پیامدهای شکست آمریکا در تصویب قطعنامه ضد ایرانی؛ شورای امنیت فرومیپاشد؟
– «ریچارد گلدبرگ»، عضو اندیشکده آمریکایی FDD آمریکا و مشاور ارشد «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی پیشین کاخ سفید در یادداشتی به موضوع اهمیت تصمیم شورای امنیت سازمان ملل در موضوع تمدید تحریم تسلیحاتی ایران پرداخته و هشدار داده که موضوع توافق هسته‌ای می‌تواند سبب تعمیق شکاف‌ها در این شورا و حتی منجر به فروپاشی آن شود.
«گلدبرگ» در این یادداشت مینویسد «شورای امنیت سازمان ملل در ۱۴ آگوست (۲۴ مرداد) با رد قطعنامه تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران، یکی از مهم‌ترین تصمیمات دیپلماتیک قرن بیست و یکم خود را گرفت؛ چه از جهت حفظ توانایی‌های منحصر به فرد اعضای دائم شورای امنیت و چه از جهت نجات توافق هسته‌ای.»
وی در ادامه نوشت «قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل احتمالا ناقص ترین، پیچیده‌ترین و در عین حال مبتکرانه ترین، قطعنامه‌ای است که توسط شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسیده است؛ این قطعنامه که جهت مشروعیت بخشیدن به توافق هسته‌ای صادر شده، هرگونه اقدام شورای امنیت در قبال برجام را منوط به یکپارچگی میان اعضای امضا کننده توافق هسته‌ای که عضو شورای امنیت هستند، می‌کند.»
«واشنگتن» پس از شکست قطعنامه اش در شورای امنیت سازمان ملل، در حالی برای استفاده از «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران تلاش می‌کند که «لندن» و «پاریس» تعهد خود را به برجام اعلام کرده و در تلاش هستند تا مانع آمریکا از اعمال نفوذ در این توافق پس از خروج از آن شوند؛ چرا که بیم آن را دارند این امر تبدیل به رویه‌ای خطرناک شود.
به نوشته «گلدبرگ»، «قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، هیچ تمهیدی در مورد ترک توافق هسته‌ای توسط یکی از اعضا درنظر نگرفته است؛ اینکه آیا ترک توافق توسط یکی از اعضا می‌تواند منجر به از بین رفتن حقش در اجرای مکانیسم ماشه شود، مهم‌ترین سوالی است که این قطعنامه به آن جواب نداده است؛ این سوال زمانی اهمیت می‌یابد که آمریکا بخواهد پس از ترک برجام در سال ۲۰۱۸، به عنوان طرف امضاکننده آن، مکانیسم ماشه را فعال کند.»
معاون پیشین «جان بولتون» در بخشی از یادداشت خود با اشاره به خواسته ایران، روسیه، چین و دیگر طرف‌های امضاکننده توافق مبنی بر عدم امکان فعال سازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا، مدعی شد «واشنگتن این حق را دارد و پیش بینی می‌کند درخواست واشنگتن برای فعال سازی مکانیسم مذکور در هفته آینده به شورای امنیت ارسال شود؛ در عین حال، براساس گزارش ها، روسیه، چین و طرف‌های اروپایی برجام، در حال آماده کردن اعتراض رسمی خود به اعتبار درخواست آمریکا هستند؛ اما آمریکا نیز در مقابل می‌تواند از حق وتوی مضاعف خود (به رای منفی یکی از اعضای دائم شورای امنیت به بخشی از این پیش‌نویس قطعنامه‌ای که بعدا در مجموع آن را وتو می‌کند «وتوی مضاعف» گفته می‌شود) که دهه هاست مورد استفاده قرار نگرفته بهره برده و به خواسته خود برسد.»
وی اینگونه استدلال می‌کند که امتناع اعضای دائم شورای امنیت از برگزاری رای گیری مقدماتی یا انکار حق آمریکا برای استفاده از حق وتو می‌تواند ساختار ۷۵ ساله شورای امنیت سازمان ملل را دچار تغییرات اساسی کند؛ چرا که این امر به معنای از بین رفتن معنای حق وتوی اعضای دائم و غالب بودن اجماع نظر است؛ این امکان وجود دارد که آمریکا در سال ۲۰۲۰ قربانی چنین کودتایی شود!
نگارنده در پایان در اظهاراتی در مورد تصمیم آمریکا مبنی بر ترک شورای امنیت هشدار می‌دهد اعضای دائم شورا با دادن رای مثبت به خواسته آمریکا مانع فروپاشی این نهاد شوند تا مسئولیت پایان چند دهه چندجانبه گرایی به گردن آنها نیفتد.