لزوم توجه به اصول و ضوابط نگارش ادبیات دفاع مقدس

سید قاسم یا حسینی در گفت‌وگو با پیرامون نوشتن کتاب در حوزه دفاع مقدس گفت: نوشتن در مورد کتاب‌های دفاع مقدس شاخص‌ها و ویژگی‌های خاصی دارد که باید به آن توجه کرد، زیرا عدم توجه به آسیب‌های را به ابن حوزه می‌زند که قابل ترمیم نیست.

وی در مورد شیوه نوشتن کتاب‌های دفاع مقدس ابراز کرد: نوشتن در مورد کتاب‌های دفاع مقدس شاخص‌ها و ویژگی‌های خاصی دارد که باید به آن توجه کرد، زیرا عدم توجه به این شاخص‌ها و ویژگی‌ها آسیب‌های زیادی را به ادبیات دفاع مقدس می‌زند که قابل ترمیم نیست.

یاحسینی در همین راستا ادامه داد: من از طرفداران پر و پا قرص نوشتن کتاب‌های دفاع مقدسی به صورت داستان هستم، زیرا معتقدم کتاب‌های دفاع مقدس را باید به صورت اول شخص و یا به شکل مستند شفاهی که همان پرسش و پاسخ است نوشت.

وی پیرامون شیوه مصاحبه‌ با فرماندهان و رزمندگان دفاع مقدس تاکید کرد: نوشتن در مورد رزمندگان یا فرماندهان دفاع مقدس تفاوت زیادی دارد بنابراین باید توجه داشت که هر کدام از این قشر شرایط و شیوه‌های خاص خود را دارند، زیرا گاهی دیده می‌شود رزمندگان فصاحت کلام و ریزبینی فرماندهان را ندارند در عین حال اطلاعات مهم و استراتژیکی هم در گفته‌های آنان دیده نمی‌شود لذا برای آنان می‌توان از شیوه نگارش اول شخص استفاده کرد، اما برای نوشتن کتاب در مورد فرماندهان به دلیل توجه به زوایای فعالیت‌ها و رویداد‌ها باید از شیوه پرسش و پاسخ که همان شیوه تاریخ شفاهی بوده استفاده کرد.

این نویسنده کتاب در همین راستا دامه داد: یک نویسنده کتاب در اینجا باید سخت مراقب باشد تا حقایق را به درستی و بدون هیچ دخل و تصرفی ثبت کند، زیرا هر گونه دخل و تصرف عواقبش را در آینده نشان می‌دهد پس باید کاملا با دقت به ثبت رویداد‌ها پرداخت و به اعتماد آیندگان بر محتوا‌ی ثبت شده در آثار دفاع مقدسی بسیار توجه کرد، کلماتی که از زبان فرماندهان بیان می‌شود گاهی نکاتی را در خود دارد که خواننده موضوعات مهمی را آن در می‌یابد لذا نوشتن مصاحبه‌های این افراد نیازمند شیوه خاصی از نگارش است.

یاحسینی درمورد شیوه نوشتن کتاب‌های دفاع مقدس بیان کرد: برای نوشتن کتاب دفاع مقدسی به سبک اول شخص مفرد باید زوایای کار و رخ‌داد‌ها در ابتدا با مصاحبه آن هم به صورت پرسش‌های کوتاه و پاسخ‌های کوتاه یا به اصطلاح مدل پینگ پنگی مطرح و مورد بررسی قرار گیرد در ادامه با سنجش جوانب و بر اساس داد‌ها شروع به پیش روی شود بدین ترتیب که سوال را با جزئیات بیشتری دنبال کنیم، به طور مثال اگر من از مصاحبه شونده در مورد راهی شدنش به جبهه سوال می‌کنم باید از او بپرسم با چه ماشینی؟ و چه رنگی؟ و با چه کسی در اتوبوس نشسته بودید؟ و سئوالاتی از این قبیل که بتوانم فضا را به خوبی برای مخاطبان ترسیم کنم و همه آن‌ها را بر اساس حقایق و مستندات به رشته تحریر در آورم.

