ویروس کرونا؛ از افزایش محدودیت‌ها تا احتمال ۸۰۰ تایی شدن فوتی‌ها
- باشگاه خبرنگاران نوشت: «ایران روی دور رکورد فوتی‌های کرونا در جهان»، در چند روز گذشته بار‌ها شاهد رکورد شکنی آمار فوتی‌ها و مبتلایان کرونا در طول یک روز بودیم، رکورد شکنی‌هایی که خبر از وقوع اتفاق‌های تلخ می‌دهند، روز گذشته آمار فوتی‌های کرونا با حدود ۲۰ پله جهش به ۲۷۱ رسید و این میزان افزایش آمار مرگ و میر‌ها نگران کننده است.
چند هفته‌ای است که موج سوم کرونا در ایران اوج گرفته است، موجی که قدرتمندتر از قبل وارد میدان شده و بیشتر قربانی می‌گیرد، به گفته متخصصان در موج جدید کرونا آمار بیماران بدحال و ابتلای خانوادگی بیشتر است.
با افزایش شمار بیماران بدحال و جوان شدن مبتلایان تخت‌های بیمارستانی در حال پُر شدن هستند و در برخی بیمارستان‌ها حتی در اورژانس بیماران کرونایی جایی برای بستری نیست و به دنبال این موضوع معاون درمان وزارت بهداشت چند روز پیش اعلام وضعیت اضطرار در نظام درمانی کشور کرد و پذیرش بیماران غیر اورژانسی در بیمارستان‌ها ممنوع شد تا ظرفیت تخت‌های بیمارستانی به بیماران کرونایی اختصاص پیدا کند.
همچنین با دستور مقام معظم رهبری ظرفیت تمام بیمارستان‌های نیرو‌های مسلح به بیماران کرونایی اختصاص پیدا کرده است تا بتوانیم این موج قدرتمند کرونا را هم سپری کنیم هر چند که کادر درمان به شدت خسته شده اند.
وضعیت کل کشور بحرانی است
پیام طبرسی رییس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری و عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا با تشریح شرایط فعلی که بیماری کرونا در بیمارستان‌ها ایجاد کرده است، اظهار کرد: وضعیت ما نه تنها در تهران بلکه در کل کشور بحرانی است و این روز‌ها وارد موج سوم همه گیری کرونا شده‌ایم که این وضعیت با وجود تغییر آب و هوا و حضور اکثریت مردم در تجمعات افزایش یافته است.
رییس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری با هشدار وضعیت وخیم همه گیری بیماری کرونا و آغاز موج سوم، اعلام کرد: پس از دستور رهبر معظم انقلاب مبنی بر استفاده از ظرفیت بیمارستان‌های نیرو‌های مسلح، وضعیت بیمارستان‌های مختص بیماران کرونایی بهبود پیدا کرده است.
وزیر بهداشت: در شرایط بسیار سختی قرار گرفته ایم
هر چند که موج جدید کرونا با افزایش شمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا همراه است و ظرفیت تخت‌های بیمارستانی در حال پُر شدن است، اما وزیر بهداشت این اطمینان را به مردم داده است که نگران کمبود تخت‌های بیمارستانی نباشند.
وزیر بهداشت گفت: از مردم عزیز تقاضا می‌کنم که نکات بهداشتی را رعایت کنند. ما در شرایط بسیار سخت قرار گرفتیم. ویروس دچار دگرگونی‌های موتاسیونی شده است البته هنوز موتاسیون‌ها طوری نیست که در بیماری زایی ویروس اتفاقات بزرگی افتاده باشد و فقط در سرعت انتشار ویروس تاثیر گذاشته است البته در شرایط کنونی ویروس جوان تر‌ها را بیشتر گرفتار می‌کند.
وی با اشاره به برخی اظهارات مبنی بر پر شدن تخت‌های بیمارستانی از بیماران کرونا و پذیرش نشدن بیماران جدید، گفت: به هیچ عنوان چنین چیزی درست نیست که بیمار جدیدی پذیرش نشود، تخت‌های خالی وجود دارد، اما معنایش این نیست، مجاز هستیم که بیمار شویم. دو روز گذشته در تهران بیش از پنج هزار تخت بیمارستانی پر شد؛ اما می‌خواهیم به مردم بگوییم، ضمن آنکه نگران بیماری باشند، اما اضطراب درمان و تخت را از خود دور کنند. من به عنوان سرباز کوچک آن‌ها محکم ایستاده‌ام و به آن‌ها می‌گویم نگران کمبود تخت نباشید.
عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا بیان کرد: برای پایان دادن به آمار بالای فوتی‌های کرونایی، تعطیلی ۲ تا ۳ هفته‌ای نیاز است.
اپیدمی با خواهش و تقاضا جمع و جور نمی‌شود
پس از ماه‌ها شیوع بیماری کرونا در کشور در نهایت جریمه متخلفان بهداشتی مصوب شد.
نمکی گفت: در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا اتفاقات جدیدی افتاد. مدتهاست که عرض می‌کنم برای مقابله و مبارزه با یک اپیدمی فقط و فقط تقاضا، تمنا و خواهش، مشکل گشا نیست. موج‌های زیادی را در این مدت تحمل کردیم و همکارانم به صورتی نفس گیر و به طور شبانه روزی آن را جمع و جور کردند و شرمسار همکاران عزیز و بزرگواریشان هستم، زیرا موج‌های پیاپی را که البته بیشترش هم به دلیل عدم رعایت دستورالعمل هاست، جمع وجور کردند و تا می‌خواهند نفسی تازه کنند، موج جدید آغاز می‌شود.
وی ادامه داد: همه معتقدیم تا می‌توانیم نباید از شیوه‌های پلیسی برای اعمال شیوه نامه‌ها استفاده کنیم؛ به خصوص رییس جمهور اعتقاد دارند مردم باید محترم شمرده شوند و کمتر از شیوه‌های خشونت آمیز و سخت و انقباضی استفاده شود و ما هم بر همین معتقدیم، باید توجه داشت هیچ کدام از کشور‌های مدعی دموکراسی اپیدمی را نمی‌توان پیدا کرد که اپیدمی را فقط با خواهش و تمنا جمع کرده باشند؛ هرچند که عده زیادی رعایت می‌کنند، اما عده‌ای هم رعایت نمی‌کنند و همه را گرفتار می‌کنند.
رییس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری در خصوص محدودیت‌های جدید ستاد ملی مقابله با کرونا و اعمال جریمه برای افراد خاطی گفت: محدودیت‌ها باید به درجه اجرایی شدن برسند؛ در حال حاضر علی رغم این محدودیت‌ها، هنوز هم برخی از مردم بدون توجه به دستورالعمل‌های بهداشتی سفر می‌کنند یا در تجمعات حداکثری حضور دارند.
طبرسی تصریح کرد: در تعطیلات پیش رو هم اگر مردم به توصیه‌های بهداشتی عمل نکنند، با مشکل حادتری مواجه خواهیم شد. پیشنهاد ما ۲ تا ۳ هفته تعطیلی عمومی و کامل مانند تعطیلات عید نوروز است، حتی اگر در شرایط اقتصادی این پیشنهاد زیان‌بار باشد. مردم با عدم رعایت به افزایش آمار کمک می‌کنند و هم به هم‌نوع خود و هم به کادر درمان آسیب می‌زنند.
چرا محدودیت‌ها بیشتر نمی‌شود؟
علیرضا رییسی معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره چرایی عدم ادامه محدودیت‌های بیشتر از اردیبهشت ماه تاکنون، گفت: اگر همه در خانه بمانند، قطعا اپیدمی کنترل می‌شود، اما آیا می‌توان زندگی کرد؟. خیر. نمی‌توان گفت همه چیز را ببندیم و بیماری را کنترل کنیم؛ بنابراین محدودیت گسترده توصیه نمی‌شود، بلکه باید به سمت شیوه نامه‌ها و رعایت گسترده رویم. محدودیت یک مسکن بسیار کوتاه مدت است که در کوتاه مدت جواب می‌دهد، اما اگر همین محدودیت‌ها برداشته شود دوباره وضعیت بازمی‌گردد. زیرا ویروس که تغییر نمی‌کند. موج‌هایی که می‌بینید بالا و پایین می‌شود، ناشی از رفتار مردم است، نه رفتار ویروس. محدودیت به صورت تعطیلی توصیه نمی‌شود، فقط در برخی مناطق که وضعیت بد است برای اینکه سیستم نفسی بکشد، می‌توان این اقدام را انجام داد، اما برای طولانی مدت مناسب نیست.
