آیین رونمایی از سامانه‌های جدید الکترونیکی دستگاه قضا/ افزایش سامانه‌های الکترونیکی قوه قضاییه به ۳۰ سامانه/ آیت الله رییسی: راه اندازی این سامانه‌ها قوه قضاییه هوشمند را نوید می‌دهد
- آیین رونمایی از سامانه‌های جدید الکترونیکی قوه‌قضاییه با حضور آیت الله رییسی برگزار شد.
رییس قوه قضاییه از سامانه نوبت دهی به عنوان طرحی یاد کرد که در افزایش میزان رضایت مردم نقش دارد و به سامانه نظرسنجی که ارباب رجوع نظر خود را اعلام می‌کند و قاضی و کارمند در جریان این نظرسنجی قرار می‌گیرد، اشاره کرد و گفت: این موضوع می‌تواند به ارتقاء رضایتمندی مردم و توجه به کرامت انسان کمک کند.
آیت الله رییسی ادامه داد: اگرچه بخشنامه کرامت سال گذشته ابلاغ شده است، ولی باید سازوکار این بخشنامه ایجاد می‌شد که مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه سامانه آن را ایجاد کرد. این سامانه می‌تواند فرایند سنجش را در مورد بخشنامه کرامت عملیاتی و اجرایی کند.
وی با اشاره به راه اندازی سامانه صدور گواهی عدم سوءپیشینه افزود: این موضوع از مسائلی بود که مردم را رنج می‌داد و پاسخ به آن تقریبا ده روز معطلی داشت؛ ولی راه اندازی این سامانه و به روزرسانی استعلام عدم سوءپیشینه، حتما در جهت فضای کسب و کار در کشور و رضایت مردم تاثیر دارد.
رییس قوه قضاییه در مورد سامانه استعلام از بیمه‌ها و بانک‌ها گفت: قضات بر این اساس می‌توانند به لحظه به بانک های اطلاعاتی مختلف دسترسی داشته باشند و این مقدمه شکل گرفتن دولت الکترونیک است.
آیت الله رییسی دولت الکترونیک را از ضرورت‌های جدی کشور عنوان کرد که می‌طلبد همه بخشهایی که به اطلاعات دسترسی دارند، به هم مرتبط شوند و همکاری و همراهی بیشتری با هم داشته باشند و تبادل اطلاعات بین بخش ها صورت گیرد تا در عمل دولت الکترونیک شکل گیرد.
وی تاکید کرد: استعلام از بانک‌ها و بیمه‌ها می تواند دسترسی به اطلاعات را برای قاضی تسهیل کند و تصمیم گیری را سهل نماید.
رییس قوه قضاییه با اشاره به سامانه‌های خودکاربری وکلا و نمایندگان حقوقی و کارشناسان رسمی گفت: این اقدام می تواند کارها را آسان و تسهیل کند.
آیت الله رییسی با تاکید بر اینکه قانون، دادرسی الکترونیک را به رسمیت شناخته است، بیان داشت: دادرسی الکترونیک نوعی از دادرسی است که قانونگذار آن را پذیرفته است.
وی یادآور شد: کرونا می‌توانست به عنوان یک تهدید برای تاخیر در کارها تلقی شود؛ ولی مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه این تهدید را با گسترش دادرسی های الکترونیک به یک فرصت تبدیل کرد.
وی با اشاره به برگزاری بیش از هزار مورد دادرسی الکترونیک در استان‌ها اظهار کرد: این اقدام گام بسیار موثری در جهت گسترش دادرسی های الکترونیک است؛ به نحوی که بتوان رفت و آمد را کمتر کرد و نفع را بالا برد.
رییس قوه قضاییه با ابراز امیدواری نسبت به افزایش روزافزون دادرسی الکترونیک، استفاده از فناوری برای رسیدگی به پرونده ها حتی در استان‌های محروم را اقدامی پسندیده دانست و بیان داشت: این موضوع به بروزرسانی پرونده ها و افزایش رضایتمندی مردم و عمل به قانون کمک می‌کند.
آیت الله رییسی با اشاره به راه اندازی صددرصد سامانه هایی که در امر مبارزه با قاچاق کالا بر عهده قوه قضاییه است، گفت: مطابق آمارهای ارائه شده، قوه قضاییه در بین دستگاه های کشور صد در صد تعهداتش را در این زمینه انجام داده و سامانه های مورد نیاز در قوه قضاییه راه اندازی شده است تا در ارتباط با سامانه های دستگاه های دیگر، نقش بسزایی در مبارزه با قاچاق کالا داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: در این سال که یکی از اولویت های قوه قضاییه توجه به کرامت ارباب رجوع و اجرای بخشنامه کرامت بوده است، ایجاد این سامانه ها در جهت تحقق شفافیت و روان کردن امور، نقش داشته است.
رییس قوه قضاییه با ابراز خرسندی از راه اندازی این سامانه‌ها گفت: گام‌هایی که امروز متخصصین برداشته‌اند، قوه قضاییه هوشمند را نوید می‌دهد که در راستای تحول دستگاه قضا بسیار نقش آفرین است.
