مردان بیشتر از زنان به آسیب بینایی دچار می‌شوند

_ جام جم آنلاین نوشت: سهیل معینی در رابطه با انجمن باور گفت: انجمن باور به طور مشخص سه محور اصلی و مشخص دارد که یکی از آن‌ها فرهنگ سازی در جهت تغییر نگرش منفی جامعه نسبت به پدیده معلولیت است.

 

مدیرعامل انجمن باور و مدیر شبکه تشکل‌های نابینایان کشور گفت: هدف اصلی فعالیت ما این است که یک فرد نابینا و معلول با وجود همه محدودیت‌های مشخصی که دارند باید افرادی باشند که دارای مسوولیت‌ها و حقوق برابر با سایر افراد جامعه هستند. این قدرت آن‌ها باید به رسمیت شناخته شود. مسوولیت برابر آن‌ها با دیگر اعضای جامعه به توسعه همان جامعه کمک می‌کند. فرصت‌های برابر برای شکوفایی استعداد‌های این افراد باید در اختیارشان قرار داده شود.

 

وی افزود: محور دوم کار ما توانمندسازی خود فرد نابینا و یا معلول است؛ بدان معنا که بدانند داشتن معلولیت جسمی به معنای از دست رفتن توانمندی‌های آن‌ها نیست. فرد برای اینکه بتواند در جهت جبران این معلولیت سایر توانمندی‌های خود را ساماندهی کند باید آموزش‌هایی را در چارچوب توانبخشی ببیند. از نظر باور هم افراد باید تقویت شوند. آن‌ها باید معلولیت خود را بپذیرند و برای زندگی مستقل و خدمت برابر به جامعه آماده شوند. البته به سایر افراد عادی جامعه هم باید آموزش‌هایی در این رابطه داده شود.  آموزش به معلولان در سطوح روان شناسی، فنی و حرفه ای، مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی یکی از محور‌های خدماتی انجمن است.

 

مدیرعامل انجمن باور ادامه داد: سومین هدف ما ایجاد فرصت‌های برابر و حقوق شهروندی است. ما تلاش می‌کنیم مبحث حقوق برابر را از روی کاغذ دربیاوریم و آن‌ها را به فعلیت دربیاوریم. افراد نابینا و معلول در کلیه روند‌های تصمیم گیری برای سایر شهروندان باید مشارکت داشته باشند. این تصمیم گیری‌ها از شورا‌های شهر شروع می‌شود تا سطح دولت. از جمیع جهات ما این برنامه‌ها را در نظر داریم.

 

معینی بیان داشت: ما اعضای زیادی در این انجمن داریم، اما مسلما دامنه فعالیت‌های ما به این اعضا منحصر نیست. انجمن باور از پیشگامان تثبیت حقوق معلولان و نابینایان است و البته مشارکت مستقیم در تبیین و تثبیت حقوق حمایت از معلولان به شمار می‌رود. این قانون شامل همه معلولان کشور است و در نتیجه، حوزه تاثیرگذاری متاثر از اعضای ما نیست و کل جامعه نابینایان و معلولان را در برمی گیرد.

 

وی تاکید کرد: ما بحث‌های متعددی را در رابطه با نابینایان و معلولان پیگیری می‌کنیم همانند مثل حق استخدام آن‌ها در نهاد‌ها و ارگان‌های مختلف. ما همواره پیگیر این قضیه هستیم و حتی در مواردی برای احقاق حقوق عده‌ای از افراد شکایت به دیوان عدالت اداری برده ایم. در حوزه‌هایی مثل توسعه مناسب سازی شهر برای تردد معلولان و نابینایان و ... فعالیت‌هایی وجود دارد که دامنه اثرگذاری را به کل جامعه نابینایان و معلولان می‌رساند.