رییسی درباره وضعیت جرایم مربوط به متخلفانی که شیوه نامه‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، گفت: اصولا بحث مقابله با اپیدمی چیزی جز مشارکت مردم و مسئولیت پذیری اجتماعی نیست. اینکه چرا جریمه وضع کردیم، به این دلیل است که عده‌ای هستند که حتی اگر نصف شب به چراغ قرمز برسند و پلیس هم نباشد، دوربین هم نباشد، باز هم پشت چراغ قرمز می‌ایستند، اما عده‌ای هم هستند که ممکن است با وجود پلیس هم از چراغ قرمز عبور کنند. پلیس برای افرادی که تخطی می‌کنند، نیاز به اعمال قانون دارد. باید توجه کرد که بیش از ۵۰ درصد مردم از اواخر اسفند ماه تاکنون همیشه رعایت کردند، اما نیمی دیگری از مردم واقعا رعایت نکردند. در حال حاضر یک مطالبه مردمی وجود دارد و افرادی که شیوه نامه‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند، چه گناهی دارند؛ بنابراین متخلفان باید باید جریمه شوند. مانند فردی که از چراغ قرمز عبور می‌کند و دیگران را به خطر می‌اندازد.
فرمول‌های سازمان جهانی بهداشت برای کنترل اپیدمی
مسعود یونسیان استاد دانشکده بهداشت و عضو کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه اقدامات ما باید جامع باشد و نیز کل کشور هم جهت با برنامه‌های بخش بهداشت و درمان کشور باید برای کنترل بیماری کرونا بسیج شوند افزود: مدتی کل کشور روی استفاده از ماسک متمرکز شده بودند و بیشترین تاکید را روی این بخش داشتند، الان روی محدودیت‌های کرونایی مانور می‌دهیم، و فردا ممکن است روی اقدام دیگری تاکید و تمرکز کنیم. باید توجه داشت سازمان جهانی بهداشت از ابتدای شیوع کرونا تا کنون، روی بیماریابی و انجام تست به صورت وسیع، جداسازی بیماران (اعم از شدید یا خفیف) رصد افراد تماس یافته با مبتلایان و جداسازی آنان از دیگر افراد به مدت دوهفته، رعایت بهداشت تنفسی (مثلا استفاده از ماسک) و شستن مکرر دست ها، عدم لمس صورت و دهان و بینی و پرهیز از حضور در اجتماعات و فضا‌های بسته تاکید داشته است.
یونسیان افزود: تجربیات کشور‌های موفق نیز نشان می‌دهد تنها در صورت استفاده از کل این مجموعه دستورالعمل‌ها و به صورت جامع، می‌توان بیماری را کنترل کرد. متاسفانه ظرفیت تست کرونا در ایران آنقدر نیست که بشود به درستی به این دستورالعمل‌ها عمل کرد.
یونسیان ادامه داد: به عنوان مثال، باید افراد تماس یافته با بیماران را ردیابی و جداسازی موقت کنیم و به دلیل اینکه این سیستم فقط در شهرستان‌های معدودی به طور موفق راه اندازی شده، عمده افراد در تماس با بیماران ردیابی نمی‌شوند؛ اصل منطقی در کنترل اپیدمی ها، شناسایی بیماران و ایزولاسیون و قرنطینه افراد در تماس با آنهاست.
کل کشور باید در خدمت مهار کرونا باشند
او گفت: همانگونه که اقدامات باید جامع باشند و تنها با یک یا دو مداخله از مجموعه دستورالعمل‌ها نمی‌شود انتظار مهار کرونا را داشت، صرفا از مردم، وزارت بهداشت یا دولت به تنهایی نمی‌شود انتظار موفقیت داشت. او بیان کرد: نکته قابل توجه این است که همه انتظار دارند که وزارت بهداشت اپیدمی را مدیریت کند، این در حالی است که وزارت بهداشت برنامه ریز است و باید کل کشور پای کار بیایند و اگر قرار است محدودیت یا تعطیلی اعمال شود باید از مشاغل تعطیل شده حمایت شود و تا زمانی که این موضوعات حل نشود در کنترل بیماری موفق نخواهیم بود.