وی نوشتن به سبک اول شخص را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: نوشتن به سبک اول شخص باید با توجه به اصل مستند نگاری باشد و من معتقدم یکی از کاربردی‌ترین شیوه‌های نگارش برای دفاع مقدس محسوب می‌شود البته به نوع سلیقه و ذکاوت و هوشمندی نویسنده نیز ارتباط پیدا می‌کند، تجربه نیز در این زمنیه بسیار تاثیر گذار است من خود به شخصه با نوشتن کتاب‌های متعدد و مصاحبه با افراد گوناگون آموخته‌های فراوانی را به دست آوردم که می‌توانم از آن به عنوان رستاخیر خاطرات و کلمات نام ببرم.

باحسینی ابراز کرد: کار‌های پژوهشی و علوم روانشناسی نشان می‌دهد جملات کوتاه بیشتر مورد استقبال از سوی مخاطبان قرار می‌گیرد، زیرا با توجه به رواج فضای مجازی و دقت و توجه مخاطبان در دنیای امروز کوتاه بودن مطالب جذابیت بیشتری دارد، اما جملات بلند عموما خوانده نمی‌شود و مورد استقبال قرار نمی‌گیرد پس باید معانی را با جملات کوتاه بیان کرد در عین حال سئوالات را به روش پینگ پنگی و با بازدهی بهتری در ادبیات دفاع مقدس به کار برد.

نویسنده کتاب «رو در روی شیطان» تجربه در نوشتن کتاب‌های دفاع مقدس و آشنایی با تاریخ و در عین حال عملیات‌ها را مهم دانست و تاکید کرد: نگارش در حوزه دفاع مقدس ملزومات و شاخص‌های خاص خودش را دارد شناخت تاریخ همچنین عملیات‌ها و شیوه نگارش همچنین توجه به نوع نگارش کتاب‌های دفاع مقدس گزینه‌های موثر و مهمی در نگارش کتاب به شمار می‌روند.

وی برگزاری جلسات همپوشانی را یکی دیگر از رموز دریافت اطلاعات برای نوشتن کتاب در حوزه دفاع مقدس دانست و تصریح کرد: از آنجا که زمان زیادی از هشت سال دفاع مقدس می‌گذرد و زمان عاملی برای فراموشی بخشی از خاطرات محسوب می‌شود این مهم یکی از دغدغه‌های نویسندگان محسوب می‌شود در این شرایط می‌توان از جلسات هم‌پوشانی استفاده کرد بدین ترتیب همزمان مصاحبه شونده و دوستان همرزمش در یک جلسه قرار می‌گیرند و هر یک خاطراتی را به یاد می‌آورند و بیان آن باعث می‌شود بخش اعظم اطلاعات در ذهن مصاحبه شونده زنده شود این مهم با توجه با اطلاعات کوتاه مدت و بلند مدت در ذهن بشر قابل بازیابی است همچنین فراخواندن بخشی از خاطرات و وقایع از ذهن افراد امکان پذیر می‌شود این رویکردی ارزشمندی است که من آن را تجربه کرده‌ام و پاسخ‌های خوبی گرفته ام اگر جلسات با آلبوم‌های آن روزگار و عکس‌ها همراه باشد شرایط بسیار بهتر هم خواهد بود.

نویسنده کتاب «میهمان فشنگ‌های جنگی» اظهار کرد: در برخی موارد مصاحبه شونده تمامی اتفاقات را به خاطر ندارد که فلان رویداد در چه زمانی رخ داده، در این موارد باید از تاریخ شهادت شهدا و تاریخ‌های که بر سنگ مزار سنگ شهدا ثبت شده استفاده کرد این قانون جذاب و کاربردی که تجربه به من آموخته است.

یاحسینی پیرامون لزوم وجود کلاس‌های خاطره‌نگاری برای نویسندگان دفاع مقدس خاطرنشان کرد: متاسفانه هنوز کلاس‌های درسی و شاخص‌ها و سرفصل‌های مناسبی برای نگارش کتاب‌های دفاع مقدس به صورت استاندارد تعریف نشده و این بزرگترین آسیب در حوزه نگارش کتاب‌های دفاع مقدس است من معتقدم هرکسی در این حوزه فعالیت می‌کند باید نسبت به چهارچوب‌ها شناخت داشته و احترام بگذارد تا بتوان این کتاب‌های مستند منبع و مرجعی برای آیندگان و تاریخ دفاع مقدس باشد لذا صداقت و مستند بودن آن بسیار مهم است.