 

این مقام مسوول اذعان داشت: ۱۸۴ هزار پرونده آسیب بینایی در بهزیستی وجود دارد. البته قطعا می‌دانیم که افراد دارای آسیب بینایی به ویژه افراد کم بینا بسیار بیشتر از این عدد است و تقریبا در همه جای دنیا افراد کم بینا نسبت به نابینای مطلق رقم و درصد سه به یک دارند. یعنی افراد کم بینا تقریبا سه برابر افراد نابینا هستند. طیف کم بینی طیف بسیار وسیعی است و افراد با درصد‌های مختلف کم بینایی در این طیف می‌گنجند. افراد کم بینا جمعیت بسیار زیادی نسبت به نابینایان دارند.

 

مدیرعامل انجمن باور یادآور شد: وضعیت اشتغال نابینایان و کم بینایان و کلا افراد معلول طبق واقعیت‌های موجود در مقایسه با گذشته بهتر شده است. به وجود آمدن این شرایط به دلیل دستاورد‌هایی است که در حوزه حقوق معلولان شکل گرفته است. در سال ۱۳۸۳ در کشور قانون حمایت از حقوق معلولان به تصویب رسید. سهمیه ۳ درصدی استخدام افراد معلول در دستگاه‌های دولتی بر اساس همان قانون شکل گرفت و در قانون جدید حفظ شد. بعد از آن هم تلاش شد که موانع اجرایی این قانون برطرف شود. اکنون نزدیک به دو دهه است شاهد رشد اشتغال در حوزه افراد معلول از جمله نابینایان و کم بینایان هستیم. البته این بدان معنا نیست که ما در این زمینه دیگر مشکلی نداریم. اتفاقا مشکلات زیادی وجود دارد و ما سعی می‌کنیم هم از طریق قانونی و هم از طریق اقدامات دیگری آن را رفع کنیم.

 

مدیر شبکه تشکل‌های نابینایان کشور عنوان کرد: افراد نابینا و کم بینا در میان کل جمعیت معلولان کشور جز تحصیل کرده‌ترین‌ها محسوب می‌شوند و همین الان ۴۰ درصد همه دانشجویان دارای معلولیت را افراد نابینا و کم بینا تشکیل می‌دهند. شرط استخدام در ادارات دولتی برخورداری از تحصیلات عالیه است و به همین دلیل بسیاری از همین معلولان تحصیل کرده جذب این دستگاه‌ها شده اند. بسیاری دیگر نیز در بخش خصوصی مشغول به کار شده اند.

 

معینی خاطرنشان کرد: در یک دهه اخیر تحولاتی در عرصه فناوری به وجود آمده است که این باعث شده افراد معلول از جمله نابینا و کم بینا در کسب و کار‌های جدید مثل‌های تک (high-tech) و «اطلاعات بنیاد» شروع به کار کرده اند. افراد زیادی از جمعیت نابینایان و کم بینایان در رده‌های سرویس‌های پشتیبانی خدماتی مشغول به کار هستند و بسیاری از آن‌ها با توجه به مهارت‌های کامپیوتری در شرکت‌های مختلف جذب شده اند.

 

وی با تاکید بر اینکه بهتر شدن وضعیت اشتغال کم بینایان و نابینایان به معنای رفع همه مشکلات آن‌ها در این زمینه و سایر زمینه‌ها نیست افزود: به همان درصدی که نابینایان و کم بینایان جذب و استخدام شده اند به همان اندازه هم تحصیل کرده‌های زیادی در این قشر داریم که هنوز استخدام جایی نشده اند. به علت ضعف آموزش‌های فنی و حرفه‌ای برخی از نابینایان و کم بینایان نتوانستند مهارت آموزی کنند و وارد بازار کار شوند. البته در این زمینه تحولاتی در حال رخ دادن است، اما این تحولات متناسب با نیاز نیست. ما همچنان در بخش اشتغال نابینایان و کم بینایان مشکل داریم.  

 

معینی در ادامه گفت: مشکل دیگری که برای نابینایان و کم بینایان وجود دارد فاصله بین مشاغل و خواسته‌ها و نیاز‌های این افراد است. به عنوان مثال بسیاری از این افراد از تحصیلات عالی برخوردار هستند، ولی حداکثر به عنوان اپراتور تلفن مشغول کار هستند و یا مثلا در کارگاه‌های بسته بندی استخدام شده اند. این شرایط تناسبی با خواسته‌ها و تمایل برخی از نابینایان و کم بینایان ندارد.

