کرونا هزینه‌های دانشگاه را کاهش داده است؟
در زمان دوران شیوع کرونا و با تعطیلی طولانی مدت دانشگاه‌ها انتظار می‌رود کرونا باعث صرفه جویی در هزینه‌های دانشگاه شده باشد، اما اگر به بطن این موضوع پرداخته شود این نتیجه گرفته می‌شود که هزینه‌های پنهان جایگزین استهلاک سرا‌های دانشجویی، آب، برق شده است.
_ روزنامه کیهان نوشت: شرایط پیش آمده ناشی از انتشار ویروس کرونا تبعات و پیامد‌های فراوانی داشته است که یکی از آن‌ها تغییر شیوه‌های مرسوم آموزشی از حضوری به غیرحضوری است. از ابتدای غیرحضوری شدن آموزش‌ها، برخی از دانشجویان انتقاداتی به این شیوه جدید آموزشی داشته‌اند و برخی هم بسیار از آن استقبال کرده‌اند.
اما یکی از مواردی که تقریبا همه دانشجو‌ها روی آن اتفاق نظر دارند، احتمال صرفه‌جویی در هزینه‌های دانشگاه‌ها با غیرحضوری شدن فعالیت‌ها و نبود فیزیکی دانشجویان است. اغلب دانشجو‌ها معتقدند که به طور منطقی باید هزینه‌های دانشجویی دانشگاه‌ها از جمله هزینه تغذیه، ایاب و ذهاب، استهلاک سرا‌های دانشجویی، آب، برق، گاز، تلفن، خدمات و نگهداری تاسیسات در این مدت کاهش پیدا کرده باشد و در مقابل انتظار دارند که حتی دانشگاه‌ها از محل صرفه‌جویی‌هایی که در این مدت حاصل شده، تسهیلات بیشتری را برای آن‌ها در نظر بگیرند.
در این گزارش با بررسی شرایط بودجه‌ای دانشگاه‌ها در دوران شیوع کرونا به این موضوع پرداخته‌ایم که آیا کرونا با حذف حضور فیزیکی دانشجو‌ها در هزینه‌های دانشگاه‌ها صرفه‌جویی کرده است؟
رییس هییت اجرایی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی اعضای هییت علمی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های ایران در این‌باره معتقد است که در هزینه‌های دانشگاه‌ها صرفه‌جویی شده است و پیشنهاداتی را برای هزینه‌کرد منابع صرفه‌جویی شده در‌ترم پیش رو دارد.
وی توضیح داد: با توجه به کاهش هزینه‌های دانشجویی از جمله هزینه‌های تغذیه، ایاب و ذهاب و استهلاک سرا‌های دانشجویی به دلیل عدم حضور دانشجویان در محیط‌های دانشگاهی، پیشنهاد می‌شود صندوق رفاه دانشجویان از محل صرفه‌جویی‌های انجام شده از این طریق، تسهیلاتی را برای تهیه وسایل ضروری برای آموزش الکترونیک دانشجویان از جمله گوشی هوشمند، تبلت و لپ‌تاپ در نظر بگیرد و با ارایه وام‌های دانشجویی یا خرید متمرکز این اقلام و واگذاری آن‌ها به دانشجویان نیازمند به‌صورت اقساط با اولویت دانشجویانی که در نیم سال گذشته به دلیل نداشتن امکانات مجبور به حذف‌ترم شده اند و دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی، برای رفع مشکل این قبیل دانشجویان اقدام کنند.
نامبرده ادامه داد: همچنین حتی پیشنهاد می‌شود از محل صرفه‌جویی‌های انجام شده در هزینه‌های جاری دانشگاه‌ها از جمله در هزینه‌های آب، برق، گاز، تلفن، خدمات و نگهداری تاسیسات، تسهیلاتی در قالب وام‌های بدون بهره برای تهیه ملزومات کاری و آموزشی از قبیل لپ‌تاپ یا تبلت و قلم نوری برای اعضای هییت علمی و کارکنانی که ناچار به دورکاری هستند، درنظر گرفته شود. این اقلام می‌تواند به‌صورت متمرکز خریداری و بر اساس نیاز افراد به آنان تحویل داده شود و هزینه به‌صورت اقساط بلندمدت باز پس گرفته شود.
