«هزار ماسوله» در انتظار ثبت جهانی
- روزنامه ایران نوشت: اورامانات را روستای «هزار ماسوله» ایران می‌نامند. ترکیبی چشم نواز و هماهنگ است از همزیستی و همنشینی روستاها و مناطق مسکونی با طبیعت کوهستانی.این جلوه هماهنگ در «اورامان تخت» به اوج می‌رسد، خانه‌ها در شیب تند دره‌ای از شرق به غرب در شمال کوه‌های تخت در 63 کیلومتری جنوب مریوان بنا شده‌اند. راه پله‌های سنگی این خانه‌ها را به هم ارتباط داده و نوعی پیوستگی مدنی و جداناشدنی در سبک معماری عمودی در سرزمینی کوهستانی را، به‌وجود آورده است.
سقف یک خانه حیاط خانه دیگری یا معبر عمومی است. روستای اورامان تخت یکی از جذاب‌ترین مناطق روستایی کردستان است که افزون بر چشم‌اندازهای طبیعی اش، برای شرکت در آیین مذهبی و قدیمی «پیر شهریار»، مردم زیادی سالانه روانه آنجا می‌شوند.
در اورامان کهن‌ترین آثار سکونت انسان در اطراف روستای هجیج یافت شده که مربوط به دوران پارینه سنگی است. آثار یافت شده از ۱۲ تا ۴۰ هزار سال قدمت دارند. همین ظرفیت‌ها است که این منطقه را شایسته ثبت جهانی کرده است. هورامان یا اورامان بخش‌هایی از شهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران در استان کردستان و شهرستان‌های پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود در استان کرمانشاه را شامل می‌شود. منطقه اورامانات در استان کردستان دارای یک شهر (اورامان تخت) و ۷۶ روستا است که تاکنون ۱۳ روستای این منطقه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پرونده ثبتی ۲۲ روستا نیز در حال پیگیری است.
امید به ثبت جهانی تا پایان سال
حسین ویسی سرپرست معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه درگفت‌و‌گو با «ایران» گفت: پرونده ثبت جهانی «اورامانات» سال گذشته به سازمان یونسکو ارسال شد که خوشبختانه گروهی از کارشناسان این نهاد در سال‌جاری برای بررسی پرونده به کرمانشاه آمده‌اند که امیدواریم امسال این منطقه به ثبت جهانی برسد.
طبیعت بکر و داشته‌های فرهنگی، نقش مردم در حفاظت محیط زیست و طبیعت این منطقه باعث شده است تا این منطقه واجد شرایط ثبت جهانی باشد. وی با بیان اینکه با ثبت جهانی این منطقه صنایع دستی آن نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت افزود: شهرستان های پاوه، جوانرود، روانسر، ثلاث و باباجانی از جمله مناطقی هستند که دارای طبیعت بسیار زیبا و بکر هستند و بنا به شرایط محیطی دارای مردمان سختکوشی هستند که بخش عمده نیازهای زندگی را خود تهیه می‌کنند که از جمله می‌توان به پاپوش و لباس های محلی که از نخ و پشم ریسی تهیه کرده و از لحاظ کیفی بسیار ارزشمند هستند اشاره کرد که دارای قدمت زیادی نیز هستند.
وی به بافت گیوه در شهر نودشه اشاره کرد و اظهار داشت: شهر نودشه به تولید گیوه در ایران شهرت دارد و به همین خاطر نیز این شهر به ثبت ملی رسیده است. از دستاوردهای این ثبت ملی، تأسیس کارگاه‌های بافندگی گیوه است که با هدف توسعه بیشتر این صنعت و ایجاد رغبت بیشتر در اشتغال میان مردم سختکوش این خطه شکل گرفته است.
ویسی با بیان اینکه وجود این کارگاه‌ها باعث ایجاد اشتغال مولد و پایدار شده است خاطرنشان کرد: خوشبختانه این کارگاه‌ها روز به روز در حال توسعه و رونق بیشتر است و همین امر منجر به ارزآوری به‌صورت مستمر نیز شده است. بخش عمده این صادرات به عراق، ترکیه و اروپا انجام می‌شود که با ثبت جهانی این منطقه در واقع می‌توان گفت گام مثبتی در جهت معرفی و رونق تولید صنایع دستی و جذب گردشگر بیشتر برداشته می‌شود.
