استقبال کم از کتب دفاع مقدس ریشه در کمکاری حوزههای فرهنگی و پرورشی دارد
حسن بنیانیان در گفتوگو با پیرامون کتابهای نوشته شده با مضمومن دفاع مقدس گفت: دفاع مقدس علاوه بر ابعاد تاریخی خود به عنوان یک پدیده اجتماعی و فرهنگی نیز شناخته میشود انتشار خاطرات از هشت سال دفاع مقدس، تقویت ایمان و اعتقادات مخاطبان را به دنبال دارد و به حفظ باورهای رزمندگان، بعد از پایان جنگ کمک فراوانی دارد.
وی در همین راستا ادامه داد: از آنجا که خاطرات مربوط به حوزه دفاع مقدس بیشتر در حوزه جنگ و صحنه نبرد تعریف شده و کمتر بُعد اخلاقی، رفتاری و سبک زندگی رزمندگان، شهدا، جانبازان و ایثارگران را برای جامعه روایت میکند، بخشی از زندگی این عزیزان در حاشیه قرار گرفته و جامعه شناختی کامل پیرامون آنها صورت نگرفته است، بی شک دلایل این بی توجهی به بُعد اخلاقی و سبک زندگی رزمندگان، شهدا، جانبازان و ایثارگران را باید متوجه و متعلق به تحولات فرهنگی دانست لذا این موضوع سوژه یابی دقیقی را طلب میکند و در مرحله بعد قلم هنرمندان و نویسندگان است که میتواند به خلق اثری ارزشمند از سبک زندگی شهدا، جانبازان و حتی رزمندگان بپردازد.
بنیانیان پرداختن به روابط رزمندگان در سختترین شرایط جنگ را مورد تاکید قرار داد و بیان کرد: یکی از عواملی که باید به آن پرداخته شود روابط رزمندگان و فرماندهان در جبههها است این موضوع که روابط رزمندگان با یکدیگر در سختترین شرایط چگونه بوده و چگونه توانستهاند تحولات فکری و روحی را در عملیاتهای سخت و جانفرسا به خوبی هدایت کرده و فشار روانی دشمن را در هم بشکنند جای بسی تفکر و تامل دارد.
وی شیوه نگارش کتابهای دفاع مقدس را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: نویسندگانی که صحنههای جنگ را روایت میکنند قلههای ارزنده و چشمگیر زندگی یک شهید و یا یک جانباز و یا آزاده را بیان میکنند، همین امر سبب میشود کتابی که پیرامون شهدا نوشته میشود در ظاهر آنها را نوعی انسان و شخصیت دست نیافتنی قلمداد میکند در حالی که وقتی به مسیر زندگی این فرد نگاه میشود آنها همانند تمام افراد دیگر جامعه زندگی کردهاند.
این کارشناس فرهنگی عوامل تاثیرگذار بر مطالعه را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: توسعه و گسترش کتاب و کتابخوانی به مدیریت حوزههای فرهنگی باز میگردد اگر قرار است که بچهها را تشویق به مطالعه کنیم باید از مسیری درست و کارشناسی شده حرکت کنیم، برای این منظور باید از ابزار گوناگون همچون برگزاری مسابقات و عوامل تحریک کننده نوجوانان برای مطالعه استفاده کرده و در عین حال باید توجه داشت که هنجار سازی و درونی کردن فرهنگ کتاب و کتابخوانی باید از کودکی شکل بگیرد و در این مهم حوزه آموزش و پرورش مهمترین مسئولیت را برعهده دارد.
نویسنده کتاب «مهندسی فرهنگی در عرصه عمل» پیرامون فرهنگ کتاب و کتابخوانی بیان کرد: اگر امروز استقبال از کتاب و کتابخوانی خصوصا در بخش کتابهای دفاع مقدس کم است باید ریشه آن را در کم کاری حوزههای فرهنگی و پرورشی همچون مدرسهها دانست متاسفانه کتاب تبدیل به کالایی برای تنبیه کودکان شده است و مربی برای تنبیه کودکان آنها را مجبور میکند که چندین بار از روی کتاب بنویسد در حالی که آموزش و پرورش در مدارس باید شرایط را برای علاقمند شدن کودکان و نوجوانان به کتاب و کتابخوانی فراهم کند.
وی به شیوههای توسعه و گسترش فرهنگ دفاع مقدس اشاره کرد و ابراز کرد: باید فرهنگ دفاع مقدس را از طریق جاذبههای هنری به جوانان ارائه کنیم به عنوان مثال در بخش فیلمهای کوتاه و یا انیمیشنها میتوان از کتابهای دفاع مقدس استفاده کرد بدین ترتیب فرهنگ دفاع مقدس از طریق محیطهای فرهنگی به نسل جوان انتقال داده میشود.
بنیانیان توسعه فرهنگ دفاع مقدس را از طریق رسانههای مدرن مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: رسانههای مدرن و فناوری جدید نقش موثری در توسعه و گسترش کتاب و کتابخوانی دارند این ابزاری است که باید از آن به خوبی استفاده کرد در عین حال باید در نظر داشت که کتاب ابزاری برای تفکر اندیشه و کسب اطلاعات ارزشمند است.
مسئول کارگروه پیوست نگاری فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی علل از بین رفتن عادت به مطالعه کتب دفاع مقدس را خطرناک دانست و تاکید کرد: کتابهایی که در حوزه دفاع مقدس نوشته میشود جاذبههای خاص خود را دارد، اما متاسفانه نوجوانان و جوانان عادت به مطالعه ندارند و همین امر سبب میشود که فرهنگ دفاع مقدس آنگونه که باید دیده نشود جوانان عموماً به خاطر وجود فناوری جدید حاضر نیستند که خود را با محتوای کتابها همراه کنند.
وی بیان کرد: همواره شور همراهی نوجوانان و جوانان با یکدیگر زمینهساز اتفاقات و رویدادهای بزرگ میشود در طول هشت سال دفاع مقدس مقدس نیز ما شاهد همین امر بودیم دوستیها سبب میشد آنها به سبک زندگی ویژه و خاص که از نگاه انسانی نیز ارزشمند بود روی بیاورند، بسیاری از این رزمندگان به خاطر دوستیها روانه جبهه شده و در آنجا وجود افراد ارزشمند و پاکنیت زمینه ساز شکل گیری جریان روحی که مسیر کمال و اخلاق انسانی را پیش روی افراد قرار میداد شکل بگیرد، در این روند آنان از دنیا فاصله میگرفتند البته همین الان هم چنانچه شرایط فراهم شود همچنان شاهد حضور و تربیت افرادی ارزشمند برای دفاع از میهن خواهیم بود.
بنیانیان گسترش دوباره فرهنگ دفاع مقدس را مستلزم در پیش گرفتن برخی از رویکردهای فرهنگی دانست و خاطرنشان کرد: در دوران هشت سال دفاع مقدس امر به معروف و نهی از منکر همچنین دوری از جذابیتهای دنیا و فدا شدن برای هدفی ارزشمند همچون وطن سرلوحه اعمال و رفتار گروه عظیمی از جوانان قرار گرفت، همین امر سبب شد تا شاهد شکلگیری رویدادهایی ارزشمند در جبههها باشیم و اجازه ندهیم دشمن ذرهای از خاک کشور را تصاحب کند این ادب و اخلاق و نظم را باید در فرهنگی دینی جستجو کرد.