سکوت رزمنده‌ای که سال‌ها پس از ۸ سال دفاع مقدس در یک کتاب شکسته شد
- طی چند سال گذشته ادبیات دفاع مقدس رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفته و با پرداخت نویسندگان به ابعاد مهم شخصیتی رزمندگان و شهدای دفاع مقدس به شکل متنوع همچنین در کتاب‌های مختلف از خاطرات و روایات گرفته تا مستندات حقیقی همه و همه توانسته نظر مخاطبان را تا حد زیادی به خود جلب کند و این روزها آثاری که در حوزه دفاع مقدس تولید می‌شوند به پر استقبال ترین آثار بازار کتاب تبدیل شوند.
حال به تازگی کتابی جذاب به قلم یکی از نویسندگان حوزه دفاع مقدس که خود نیز فرمانده ارتش در هشت سال دفاع مقدس بوده است منتشر شده که در مدت زمان کوتاهی توانسته است به دلیل استقبال خوب مخاطبان به چاپ سوم دست پیدا کند، خبرنگار گروه فرهنگی برای بررسی این استقبال از آثار دفاع مقدس و به ویژه استقبال از کتاب «سکوت شکسته»، همزمان با هفته دفاع مقدس با نویسنده این اثر به گفت‌وگو نشسته و چرایی این مهم را از این نویسند جویا شده است که در ادامه خواهید خواند:
سیدهادی سعادتمند در گفت‌وگو با پیرامون کتاب «سکوت شکسته» گفت: کتاب سکوت شکسته روایتی از زندگی محمود پاک نژاد رزمنده‌ای که به عنوان «فرمانده اطلاعات عملیات لشکر ۱۷ علی بن ابی طالب (در طول هشت سال دفاع مقدس حضور موثری داشته است.
وی در همین راستا ادامه داد: خاطرات محمود پاک نژاد از جمله خاطرات بسیار جذاب و در عین حال خواندنی است من خود هنگامی که در جبهه بودم همواره کار‌های محمود پاک نژاد برایم سوالات فراوانی را ایجاد می‌کرد وی از جمله رزمندگان خاصی بود که رفتارش برایم همواره ناشناخته بود، اما بعد‌ها متوجه شدم این رفتار ریشه در موقعیت عملیاتی او داشته عملیاتی که بسیار جالب و شنیدنی بود.
سعادتمند پیرامون کتاب «سکوت شکسته» بیان کرد: کتاب «سکوت شکسته» دارای هفت فصل است و با زبانی بسیار فصیح نوشته شده به نحوی که مخاطب را به خود جذب می‌کند و در عین حال کششی در داستان وجود دارد که مخاطب را تا انتهای کتاب می‌کشاند، کتاب «سکوت شکسته» داستانی روایی مستند را بیان می‌کند و در ژانری جدید در حوزه دفاع مقدس نوشته شده است، این شیوه جدید نه خاطره نگاری است که جریانی خطی داشته باشد و نه داستانی بلکه خیالی و رویایی است در واقع کتاب به نحوی نوشته شده که پیش بینی انتهای داستان برای مخاطب امکان پذیر نیست.
وی یکی از جذاب‌ترین فصل‌های کتاب «سکوت شکسته» را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: از آنجا که محمود پاک نژاد یکی از فرماندهان لشکر اطلاعات بود، در ماموریتی به عنوان فریب شرکت کرده و مسئولیت اجرای ماموریتی که عموما از دید بسیاری از افراد پنهان می‌ماند را برعهده داشت، این ماموریت در جهت فریب دادن دشمن به کار می‌رفت در فصلی که متعلق به داستان هور الهویزه و یا به عبارتی هور الحمار در کتاب بیان شده محمود پاک نژاد قرار بود در آن ماموریت فریب دشمن را از اروندرود دور کند و توجه دشمن را از این منطقه استراتژیک منحرف نماید تا از اروند فاصله بگیرد، این کاری بسیار سخت بود، اما وی موفق شد.
