مصوبه‌ای برای حمایت از مستأجران/ قانون کاهش نرخ حق کمیسیون مشاوران املاک اجرا می‌شود؟
پس از تصویب کاهش نرخ حق کمیسیون مشاوران املاک، حرف و حدیث‌های زیادی درباره اجرا شدن یا نشدن این مصوبه وجود داشت و باعث نگرانی مردم شده بود. برای بررسی میزان اجرای این موضوع مهم، به تعدادی از بنگاه‌های معاملات ملکی در نقاط مختلف تهران مراجعه کردیم.
- میناسادات سجادی - «پیری جمعیت» یکی از پُربسامدترین گزاره‌های امروز مسئولان کشورمان است که نسبت به آن هشدار می‌دهند و هرچه زمان می‌گذرد نمودار جمعیت به سمت پیری میل می‌کند. اما این مشکلی نیست که نتوان آن را حل کرد؛ کمی تدبیر می‌خواهد و اندکی اراده.
کشور ما با داشتن بیش از ۱۲ میلیون جوانِ در آستانۀ ازدواج، ظرفیت خوبی برای مدیریت و عبور از «بحران پیری جمعیت» دارد، ولی متأسفانه آنگونه که باید به این مهم توجه نمی‌شود چه آنکه اگر بنای توجه بود قانون «تسهیل ازدواج جوانان» از بیش از ۱۴ سال قبل خاک نمی‌خورد.
مسکن یکی از موانع اصلی تشکیل خانواده به شمار می‌رود؛ البته بخاطر کم‌کاری مسئولان امر این مقوله دیگر پاگیر جوانان در آستان ازدواج نیست بلکه خانواده‌ها را هم درگیر کرده و هر روز بیش از روز گذشته فشار قیمت مسکن روی دوش مردم سنگینی می‌کند.
اخیراً طبق مصوبه‌ای که گفته می‌شود در حمایت از مستأجران است، اعلام شد مصوبه نرخ حق کمیسیون مشاوران املاک در سال جاری بر اساس تصمیم سازمان «صنعت، معدن و تجارت» استان تهران، برای قرارداد‌های خرید و فروش که تا پیش از این نیم درصد از هر طرف معامله بود به ۲۵ صدم درصد از هر یک از طرفین کاهش پیدا کند. همچنین حق الزحمه قرارداد‌های رهن/ودیعه اجاره از هر طرف به میزان نیم درصد مبلغ رهن تعیین و حق کمیسیون اجاره نیز یک چهارم مبلغ اجاره یک ماه از هر طرف معامله شود.
پس از تصویب کاهش نرخ حق کمیسیون مشاوران املاک، حرف و حدیث‌های زیادی درباره اجرا شدن یا نشدن این مصوبه وجود داشت و باعث نگرانی مردم شده بود. برای بررسی صحت و سقم این موضوع مهم، به تعدادی از بنگاه‌های معاملات ملکی در نقاط مختلف تهران مراجعه کردیم تا نسبت به تغییرات و میزان دریافتی مشاوران املاک از هر معامله آگاه شویم. البته از تعداد زیادی از این بنگاه‌ها نیز به صورت تلفنی جویای موضوع شدیم.
ابتدا آنچه از این گزارش میدانی به دست می‌آید اینکه نحوه محاسبه حق کمیسیون آژانس املاک به شرح ذیل انجام می‌شود: مثلاً شخصی خانه‌ای را به قیمت ۲ میلیارد تومان به فروش رسانده است اگر حق کمیسیون این خانه را با توجه به نرخ سابق که نیم درصد از هریک از طرفین دریافت می‌کردند محاسبه کنیم هر یک از طرفین این معامله ۱۰ میلیون تومان حق کمیسیون به مشاور املاک باید پرداخت کنند و با توجه به مصوبه جدید ۲۵ صدم درصد باید هرکدام از طرفین معامله ۵ میلیون تومان پرداخت کنند.
حالا در مقوله اجاره خانه توسط بنگاه معاملات ملکی اگر خانه‌ای با ۳۰ میلیون تومان ودیعه و ماهیانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به اجاره برسد هر یک از طرفین نیم درصد مبلغ ودیعه ۱۵۰ هزار تومان و یک چهارم اجاره یک ماه که ۵۵۰ هزارتومان است را باید پرداخت کنند درنتیجه مجموع پرداختی طرفین معامله ۷۰۰ هزارتومان است.
