همه دستاورد‌های واشنگتن از نشست شورای امنیت؛ «انزوا، شرمساری و شکست»

– نشست جمعه شب شورای امنیت سازمان ملل با هدف رای گیری در مورد قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، برگی دیگر بر دفتر قطور شکست سیاست‌های ضد ایرانی دولت آمریکا افزود.

• شکست آمریکا در مقابل پایبندی ایران به قوانین و تعهدات بین المللی

۲ رای موافق و ۱۱ رای ممتنع، همه آن چیزی بود که دولت آمریکا از ماه‌ها تهدید کشور‌های مختلف، تلاش برای متقاعد کرد آنان و اجماع سازی در موضوع تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به دست آورد.

دولت آمریکا که در دوران حضور «دونالد ترامپ»، در کاخ سفید، خیز‌های بلندی برای ضربه زدن به ملت ایران برداشته، جمعه شب شاهد شکستی رسواکننده و سقوطی هولناک بود.

آمریکا که در سال ۲۰۱۸ به بهانه تلاش برای دستیابی به توافقی باصطلاح جامع تر، توافق هسته‌ای را ترک کرده و سلسله سیاست‌هایی را علیه ایران در دستور کار قرار داده بود، اکنون تنها به یک تهدید بی پایه دسترسی دارد.

واشنگتن پیشتر شاهد شکست سیاست باصطلاح «فشار حداکثری» بود. این سیاست به دلیل مقاومت ایران در برابر فشار‌ها از یک سو و ناتوانی آمریکا در همراه کردن سایر کشور‌ها برای تبعیت از تحریم‌ها علیه ایران از سوی دیگر با شکست مواجه شده بود.

شکست سیاست مذکور حتی سبب شد تا دولت آمریکا دست به خانه تکانی گسترده در وزارت خارجه بزند و قطعنامه پیشنهادی خود را از ۱۲ صفحه به ۴ بند کاهش دهد؛ این تغییر گسترده و تغییر لحن نیز تاثیری در نتیجه برای آمریکا نداشت.

• ناتوانی در اجماع سازی و انزوای آمریکا

شاید مهم‌ترین و برجسته‌ترین وجه نتیجه رای گیری اخیر در شورای امنیت را بتوان در انزوای آمریکا در مجامع بین المللی دانست.

کشور مدعی هدایت نظم جهانی که در ماه‌های اخیر تمام تلاش خود را به کار بست تا بتواند ۹ رای از ۱۵ رای شورای امنیت را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به دست بیاورد، در نهایت تنها توانست موافقت ریزکشور «جمهوری دومینیکن» واقع در آمریکای جنوبی را داشته باشد.

گذشته از رای منفی چین و روسیه به قطعنامه مذکور، رای ممتنع ۱۱ کشور عضو شورای امنیت شامل انگلیس، آلمان و فرانسه در حالی رخ داد که آمریکا تمام تلاش خود را در همه قاره‌ها به کار بسته بود تا این قطعنامه را تصویب کند.

اما در نهایت رشته همه این تلاش‌ها پنبه و آمریکا با شکست قطعنامه پیشنهادی اش در دنیا منزوی‌تر شد.

به نظر می‌رسد این اتفاق بر عمق اختلاف‌های این کشور با متحدان سنتی اروپایی اش که از مدت‌ها پیش شروع و به جدال‌های زیادی منجر شده، بیفزاید؛ ضمن اینکه آمریکا ناچار خواهد بود در ادامه مسیر اعمال فشار بر ایران، تنها تلاش کند.

• پایان یکجانبه گرایی آمریکا

شاید ترامپ در ماه می‌ سال ۲۰۱۸ که به صورت یکجانبه آمریکا را از توافق هسته‌ای خارج کرد تا به زعم خود به توافقی بهتر و جامع‌تر دست پیدا کند، هیچگاه تصور نمی‌کرد در چنین باتلاقی فرو برود که شکست‌های متعدد را در پی داشته باشد.

تصور هژمون بودن و توانایی نامحدود اعمال قدرت بر کلیه کشور‌ها برای رسیدن به اهداف، برج بلندی بود که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا فروریخت.

اکنون آمریکای شکست خورده در شورای امنیت، همه آن چیزی است که ترامپ در عرصه سیاست خارجی برای ارائه به رای دهندگان آمریکایی دارد که پیشتر شکست‌های دولتشان را در قبال کره شمالی، چین، ونزوئلا و ... دیده بودند؛ بنابراین تهدید به فعال کردن مکانیسم ماشه طراحی شده در توافق برجام آن هم در شرایطی که آمریکا دیگر عضو آن توافق نیست، تنها ابزاری است که برای واشنگتن باقی مانده است.

اما این حربه برای بازگرداندن تحریم‌های لغو شده ایران نیز با چالش‌های جدی حقوقی همراه است؛ مهم‌ترین چالش آمریکا در این زمینه، خروج این کشور از توافق و عدم عضویتش در آن است که کلیه حقوق مرتبط را برایش از بین می‌برد.

هرچند آمریکا مدعی است که ذکر نامش در برجام، به واشنگتن فرصت و اجازه فعال سازی مکانیسم ماشه را می‌دهد، نظر دیگر طرفین امضاکننده برجام بسیار متفاوت است و تاکنون صراحتا مخالفت خود را با این ادعای آمریکا، اعلام کرده اند.

ضمن اینکه اصرار آمریکا در اعمال تحریم‌های قدیمی علیه ایران، شکاف‌های موجود میان آمریکا و کشور‌های اروپایی را تشدید خواهد کرد؛ چراکه این اقدام به معنای پایان حیات برجامی است که آن‌ها تلاش دارند آن را زنده نگه دارند.

• پیروزی ایران

رویداد تاریخی جمعه شب را تنها نباید به صورت شکست آمریکا به تصویر کشیده و توضیح داد؛ مهم‌تر از شکست آمریکا، پیروزی ایران در مقابله با این کشور است که سخت‌ترین و غیرانسانی‌ترین تحریم‌ها را متوجه ایران کرده است؛ هرچقدر که آمریکا به انزوا رفت و رویکرد منسوخ قلدری و زورگویی اش مورد انتقاد قرار گرفت، پایبندی ایران به تعهداتش، از عزم و احترام تهران به قوانین و الزامات بین المللی حکایت کرد؛ ضمن اینکه جدیت ایران در تحقق اهداف مشروعش به همه جهان نشان داد که گزینه‌های ایران کارآتر از تهدید‌های بی اساس آمریکاست.