این مسئول به منطقه پرجاذبه اورامانات اشاره کرده، جذابیت صنایع دستی از جمله پوشش مردمان آن را برای توریست ها پراهمیت دانست و تصریح کرد: از آنجایی که مردمان این منطقه پوشش محلی دارند این موضوع برای گردشگران از جذابیت خاصی با توجه به تنوع دوخت و رنگ لباس مردم برخوردار است. زمانی که گردشگران به این منطقه سفر می‌کنند اقدام به تهیه پوشاک محلی برای خود می‌کنند. از همین رو در شهرستان نودشه کارگاه های زیادی برای لباس های مردانه و زنانه و بچه گانه راه‌اندازی شده است.
ضرورت تأسیس بازارچه گردشگری
وی «اورامانات» را یکی از مقصدهای گردشگری استان کرمانشاه عنوان کرده و گفت: قرار است در گام نخست یک بازارچه صنایع دستی در دروازه «اورامانات» در شهرستان روانسر ایجاد شود تا دسترسی گردشگران برای خرید صنایع دستی آسان‌تر باشد و در واقع یک سوغات کاربردی و قابل استفاده را خریداری کنند. همچنین در تلاش هستیم تا در رشته تولیدات محصولات چرم، سفال، تابلو فرش، گلیم بافی و زیور‌آلات قدم های بیشتری را برای رونق و توسعه منطقه برداریم.
وی با بیان اینکه ثبت جهانی منطقه «اورامانات» منجر به رونق صنایع دستی خواهد شد افزود: امسال در هفته دولت 3 طرح صنایع دستی در شهرستان روانسر مورد بهره‌برداری قرار گرفت که یکی از آنها فروشگاه صنایع دستی بود که محصولات بومی منطقه را عرضه می‌کند.
سرپرست معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه با تأکید بر اینکه درصدد ارائه محصولات صنایع دستی در کنار صنعت بوم گردی هستیم بیان داشت: ارائه محصولات صنایع دستی در مراکز بوم گردی نه تنها باعث توسعه و کمک به فروش این صنعت می‌کند بلکه این هنر را برای بومگردان و گردشگران داخلی و خارجی قابل لمس‌تر کرده و با اصالت این فرهنگ آشناتر می‌کند و همین در اشاعه فرهنگ این خطه به برون مرز را رقم می‌زند.
اولویت تأمین زیرساخت‌های گردشگری
ویسی جاذبه‌های گردشگری، کوهستانی و پوشش جنگلی منطقه «اورامانات» را از دیگر عوامل مؤثر برای درخواست تشکیل پرونده ثبت جهانی آن دانست و عنوان کرد: مناطق کوهستانی با پوشش جنگلی با تنوع درختان میوه وگیاهان دارویی و بکر بودن بسیاری از این مناطق، وجود رودخانه‌ها و چشمه‌های زیبا همچون سیروان، وجود امامزاده عبدالله در روستای «هجیج» منسوب به برادر امام هشتم(ع)، سدهای بسیار زیبا، کوه های دالانی بین شهرستان مریوان و پاوه و... از دیگر جاذبه‌هایی است که این مکان را از هر لحاظ شایسته ثبت جهانی کرده است.
وی تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز برای ثبت جهانی این منطقه را از جمله اولویت‌های اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری کرمانشاه برشمرد و گفت: پرونده ثبت جهانی این منطقه سال گذشته پس از مستندسازی به سازمان یونسکو ارسال شد که خوشبختانه در حال حاضر گروهی از کارشناسان این سازمان در کرمانشاه در حال بررسی و تحقیق برای اقدامات ثبت جهانی هستند که امیدواریم تا پایان سال این حرکت مثبت صورت گیرد.
وی با اشاره به اینکه با ثبت جهانی «اورامانات» ضریب امنیت میراث طبیعی و فرهنگی این منطقه نیز افزایش خواهد یافت افزود: در صورت ثبت جهانی شاهد تخریب کمتر مناطق جنگلی و به آتش کشیده شدن آن و حفاظت بیشتر مناطق محیط زیست خواهیم بود.
- بیشتر بخوانید:
- تک عکس / ماسوله کردستان