همه زوایای اقدام مخاطره آمیز جنگنده‌های آمریکایی؛ تروریسم هوایی در آسمان سوریه

– نزدیک شدن دو جت جنگنده آمریکا در آسمان سوریه به هواپیمای مسافربری ایران که عازم فرودگاه «بیروت»، پایتخت لبنان بود، از جهات متعددی می‌تواند مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

یک فروند هواپیمای مسافربری ایران عازم فرودگاه بیروت بامداد جمعه، ۳ مرداد، در آسمان سوریه با چالشی جدی مواجه شد که زخمی شدن مسافران را در پی کاهش ارتفاع ناگهانی این هواپیما به دلیل دریافت اخطار TCAS مبنی بر کاهش فوری ارتفاع در پی داشت.

 

در واقع دو فروند جت جنگنده «اف- ۱۵» آمریکا با نزدیک شدن به این هواپیما، اقدامی خطرناک را انجام دادند که از مناظر و زوایای زیادی قابل طرح و بررسی است.

 

 

در حالی که «بیل اوربان»، سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد که یک جنگنده آمریکایی برای بازرسی بصری از هواپیمای مسافربری مذکور در مسافت ایمن را انجام دادند، گزارش‌ها و ویدئو‌های متعدد از حضور دو فروند جنگنده در نزدیکی هواپیمای مسافربری ایران حکایت دارند.

از سوی دیگر، همزمان با تاکید ایران بر قرار داشتن هواپیمای مسافربری در مسیر هوایی غیرنظامی و کریدور بین المللی تجاری، دو مقام وزارت دفاع آمریکا مدعی شدند که «این هواپیما از مسیر هوایی غیرنظامی منحرف شده بود و به همین دلیل ارتش آمریکا تصمیم به شناسایی آن گرفت.»

همچنین ایران تاکید دارد که هواپیمای مسافربری مذکور براساس مقررات هوانوردی قبل از انجام پرواز، مجوز‌های مسیر از جمله مسیر سوریه را دریافت کرده و تحت کنترل و نظارت مرکز کنترل کشور سوریه در فضای هوایی این کشور به سمت بیروت در حرکت بود.

باید توجه داشت که آمریکا پیشتر در ۳ جولای ۱۹۸۸ (۱۲ تیر ۱۳۶۷) نیز یک فروند هواپیمای مسافربری ایران موسوم به پرواز ۶۵۵، هدف قرار داد که سبب شهادت سرنشینان آن شد.

 

در این جنایت که توسط ناو «وینسس» در آسمان خلیج فارس رقم خورد، «واشنگتن» ادعای مشابهی تکرار کرده بود.

اما باید توجه داشت که این فاجعه هوایی هیچگاه از ذهن مردم ایران پاک نشد؛ از این رو، نزدیک شدن دو جنگنده آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران از سوی تهران، امری مخاطره آمیز و ماجراجویانه تلقی و سبب طرح شکایت به سازمان بین المللی هوانوردی (ایکائو) شد.

در واقع اقدام جنگنده‌های آمریکایی در ایجاد مزاحمت برای پرواز ۱۱۵۲ مسافربری ایران آن هم در خاک کشور ثالث، مصداق بارز نقض آشکار امنیت هوانوردی، تخلف از اصل آزادی پرواز هواپیما‌های غیرنظامی و در مغایرت با مواد ۳ مکرر و ۴۴ پیمان هواپیمایی کشوری بین المللی (کنوانسیون شیکاگو) و ضمیمه‌های مربوطه و کنوانسیون «مونترال» ۱۹۷۱ بود.

آمریکا که ژانویه سال گذشته طی عملیاتی تروریستی علیه فرودگاه «بغداد»، سردار «قاسم سلیمانی»، را به همراه شماری از همرزمانشان به شهادت رساند، در گذشته نیز اقدام‌های مخاطره آمیز و ماجراجویانه دیگری علیه ایران که ثبات منطقه را هدف قرار داده بود، مرتکب شده است.

به نظر می‌رسد در بررسی این رویداد نباید از نگرانی واشنگتن و «تل آویو» از توافق نظامی اخیر سوریه و ایران و نیز خصومت آمریکا با سازمان هواپیمایی «ماهان» غفلت کرد.