نگاهی به روزهای میانی جشنواره فیلم کوتاه تهران

- پنجمین روز سی و هفتمین جشنواره فیلم کوتاه تهران، با وجود به تعویق افتادن اکران آثار سینمایی همچنان با برگزاری نشست های تخصصی به کار خود ادامه می دهد. 

پنجمین روز برگزاری نشست‌های تخصصی سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران با توصیه‌های دو سینماگر بین‌المللی به فیلمسازان و شرح خاطراتشان از چگونه فیلمساز شدن و آسیب شناسی جریان فیلم کوتاه و باید‌ها و نباید‌های آن از زبان هنرمندان فعال در این حوزه سپری شد.

حضور در جشنواره‌های خارجی یکی از راهکار‌های جدی برای تسهیل مسیر فیلمسازی و البته دیده شدن سینماگران است؛ مساله‌ای که وجود یک استعداد را هویدا و سرمایه گذاران را برای همکاری با او ترغیب می‌کند. هر جشنواره ای، اما این پتانسیل را ندارد. در سال‌های اخیر یکی از بحث‌های جدی در محافل سینمایی حضور فیلم‌ها در رویداد‌های کم اهمیت بوده که مورد نقد برخی از سینماگران نیز قرار گرفته است.

جشنواره‌هایی که با ویژگی‌های فیلم همخوانی دارند

لیا بلترامی مشاور جشنواره داکا شب گذشته در جریان برپایی کارگاه تخصصی خود به همین موضوع اشاره کرد.
او در بخشی از صحبت هایش عنوان کرد: «فیلم‌هایتان را برای جشنواره‌ها ارسال کنید، اما این کار را بسیار با وسواس و انتخاب شده انجام دهید. وقتی فیلم خود را ساختید اول از همه باید از اثری که تولید کرده‌اید، رضایت داشته باشید، سپس قوانین جشنواره‌ها را پیش از ارسال فیلم به دقت مطالعه کنید تا به نتیجه مطلوب برسید. همچنین فیلم‌هایتان را به جشنواره‌هایی بفرستید که با تمام ویژگی‌های فیلمتان تناسب دارند.»
شب گذشته، اما در جریان برگزاری دومین نشست تخصصی در صفحه اینستاگرام انجمن سینمای جوانان ایران

مهمت بهادیر از ترکیه مهمان این برنامه بود که موضوع گفتگویش منابع الهام در فیلمسازی بود. او از خاطراتی گفت که در کودکی برایش اتفاق افتاده و او را به فیلمسازی ترغیب کرده است. حتی همان خاطرات هم برایش منبع الهامی برای فیلمسازی بوده است.

بهادیر در بخشی از این نشست عنوان کرد: «هنگام خلق یک اثر به مخاطب فکر نمی‌کنم. به این فکر می‌کنم که چه چیزی مرا به پروژه هدایت می‌کند. یک فیلم می‌تواند منابع الهام متفاوتی داشته باشد، چون هر آدمی احساس خاص خود را نسبت به فیلم دارد.»

یک پیشنهاد برای بیشتر دیده شدن فیلم‌های کوتاه

از دیگر اتفاقات روز پنجم، گفتگو‌های سینماگران و هنرمندان درباره فیلم کوتاه بود. ناهید مسلمی بازیگر تئاتر، تلویزیون و سینما بود در گفت و گویی به وجهی انکارناپذیر در سینمای کوتاه اشاره کرد؛ وجهی که اتفاقا باعث مهجور ماندن این گونه سینمایی شده است.

او عنوان کرد: «ما برای فیلم‌های کوتاه، تبلیغات زیادی انجام نمی‌دهیم، درنتیجه باعث می‌شویم که فیلم کوتاه مهجور بماند و کمتر دیده شود. پخش آثار کوتاه از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند اتفاقات خوبی را رقم بزند و منجر به جذب مخاطب در این حوزه شود. در شبکه‌های اجتماعی مردم می‌توانند به راحتی به فیلم‌های خوب کوتاه دسترسی داشته باشند و به تماشای آن‌ها بنشینند. فقط باید برای پخش این آثار از تریبون مجازی بسترسازی کنیم.»

آرمان فیاض فیلمبردار و کارگردان نیز در مصاحبه‌ای عنوان کرد: «فیلم کوتاه برای من جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید بسیاری از فیلم‌های کوتاه با بودجه کم و به صورت آماتوری ساخته شوند، اما درنهایت روایت، داستان و هرچیزی که تعریف ما از دنیای سینما است در فیلم کوتاه معنای مخصوص به خودش را دارد.» ششمین روز از این رویداد هم با برگزاری ۲ نشست پیگیری می‌شود.