این نویسنده کتاب در مورد کتاب «سکوت شکسته» ابراز کرد: کتاب «سکوت شکسته» در هر فصل به یکی از ماموریت‌های محمود پاک نژاد پرداخته است. این کتاب در سه جلد منتشر خواهد شد و اکنون تنها یک جلد آن منتشر شده، حجم اطلاعات وسیعی که برای اولین بار در این کتاب مطرح شده از ویژگی‌های خاص آن محسوب می‌شود و قطعاً مخاطب را با بخش‌های جدیدی از رویداد‌های هشت سال دفاع مقدس آشنا می‌کند که این خود از جذابیت‌های کتاب محسوب می‌شود.
***تلخ و شیرین زندگی یک رزمنده
سعادتمند اهمیت نگارش کتاب‌هایی همچون کتاب «سکوت شکسته» را مورد بررسی قرار داد و افزود: استفاده از خاطرات رزمندگانی که زنده هستند و حضور دارند و از جمله افراد فعال در عرصه جبهه و هشت سال دفاع مقدس بوده‌اند بسیار ارزنده است، ۸ سال دفاع مقدس ابعاد و ویژگی‌های خاص خود را دارد هر بخش و هر روز و هر ثانیه آن حقایق و رویدادی جذاب، شنیدنی و گاه اندوه‌بار را در بر دارد، بنابراین نباید ابعاد وسیع این رویداد بزرگ تاریخی کشورمان با از بین رفتن رزمندگان برای همیشه ناگفته باقی بماند بلکه باید لحظه به لحظه آن را ثبت کرد و برای آیندگان باقی گذاشت.
وی به یکی از علل و عوامل نگارش کتاب «سکوت شکسته» اشاره و اظهار کرد: همواره برای من جای این سوال باقی بود که افرادی که در حوزه جبهه و دفاع مقدس به عنوان افرادی موفق بوده اند آیا در زندگی عادی خود نیز توانسته اند موفق عمل کنند، من به این کشف رسیدم که افرادی که فرماندهان موفق و زیرک بودند و در جنگ هوشمندانه عمل کردند در زندگی عادی خود نیز موفق بوده‌اند اگرچه بسیاری از آن‌ها پس از اتمام جنگ به سراغ زندگی عادی خود رفتند، اما در زندگی خود و در اجتماع بسیار موفق عمل کردند آن‌ها در زمان حضورشان در جبهه‌ها ناشناخته بودند و اکنون نیز نامی از آنان برده نمی‌شود، اما آنان افرادی هستند که در حوادث سخت اجتماعی نیز کمک رسانی و در مدیریت مشکلات اجتماعی بسیار موفق عمل کرده‌اند.
***یک معادله از جنگ
سعادتمند در مورد کتاب «سکوت شکسته» تاکید کرد: داستان با ورود دختری به نام الهام از کشور آلمان و شناخت و کشف شخصیت جدیدی با عنوان محمود پاک نژاد آغاز شده است، جذابیت ابعاد شخصیتی محمود پاک نژاد به حدی است که الهام آرزو می‌کند که فرزندش نیز همانند او فردی شجاع شود به عبارتی می‌توان گفت من جنگ را برای خانم‌ها روایت کرده‌ام، زیرا معتقدم قهرمانان در دامن زنان همان سرزمین پرورش پیدا می‌کنند در عین حال معتقدم جنگ اجتناب ناپذیر است مگر آنکه قهرمانانی در کشور حضور داشته باشند که دشمن به خاطر ترس از آنان هرگز به خود اجازه نزدیک شدن به مرز‌های این کشور را ندهد حضور در سایه این قهرمانان سبب می‌شود تا جنگ رخ ندهد این معادله من است.
*** بیان حقایقی که باید پنهان می‌ماند
نویسنده کتاب «سکوت شکسته» که خود یک رزمنده است ابراز کرد: از آنجا که من خود در جبهه حضور داشتم و یک فرمانده ارتش بودم با بسیاری از تکنیک‌ها و تاکتیک‌ها و رخداد‌های جنگ آشنا بودم و همین امر سبب شده تا بتوانم ابعاد ویژه و خاصی از رخداد‌های جنگ را به قلم بکشم و نیمه‌های پنهانی از هشت سال دفاع مقدس را مطرح کنم از سوی دیگر توانستم اعتماد محمود پاک نژاد را برای بیان بخش‌های از زندگی‌اش که در جبهه گذشت مطرح کنم.