در سال ۹۷ یک چهارم از مبلغ اجاره به عنوان کمیسیون از طرفین دریافت می‌شد. به ازای هر یک میلیون تومان بهای رهن نیز به ۳۰ هزار تومان اجاره محاسبه شده و سپس یک چهارم مبلغ نهایی اجاره به عنوان حق الزحمه مشاور پرداخت می‌شود و ذات فرمول فوق به دلیل نداشتن سقف به گونه‌ای است که افزایش بها و تورم را در دل خود به همراه دارد و نیازمند تغییر در سال ۹۸ نبود، اما در سال ۹۹ بنا بر تصمیم سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران این فرمول دچار تغییر و کاهش پیدا کرد.
در سال ۹۷ یک چهارم از مبلغ اجاره به عنوان کمیسیون از طرفین دریافت می‌شد. به ازای هر یک میلیون تومان بهای رهن نیز به ۳۰ هزار تومان اجاره محاسبه شده و سپس یک چهارم مبلغ نهایی اجاره به عنوان حق الزحمه مشاور پرداخت می‌شود و ذات فرمول فوق به دلیل نداشتن سقف به گونه‌ای است که افزایش بها و تورم را در دل خود به همراه دارد و نیازمند تغییر در سال ۹۸ نبود، اما در سال ۹۹ بنا بر تصمیم سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران این فرمول دچار تغییر و کاهش پیدا کرد.
برای اطلاع از اعمال مصوبه جدید توسط بنگاه‌های معاملات ملکی به تعدادی از این مشاورین املاک به صوررت حضوری سر زدیم و به صورت خریدار خانه از آن‌ها درباره کم و کیف نرخ حق کمیسیون و قیمت خانه‌ها در سال جدید پرس‌وجو کردیم؛ جواب‌ها قابل تأمل والبته امیدوارکننده بود.
برای نمونه اگر شما در حدود ۵۰۰ میلیون تومان بودجه برای خرید یک آپارتمان داشته باشید در هیچ یک از مناطق تهران نمی‌توانید آپارتمانی تهیه کنید البته بازهم بستگی به امکانات خانه، دسترسی و عوامل دیگر دارد شاید شما یک منزل ۵۰ متری را بتوانید با این قیمت تهیه کنید که آن هم به گفته مشاوران املاک بسیار بعید به نظر می‌رسد.
البته اگر فکر می‌کنید با تهیه وام و فروختن مقداری از طلا‌های همسرتان و قرض از دوست و آشنا صاحب خانه می‌شوید و اگر نیت شما خرید یک خانه در یکی از منطقه‌های خوب و خوش دسترس تهران است مقداری رؤیایی فکر می‌کنید شاید بتوانید با تهیه ۱ میلیارد در مناطق جنوبی تهران صاحب آپارتمانی نقلی شوید، اما در مناطق مرکز یا غرب تهران غیرممکن به نظر می‌رسد.
اگر نگران کاهش ارزش پول خود نیستید و می‌توانید هر سال بر روی این ۵۰۰ میلیون تومان مبلغی را اضافه کنید تا سال بعد به خانه‌ای جدید نقل مکان کنید؛ شما می‌توانید به رهن کردن یک خانه ۸۰ تا ۱۲۰ متری زیر ۱۰ سال ساخت با پارکینگ و انباری - به اصطلاح مشاوران املاک «فول امکانات» - فکر کنید به طور مثال رهن یک واحد آپارتمان ۸۳ متری حوالی میدان فاطمی طبقه دوم با پارکینگ و انباری سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی کف سرامیک دارای آسانسور الان ۳۶۰ میلیون تومان است و حق کمیسیون مشاور املاک با مصوبه جدید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان می‌شود.
اگر شما صاحب یک آپارتمان ۴۰ متری در خیابان غیاثی نرسیده به میدان قیام هستید و قصد فروش خانه خود را دارید باید بدانید درحال حاضر ارزش ملک شما باتوجه به تورم چندان بالا نرفته است و نهایتا بتوانید با پولی که از فروش ملک خود به دست می‌آورید یک آپارتمان ۱۰۰ متری فول امکانات در خیابان بهار سردار جنگل رهن کنید شاید بهتر باشد صبر کنید تا بهره برداری ایستگاه‌های مترو که حوالی منزل شماس به پایان برسد آن موقع شاید ارزش ملک شما بالاتر رفت و پول بیشتری از فروش خانه خود بدست آوردید.