امشب ۱۲ آبان ماه نشست‌های تخصصی وتون نورکولاری با موضوع «انتخاب فیلم برای فستیوال ها» در ساعت ۲۰ و پترا هولز و اتم ازگون از ترکیه با موضوع «تجربه گرایی در سینما با تمرکز بر ویدیو آرت، فیلم کوتاه و مستند» در ساعت ۲۲ از صفحه اینستاگرام انجمن سینمای جوانان ایران برگزار می‌شود.

لیا بلترامی: جشنواره‌ها مهم‌ترین نقطه ملاقات برای فیلمسازان هستند

لیا بلترامی در نشست تخصصی جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران گفت: جشنواره‌ها مهم‌ترین نقطه ملاقات برای فیلمسازان هستند و این محافل بهترین محل برای یافتن پخش کنندگان حرفه‌ای برای فیلم کارگردانان جوان هستند.

نشست تخصصی «اهمیت جشنواره‌های بین‌المللی برای فیلم کوتاه» با حضور لیا بلترامی، مشاور جشنواره داکا و با اجرای رامتین شهبازی و غزال بخت‌آزاد (مترجم) در لایو اینستاگرام انجمن سینمای جوانان ایران برگزار شد.

رامتین شهبازی در ابتدای این نشست گفت: ما نشست امشب را به فیلمساز بزرگ سینمای ایران، جناب آقای کیانوش عیاری تقدیم می‌کنیم و امیدواریم که همواره سلامت باشند و در حوزه سینما فعالیت کنند و ما نیز از ایشان بیاموزیم.

سپس لیا بلترامی درباره فیلمسازی و سینما گفت: فیلم هنر و صنعت است و ما در ایران این موضوع را به خوبی مشاهده می‌کنیم، چون تمامی فیلم‌ها آثار هنری هستند. در کمپانی که من مشغول فعالیت هستم در ساخت بیش از ۲۰۰ مستند همکاری داشتم و در پنج سال گذشته ۴۹ جایزه بین‌المللی دریافت کردم.

او افزود: در حال حاضر به دلیل شیوع کرونا به مانند گذشته امکان سفر ندارم و در خانه روی وب سایت خود کار می‌کنم. هر سال در کمپانی ما زنانی از سراسر دنیا دوره یکساله فیلمسازی را می‌گذارنند و وقتی به کشور خود باز می‌گردند آمادگی کامل برای ورود به فضای حرفه‌ای فیلمسازی را دارند.

جشنواره‌ای با بخش ویژه کوهستان

بلترامی بیان کرد: ۲۳ سال پیش جشنواره فیلم امروز را تاسیس کردم که فیلمسازان بسیاری از ایران، چون سیدرضا میرکریمی، داریوش یاری و... در این جشنواره حضور داشتند. همزمان با این رویداد سینمایی، با جشنواره فیلم داکا در بنگلادش و همچنین جشنواره فیلمی در نیجریه همکاری خود را آغاز کردم. جشنواره‌ها مهم‌ترین نقطه ملاقات برای فیلمسازان هستند و این محافل بهترین محل برای یافتن پخش کنندگان حرفه‌ای برای فیلم کارگردانان جوان هستند.

این سینماگر سپس خطاب به فیلمسازان جوان گفت: فیلم‌هایتان را برای جشنواره‌ها ارسال کنید، اما این کار را بسیار با وسواس و انتخاب شده انجام دهید. وقتی فیلم خود را ساختید اول از همه باید از اثری که تولید کرده‌اید رضایت داشته باشید، سپس قوانین جشنواره‌ها را پیش از ارسال فیلم به دقت مطالعه کنید تا به نتیجه مطلوب برسید. همچنین فیلم‌هایتان را به جشنواره‌هایی بفرستید که با تمام ویژگی‌های فیلمتان تناسب دارند. 

بلترامی ادامه داد: بیشترین تلاش را داشته باشید تا بهترین نسخه از فیلم خود را به جشنواره ارسال کنید. همچنین به هر جشنواره‌ای که می‌روید از تاریخچه آن آگاه باشید، امروز جشنواره‌های بسیاری هستند که قدمت بسیار کمی دارند و هیچ تاثیر مثبتی بر سرنوشت فیلم شما نمی‌گذارند. برخی از افراد جشنواره‌ها را راه می‌اندازند تا پول جمع کنند، فریب‌شان را نخورید. فیلمسازان جوان اکثرا پخش کننده ندارند، اما در ایران پخش کنندگان خوبی حضور دارند که می‌توانند به جوانان کمک کنند.