وی اظهار کرد: محمود پاک نژاد شخصیتی خاص بود او پس از اتمام هشت سال دفاع مقدس برای همیشه از سپاه و موقعیت‌های نظامی فاصله گرفت و به زندگی شخصی خود پرداخت در عین حال از آنجا که جزو فرماندهان اطلاعات عملیات بود موظف بود تا چند سال پس از اتمام جنگ نیز هیچ گونه اطلاعاتی در مورد عملیات‌ها بیان نکند، اما اکنون که سال‌ها از هشت سال دفاع مقدس می‌گذرد و بسیاری از اطلاعات آن زمان سوخته محسوب می‌شود فرصتی مناسب برای بیان رویدادها، فعالیت‌ها و دستاورد‌های رزمندگان به شمار می‌رود او پیش از این که با من در مورد اطلاعات جنگ صحبت می‌کرد هرگز حاضر به مصاحبه با فرد دیگری نشده بود.
***سکوتی که پس از سال‌ها شکست
سعادتمند پیرامون علت نامگذاری کتاب «سکوت شکسته» اظهار کرد: علت نامگذاری کتاب با عنوان «سکوت شکسته» به شخصیت و قهرمان اصلی کتاب باز می‌گردد یعنی محمود پاک نژاد سال‌ها به خاطر حضورش در عملیات «لشکر ۱۷ علی بن ابی طالب(ع)» به عنوان یکی از فرماندهان اطلاعات لشکر هرگز با کسی در مورد وقایع و رخداد‌های آن زمان سخن نگفته بود تا زمانی که من به دیدار او رفتم و با یکدیگر در مورد وقایع و رخداد‌های آن زمان صحبت کردیم، آن زمان متوجه شدم که او در عملیات فریب شرکت کرده و این بخشی بود که هرگز تا به حال کتابی به آن نپرداخته بود، در حقیقت محمود پاک نژاد سکوتش را پس از سال‌ها شکست و وقایعی که در هشت سال دفاع مقدس رخ داده بود را از بعدی متفاوت بیان کرد از همین رو من نام کتاب را «شکسته سکوت» گذاشتم.
وی پیرامون نگارش آثار پیرامون هشت سال دفاع مقدس ابراز کرد: بیان رخداد‌های هشت سال دفاع مقدس، ویژگی‌ها و جذابیت‌های خاص خود را دارد در عین حال باید بدانیم به لحاظ امنیتی و نظامی جنگ اجتناب ناپذیر است و چنانچه در کشورهای منطقه توازن قوا ایجاد شود احتمال وقوع جنگ کاهش می‌یابد این یک اصل اساسی در حوزه تحرکات نظامی بوده و برای هر منطقه مد نظر قرار می‌گیرد، در کتاب های استراتژیک نظامی و حتی کتاب هایی که به بیان خاطرات هشت سال دفاع مقدس نیز می‌پردازد به این امر اشاره شده است ولی باید به این موضوع توجه داشت که نسل جوان اطلاعات چندانی در مورد هشت سال دفاع مقدس ندارند و نباید آن را در بی خبری قرارداد نوشتن کتاب‌هایی که بتواند حقایق واقعی و بخش‌های مهم جنگ را بیان کند قطعاً می‌تواند راه درست را در مقابل جوانان قرار دهد و آنان را نسبت به نظام و تک تک شهدا قدردان کند در این شرایط آن‌ها قطعاً الگوسازی خواهند کرد و قهرمانان خود را از بین شهدا و رزمندگان گمنام انتخاب می‌کنند.
وی به استقبال مخاطبان از کتاب «سکوت شکسته» اشاره کرد و افزود: کتاب «سکوت شکسته» با استقبال بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد چراکه این کتاب در مدت زمان کوتاهی به چاپ سوم رسید و این بیانگر این مهم است که کتاب توانسته نظر مخاطب را به خود جلب کند.
نویسنده کتاب «سکوت شکسته» به یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این کتاب اشاره و بیان کرد: در یکی از عملیات‌های شناسایی تعدادی از بچه‌های شرکت کننده که از استان قزوین بودند در عملیات به شهادت رسیده بودند و خانواده‌های آن‌ها در قزوین منتظر پیکر‌های آنان بودند، پیکر شهیدان زیر دود و آتش در محاصره دشمن قرار داشت و امکان بازگرداندن آن به سمت خاکریز‌های ایران نبود، اما محمود پاک نژاد با یک برنامه طراحی شده توانست پیکر آنان را به پشت خاکریز‌های ایران بازگرداند، باید تاکید کرد که اتفاقات و تلاش‌های مهیج شرکت کنندگان در عملیات فریب جذابیت‌های فراوانی را برای مخاطبان در پی دارد.
***خواندنی‌ترین فصل کتاب «سکوت شکسته»
سعادتمند پیرامون خواندنی‌ترین فصل کتاب «سکوت شکسته» خاطرنشان کرد: فصل هفتم کتاب که بیانگر ازدواج محمود است یکی از جذاب‌ترین بخش‌ها بود و البته نجات شهر مهران را روایت می‌کند و بسیار بسیار خواندنی است، صراحتاً می‌گویم که محمود پاک نژاد یکی از فعالترین رزمندگان هشت سال دفاع مقدس بوده و در عملیات کربلای ۱ راهکار‌های او سبب شد تا بخشی از خاک وطن به کشور بازگردد، از آنجا که در منطقه مهران مرز‌های عراق بر شهر تصرف خوبی دارد و ارتفاعات قلاویزان تسلط فراوانی را بر جاده‌های مواصلاتی منتهی به شهر مهران داشت لذا هرگونه کمک به این شهر غیر ممکن به نظر می‌رسید و امکان نجات این بخش ظاهرا وجود نداشت، زیرا نیرو‌ها مستقیماً زیر آتش دشمن قرار می‌گرفتند، محمود پاک نژاد با طراحی نقشه‌ای دشمن را دور زد و توانست از راه‌های انحرافی و دره‌های فرعی دشمن را محاصره کند، رژیم بعث عراق که هرگز فکر نمی‌کرد امکان چنین اتفاقی وجود داشته باشد به سادگی تسلیم نیرو‌های عملیاتی شد و شهر مهران به راحتی به آغوش وطن بازگشت، این عملیات بخش جذاب تری داشت و آن حرکت دادن دو گردان در عرض ۲۴ ساعت و آزادسازی یکی از شهر‌های خوب ایران بود.
*** برش‌هایی از کتاب «سکوت شکسته»
در ادامه می‌توانید برش‌هایی از کتاب «سکوت شکسته» را بخوانید: جاده فاو ام القصر زیر فشار ارتش و گارد ریاست جمهوری عراق قرار داشتیم. آن‌ها با تمام وجود به صدام وفادار بودند و با همه توان خود می‌جنگیدند تا فاو را پس بگیرند. شعاری که راه انداخته و تکرار می‌کردند، این بود: «مهران مهریه فاو شد.» آن‌ها با این شعار، سعی داشتند برای صدام آبرو بخرند.
بچه‌های گشت و شناسایی به قاچاقچی‌هایی که درمنطقه بودند، مین‌های متحرک می‌گفتند. ظاهرشان شبیه مردم محلی بود، درحالی‌که حرفه‌ای بودند و در خرید و فروش اطلاعات و قاچاق اسلحه مهارت داشتند؛ رفیق دزد بودند و شریک قافله داخل قایق، همراه با مصطفی کلهری زیر آتش خمپاره شصت منتظر خبر موفقیت گام دوم عملیات بودیم. آقا مصطفی خیلی آرام بود. در آن لحظه، شاید می‌دانست که طی روز‌های آینده جنگ سختی در کنار رود دجله در پیش داریم.
سکوت شکسته؛ روایتی است جذاب و خواندنی از خاطرات محمود پاک نژاد، فرمانده اطلاعات عملیات لشکر ۱۷ «علی بن ابی طالب (ع)» در ۸ سال دفاع مقدس که در قطع رقعی و ۲۵۵ صفحه به قلم سید هادی سعادتمند به رشته تحریر و توسط انتشارات جهادی شهید کاظمی منتشر شد.