پور ابراهیمی: اتکا به در آمدهای نفتی دیگر نمیتواند مبنای بودجه نویسی قرار گیرد
- محمد رضا پور ابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و سید محمد هادی سبحانیان کارشناس مسائل اقتصادی در برنامه ۱۸:۳۰ شبکه خبر به بررسی بایدها و نبایدهای اصلاح ساختار بودجه پرداختند.
پور ابراهیمی با بیان اینکه باید در دو سرفصل به اصلاح ساختار بودجه ورود کنیم گفت: سرفصل اول مربوط به بخش درآمدی است که با توجه به تغییرات ناشی از درآمدهای نفتی باید منابع پایدار را جایگزین آن کنیم و در سرفصل هزینهای نیز باید بتوانیم با تمهیدات لازم اتفاقاتی را رقم بزنیم که خروجی آن منشا ایجاد یک تعادل باشد.
وی تاکید کرد: مهمترین اقدام دولت در بخش درآمدی ایجاد درآمدهای پایدار در نظام اقتصادی کشور است که از جمله آنها میتوان به بحث اصلاح مالیات ها، مولد سازی داراییها و تمهیدات لازم در خصوص بودجه شرکتهای دولتی است.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه موضوع تحریم، تغییرات قیمت جهانی نفت و کرونا نشان داده که اتکا به در آمدهای نفتی دیگر نمیتواند مبنای روند بودجه نویسی سنوات آینده ما شود، اظهار داشت: نگرانی جدی ما در مجلس و دولت اصلاح ساختار بودجه متناسب با شرایط کشور است.
وی ادامه داد: بر این اساس اولین کاری که در بخش درآمدی در دستور کار قرار داریم اصلاح مجموعهای از تصمیمات در حوزه مالیاتها چه در ایجاد پایههای جدید مالیاتی و ساماندهی معافیتهای مالیاتی و چه در ایجاد طرح جامع نظام مالیاتی کشور است که موجب کاهش فرار مالیاتی در نظام اقتصادی خواهد شد.
پور ابراهیمی افزود: یکی از پایههای جدید مالیاتی، مالیات بر عایدی است که میتواند از نوسان و سوداگری در بخش مسکن، املاک و مستغلات، خودرو، طلا و ارز جلوگیری کند که خوشبختانه گزارش کمیسیون اقتصادی در این خصوص نهایی شده و ظرف هفته آینده در دستور کار مجلس قرار میگیرد.
وی تاکید کرد: مالیات بر عایدیدی و مالیات بر مجموع درآمد که در حال انجام است، هیچ تاثیری بر دهکهای کم درآمد و متوسط نخواهد گذاشت.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید براینکه در شرایط کنونی باید واقعیت بودجه را لحاظ کنیم، گفت: خوشبختانه ظرفیتهایی در نظام اقتصادی کشور وجود دارد که کمک میکند اتکا به نفت را از حوزه بودجه عمومی کشور برداریم.
بودجه عمومی دولت نباید متکی به درآمدهای نفتی باشد
وی با تأکید بر اینکه بودجه عمومی دولت نباید متکی بر درآمدهای نفتی باشد، اظهار داشت: البته منظور از عدم اتکا به درآمدهای نفتی در بودجه عمومی این نیست که ما ظرفیتهای نفتی مان را به کار نگیریم، سهم مان را در اوپک کاهش دهیم و با تحریمها کنار بیاییم، بلکه باید تحریمها را با روشهای حرفهای دور بزنیم که یکی از روشها ایجاد فرآوردههای نفتی و صادرات این فرآوردهها است.
سبحانیان با بیان اینکه بودجه ما یک بودجه واقعی نیست، گفت: بودجه سنواتی یک بودجه صوری است بدین معنا که حداقلهای شفافیت را که مستلزم واقع بینانه بودن منابع بودجه است را دارا نیست.
وی افزود: در سالهای اخیر به واسطه تحریمهای ظالمانه، منابع مان را از دست دادیم که میتوانست فرصتی برای ما قلمداد شود که متاسفانه از آن استفاده نکردیم.
