بخش مشخص شده با دایره سبز، قیمت سهام این شرکت در بورس با سطح حمایت ۱۷.۵ پیش می‌رود. بعد از آن همین خط تبدیل به مقاومت شده و بعد از چند ماه با بالا رفتن تقاضا، قیمت به بالای سطح مقاومت رفته و خط ما تبدیل به حمایت می‌شود.
حمایت و مقاومت منطقه‌ای در تحلیل تکنیکال
حمایت و مقاومت منطقه‌ای در تحلیل تکنیکال می‌تواند کمک زیادی در شناسایی خطوط حمایت و مقاومت قدرتمند داشته باشد. همانطور که گفته شد، تحلیل تکنیکال یک علم دقیق نیست و بهتر از که به جای یک خط، از حمایت و مقاومت منطقه‌ای و یا به اصطلاح مناطق حمایت و مقاومت استفاده کنیم.
هر بازار و هر سهمی ویژگی‌های خاص خودش را دارد و در تحلیل تکنیکال باید روش‌هایی را بکار برد که تمام ریزه‌کاری‌های آن دارایی را پوشش دهد. گاهی اوقات کشیدن خط دقیق حمایت و مقاومت بهترین کار بوده و بعضی وقت‌ها هم بهتر از که از حمایت و مقاومت منطقه‌ای استفاده شود.
تحلیل تکنیکال یک علم پویاست و نمی‌توان برای هر چیزی یک حکم ثابت صادر کرد. هرچه عرض این نوسان کمتر باشد، دقت آن نیز بیشتر می‌شود؛ اما اگر این نوسان فقط دو ماه باقی مانده و هم عرض کمی داشته باشد، کشیدن سطوح مقاومت و حمایت دقیق خطی بهتر بوده و بالعکس اگر بیشتر از دو ماه طول کشیده و عرض بزرگی داشته باشد، استفاده از نوسان معامله بهتر است.
انواع دسته‌بندی خطوط حمایت و مقاومت
خطوط حمایت و مقاومت دارای دسته بندی‌هایی است که در ادامه به توضیح هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.
استفاده از خطوط روند
همانطور که تا الان متوجه شده‌اید، سطوح حمایت و مقاومت با خطوط افقی و یا زاویه‌دار به نمایش در می‌آیند. تا به اینجا مثال‌هایی را دیدیم که قیمت دو یا سه بار میل به بازگشت به یک سطح خاص را داشته و ما هم همان سطح را با خط افقی به عنوان سطح حمایت و یا مقاومت مشخص می‌کنیم.
این مورد برای بازار‌های نوسانی مناسب است؛ اما در یک روند رو به بالا، قیمت در حال ثبت حرکات صعودی با شیب‌های کم و زیاد بوده و در یک روند رو به پایین نیز قیمت حرکات نزولی با شدت کم و زیاد را تجربه می‌کند، در اینجا کف‌ها و اوج‌های قیمتی را به هم وصل کرده و و بعد آن را ادامه می‌دهیم تا پیش‌بینی کنیم که قیمت تا به کجا خواهد رسید و حمایت و مقاومت تا کجا ادامه دارد.
همین خطوط ساده روند‌ها، نوسانات و دیگر الگو‌های نموداری را به شما نشان می‌دهند. این ابزار ساده یک دید خوب در مورد نحوه عملکرد بازار در آینده به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌دهد. به اطلاعات روی تصویر زیر دقت کنید.
خط حمایت و مقاومت‌های عمده و جزئی
سطوح حمایت و مقاومت جزئی مقاومت زیادی ندارند و خیلی زود از بین می‌روند؛ برای مثال اگر قیمت در حال سقوط باشد و سپس با یک پرش رشد کرده و دوباره به سمت پایین بیاید، با یک خط حمایت جزیی طرف هستیم؛ زیرا قیمت در این منطقه پرش به بالا داشته است؛ اما به دلیل اینکه روند رو به پایین است، شکستن این سطح کار سختی نیست.
سطوح جزئی حمایت و مقاومت فرصت‌های معامله خوبی را برای سرمایه‌گذاران به وجود می‌آورد. در مثال قبلی اگر قیمت حمایت جزئی را بشکند، سرمایه‌گذاران می‌دانند که روند رو به پایین باقی مانده و قیمت باز هم پایین می‌آید؛ اما اگر قیمت باز هم در همان سطح قبلی به بالا برود، با نوسان معامله طرف هستیم. حال در اینجا اگر قیمت بالاتر از کف قیمتی قبلی توقف کند، به احتمال زیاد با یک تغییر روند روبرو خواهیم شد.
اما سطوح حمایت و مقاومت عمده و یا بزرگ، سطوحی هستند که به تازگی باعث تغییر یک روند شده‌اند؛ برای مثال اگر قیمت در یک روند رو به بالا قرار داشته باشد و ناگهان به سمت پایین سقوط کند، آن قیمتی که در آن این اتفاق افتاده است، خط مقاومتی قوی و عمده بوده و بالعکس در جایی که روند رو به پایین توقف کرده و تبدیل به روند رو به بالا شود، خط حمایت عمده را داریم.
وقتی قیمت به یک سطح مقاومت و حمایت قوی یا عمده باز می‌گردد، معمولا تلاش می‌کند که آن را بشکند و بعد در یک جهت دیگر حرکت می‌کند؛ برای مثال اگر قیمت به یک خط حمایت قدرتمند برسد، معمولا پرش رو به بالا خواهد داشت.
به طور معمول در تحلیل تکنیکال این امکان را در نظر می‌گیرند که یک روزی این سطح شکسته شود (که می‌شود)؛ اما قبل از این که نمودار از آن عبور کند، چند بار آن را لمس خواهد کرد.
استراتژی کار با خط حمایت و مقاومت
اساس کار با و استراتژی معامله با خطوط حمایت و مقاومت این است که در یک روند رو به بالا و یا نوسانات مثبت در نزدیکی سطح حمایت، خرید کرده و در نزدیکی سطح مقاومت در یک روند رو به پایین و یا نوسانات منفی بفروشید.
خریدن در نزدیکی حمایت و فروش در نزدیکی خط مقاومت می‌تواند سودآور باشد؛ اما هیچ تضمینی وجود ندارد که آن سطوح بتوانند باقی بمانند؛ در نتیجه با استفاده از دیگر اندیکاتور‌ها و الگو‌های تحلیل تکینکال منتظر تاییدیه‌های دیگری باشید.
برای خریدن در نزدیکی سطح حمایت، منتظر یک اصلاح قیمتی باشید و وقتی که اصلاح قیمتی انجام شد، بعد از عبور قیمت از اوج آن اقدام به خرید کنید. وقتی بازار این حرکت را انجام می‌دهد، می‌فهمیم که خط حمایت هنوز هم پا برجا بوده و قیمت از آن دور خواهد شد.
همچنین حالتی برای خط مقاومت و فروش در نزدیکی آن نیز کار می‌کند و باید منتظر اصلاح قیمتی باشید و بعد از عبور قیمت از کف آن منطقه اصلاحی، سهام خود را در بورس بفروشید.
استفاده از حد ضرر و سود هدف در معامله با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر در حال خرید در نزدیکی سطح حمایت هستید، حتما سود هدف خود را در جایی کمی مانده به یک خط مقاومت قدرتمند قرار بدهید تا قیمت بعد از رسیدن به آن سقوط نکند.