ورشکستگی تئاتر خصوصی و دولتی پس از بازگشایی

 - تئاتر و عرصه هنرهای نمایشی از ابتدای تیر ماه سال جاری و بعد از نزدیک به پنج ماه تعطیلی بار دیگر آغاز به کار کرد، هر چند بسیاری در ابتدا مخالف بازگشایی زودهنگام سالن‌های نمایش بودند اما تماشاخانه‌های تئاتر مکلف شدند تا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی میزبان مخاطبان باشند. 

در این میان بسیاری از کارگردانان مطرح تئاتر از اجرا سر باز زدند، بسیاری از اجراهای مطرح و برخی دیگر از اجراهایی که از حضور بازیگران چهره و سلبریتی‌ها بهره می‌بردند ادامه کار خود را به بعد از پایان بیماری کرونا منتقل کردند اما در این میان برخی از کارگردانان جوان فرصت را غنیمت شمرده و آثار خود را روی صحنه بردند. 

هرچند تماشاخانه‌های کشور از ابتدای تیر ماه سال جاری آغاز به کار کردند، اما تئاتر هیچگاه نتوانست به شرایط قبلی خود باز گردد، از سویی لغو موقت جشنواره تئاتر دانشگاهی و از سویی دیگر اعلام برگزاری مجازی جشنواره تئاتر فجر نشان از نامساعد بودن وضعیت تئاتر کشور دارد. 

هرچند خبر بازگشایی تماشاخانه‌ها در ابتدا اشتیاق تازه‌ای برای اهالی تئاتر ایجاد کرد اما عدم استقبال تماشاگران از نمایش‌های داوطلب برای اجرا به سرعت تب تند تئاتر پس از بازگشایی را با شکستی بزرگ روبرو کرد. در این بین تمامی تماشاخانه ‌های خصوصی و دولتی با نبود اجرا مواجه شدند. 

از همان لحظات شروعین بازگشایی تماشاخانه‌ها، تماشاخانه ایرانشهر به عنوان یکی از عناصر اصلی اجرا در شهر تهران از تعطیلی دو ماهه خود حتی با وجود امکان اجرا خبر داد، مسافر آستانه رییس این تماشاخانه عدم تمایل گروه‌ها برای اجرا را دلیل اصلی این تصمیم دانست. 

از سویی تماشاخانه شهرزاد به عنوان یکی از بزرگترین تماشاخانه های خصوصی کشور نیز هیچگونه برنامه ای برای اجرای آثار نداشت، تا جایی که مدیریت این تماشاخانه از نبود درخواست اجرا توسط گروه های نمایشی خبر داد. 

تماشاخانه نوفل لوشاتو نیز با مشکلات فراوانی روبرو بود، این تماشاخانه که توسط مدیریت خود برای تحویل و یا واگذاری به اعلان عمومی گذاشته شده، برای شروع آثاری را واجد شرایط اجرا دانست اما عدم استقبال از این آثار برنامه های این تماشاخانه را نیز با مشکل روبرو کرد. 

خانه نمایش دا نیز از دیگر تماشاخانه های خصوصی بود که براساس آخرین اخبار قرار بر اجرای اثر در نیمه دوم تیر ماه داشت، اما این اجرا هم به صورت موقت انصراف داد تا این تماشاخانه نیز اولین اجرای خود را از نیمه دوم مرداد ماه آغاز کند.

خبر واگذاری تماشاخانه آژمان به عنوان دیگر تماشاخانه خصوصی به خوبی نشان می دهد که عرصه تئاتر خصوصی در ورشکستگی کامل به سر می برد، اتفاقی که به اذعان شاهین چگینی به عنوان رییس هیات مدیره تماشاخانه داران خصوصی تنها به دلیل عدم حمایت دولتی رقم خورده است. 

در این میان مجموعه تئاتر شهر به عنوان مرکز اصلی تئاتر در کشور نیز روزگار غم انگیزی را پشت سر می گذارد، این مرکز نیز طی این مدت هیچ اجرایی را به صورت موفقیت آمیز روی صحنه نداشته و دو اثر پیشین آن بعد از بازگشایی با شکست روبرو شده است. 

وضعیت نابسامان تئاتر خصوصی و دولتی در حدی پیش رفته که بسیاری از تماشاخانه ها همچون تماشاخانه ملک، تالار وحدت، تالار حافظ، تماشاخانه مشایخی و تماشاخانه انتظامی تماما از اسفند ماه گذشته با تعطیلی طولانی مدت روبرو بوده اند. 

شاید در نگاه اول این بحران اتفاقی نابهنجار به نظر برسد اما بدون شک با حمایت فرهنگی و دولتی از گروه های نمایشی و تماشاخانه های خصوصی می توان چرخه معیوب تئاتر که پیش از کرونا نیز مشکلات فراوانی داشت را به حرکت دوباره وادار کرد، حمایت از گروه های نمایشی و تخصیص درصدی سالنهای تئاتر به راحتی مشکلات را مرتفع خواهد کرد، شاید هنوز مخاطبان با تئاتر در ایام کرونا آشتی نکرده باشند اما به واقع آیا باید مسئولین فرهنگی در انتظار مرگ کامل این هنر باشند یا می توان همچنان به بقای آن امید داشت.