عضو کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: ما باید ساز و کار درست رفتار کردن را در جامعه فراهم کنیم و بعد اعمال جریمه کنیم و برخورد با متخلفان صورت گیرد. اگر محدودیتی باعث شود کسب و کار بخشی از آحاد جامعه آسیب ببیند و معیشت این گروه و خانواده‌های آن‌ها به مخاطره بیفتد و حمایت مالی لازم از آن‌ها صورت نگیرد تا حداقل بخشی از خسارتی که متحمل می‌شوند جبران شود، چطور می‌شود انتظار داشت اجرای این برنامه محدودسازی موفق باشد؟ چگونه می‌توان صحبت از جریمه افراد خاطی کرد وقتی تسیلات و شرایط لازم برای آنکه خطا نکنند فراهم نشده است؟ جریمه افرادی که شیوه‌نامه‌ها (مثلا محدودیت فعالیت یا استفاده از ماسک) را رعایت نمی‌کنند بدون اینکه حمایت حداقل نسبی مالی از قشر آسیب دیده صورت نگیرد مانند آن است که برای افرادیکه در آزمون رانندگی موفق شده اند گواهینامه صادر نکنیم و بعد آن‌ها را به دلیل نداشتن گواهینامه جریمه کنیم!
احتمال ۸۰۰ تایی شدن فوتی‌های کرونا
یونسیان گفت: بر اساس روند فعلی کشور اگر مداخله نکنیم هر اتفاقی ممکن است رخ دهد و بر اساس پیش بینی موسسه سنجش سلامت (IMHE) این احتمال وجود دارد که تعداد روزانه مرگ در کشور صورت عدم مداخله سریع، قاطع و موثر به ۸۰۰ مورد در نیمه ماه دسامبر برسد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: باز بر اساس توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت، محدودیت‌های عمومی شدید دیگر در هیچ کشوری قابل اجرا نیستند و ضرورت دارد کانون‌های فعال انتقال شناسایی شوند و محدودیت‌ها فقط روی این کانون‌ها متمرکز شوند.
عضو کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ دانشگاه علوم پزشکی تهران با قدردانی از کادر درمان کشور که با ازخودگذشتگی و تحمل شهدای فراوان نهایت تلاش خود را برای مهار بیماری می‌کنند، افزود: متاسفانه کادر درمان به شدت خسته شده و بسیاری از پرسنل بهداشتی درمانی ما خود قربانی بیماری شده اند. علی رغم اطلاعات جدیدی که در طول هفت ماه گذشته کسب شده است، همچنان توصیه‌ها همان‌هایی است که در بالا گفته شده و مطمئن هستم در صورت عمل به این توصیه ها، کشور ما نیز می‌تواند در جرگه کشور‌های موفق قرار گیرد.
یونسیان گفت: باید توجه داشت که تعداد مرگ و میر امروز نتیجه اقدامات ما در یک ماه پیش و تعداد موارد بستری نتیجه اقدامات در ۲ هفته پیش است و به همین ترتیب هر اقدام مثبت و یا منفی که امروز انجام دهیم، توانایی تغییر آمار‌های امروز و فردای ما را نداشته و باید دو تا چهار هفته بعد منتظر تغییر تعداد موارد بستری و مرگ باشیم.
عضو کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: باید همه پای کار بیایند و برای وضع و اعمال محدودیت‌ها و جریمه ها؛ حقوق دانان، اقتصاددانان، قانون گذاران، مجریان قانون، شهرداری ها، بخش اقتصادی دولت، نیروی انتظامی، رسانه ها، و سایر نهاد‌ها و سازمان‌هایی در این میان می‌توانند تاثیرگذار باشند باید در کنار هم تصمیم گیری کنند، اکنون فاصله گذاری اجتماعی در تاکسی و هواپیما رعایت نمی‌شود و اگر بخواهیم جریمه اعال کنیم این اصناف دچار چالش می‌شوند چرا که هم اکنون هم این اصناف از نظر اقتصادی دچار چالش هستند و اعمال محدودیت نیامند حمایت اقتصادی است.
انتظار داریم مسئولان و مردم در کنار دست به دست هم دهند و با اعمال سیاست‌های درست ورعایت شیوه نامه‌های بهداشتی بتوانیم بیماری را در کشور کنترل کنیم.