«واکسن کرونا» موتور اقتصادی جهان را به حرکت در می‌آورد؟
- روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: خبر کشف واکسن کرونا باعث «سکته طلا» و «خیز بورس‌های جهانی و بازار‌های دارایی» شد. روز گذشته شرکت آمریکایی فایزر اعلام کرد که نتایج این واکسن، حاکی از موفقیت آن بر روی ۴۳ هزار و پانصد نفر از داوطلبان در ۶ کشور است. این خبر با استقبال سازمان جهانی بهداشت، سران کشور‌ها و البته بازار‌های جهانی همراه شد.
بررسی عملکرد بازار‌ها نشان می‌دهد سرمایه‌ها از پناهگاه امن یعنی طلا خارج شده است تا بتواند با حرکت در بازار‌های مالی یا دارایی، شرایط را برای بهبود رشد اقتصادی و خروج از رکود مهیا کند.
طلا که با توجه به افزایش مجدد تعداد بیماران کرونایی در آمریکا و اروپا در روز‌های گذشته و همچنین احتمال اجرای بسته‌های حمایتی بیشتر با توجه به پیروزی بایدن خود را آماده فتح قله‌های جدید می‌دید، ناگهان با تغییر جهت انتظارات، سقوط بی‌سابقه‌ای را رقم زد. از سوی دیگر، بازار‌های جهانی و اروپایی نیز به استقبال خبر کشف واکسن رفته و یک‌دست سبزپوش شدند. بازار نفت نیز از این قاعده مستثنی نبود و طلای سیاه روند صعودی را ثبت کرد.
شرکت داروسازی فایزر می‌گوید واکسن کرونای این شرکت در بیش از ۹۰ درصد موارد از انتقال ویروس کرونا پیشگیری کرده است. فایزر این واکسن آزمایشی را با همکاری شرکت بیواِن‌تِک ساخته است. در مرحله سوم کارآزمایی بالینی، واکسن فایزر به ۴۳ هزار و ۵۰۰ نفر در ۶ کشور آمریکا، آلمان، برزیل، آرژانتین، ترکیه و آفریقای‌جنوبی در دو نوبت به فاصله سه هفته تزریق شده است. فایزر می‌گوید در ۹۰ درصد موارد مصونیت به کرونا هفت روز بعد از تزریق نوبت دوم و ۲۸ روز بعد از نوبت اول حاصل شده است. این شرکت آمریکایی همچنین گفت در آخرین مرحله کارآزمایی بالینی هیچ عارضه جانبی جدی‌ای تا‌کنون مشاهده نشده است.
این نتایج براساس تاثیر واکسن در ۹۴ داوطلب اول بوده که به کرونا مبتلا بودند. آلبرت بورلا، مدیرعامل و رئیس فایزر در بیانیه‌ای نوشت: «اولین نتایج از مرحله سوم کارآزمایی بالینی واکسن کرونا شواهدی هستند از اینکه واکسن ما قادر است از کرونا پیشگیری کند.» او این نتایج را «نقطه عطفی» در تولید واکسن دانست «آن هم در زمانی که دنیا بیشترین نیاز را به آن دارد.» دو شرکت سازنده قصد دارند درخواست صدور مجوز اضطراری کنند که تا آخر این ماه میلادی از این واکسن استفاده شود.
با اینکه نتیجه اولیه براساس جمعیت کمی بوده، اما این دو شرکت می‌گویند تا حدود دو هفته دیگر مجموع اطلاعات‌شان به حدی می‌رسد که درخواست مجوز کنند.
جز این واکسن، چند واکسن دیگر هم در مرحله سوم و نهایی کارآزمایی بالینی هستند، اما این اولین واکسنی است که چنین نتا‌یجی داشته است. در بسیاری از کشور‌های دنیا شمار مبتلایان به کرونا، کسانی که در بیمارستا‌ن بستری می‌شوند یا به مراقبت‌های ویژه نیاز پیدا می‌کنند به سرعت رو به افزایش است.
آمار ابتلا به کرونا در دنیا به ۵۱ میلیون نفر نزدیک می‌شود و بیش از یک میلیون و ۲۶۰ هزار نفر هم جان‌باخته‌اند. واکسن موثر، مهم‌ترین راه برای پایان دادن به همه‌گیری جهانی کرونا تلقی می‌شود.
فایزر می‌گوید براساس برآوردها، تا پایان سال ۲۰۲۰، پنجاه میلیون و در سال ۲۰۲۱ تا ۱/ ۳ میلیارد دُز واکسن را در تمام دنیا عرضه خواهد کرد. با این حال سوال‌هایی درباره اینکه فایزر چگونه می‌تواند این میزان واکسن را عرضه کند وجود دارد از جمله اینکه این واکسن باید در جای بسیار سرد، منفی ۸۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود. علاوه‌بر این درباره دوام مصونیت و تاثیر واکسن در گروه‌های سنی متفاوت هم سوال‌هایی مطرح است. سوال دیگر اینکه پس از بررسی کامل تمام نتایج ممکن است مشخص شود تاثیر واکسن کمتر است. در همین حال دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور، درباره موفقیت در تولید واکسن کرونا توسط شرکت فایزر نوشت: «بازار سهام صعود بزرگی کرد، واکسن به‌زودی می‌آید. ٩٠ درصد تاثیرگذاری. چه خبر خوبی!»
در ماه‌های گذشته تلاش‌های گسترده‌ای برای دستیابی به واکسن کرونا در جریان بوده است. بنابر اعلام خبر سازمان جهانی بهداشت، تحقیقات در مورد بیش از ۱۵۰ واکسن تجربی برای درمان کووید-۱۹ در کشور‌های مختلف جهان در جریان است و ۴۲ مورد از این واکسن‌ها در مرحله آزمایش روی انسان قرار دارند.
پیش از این، دانشگاه آکسفورد هم ابراز امیدواری کرده بود که تلاش‌هایش برای آماده کردن واکسن کرونا تا دو ماه آینده به نتیجه برسد. شرکت داروسازی «مدرنا» نیز اعلام کرده که تا پایان ماه نوامبر آزمایش بالینی واکسن تجربی این شرکت روی ۳۰ هزار نفر مشخص خواهد شد و احتمالا قبل از پایان سال میلادی پروانه تولید واکسن را درخواست می‌کند.
علاوه‌بر کشور‌های غربی، روسیه و چین هم ادعا‌هایی درباره دستیابی به واکسن کرونا مطرح کرده‌اند. روز ۲۸ مهرماه، پژوهشگاهی در روسیه که تولید واکسن کرونا را برعهده دارد، اعلام کرد نتایج موقتی آخرین مرحله آزمایش انسانی این واکسن به‌زودی منتشر می‌شود. در چین حداقل چهار مورد واکسن کرونا در مرحله آزمایش‌های نهایی هستند. دو واکسن توسط شرکت داروسازی دولتی و دو مورد دیگر توسط شرکت‌های خصوصی «سینوواک» و «کان سینو» تولید شده‌اند. آزمایش بالینی واکسن‌های چینی از مدتی پیش در کشور‌های پاکستا‌ن، اندونزی، برزیل، روسیه و امارات‌متحده عربی آغاز شده است.