شرایط تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه

- آنا نوشت: هر فردی از ابتدای تولد دارای نام است که در اکثر موارد این نام تا آخرین روز زندگی با آن فرد می‌ماند، اما بعضا پیش می‌آید که نام یا نام خانوادگی مطلوب اشخاص نیست و برای تغییر آن اقدام می‌کنند.

اما شرایط تغییر نام و نام خانوادگی چیست و افراد در چه شرایطی می‌توانند نام و نام خانوادگی خود را تغییر دهند؟

به موجب ماده ۲۰ قانون ثبت احوال و تبصره‌های آن انتخاب نام‌های زیر ممنوع و دارندگان آن‌ها می‌توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام کنند:

۱-نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد مانند: عبدالات، عبدالعزی (لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است)

۲-اسامی مرکبی که عرفاً یک نام محسوب نمی‌شوند (اسامی مرکب ناموزون) مانند سعید بهزاد، شهره فاطمه، حسین معروف به کامبیز و ...

۳-عناوین؛ اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان. مانند: سروان، سرتیپ، دکتر، شهردار و یا سروان محمد و و شهردار علی

۴-القاب؛ اعم از ساده و مرکب مانند ملک‌الدوله، خان، یا شوکت الملک، حاجیه سلطان و سلطانعلی

۵-اسامی زننده و مستهجن؛ زننده و مستهجن آن‌دسته از نام‌هائی است که بر حسب زمان، مکان یا مورد به دلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورایعالی برسد. نام‌هایی‌که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزش‌های والای انسانی است مانند گرگ، قوچی و ... نام‌هایی‌که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد مانند لات، خونریز، چنگیز و ... نام‌هایی‌که موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد. مانند صد تومانی، گت آقا، کنیز، گدا و ...

۶-اسامی نامتناسب با جنس مانند ماشاءاله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور

۷-حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص مانند قلی، غلام، گرگ، ذولف و قوچ

۸-تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که به‌دلیل عدم آشنائی مامور با لهجه‌ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده مانند زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا ...

۹-هم‌نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده

۱۰- هم‌نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده

۱۱-‌تغییر نام‌ها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان، اسمعیل به اسماعیل، اسحق به اسحاق و ...

۱۲-‌تغییر نام کسانی‌که با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می‌شوند

۱۳-تغییر نام کسانی‌که نام آن‌ها اسامی ایام هفته باشد

۱۴ -تغییر نام کسانی‌که تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است. پیشوند " عبد " خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می‌تواند تقاضای حذف آن را کند.