ابتداییترین اصل بودجه، واقع بینانه بودن و شفافیت آن است/ اصلاح ساختار بودجه مستلزم مقدماتی میباشد که تاکنون فراهم نشده است
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه بودجه را براساس یکسری درآمدهایی که محقق نمیشود، تدوین کردیم، گفت: ابتداییترین اصل بودجه، واقع بینانه بودن و شفافیت است و یک مشکل ساختاری که در دهههای گذشته در بودجه مان داشتیم بحث وابستگی بودجه به منابع نفتی بود که منجر به این شد که علی رغم تاکیدات رهبری اصلاح ساختار بودجه اتفاق نیافتاد که امیدواریم این اتفاق در بودجه سال ۱۴۰۰ رقم بخورد، البته خوش بین نیستم چرا که انجام چنین اتفاقی مستلزم یکسری تمهیدات و مقدماتی است که تا به امروز فراهم نشده است.
وی با بیان اینکه یکی از منابع پایدار درآمدی بحث مالیات است که باید مبتنی بر قانون مصوب مجلس اخذ شود، گفت: این که ادعا کنیم دستگاهها باید منابع جدیدی ایجاد کنند، اما بستر حقوقی لازم را برایشان ایجاد نکنیم با واقعیت منطبق نیست.
این کارشناس مسائل اقتصادی به بحث واگذاری داراییهای منقول و غیر منقول دستگاههای دولتی اشاره کرد و گفت: بالغ بر پنجاه هزار میلیارد تومان برای واگذاری اموال و داراییهای دستگاههای دولتی در بودجه ۹۹ دیده شده بود، ولی کمتر از ۱۰۰۰ میلیارد تومان، این ردیف عملکرد داشته که نشان میدهد که این دستگاهها هیچ عزم و ارادهای جدی برای اینکه این منابع را ایجاد کنند و از آن محل بتوانند بخشی از مصارف خود را تامین کنند، ندارند.
نظام مالیاتی ما عادلانه نیست
سبحانیان با تاکید براینکه نظام مالیاتی ما نظام عادلانهای نیست، گفت: برخلاف کشورهایی که نظام سرمایه داری هستند، در کشور ما سهم بیشتر مالیات از طبقه متوسط و ضعیف اخذ میشود.
وی تاکید کرد: متاسفانه در سنوات گذشته هیچ اقدام جدی برای اصلاح ساختار بودجه رقم نخورده و آنچه اتفاق افتاده استقراض از منابع بانک مرکزی، دست اندازی به منابع صندوق توسعه ملی و فروش اوراق بوده است.
سبحانیان با تاکید براینکه مجلس و دولت باید در بودجه ۱۴۰۰ براساس واقعیات اقتصادی بودجه نویسی کنند، لازم است از ابتدا کسری بودجه را برآورد کنیم چرا که استقراض و انتشار اوراق قرضه و بهادار و استقراض از بانک مرکزی تنها پیش خور کردن درآمدهای آتی دولتهای آینده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر نقش مجلس در فرآیند تصویب بودجه اظهار داشت: متاسفانه مجلس آنطور که باید و شاید در مسیر اصلاح بودجه قدم بردارد و مخالفت مجلس با بودجه دولت به یک تابو در کشور تبدیل شده که اگر اتفاق بیافتد به معنای تقابل قوا و یا تضعیف دولت برداشت میشود.
سبحانیان با بیان اینکه اگر درآمدهای بودجه را صوری تعریف کنیم نه تنها به سمت اصلاح بودجه نمیرویم، بلکه هزینه هایمان را هم نخواهیم توانست کنترل کنیم، گفت: در سال جاری هزینههایی اتفاق افتاد که اصلا در بودجه پیش بینی نشده بود و بودجهای از محلهای غیر اقتصادی تامین شد تا مبدا فضای عمومی جامعه متوجه کسری بودجه گردد و به همین دلیل هم به سمت راه کارهایی برای جبران آن رفتیم که اتفاقا فشار به مردم را بیشتر کرد
وی تاکید کرد: اگر شفافیت در بودجه اتفاق بیافتد منابع دقیق دیده خواهد شد و مصارف نیز مبتنی بر آن دیده میشود و به سمت درآمدزایی از محلهایی میرویم که کمتر فشار به اقشار جامعه بیاید.
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه اقتدار جمهوری اسلامی ایران در این است که منابع نفتی خود را در بودجه به صفر برساند، گفت: باید ضمن رعایت این اصل اگر نفتی به فروش میرسد باید آن را صرف پروژههای عمرانی کنیم یا با ذخیره سازی آن در صندوق توسعه ملی، به بخش خصوصی وام پرداخت کنیم.