در ادامه این نشست رامتین شهبازی درباره تاریخچه جشنواره فیلم امروز پرسشی را مطرح کرد که بلترامی گفت: این جشنواره را ۲۳ سال پیش تاسیس کردم و در هیات انتخاب آن حضور داشتم. ما در این جشنواره بخشی را به فیلم‌های مربوط به کوهستان اختصاص دادیم چرا که اکثرا فیلم‌هایی که درباره کوه صحبت می‌کنند معنویت خاصی دارند. ضمن اینکه هیچ رویدادی برای نمایش فیلم‌هایی با حال و هوای معنوی وجود ندارد. جشنواره فیلم امروز سفری در میان تفاوت‌هاست.

این فیلمساز همچنین تاکید کرد: وقتی در هیات انتخاب هستم و قرار است هزار فیلم را ببینم و قضاوت کنم، چند دقیقه آغازین و پایانی فیلم بسیار برایم مهم است.

شهبازی سپس از این سینماگر درباره مهم‌ترین دستاوردی که از حضور در جشنواره‌های مختلف به دست آورده است، پرسید و او پاسخ داد: اول احساس می‌کنم یک خانواده در تمامی مراحل دارم و دوم اینکه به واسطه این جشنواره‌ها فرصت تماشای فیلم‌های بسیاری را به دست آورده‌ام و این اتفاق من را به انسانی پخته و با تجربه‌تر تبدیل می‌کند.

پیچینگ؛ بهترین گزینه برای یافتن این جشنواره‌های سینمایی 

در بخش دیگر این نشست نوبت به پرسش مخاطبان از بلترامی رسید و او در پاسخ به اینکه چه زمانی برای ارسال فیلم به جشنواره‌ها مناسب است؟ توضیح داد: بسیاری از جشنواره‌ها تا اوایل نوامبر است، همچنین ماه اکتبر فرصت بسیار مناسبی برای ارسال فیلم به جشنواره‌هاست. ژانویه هم ماه مناسبی است، چون جشنواره‌های محدودتری در این ماه برگزار می‌شوند و امکان دیده شدن بیشتری دارد.

بلترامی درباره اینکه چه جشنواره‌هایی پذیرش فیلمنامه هم دارند؟ گفت: تعدادی جشنواره هستند که چنین رویکردی دارند و پیچینگ‌ها بهترین گزینه برای یافتن این جشنواره‌های سینمایی هستند.

این سینماگر در پاسخ به اینکه کدام یک از جشنواره‌هایی که در آن حضور داشته است، نقش پیشنهادکننده را ایفا کرده است؟ بیان کرد: یک دوره از جشنواره فیلم فجر، جشنواره فیلم داکا در بنگلادش و همچنین جشنواره فیلم کازان در روسیه چنین رویکردی را داشته‌اند.

بلترامی درباره اینکه چه توصیه‌ای به پخش کنندگان جوان برای حضور در جشنواره‌های بین‌المللی دارد؟ پاسخ داد: زمان بسیار زیادی را برای تماشای فیلم‌ها بگذارید، همچنین پروژه‌های متفاوت را دنبال کنید که حرف تازه‌ای دارند. به جشنواره‌های متعدد سفر کنید و در نهایت سعی کنید مسیر خود را برای پخش معین کنید و اگر فیلم خوبی دیدید هرگز از آن به راحتی گذر نکنید.

او در پاسخ به اینکه در انتخاب فیلم‌ها فرم یا محتوا برایش اولویت دارد؟ گفت: باید یک توازنی برقرار باشد، اما در جشنواره‌های تماتیک محتوا اهمیت بیشتری دارد، ولی برای آنکه محتوا دیده شود کیفیت ساخت فیلم هم باید بالا باشد.

از شیوه‌های انتخاب فیلم برای جشنواره‌ها تا تجربه‌گرایی در سینما

«انتخاب فیلم برای فستیوال‌ها» و «تجربه‌گرایی در سینما با تمرکز بر ویدئوآرت، فیلم کوتاه و مستند» عنوان دو نشست تخصصی روز ششم جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه است. نشست‌های تخصصی «۳۷_۲۰» در ششمین روز از برگزاری میزبان دو استاد و سینماگر بین‌المللی است.

براین اساس در روز دوشنبه ۱۲ آبان نشستی با موضوع «انتخاب فیلم برای فستیوال‌ها» توسط وتون نورکولاری از ساعت ۲۰ در لایو اینستاگرام انجمن سینمای جوانان ایران برپا می‌شود.

نشست ساعت ۲۲ هم به «تجربه‌گرایی در سینما با تمرکز بر ویدئوآرت، فیلم کوتاه و مستند» با حضور پترا هولزر و اِتِم ازگون اختصاص دارد.

این نشست‌ها با اجرای رامتین شهبازی، منتقد و نویسنده سینما از اینستاگرام انجمن سینمای جوانان ایران با شناسه کاربری iycs.ir به صورت ارتباط زنده پخش می‌شود.

سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری سیدصادق موسوی با برگزاری نشست‌های تخصصی «۳۷-۲۰» تا ۱۷ آبان ادامه دارد.