وی همچنین از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خواست که با توجه به اینکه طبق پیش‌بینی‌ها، شرایط متأثر از شیوع بیماری کرونا حداقل برای یک سال دیگر ادامه خواهد داشت، پیشنهاد‌های ارایه شده با هدف کاهش مشکلات و بهبود فرآیند‌های آموزشی در سال تحصیلی جدید مورد توجه قرار گیرد.
اما درباره صرفه‌جویی در هزینه‌های دانشگاه‌ها در نبود دانشجویان در دوران شیوع کرونا نظرات متفاوتی وجود دارد.
از یک سو اگرچه در ظاهر و حداقل روی کاغذ بسیاری از هزینه‌ها، کم یا حذف شده است، اما مسوولان دانشگاه‌ها می‌گویند هزینه‌های پنهان جای هزینه‌های قبلی را گرفته‌اند. برای مثال به این هزینه‌ها، هزینه‌های ضدعفونی و گندزدایی اماکن دانشگاهی هم اضافه شده است؛ در عین حال اجاره خوابگاه‌های دانشجویی هم اغلب حذف شده است.
از جمله اینکه رییس دانشگاه علوم پایه زنجان معتقد است: در حال حاضر دانشگاه‌ها درگیر مشکلات عدیده مالی هستند.
وی با اشاره به مشکلات مالی دانشگاه، توضیح داد: افزایش هزینه‌ها و تورم افسارگسیخته، خرید خدمات و کالا‌های مورد نیاز دانشگاه، ما را دچار مشکل کرده است. از این رو در تلاش هستیم با کم کردن هزینه‌ها و صرفه‌جویی حتی هزینه‌های مصرف آب و برق دانشگاه را مدیریت کنیم.
در همین رابطه یکی دیگر از مسوولین دانشگاهی گفت: بخش عمده‌ای از هزینه‌هایی که برای دانشجویان خرج می‌شود از محل ابلاغ اعتبارات از سوی سازمان امور دانشجویان است. به این معنی که وقتی دانشگاه برای غذا و خوابگاه دانشجویی هزینه می‌کند، سازمان امور دانشجویان به دانشگاه ابلاغ اعتبار می‌دهد. در حال حاضر که دانشجو‌ها در دانشگاه حضور ندارند، ابلاغ اعتبارات مربوط به این بخش‌ها قطع می‌شود و دیگر وجود ندارد.
وی ادامه داد: علاوه‌بر همه این موارد، فرض کنیم که اگر در این مدت پس‌اندازی هم انجام شود، جزو ردیف‌های بودجه است. به این معنی که اگر این اعتبار در ردیف‌های بودجه هزینه‌ای آمده است، به‌صورت قانونی نمی‌توانیم این اعتبار را خرج موارد دیگری کنیم یا برای مثال در قالب تسهیلات به دانشجویان ارایه کنیم. از این رو اگر حتی پیش‌بینی چنین صرفه‌جویی‌هایی در هزینه‌های دانشگاه‌ها در ایام کرونا می‌شود بهتر است که به‌صورت یکپارچه در کشور دیده شود و برای آن فکر شود.
وی افزود: همچنین درباره اعتباری که برای غذای دانشجویی در بودجه جاری می‌آید، اجازه نداریم این اعتبار را خرج موارد دیگری کنیم. زیرا وقتی سازمان برنامه و بودجه اعتباری را تخصیص می‌دهد محل هزینه کرد آن را هم به طور دقیق اعلام می‌کند. به همین خاطر امکان جابه جایی اعتبار وجود ندارد.
