جزییاتی از ساخت سریال شهیدان باکری

- روزنامه جام جم نوشت: مهدی باکری، یکی از فرماندهان‌بزرگ دوران دفاع‌مقدس که هر بار نام او را می‌شنویم به یاد زبان شیرین آذری و دلاورمردی‌های لشکر عاشورا در دوران دفاع‌مقدس می‌افتیم. باکری به‌رغم این که سردار بزرگی بود، اما به تنها چیزی که فکر می‌کرد و برایش اهمیت داشت این بود که خودش به عنوان فرمانده در عملیات‌ها حضور پررنگی داشته باشد. درواقع او نمی‌ایستاد تا ابتدا نیروهایش جلو بروند و بعد خودش آن‌ها را در پشت سنگر‌ها پشتیبانی کند.

نمی‌توان از عملیات‌های فتح‌المبین، بیت‌المقدس، رمضان، مسلم بن عقیل، والفجر مقدماتی، والفجر ۱، ۲، ۳ و ۴ و خیبر نام آورد، اما مهدی باکری را از قلم انداخت. حالا سیمافیلم به سراغ زندگی فاتح خیبر رفته و قصد دارد زندگی شهیدان مهدی و حمید باکری را در قالب سریال پیش چشم مردم قرار دهد.

نکته قابل توجه این است که کارگردانی این سریال هم به هادی حجازی‌فر سپرده شده که بیشتر مردم او را به‌عنوان بازیگر می‌شناسند. این بازیگر با فیلم ایستاده در غبار در میان مخاطبان شناخته شد و بعد از آن در آثار مختلف سینمایی و تلویزیونی بازی کرده‌است. حال او می‌خواهد روایتگر زندگی شهیدان باکری باشد که به تهیه‌کنندگی ابوالفضل صفری تولید می‌شود. در این گزارش در گفتگو با تهیه کننده به جزئیات این مجموعه پرداخته‌ایم که مراحل پیش‌تولید را سپری می‌کند. همچنین یادداشت هادی حجازی فر، کارگردان و بازیگر نقش مهدی باکری در این صفحه آمده است.

شروع قصه شهیدان باکری

از ابتدای امسال زمزمه خبر ساخت سریال شهید باکری سرفصل خبر‌های خبرگزاری‌ها و مطبوعات بود و هرازگاهی خبر‌هایی منتشر می‌شد. تا این‌که بعد از مدت‌ها و با شروع چهلمین سالگرد دفاع‌مقدس، روز گذشته سیمافیلم خبر آغاز رسمی از این پروژه و لشکر همیشه پیروز ۳۱ عاشورا را ارائه و اعلام کرد قرار است سریال شهیدان باکری در این مرکز تولید شود.

در این خبر، گریم هادی حجازی‌فر در نقش شهید مهدی باکری رونمایی شد و اعلام کردند سریال شهیدان باکری تهیه می‌شود. نکته قابل تامل این است که حجازی‌فر علاوه بر ایفای نقش شهید مهدی باکری، کارگردانی این سریال را هم به‌عهده دارد و تهیه‌کنندگی این اثر به‌عهده ابوالفضل صفری است. این اثر فاخر در هفت قسمت با پروداکشن سینمایی تهیه می‌شود و مرحله پژوهش و نگارش این مجموعه به‌تازگی تمام شده و گروه وارد مرحله تولید شده‌است.

هنرمند پر کار در ۵ سال اخیر

حجازی‌فر که از پرکارترین بازیگران پنج سال اخیر سینمای ایران بوده و در بهار امسال هم دو سریال روی آنتن داشت، پیشتر هدف خود را کارگردانی اعلام کرده‌بود. او خیلی زود به این هدف رسید و قرار است یک سریال درباره زندگی یکی از نام‌آشناترین شهدای دوران دفاع‌مقدس بسازد.

