گلعلی بابایی: برای تشویق جامعه به مطالعه باید زیرساخت‌ها را هم فراهم کرد

گلعلی بابایی در گفت‌وگو با پیرامون علل کاهش سرانه مطالعه کتاب در کشور گفت: بسیاری از کارشناسان حوزه فرهنگی انتظار داشتند که طی اوقات فراغتی که به علت تعطیلات ناشی از شیوع بیماری کرونا در جامعه رخ داده بود سرانه مطالعه افزایش چشمگیری پیدا کند، اما برخی از بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرانه افزایش چشمگیری نداشته است.

وی به دلایل متعدد عدم پرداخت مردم به مطالعه در اوقات فراغت پرداخت و افزود: تجربه نشان داده است که هر وقت تبلیغات پیرامون کتاب و کتابخوانی افزایش پیدا کرده مردم نیز به مطالعه تشویق شده و آن را به عنوان یکی از رویکرد‌های ضروری زندگی خود می‌پندارند، اما متاسفانه تبلیغات آن طور که باید و شاید به مسئله کتاب و کتابخوانی نپرداخته است، کوتاهی رسانه‌ها در حوزه نشر و تشویق و تبلیغ برای مطالعه امری انکار ناپذیر است.

نویسنده کتاب «پیغام ماهی‌ها» ایجاد رقابت بین مردم برای مطالعه کتاب را رویکردی مناسب دانست و بیان کرد: برای تشویق جامعه به مطالعه باید زیرساخت‌ها را هم فراهم کرد و در عین حال رغبت مردم برای مطالعه را افزایش داد، بدین ترتیب می‌توان سرانه مطالعه کتاب را در شرایطی ماننده اوقات فراغتی که در زمان گسترش بیماری کرونا در کشور ایجاد شده افزایش داد.

وی با انتقاد از عملکرد رسانه‌ها در ترویج فرهنگ کتابخوانی تصریح کرد: رسانه‌ها خصوصاً رسانه‌های مادر که نقش موثری در پر کردن اوقات فراغت جامعه دارند موظف هستند تا زمانی را برای تبلیغ حوزه فرهنگ به کتاب و کتابخوانی اختصاص دهند، متاسفانه ما همواره در این حوزه بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم و نتایج آن کاهش سرانه مطالعه‌ای است که امروز شاهد آن هستیم.

بابایی وظیفه نویسندگان نسبت به افزایش سرانه مطالعه در کشور را متذکر شد و تاکید کرد: نویسندگان موظف هستند تا کتاب را به نحوی بنویسند که باب طبع مخاطب باشد و در عین حال کیفیت لازم را برای مطالعه مخاطب به همراه داشته باشد، بدین ترتیب قطعاً شاهده تغییر رویکرد مردم در زمان اوقات فراغت و توجه بیشتر به مطالعه خواهیم بود.

وی در پاسخ به نحوه برگزاری نمایشگاه کتاب ابراز کرد: بیماری کرونا تاثیر بسیاری بر جنبه‌های مختلف فرهنگی و کتاب و کتابخوانی گذاشته است، این تاثیر به حدی بود که برگزاری نمایشگاه کتاب تهران که هر ساله در اردیبهشت ماه برگزار می‌شد را نبر تحت شعاع قرار داد. چنانچه نمایشگاه کتاب برگزار نشود و مسئولین مصمم شوند که این نمایشگاه را به صورت مجازی برگزار کنند ممکن است مورد استقبال قرار نگیرد همانگونه که جشنواره‌ای مجازی دیگری که طی این مدت برگزار شد مورد استقبال قرار نگرفت.

بابایی رویکرد ناشران را در طی تعطیلات ناشی از گسترش بیماری کرونا مورد بررسی قرار داد و خاطر نشان کرد: ناشران تلاش‌های متعددی کردند تا بتوانند کتاب‌ها را به شیوه‌های مختلف به دست مخاطبین برسانند و از آن جمله می‌توان به گسترش شبکه اینترنتی ارسال کتاب‌ها که عموماً به صورت رایگان پخش می‌شد اشاره کرد، به هر حال گسترش سرانه مطالعه نیازمند رویکرد‌های جدید در عرصه کتاب و کتابخوانی است.