به گفته نامبرده، همچنین در بخش خوابگاه‌ها هم با کاهش هزینه رو‌به‌رو نبوده‌ایم. زیرا به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی در شرایط ویژه ناشی از شیوع ویروس کرونا، در این‌ترم اتاقی که در گذشته ۴ تا ۶ دانشجو در آن ساکن بودند را به یک دانشجو واگذار کرده‌ایم. هزینه‌های نگهداری و ضدعفونی کردن این اتاق مثل قبل است، اما اجاره اتاق به یک دانشجو کاهش پیدا کرده است.
وی افزود: همچنین ساعت کاری دانشگاه تا ۱۴ شده است که بخشی از همکاران برای مثال بخش تاسیسات و نگهداری باید تا ساعت ۱۶ یا ۱۷ در دانشگاه حضور داشته باشند. در حالت عادی به این افراد اضافه کار تعلق نمی‌گرفت؛ اما اکنون که دولت ساعت کاری را تا ۱۴ اعلام کرده است باید هزینه اضافه کار بپردازیم.
به طور کلی می‌توان گفت کرونا هزینه‌های دانشگاه را افزایش داده است و هزینه‌ها کاهشی نبوده است؛ ممکن است هزینه‌ها در بخش‌هایی کاهش داشته باشد، اما در بخش‌های دیگر جبران شده و حتی افزایش یافته است.
رییس صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز در پاسخ به سوالی درباره صرفه‌جویی در هزینه‌های دانشگاه‌ها در ایام همه‌گیری ویروس کرونا اظهار داشت: افرادی که معتقدند در هزینه‌های دانشگاه‌ها در نبود دانشجویان در ایام کرونا صرفه‌جویی شده است، باید اشاره کنند که از چه محل‌هایی صرفه‌جویی شده است. برای مثال در این ایام هم هزینه‌های حقوق اساتید و کارکنان دانشگاه‌ها مانند قبل پابرجا است؛ هزینه‌های تعمیر و تجهیز مراکزی که خدمات مجازی را ارائه می‌کنند همچنان وجود دارد و به طور کلی بخش زیادی از هزینه‌های دانشگاه‌ها همچنان باقی است و دانشجو‌ها درباره بخشی از هزینه‌ها هم به درستی اشاره می‌کنند که کاهش پیدا می‌کند.
نامبرده تأکید کرد: دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند که اگر منابعی صرفه‌جویی شود به طور بهینه مورد استفاده قرار گیرد؛ شرایط دانشگاه‌ها با هم متفاوت است؛ برخی از دانشگاه‌ها اعلام می‌کنند که از قبل بدهی‌هایی داشته‌اند که بخشی از منابع صرفه‌جویی را به بدهی‌ها اختصاص داده‌ایم و بخش دیگری از منابع صرفه‌جویی شده را در همان حوزه‌های دانشجویی هزینه می‌کنیم. رقم صرفه‌جویی هم در دانشگاه‌ها متفاوت است.
به نقل از فارس؛ وی در ادامه اذعان نمود: صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم طی بخش‌نامه‌ای به دانشگاه‌ها ابلاغ کرده که اگر در حوزه اعتبارات دانشجویی، به دلیل تعطیلی فعالیت‌های حضوری دانشگاه، منابعی ذخیره شد یا از این محل، صرفه‌جویی در منابع انجام شد، این منابع باید در همان حوزه‌های مربوط به خدمات دانشجویی هزینه شود و نباید از این حوزه خارج شود. به این‌ترتیب به دانشگاه‌ها تأکید شده که منابع احتمالی صرفه‌جویی یا ذخیره شده باید صرف بهینه‌سازی و ارتقای کیفیت همان اماکن دانشجویی شود که این اماکن می‌تواند خوابگاه، رستوران، زمین ورزشی و همه اماکن مربوط به دانشجویان باشد.
وی با تاکید بر اینکه بنابراین این منابع در حوزه‌های مشخص هزینه می‌شوند، گفت: برای مثال در طرح فعلی ارتقاء امکان دانشجویی و خوابگاه‌ها که با مشارکت صندوق رفاه دانشجویان، خیرین و دانشگاه‌ها انجام می‌شود، بخشی از اعتباراتی که دانشگاه در طرح پرداخت می‌کنند از همین محل تامین می‌شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *