تریاک، عامل ۷ نوع سرطان

_ روزنامه خراسان نوشت: سازمان جهانی بهداشت، نتایج تحقیق محققان ایرانی را تایید و اعلام کرد: «تریاک سرطان‌زاست و از این پس به عنوان عامل بیش از ۷ نوع سرطان شناخته می‌شود». این همان حرفی است که محققان کشورمان بار‌ها به آن اشاره کرده بودند، اما باور‌های غلط و عامیانه مانع از آن شده بود که مصرف‌کنندگان تریاک، حرف آن‌ها را جدی بگیرند. حالا، اما آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان سازمان بهداشت جهانی (WHO/IARC) آن را تایید و به‌طور رسمی اعلام کرده است.

پایه و اساس این تصمیم‌گیری، مطالعات اخیر محققان ایرانی در استان گلستان است که با مدیریت مستقیم معاون تحقیقات و فناوری انجام شده است. مطالعه‌ای که در آن بیش از ۸ هزار نمونه دارای سابقه طولانی مصرف تریاک بررسی شده‌اند و بر این اساس وسیع‌ترین، دقیق‌ترین و معتبرترین داده‌های مطالعاتی شکل گرفته است.

دکتر «رضا ملک‌زاده» معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت درباره اهمیت تایید این مطالعات محققان کشورمان از سوی WHO می‌گوید: «حدود ۲۰ سال درباره تاثیر تریاک در بروز سرطان مطالعه کردیم و به نتایجی دست یافتیم، اما هرچه می‌گوییم این ماده مخدر سرطان‌زاست مردم باور نمی‌کنند. اما حالا خوشبختانه سازمان جهانی بهداشت این نتیجه مهم علمی را تایید و منتشر کرده است».

معاون وزیر حقایق تلخی را هم مطرح می‌کند که شنیدن هر کدامش، ضربان قلب را تندتر می‌کند: «کشور ما بیشترین مصرف‌کننده تریاک خام در جهان است. از کل تریاکی که در دنیا تولید می‌شود، بخش عمده‌ای به هرویین تبدیل می‌شود و بخش دیگر همان تریاک خام است که متاسفانه ۴۲ درصد آن در ایران مصرف می‌شود. مصرف‌کنندگان تریاک جدای معتادان هستند و طبق مطالعات ما، به طور میانگین حدود ۱۰ درصد مردم کشور به طور تفننی یا دایمی از این مخدر استفاده می‌کنند».

سرطان‌زا‌تر از سیگار

دکتر ملک‌زاده ادامه می‌دهد: «تحقیقات علمی و تایید سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد که تریاک عامل مهم بیش از ۷ نوع سرطان است، به ویژه سرطان ریه، حنجره، مثانه و سرطان‌های دستگاه گوارش. بررسی‌های چندین ساله ما هم نشان می‌دهد که تاثیر تریاک در ابتلا به سرطان معادل و حتی بیشتر از تاثیر سیگار است». وی می‌افزاید: «علاوه بر آن مطالعات بسیار دقیق ما طی ۲۰ سال گذشته ثابت کرده تریاک علاوه بر سرطان‌زابودن، احتمال سکته‌های قلبی و مغزی را تا دو برابر افزایش می‌دهد و طول عمر افراد دیابتی را هم کوتاه‌تر می‌کند».

باور غلط مفیدبودن تریاک

معاون وزیر بهداشت، وجود یک باور غلط را هم عاملی منفی در بالابودن مصرف تریاک در کشور می‌داند و می‌گوید: «برخی تصور می‌کنند تریاک برای بدن مفید است در حالی که هیچ نفعی برای سلامت ندارد. می‌توان آن را به عنوان یک داروی مورفین مقطعی برای افرادی که درد‌های شدید دارند در نظر گرفت، اما نهایتا برای یک‌بار، دوبار یا یک هفته قابل قبول است نه به شکلی که بین مردم کشور ما مصرف می‌شود. با همین تصورات غلط، بسیاری از ایرانی‌ها از تریاک برای آرامش استفاده می‌کنند و متاسفانه گاهی در طب سنتی هم توصیه می‌شود، در حالی که این باور‌ها نادرست است.  

وی درباره یکی دیگر از تصورات غلط هم می‌گوید: «برخی می‌گویند مواد مخدر سنتی بهتر از مخدر‌های صنعتی است، تحقیقات ما هم آن را نقض نمی‌کند، اما ثابت کرده که همین مواد مخدر سنتی مثل تریاک هم سرطان‌زاست. حتی اگر بهترین نوع تریاک را که همان تریاک خام است هم مصرف کنند، عوارض بسیاری در انتظار آن‌ها خواهد بود».