از آنجا که شهیدباکری و حجازی‌فر هر دو اهل استان آذربایجان غربی هستند، می‌توان انتخاب کارگردان سریال را کاری هوشمندانه دانست. خود حجازی‌فر نقش اصلی شهید مهدی باکری را ایفا کند. هر چه باشد او پیش از این در نقش سردار جاویدالاثر سپاه اسلام حاج احمد متوسلیان در «ایستاده در غبار» ظاهر شده و در دو همکاری پیاپی با محمدحسین مهدویان در «ماجرای نیمروز» و «رد خون» و با ابراهیم حاتمی‌کیا در «به وقت شام» نقش رزمنده را بازی کرده‌است.

حجازی‌فر نوروز امسال با سریال «دوپینگ» رضا مقصودی و ماه رمضان با سریال «زیرخاکی» جلیل‌سامان در تلویزیون حضور داشت و سال گذشته با دو فیلم «دوزیست» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد و «آتابای» نیکی کریمی در بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر حاضر بود. او در سریال طنز دوپینگ نقش پدر را بازی می‌کرد و در سریال زیرخاکی هم ایفاگر دو شخصیت بود و نقش‌های برادر و پدر شخصیت اصلی قصه به نام فریبرز را بازی کرده‌بود. او در سریال قبلی سامان با نام نفس هم بازی کرده‌بود و نویسندگی و کارگردانی سریال کرکره را هم به عهده داشت که سال ۹۱ از شبکه سه پخش شد. او در تئاتر هم سابقه درخشانی دارد و نقش‌های متفاوتی را بازی کرده‌است.

هم عاطفی و هم نظامی

آنچه شنیده‌ایم این است که سریال شهیدان باکری بیشتر درباره لشکر همیشه پیروز عاشوراست. در واقع در این اثر به اتفاقاتی که برای این لشکر طی عملیات رخ داده است و فرهنگی که شهدا در آن مقطع زمانی داشتند، پرداخته می‌شود. همچنین به ترک زبان‌هایی که از استان‌های ترک‌نشین جمع شده بودند و این لشکر شکل گرفته شده بود، خواهند پرداخت.

علاوه بر آن به زندگی آقایان شهیدان مهدی و حمید باکری که بنیانگذار این لشکر بودند هم نزدیک می‌شوند و سعی در شناساندن آنان به مخاطب دارند. در ادامه، زندگی خصوصی مهدی باکری هم به نمایش در می‌آید. این هفت قسمت چکیده‌ای از زندگی گذشته این اشخاص، لشکر عاشورا و عملیات خیبر و بدر خواهد بود که با پروداکشن عظیم سینمایی تولید می‌شود.

جست‌وجو برای همرزم‌های شهید مهدی باکری

مسلما انتخاب بازیگران در آثار تاریخ معاصر کار بسیار دشواری برای عوامل سازنده آثار نمایشی است، زیرا باید گریم بازیگران انتخاب شده مطابق با همان شخصیت‌های تاریخی باشند که زندگی شخصی و کاریشان دستمایه ساخت آثار نمایشی شده‌است. به همین دلیل چندی پیش ابوالفضل صفری، تهیه‌کننده سریال شهیدان باکری در فضای اینستاگرام فراخوان برای جذب بازیگر در سریال شهیدان باکری را منتشر کرده‌است.

وی در این فراخوان اعلام کرد آقایانی که بین ۱۷ تا ۲۷ سال هستند و علاقه به بازیگری دارند، یک قطعه عکس و ویدئوی یک‌دقیقه‌ای از خودشان ارسال کنند.

این فراخوان همچنان ادامه دارد. هدف از انتشار این است که شهدای همرزم شهید مهدی باکری شبیه‌سازی شوند، بنابراین باید بازیگر شبیه آن‌ها را پیدا کنند.

در حال حاضر فقط حضور هادی حجازی‌فر قطعی شده که نقش شهید مهدی باکری را بازی کند و برای دیگر بازیگران این سریال باید صبوری کرد. قرار است این سریال در کنار شهید باکری به دیگر شهدا اعم از حمید باکری، شهید مرتضی یاغچیان، شهید محمدباقر مشهدی‌عباد، شهید اصغر قصاب‌عبداللهی، سردار جمشید نظمی و جانباز سرافراز حاج خسرو ملازاده بپردازد.

