۵۰ ویژگی رفتاری پیامبر (ص)

- صداوسیما نوشت: امروز سالروز میلاد پیامبر اسلام خاتم پیامبران حضرت محمدمصطفی (ص) است که اسوه اخلاق بود.

پیامبر اعظم حضرت محمد مصطفی (ع)، اقیانوس بی‌کران فضایل اخلاقی و مطالعه زندگینامه رسول خدا نشان می‌دهد که رفتارش پر از زیبایی‌هاست.

پیامبری که رحمة للعالمین است و برای تکمیل مکارم اخلاق نازل شده است. نگاه کردن آن حضرت حکایت از عدالت درونی او دارد، رفتار کریمانه‌اش گویای بزرگی روح، و خشم و خشنودی اش تنها به خاطر رضایت پروردگارش بود. در مجلس دارای ادب، سکوتش دارای حکمت و حیای آن حضرت قابل تو صیف نیست، زهد پیامبر با احدی قابل مقایسه نیست، فقیر و غنی در منظر آن حضرت هیچ تفاوتی با هم ندارند جز به تقوای الهی، همیشه حق بر زبانش جاری، لبخند بر لب، و متواضع‌ترین مردم بود، آن قدر مهربان و نازک دل بود که همه مردم مشتاق زیارت آن حضرت بودند.

در امانت داری سرآمد همه بود و در راستگویی از دوران جوانی لقب امین به او داده بودند، در زیبایی سیرت و صورت همتایی نداشت، به پیمانش وفادار بود و عفت کلام آن حضرت سر مشق همه نیکان بود. خوبی‌ها و فضایل و زیبایی‌های آن حضرت آن قدر فراوانند که برشمردن تمام ویژگی‌های اخلاقی پیامبر کاری بس دشوار است و ذکر همه آن‌ها در این مختصر نمی‌گنجد.

خصوصیات رفتاری پیامبر اکرم (ص) که یکصد نموه آن در این متن ذکر شده، بازگوکننده بخشی از سلوک فردی و اجتماعی و سبک زندگی آن حضرت است.

بی‌شک تأسی به سیره و سنت آن حضرت براساس آیه کریمه «و لکم فی رسول‌الله اسوه حسنه» و از جمله آنچه در این مطلب به آن اشاره شده است، راهگشای مشکلات و مسائل مبتلا به جامعه مسلمانان خواهد بود.

۱-هنگام راه رفتن با آرامی و وقار راه می‌رفت

۲-در راه رفتن قدم‌ها را بر زمین نمی‌کشید.

۳-نگاهش پیوسته به زیر افتاده و بر زمین دوخته بود.

۴-هرکه را می‌دید مبادرت به سلام می‌کرد و کسی در سلام بر او سبقت نگرفت.

۵-وقتی با کسی دست می‌داد دست خود را زودتر از دست او بیرون نمی‌کشید.

۶-با مردم چنان معاشرت می‌کرد که هرکس گمان می‌کرد عزیزترین فرد نزد آن حضرت است.

۷-هرگاه به کسی می‌نگریست به روش ارباب دولت با گوشه چشم نظر نمی‌کرد.

۸-هرگز به روی مردم چشم نمی‌دوخت و خیره نگاه نمی‌کرد.

۹-چون اشاره می‌کرد با دست اشاره می‌کرد نه با چشم و ابرو.

۱۰-سکوتی طولانی داشت و تا نیاز نمی‌شد لب به سخن نمی‌گشود.

۱۱-هرگاه با کسی، هم صحبت می‌شد به سخنان او خوب گوش فرا می‌داد.

۱۲-چون با کسی سخن می‌گفت کاملا برمی گشت و رو به او می‌نشست.

۱۳-با هرکه می‌نشست تا او اراده برخاستن نمی‌کرد آن حضرت برنمی خاست.

۱۴-در مجلسی نمی‌نشست و برنمی خاست مگر با یاد خدا.

۱۵-هنگام ورود به مجلسی در آخر و نزدیک درب می‌نشست نه در صدر آن.

۱۶-در مجلس جای خاصی را به خود اختصاص نمی‌داد و از آن نهی می‌کرد.

۱۷-هرگز در حضور مردم تکیه نمی‌زد.

۱۸-اکثر نشستن آن حضرت رو به قبله بود.

۱۹-اگر در محضر او چیزی رخ می‌داد که ناپسند وی بود نادیده می‌گرفت.

۲۰-اگر از کسی خطایی صادر می‌گشت آن را نقل نمی‌کرد.

۲۱-کسی را بر لغزش و خطای در سخن مواخذه نمی‌کرد.

۲۲-هرگز با کسی جدل و منازعه نمی‌کرد.

۲۳-هرگز سخن کسی را قطع نمی‌کرد مگر آنکه حرف لغو و باطل بگوید.

۲۴-پاسخ به سوالی را چند مرتبه تکرار می‌کرد تا جوابش بر شنونده مشتبه نشود.

۲۵-چون سخن ناصواب از کسی می‌شنید. نمی‌فرمودـ «چرا فلانی چنین گفت» بلکه می‌فرمود «بعضی مردم را چه می‌شود که چنین می‌گویند؟»

۲۶-با فقرا زیاد نشست و برخاست می‌کرد و با آنان هم غذا می‌شد.

۲۷-دعوت بندگان و غلامان را می‌پذیرفت.

۲۸-هدیه را قبول می‌کرد اگرچه به اندازه یک جرعه شیر بود.

۲۹-بیش از همه صله رحم به جا می‌آورد.

۳۰-به خویشاوندان خود احسان می‌کرد بی آنکه آنان را بر دیگران برتری دهد.

۳۱-کار نیک را تحسین و تشویق می‌فرمود و کار بد را تقبیح می‌نمود و از آن نهی می‌کرد.

۳۲-آنچه موجب صلاح دین و دنیای مردم بود به آنان می‌فرمود و مکرر می‌گفت هرآنچه حاضران از من می‌شنوند به غایبان برسانند.

۳۳-هرکه عذر می‌آورد عذر او را قبول می‌کرد.

۳۴-هرگز کسی را حقیر نمی‌شمرد.

۳۵-هرگز کسی را دشنام نداد و یا به لقب‌های بد نخواند.

۳۶-هرگز کسی از اطرافیان و بستگان خود را نفرین نکرد.

۳۷-هرگز عیب مردم را جستجو نمی‌کرد.

۳۸-از شر مردم برحذر بود، ولی از آنان کناره نمی‌گرفت و با همه خوشخو بود.

۳۹-هرگز مذمت مردم را نمی‌کرد و بسیار مدح آنان نمی‌گفت.

۴۰-بر جسارت دیگران صبر می‌فرمود و بدی را به نیکی جزا می‌داد.

۴۱-از بیماران عیادت می‌کرد اگرچه دور افتاده‌ترین نقطه مدینه بود.

۴۲-سراغ اصحاب خود را می‌گرفت و همواره جویای حال آنان می‌شد.

۴۳-اصحاب را به بهترین نام هایشان صدا می‌زد.

۴۴-با اصحابش در کار‌ها بسیار مشورت می‌کرد و بر آن تاکید می‌فرمود.

۴۵-در جمع یارانش دایره وار می‌نشست و اگر غریبه‌ای بر آنان وارد می‌شد نمی‌توانست تشخیص دهد که پیامبر کدامیک از ایشان است.

۴۶-میان یارانش انس و الفت برقرار می‌کرد.

۴۷-وفادارترین مردم به عهد و پیمان بود.

۴۸-هرگاه چیزی به فقیر می‌بخشید به دست خودش می‌داد و به کسی حواله نمی‌کرد.

۴۹-اگر در حال نماز بود و کسی پیش او می‌آمد نمازش را کوتاه می‌کرد.

۵۰-اگر در حال نماز بود و کودکی گریه می‌کرد نمازش را کوتاه می‌کرد.