بازارچه یزدان؛ بهترین گزینه برای ایجاد مسیر جدید مراودات اقتصادی با کشور‌های شرق
حسین موهبتی در گفت‌وگو با میزان، با تاکید بر اهمیت بازگشایی بازارچه مرزی یزدان در استان خراسان‌جنوبی بر رونق اقتصادی در این منطقه و مزایای آن برای هر دو کشور ایران و افغانستان، گفت: علی‌رغم وجود زیرساخت‌های مناسب و استراتژیک، مراودات خوب اقتصادی در این بازارچه صورت می‌گرفت که از سال ۹۳ تعطیل شد.
به گفته وی، در سال ۹۵ در کمیسیون مشترک همکار‌های اقتصادی دو کشور، افغانستان اعلام کرد که در صورت رسمی شدن این معبر حاضر به بازگشایی معبر جدیدی در این منطقه است و نهایتاً در سال ۹۸ دولت افغانستان بازگشایی یک معبر جدید در مرز دو کشور را تصویب کرد که بازارچه یزدان به عنوان این معبر درنظر گرفته شد.
تنها مرز مواصلاتی خراسان جنوبی و هرات، مرز یزدان است
موهبتی در ادامه با تشریح شرایط مرزی دو کشور، بازارچه یزدان را بهترین گزینه برای ایجاد مسیر جدید مراودات اقتصادی با کشور افغانستان و کشور‌های شرق معرفی و تصریح کرد: انجام مراودات با افغانستان از سه مرز دوغارون، ماهیرود و مسلک انجام می‌شود و در این مناطق گمرک وجود دارد.
وی افزود: در حال حاضر به دلایل مختلفی یزدان بهترین گزینه به عنوان مرز جدید است. به عنوان مثال در مرز ماهیرود تا نزدیکی شهر فراه در کشور افغانستان، حاکمیت منطقه در دست طالبان است و حتی تردد برای نیرو‌های گمرکی افغانستان دچار مشکل است. از طرف دیگر با توجه به اینکه خراسان جنوبی تنها استانی است که با دو ولایت فراه و هرات در افغانستان هم مرز است، و انجام مراودات ما فقط با فراه است، تنها مرزی که ما را به ولایت هرات وصل می‌کند، مرز یزدان است و در صورت راه‌اندازی آن، خراسان جنوبی با دو استان افغانستان مراودات تجاری خواهد داشت.
موهبتی در تکمیل صحبت‌های خود به سابقه تاریخی این منطقه در مراوادات اقتصادی بین دو منطقه و کانون جمعیتی مناسب در کشور افغانستان و ایران اشاره کرد و افزود: در مرز ایران، روستای بزرگ کلاته نظر با جمعیت پنج هزار نفری در این منطقه وجود دارد. همچنین زیر ساخت ما در این منطقه نسبت به جا‌های دیگه آماده‌تر است و تا ۵۰ کیلومتری مرز، جاده داریم.
مدیرکل دفتر اقتصادی استانداری خراسان جنوبی، فاصله بین گمرکاتی در مرز را دلیل دیگر برای راه‌اندازی یزدان به عنوان کانال جدید مراودات اقتصادی دو کشور اعلام کرد و گفت: با انتخاب و راه اندازی این بازارچه به عنوان گمرک فواصل از میلک تا میل ۷۳ حدود ۱۵۰کیلومتر، از میل ۷۳ تا یزدان ۱۷۰ کیلومتر و از یزدان تا دوغارون ۱۵۰ کیلومتر می‌شود که به معنای رعایت فاصله جغرافیایی می‌شود.
موهبتی با تاکید دوباره بر ایجاد اشتغال در منطقه، به مراودات اجنماعی و فرهنگی دو شهرستان نزدیک این بازارچه اشاره کرد و راه اندازی مجدد آن را موثر در بهبود وضعیت اقتصادی مردم دانست و بیان کرد: ایجاد گمرک رسمی در منطقه باعث ایجاد یک کریدور شرق – مرکز در کشور می‌شود و در واقع نزدیک‌ترین مسیر برای صادرات کالا از استان‌های مرکزی مانند یزد و اصفهان به افغانستان می‌شود.
به گفته مسئول بازارچه‌های مرزی خراسان جنوبی، بازارچه یزدان، تنها معبری است که گمرک در آن پست سازمانی دارد و داری کد گمرکی است. علاوه بر آن راه‌اندازی گمرک یزدان، به دلیل تقسیم شدن بار ترافیکی در مرز‌های ماهیرود و دوغارون، باعث کاهش زمان انتظار در این دو مرز می‌شود.
خراسان جنوبی یکی از استان‌های مرزی کشور است که در سال‌های اخیر با مشکلات متعدد اقتصادی روبرو شده است، موضوعی که در سفر رئیس قوه قضا، از سوی مردم منطقه مطرح شد و آیت‌الله رئیسی در سفر خود ضمن پیگیری موضع، بر تلاش برای احیا دوباره این بازارچه تاکید کرد و از آن به‌عنوان یکی از راه‌های رونق اقتصادی در منطقه نام برد.
همچنین در گفت‌وگوی مجازی رضا اردکانیان وزیر نیرو و رئیس ایرانی کمیسیون مشترک همکار‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اسلامی افغانستان با محمد حنیف اتمر سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان که روز گذشته انجام شد، قرار شد دو طرف پیشنهادات خود را در خصوص تعیین تکلیف بازارچه‌های مرزی و همکاری‌های گمرکی تهیه و تا پایان هفته در اختیار یکدیگر قرار دهند تا قبل از برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور نسبت به نوع همکاری و امضای اسناد لازم در حاشیه ششمین اجلاس کمیسیون در کابل تصمیم نهایی اتخاذ شود.