طی سالیان قبل اگر قصد خرید خانه‌ای داشتید با توجه به ارزش و قیمت خرید آن آپارتمان نرخ کمیسیون مشاور املاک مشخص می‌شد، اما حال از هر کدام از مناطق تهران قصد خرید خانه‌ای دارید نگران نرخ حق کمیسیون نباشید دیگر با ارزش و قیمت خانه محاسبه نمی‌شود و به یک درصد ثابتی رسیده است.
خیابان کارگر شمالی یکی از خیابان‌های زیبا در منطقه مرکزی تهران است در این خیابان پارک و بازارچه لاله و موزه هنرهای معاصر قرار دارد داخل یکی از کوچه های مقابل پارک لاله کنار یک رستوران بنگاه معاملات ملکی وجود دارد. سر ظهر هنگام صرف ناهار املاکی، وارد این دفتر شدیم و پس از احوال‌پرسی از مصوبه و نرخ جدید سؤال کردیم. با خوشرویی در پاسخ به ما گفت شما چه قصد خرید خانه داشته باشید و چه رهن و اجاره بخواهید ما هرآن چه که تعرفه امسال است و مصوبه ای که به ما اعلام کردند را برای نرخ کمیسیون از شما دریافت خواهیم کرد. پس از تشکر و کمی صحبت درباره قیمت‌ها، خداحافظی آخرین کلمه‌ای بود که بین ما رد و بدل شد.
سپس به سراغ مشاور املاکی حوالی میدان آرژانتین در مناطق تقریباً شمال تهران رفتیم و از او هم در مورد اعمال نرخ حق کمیسیون خرید خانه و رهن و اجاره سوال کردیم. پس از توضیحات مفصل که به سیاق برخی بنگاه‌داران املاکی به حرافی ختم می‌شد، متوجه شدیم این بنگاه نیز طبق مصوبه ای که درسال جدید اعلام شده است عمل می‌کند.
از مناطق مرکزی تهران به سمت محله‌های جنوب و جنوب شرقی تهران رفتیم و وارد خیابان خورشید حوالی خیابان مجاهدین اسلامی شدیم؛ یکی از قدمت‌دارترین خیابان‌های تهران که از قدیم به مرکز فروش آبلیموی تازه و آب‌گیری لیمو در حضور مشتری مشهور است به یک مغازه معامله ملکی کوچکی رسیدیم که به گفته صاحبان مغازه‌های آن خیابان این مغازه حدود ۲۰ سال است که بنگاه معاملات ملکی است سؤال قبلی را مجدد از او پرسیدیم که بر چه اساسی نرخ حق کمیسیون خود را از طرفین معامله یک خانه دریافت می‌کنند؟ در پاسخ به ما گفت اگر معامله خرید خانه باشد ۲۵ صدم درصد از هریک از طرفین دریافت می‌کنیم و اگر معامله رهن و اجاره باشد مؤجر و مستأجر نیم درصد پول ودیعه به همراه یک چهارم مبلغ اجاره یک ماه را به عنوان نرخ حق کمیسیون به ما پرداخت می‌کنند.
از میدان شهدا به سمت خیابان هفده شهریور حرکت کردیم و به خیابان غیاثی رسیدیم؛ خیابانی که جمعیت زیادی را در دل خود جای داده است. وارد یک مغازه مشاور املاک شدیم و از آقای میانسال درباره وضعیت قیمت ها و رشد آن منطقه اپرسیدیم. از او پرسیدیم اگر معامله ای در مغازه شما انجام شود نرخ حق کمیسیون را چه میزان دریافت می کنید؟ پاسخ هما بود: «با توجه به نرخ مصوب مبلغی را به عنوان کمیسیون دریافت می کنیم».
همچنین طی چند تماس تلفنی که با دفاتر معاملات ملکی در دیگر نقاط تهران همچون نازی آباد، تهرانپارس، سعادت آباد، شهرری و... داشتیم متوجه شدیم آنان نیز طبق مصوبه جدید حق کمیسیون خود را دریافت می‌کنند.
هرچند این گزارش نشان دهندۀ، وضعیت بخش‌هایی از یک شهر است و طبعاً قابل تعمیم به کل کشور نیست اما این رویه نشان می‌دهد اگر سیاست‌گذاری درست و نظارت دقیقی از سوی دستگاه‌های اجرایی اعمال شود حتماً شاهد گشایشِ حداقل، «حداقلی» در امور مسکن خواهیم بود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *