اولین روز هفتاد و پنجمین نشست مجمع سازمان ملل/ تکرار شکست آمریکا

- رؤیا راعی - هفتاد و پنجمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، درحالی برگزار شد که سایه سنگین ویروس کرونا شهامت حضور در ساختمان منتهتن نیویورک را از رهبران جهان ربود. روز گذشته با سخنرانی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به صورت مجازی آغاز شد.

در آغاز این نشست که قرار است از ۲۲ سپتامبر به مدت یک هفته ادامه پیدا کند، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل سخنرانی کرد.

گوترش در سخنرانی افتتاحیه خود با اشاره به تنش میان دو کشور چین و آمریکا گفت: «با وجود بیماری همه‌گیر کرونا، دنیا به آتش‌بسی نیاز دارد تا تنش‌های روز افزون را خاموش کرده و از بروز یک جنگ سرد جدید جلوگیری کند.»

امسال ساختمان برپایی اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل برخلاف سال‌های گذشته نتوانست به صورت حضوری میزبان رهبران جهان باشد. نشست امسال بدون برگزاری دیدار‌هایی که سالانه در حاشیه این جلسات سالانه بین رهبران کشور‌های جهان برگزار می‌شود، همراه است.

دیروز در اولین روز این نشست، تعدادی از رهبران جهان از ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل به صورت برخط (آنلاین) سخنرانی کردند. رهبران در نخستین روز در زمینه‌های مختلف از جمله اهمیت صلح جهانی، ضرورت تقابل با جنگ افروزی، قلدرمآبی و یکه تازی دولت آمریکا، خطر فقر و جنگ افروزی، و مبارزه با ویروس کووید ۱۹ صحبت کردند.

حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهور ایران به عنوان یکی از حدود ۱۹۰ کشور عضو سازمان ملل، در مورد تحریم‌های شورای امنیت در سخنان خود گفت: «همه ما در جهان، دوران سختی را سپری می‌کنیم. اما ملت من بجای برخورداری از همکاری جهانی، با سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ، در نقض آشکار و اساسیِ منشور ملل متحد، توافقات بین‌المللی و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، مواجه است.»

روحانی از تحریم‌های جاری علیه ایران به شدت انتقاد کرد و آن را در تناقض با منشور سازمان ملل متحد خواند. وی گفت: «ملت من به جای برخورداری از همکاری جهانی، با سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ مواجه است.»

وی ادامه داد: «من اینجا لازم می‌دانم از رؤسای دوره‌ای شورای امنیت در ماه‌های اوت و سپتامبر و سیزده عضو این نهاد به ویژه کشور‌های روسیه و چین تشکر کنم که دو بار به صورت قاطع به استفاده ابزاری و غیرقانونی آمریکا، از شورای امنیت و قطعنامه ۲۲۳۱، با صدای بلند "نه" گفتند. این یک پیروزی نه برای ایران، که برای دوران گذار نظام بین‌الملل در جهان پساغربی است.»

روحانی همچنین با اشاره به مرگ جورج فلوید، شهروند سیاهپوست آمریکایی گفت: «تصویری که از برخورد پلیس ایالات متحده آمریکا با یک شهروندِ معترض به سراسر جهان مخابره شد، برای ما، آشنا و تکراری بود. این پایی که بر گلو نهاده شد به عنوان پای استکبار بر گلوی ملت‌های مستقل را، ما به خوبی می‌شناسیم.».

اما برای ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نشست امسال گویا بیشتر به نشستی انتخاباتی شباهت داشت. وی در سخنان خود هیچ اشاره‌ای به ناکامی‌های اخیرش در سیاست خارجی و مبارزه با کرونا نکرد.

رئیس جمهوری آمریکا به دست داشتن در ترور سردار شهید قاسم سلیمانی، اقرار و خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران را دست‌آورد دولت خود عنوان کرد. وی همچنین از عادی سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و امارات متحده عربی و بحرین دفاع کرد.

ترامپ در سخنرانی خود به شدت به چین حمله کرد و این کشور را در مورد شیوع ویروس کرونا که او آن را ویروس چینی نامید، مسئول دانست. وی همچنین اعلام کرد که کشورش به زودی واکسن کووید ۱۹ را پیدا کرده و به شیوع کرونا پایان خواهد داد.

صحبت‌های ترامپ با واکنش شین جی پینگ، همتای چینی او، مواجه شد. پینگ گفت که باور دارد جهان برد کرونا غلبه می‌کند؛ اما برای عبور از این دوران سخت ضرورت دارد که که بدون متهم کردن دیگران با یکجانبه گرایی مقابله شود و همه با هم همکاری کنند. ضمن این که مرجعیت سازمان ملل حفظ شود.

مقابله با یکجانبه گرایی و یا به تعبیری، اتحاد برای چند جانبه گرایی؛ این شاید مهم‌ترین پیام روز نخست هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی بود.

تنهایی و شکست آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد نشان داد که جهانیان دیگر از یکجانبه گرایی و فشار خسته شده‌اند و پس از این رفتار قلدرمآبانه آمریکا را بر نمی‌تابند.

امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه در جریان نطق امروز خود در سازمان ملل از برخی سیاست‌های بین‌المللی آمریکا و چین انتقاد کرد.

وی با شاره به تلاش اخیر آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه نیز گفت: «ما به این سازوکار که ایالات متحده به تنهایی و با خروج از برجام قادر به فعال‌سازی آن نیست، تن نمی‌دهیم.»

رئیس جمهوری فرانسه افزود: «بازگرداندن تحریم‌ها (علیه ایران) سبب تضعیف شورای امنیت و یکپارچگی تصمیمات آن می‌شود و خطر تشدید تنش در منطقه را افزایش می‌دهد.»

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در سخنان خود از توافق هسته‌ای با ایران دفاع کرد و خواستار آن شد که اختلاف‌های جهانی بر سر برنامه هسته‌ای ایران از طریق گفت‌وگو و مذاکره حل شود.

اردوغان در پیام ویدیویی خود به مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «ما با در نظر گرفتن قوانین بین‌المللی و از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی از حل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران پشتیبانی می‌کنیم.»

با توجه به این که مقر سازمان ملل در خاک آمریکا قرار دارد، ممکن بود این رژیم از ورود کشور‌هایی که با آن‌ها خصومت دارد، جلوگیری کند.

نوذر شفیعی کارشناس مسائل بین‌الملل در این رابطه به میزان گفت: سازمان ملل طبق توافقنامه مقر عمل می‌کند. توافقنامه مقر، بین سازمان ملل و دولت آمریکا است. مبنی براینکه دولت آمریکا نمی‌تواند به اعتبار اینکه سازمان ملل در خاک این کشور است، از ورود نمایندگان سایر کشور‌هایی که ممکن است خصومتی با این کشور داشته باشند، جلوگیری کند.

شفیعی اضافه کرد: بنابراین مشکلی برای ایران پیش نمی‌آمد؛ هرچند که ممکن بود کارشکنی‌هایی در بحث صدور ویزا وجود داشته باشد. ولی در بحث ورود ایران به سازمان ملل به علت اینکه «توافقنامه مقر» بر روابط کشور‌ها و ایالات متحده و سازمان ملل حاکم است، مشکلی وجود نداشت.

در طول تاریخ سازمان ملل متحد هیچ وقت آمریکا به این اندازه نه تحت فشار و نه در انزوای سیاسی بوده است

این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین در خصوص انزوای آمریکا و ناکامی‌های اخیرش در مجامع بین‌المللی و سخنرانی رهبران سایر کشور‌های علیه ایالات متحده در این اجلاس گفت: در طول تاریخ سازمان ملل متحد هیچ وقت آمریکا به این اندازه نه تحت فشار و نه در انزوای سیاسی بوده است. دقیقا سه روز قبل از این که اجلاس سالانه ملل متحد برگزار شود، شورای امنیت سازمان ملل دیدگاه آمریکا درباره این که ایران از برجام تخطی کرده و دکترین ماشه باید اجرا شود را رد کردند. حتی دبیرکل سازمان ملل هم این موضوع را رد کرد و سایر کشور‌هایی که به طور انفرادی موضع گرفتند هم دیدگاه آمریکا را رد کردند.

 

به هر روی انزوای رژیم آمریکا در هفتاد و پنجمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل اولین شکست این رژیم نیست و با این روشی که در پیش گرفته‌اند آخرین آن نیز نخواهد بود. آنها باید بدانند کشتی‌بان را سیاستی دگر آمده است.