چرا سکان در دستان حجازی فر است؟

هادی حجازی‌فر را همه به عنوان بازیگر می‌شناسند تا کارگردان، اما او در کارنامه‌اش سال ۹۱ نویسندگی و کارگردانی مجموعه‌ای طنز به نام کرکره را دارد. هم‌اکنون او در دومین تجربه کارگردانی‌اش سراغ ساخت یک مجموعه دفاع‌مقدسی رفته‌است.

ابوالفضل صفری، تهیه‌کننده سریال شهیدان باکری در پاسخ به این سوال که چطور شد کارگردانی این اثر را به هادی حجازی فر محول کرده‌اید؟ توضیح می‌دهد: هادی حجازی‌فر سابقه درخشانی در حوزه کارگردانی نمایش داشته و شاید در حوزه کارگردانی تلویزیون تجربه اول او باشد، اما در تئاتر و آثار سینمایی که دخیل بوده، نقش موثری داشته‌است.

دلیل اول ما برای انتخاب ایشان به این دلیل است که کارگردان باید بتواند تصویر درستی از لشکر عاشورا و شهیدان باکری به مخاطب ارائه کند و در مرحله دوم علاقه شخصی آقای حجازی‌فر و ارتباط‌خانوادگی و عاطفی او با قصه شهیدان باکری بود. اما اولویت اول ما کیفیت کار است و از انتخاب‌مان مطمئن هستیم.

مشورت با خانواده شهیدان باکری

شنیده‌ها حاکی است که گروه سازنده در این مدت با خانواده شهیدان باکری برای ساخت سریال در تماس هستند. حتی تلاش می‌کنند بعد از هماهنگی و رایزنی‌های لازم آن‌ها را به عنوان مشاور در کنار خودشان داشته باشند. هر چند در این سال‌ها بار‌ها درباره شهید با خانواده‌اش صحبت شده و مصاحبه‌ها و نوشته‌هایی موجود است، با این اوصاف، گروه سازنده علاقه‌مند است تا لحظه آخر تولید سریال ارتباط‌شان را با خانواده شهید و همرزمان او حفظ کند، زیرا خانواده مخزن خاطرات است.

کدام مقطع زندگی از شهید باکری؟

حال ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که کدام مقطع از زندگی شهید باکری قرار است دستمایه ساخت این سریال تلویزیونی شود. هادی حجازی‌فر به همراه ابوالفضل صفری که کارگردانی و تهیه کنندگی این اثر را به عهده دارند، می‌خواهند در سریال شهیدان باکری به دو برش از زندگی شهید مهدی باکری بپردازند. یک برش مربوط به عملیات خیبر می‌شود و برش دیگر قصه حد فاصل عملیات خیبر تا بدر است.

قصه سریال بیانگر این است که این سریال تولید عظیم و سینمایی خواهدداشت. به گفته صفری، سریال شهیدان باکری قرار است روایتگر حماسه بزرگ خیبر و تصویری از رشادت‌های لشکر همیشه پیروز عاشورا باشد. شهدا و رزمندگانی که جانشان را فدای دفاع از مملکت کردند، افرادی که شاید خیلی هم با نام آن‌ها آشنا نباشیم. البته گروه سازنده اعلام کرده‌اند نام این سریال موقت بوده و قرار است تغییر کند.

خیبر نام عملیات تهاجمی نظامی نیرو‌های مسلح ایران در خلال دوران دفاع‌مقدس بود که به‌صورت مشترک توسط سپاه‌پاسداران (در منطقه هورالعظیم) و نیروی زمینی ارتش (در منطقه زید) و با پشتیبانی هوانیروز و نیروی‌هوایی ارتش اجرا شد. این عملیات در ۳ اسفند ۱۳۶۲ آغاز شد و پس از ۲۰ روز نبرد خونین در ۲۲ اسفند ۱۳۶۲ با فتح جزیره مجنون توسط نیرو‌های ایرانی به‌پایان رسید.