 

این مقام مسوول بیان داشت: تعداد افراد دارای آسیب‌های بینایی آقایان بیشتر از خانم هاست. آمار دقیقی وجود ندارد، اما نسبت ۶۵ درصد به ۳۵ درصد بین آمار نابینایان و کم بینایان مرد و زن وجود دارد.

 

مدیر شبکه تشکل‌های نابینایان کشور افزود: بیماری‌های ژنتیکی عموما در افراد ذکور بیشتر نمود پیدا می‌کند و از سویی مردان بیشتر از زنان در معرض تروما و حوادث هستند مثل آسیب دیدگی‌های صنعتی، تصادفات و یک سری از این مسایل.   

 

معینی تاکید کرد: باید روی باور‌های جامعه کار کنیم. این جامعه هنوز در رابطه با احترام به تفاوت‌ها ضعیف عمل کرده است. این تفاوت‌ها فقط مربوط به معلولیت نیست و به مسایل مختلف از جمله رعایت حقوق اقلیت‌ها برمی گردد. مثال دیگر این است که ما افراد دو طرف طیف چاقی و لاغری را عادی تلقی نمی‌کنیم. جامعه نسبت به حقوق کودکان و زنان حساس نیست. همه این‌ها عدم تحمل و بردباری جامعه را نسبت به تفاوت‌ها نشان می‌دهد. جامعه باید یاد بگیرد به همان اندازه که اشتراکات بین انسانی طبیعی و قابل احترام است تفاوت‌ها نیز همین وضعیت را دارد.         

 

وی گفت: این را هم باید بدانیم فردی که دچار محدودیت جسمی و معلولیت است این شرایط به معنای کاهش حقوق شهروندی او نیست. وظیفه ما این است که حقوق افراد معلول را به رسمیت بشناسیم و زمینه استیفای آن را فراهم کنیم. آنچه که ما با آن مشکل داریم پذیرش مسوولیت و توان برابر است. مثلا فردی از نعمت دیدن محروم است. همین فرد دکترا دارد با این وجود از سوی سایر افراد به رسمیت شناخته نمی‌شود این درحالی است که او در همان حوزه تحصیلاتش می‌تواند منشا خدمات زیادی به جامعه اش باشد.

 

مدیر عامل انجمن باور یادآور شد: این را باید یاد بگیریم افرادی که جز نابینایان و کم بینایان هستند و یا معلولیت دارند حق برابری با سایر افراد دارند و این چیزی است که از جامعه انتظار می‌رود آن را به طور کامل درک کند. بحث ما بر سر پذیرش حقوق برابر است. ما خیلی وقت است که از این مساله گذشته ایم که مسوولان به حقوق برابر افراد معلول با سایر افراد جامعه اعتراف کنند.

 

او که مسوول روزنامه ایران سپید نیز هست، گفت: چیزی که انتظار می‌رود این است که در همه خدمات و در همه عرصه‌های مشارکت اجتماعی، حقوق برابر لحاظ شود. یعنی در‌های مدارس ما همانقدر که بر روی دانش آموزان سالم باز است روی دانش آموزان معلول هم باز باشد. امکانات ویژه برای نابینایان و کم بینایان فراهم شود و حق برابر داشته باشند. اگر یک دانش آموز کم بینا و نابینا در مدارس عادی در کنار سایر هم کلاسی هایش نتواند کتاب‌های مخصوص بریل و اشکال مخصوص افراد نابینایان و کم بینایان را دریافت کند هیچ حق برابری وجود ندارد. اگر یک دانش آموز ویلچری نتواند در کلاس بنشیند صحبت از حقوق برابر فایده‌ای ندارد.

 

سهیل معینی در پایان گفت: ما باید زمینه استیفای همه حقوق نابینایان و کم بینایان و کلا معلولان را فراهم کنیم و این وظیفه ما مسوولان است.