در این عملیات حاج محمدابراهیم همت (فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول‌ا...) و حمید باکری (جانشین فرمانده لشکر ۳۱ عاشورا) به شهادت رسیدند. عملیات بدر عملیات گسترده نظامی نیرو‌های مسلح ایران در خلال جنگ ایران و عراق بود که اسفند ۱۳۶۳ به مدت ۱۰ روز در منطقه هورالعظیم و به قصد تصرف جاده بغداد ـ بصره انجام شد، اما به دلیل پدافند سنگین دشمن بعثی، این عملیات موفقیت‌آمیز نبود و طی آن حاج مهدی باکری، فرمانده لشکر عاشورا به درجه رفیع شهادت نائل شد.

ساخت سریال‌های استراتژیک در سیما فیلم

سیما فیلم در برنامه خودش ساخت چند سریال استراتژیک را برنامه‌ریزی کرده‌است. قرار است این مرکز سریال شهید حاج قاسم را به تهیه‌کنندگی سید مرتضی فاطمی تهیه کند که در مرحله تحقیق و پژوهش و نگارش فیلمنامه و انتخاب عوامل قرار دارد.

البته چندی پیش اعلام شد کارگردانی این سریال را می‌خواهند به روح ا... حجازی بسپارند، اما بعد تکذیب شد. دیگر سریال استراتژیک سیما قرار است به شخصیت روح ا... زم اختصاص پیدا کند. با توجه به این‌که پرونده او در جریان است، پژوهش و نگارش این اثر با وسواس بیشتری انجام می‌شود و تهیه‌کنندگی این سریال را محمدرضا شفیعی به عهده دارد.

دیگر سریال استراتژیک سیما فیلم که در مرحله پژوهش قرار دارد، درباره شخصیت بنی‌صدر است. هنوز عوامل این سریال مشخص نشده‌اند. همچنین قرار است سریالی درباره منافقان ساخته‌شود که این هم در مرحله پژوهش است و عوامل آن انتخاب نشده‌اند.

میراث‌دار خون‌ها و جان‌های پاکیم
هادی حجازی‌فر / کارگردان و بازیگر سریال شهیدان باکری

آن‌ها که جنگ را در کودکی، نوجوانی، جوانی و در جغرافیای زیست من تجربه کرده‌اند خواه نا‌خواه با اسم لشکر ۳۱ عاشورا و نام‌هایی، چون باکری، یاغچیان، قصاب رستم‌خانی، اشتری و ... آشنا هستند؛ خیابان‌های کودکی، نوجوانی، عاشقی و زندگی ما و همه با این نام‌ها عجین شدند و قصه دلاوری‌ها و شجاعت‌ها از آن‌ها قهرمانانی بی‌مرگ ساخته است، اما واقعیت این است که مرور سرگذشت و روز‌های رفته بیشتر از آن‌که نیاز مردمی باشد که در شدیدترین و سخت‌ترین شرایط قد خم نکرده و نمی‌کنند لازمه امروز و یادآوری آن به بخشی از مدیرانی است که فراموش کرده‌اند میراث‌دار چه خون‌ها و چه جان‌های پاکی هستند.

آرزو می‌کنم تلاش من و تمامی همکارانم تلنگر کوچکی برای بیداری بخش بزرگی از مسؤولیت سنگین‌مان باشد. از این همه دلیل امروزی که بگذریم، کافی است نگاهی به خاطرات و آثار به‌جا مانده از مردمان پاکباخته آن عرصه‌ها بیندازیم تا بفهمیم چه گنجینه‌ای از قصه‌ها و موقعیت‌های انسانی برای خلق آثار نمایشی در اختیار داریم. سریال باکری‌ها یک ادای دین است از طرف من و تمامی دست‌اندرکاران و همکارانم که پدیدآورندگان بخش مهمی از تاریخ این آب و خاک‌اند؛ تاریخی که به تک‌تک روز‌ها و ثانیه‌هایش افتخار می‌کنیم.