آیت الله رییسی گفت: انتشار آرای قضایی و نقد آن توسط نخبگان و خبرگان و پژوهشگران و محققان یکی از سازوکارهایی است که به اتقان کار در دستگاه قضایی کمک می‌کند و زمینه آن فراهم شده است.
وی ابراز امیدواری کرد این گام‌های استوار روز به روز بتواند بر تحول در دستگاه قضایی و دسترسی آسان به عدالت و شفافیت و روان کردن ارتباطات و دادرسی الکترونیک تاثیر بسزایی داشته باشد و افزایش اعتماد عمومی و تسهیل امور مردم را فراهم سازد.
ویژگی برخی از سامانه‌های جدید قوه قضاییه
در این مراسم از ۱۵ سامانه الکترونیکی جدید قوه قضاییه که در راستای دستیابی به دستگاه قضایی هوشمند در تراز انقلاب اسلامی راهاندازی شده یا ارتقاء یافتهاند، بهصورت مجازی مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
آغاز به کار این سامانه‌ها گام مهمی در جهت تسریع و تسهیل در خدمات رسانی به شهروندان و کاهش مراجعات مردمی به مراجع قضایی خواهد بود.
با راهندازی این سامانه‌ها، تعداد سامانه‌های الکترونیک قوه قضاییه که طی یکسال اخیر با هدف توسعه عدالت قضایی راهاندازی شده‌اند، به ۳۰ سامانه افزایش یافت.
سامانه نوبتدهی غیر حضوری قوه قضاییه، سامانه صدور الکترونیکی گواهی عدم سوءپیشینه، سامانه اموال مسئولان، سامانه کشف شهود حرفهای (ساما)، سامانه ثبت قرارداد‌های وکلا، سامانه جمعسپاری لوایح و دستورالعملهای حقوقی، سامانه تولید، برقراری و خودکارسازی سرویسهای استعلامات الکترونیکی و سامانه نقد و تحلیل آرای قضایی (تناد) از جمله این سامانه‌ها هستند.
از دیگر سامانه‌های قوه قضاییه میتوان به سامانه رسیدگی به شکایات و اعلامات، سامانه‌های بازرسی (سبا) و نظارت الکترونیک (سابنا)، داشبورد‌های مدیریتی قوه قضاییه، سامانه قانونبان، بانک ایدههای قضایی، سامانه ملّی قوانین جمهوری اسلامی و درگاه خدمات الکترونیک سازمان قضایی نیرو‌های مسلّح اشاره کرد.
بومیسازی سامانه مراقبتهای الکترونیک با استفاده از همکاری شرکتهای دانش بنیان در تولید پابند‌های الکترونیک داخلی، الکترونیکی کردن فرایند‌های دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق، الکترونیکیکردن اقدامات پروندههای اجرایی، ارتقاء سامانه خودکاربری وکلا و تصدیق اصالت سند مالکیت از طریق پورتال از دیگر اقداماتی است که در ماههای اخیر در قوه قضاییه پیگیری و عملیاتی شده‌اند.
دکتر زارع پور رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در خصوص سامانه‌های جدیدی که امروز مورد بهرهبرداری قرار گرفتند توضیح داد که این سامانه‌ها پس از یک دوره فعالیت آزمایشی بهصورت رسمی مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
وی اهداف راهبردی در توسعه الکترونیک دستگاه قضایی را «استفاده حداکثری از فناوری برای تکریم مراجعین و همکاران قضایی»، «تسهیل دسترسی مردم به عدالت»، «استفاده از فناوری برای تسریع در فرایند دادرسی» و «ایجاد شفافیت و ارتقاء سلامت اداری در قوه قضاییه» عنوان کرد.
به گفته دکتر زارعپور، با توجه به تبادل خدمات الکترونیک دولت و قوه قضاییه، در آینده نزدیک امکان دریافت خدمات قضایی از طریق گوشیهای تلفن همراه نیز برای شهروندان فراهم میشود.
معاون آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه همچنین اعلام کرد که روند اجرای احکام مربوط به محکومان مالی و تشخیص اعسار هم با تحول در فرایند استعلام حسابهای بانکی دستخوش تغییر و تسریع خواهد شد.
دکتر زارعپور از تشکیل کارگروهی مرکب از قضات و متخصصین هوش مصنوعی در دانشگاههای کشورمان خبر داد که قرار است با هم اندیشی و ارائه نظرات کارشناسی خود، مرکز فناوری قوه قضاییه را در پیشبرد مأموریتهایش یاری دهد.
در این مراسم تعدادی از مجریان سامانه‌ها در ارتباطی تصویری با رئیس قوه قضاییه، گزارشی از فرایند اجرایی و نحوه فعالیت سامانه‌ها و نتایج حاصل از بهرهمندی از آن‌ها ارائه کردند.
همچنین آیتالله رییسی از طریق ارتباط تصویری در جریان روند برگزاری یک دادگاه التکرونیک در استان کرمان قرار گرفت که طی آن پرونده یک زندانی از ندامتگاه رفسنجان در شهر کرمان مورد رسیدگی قرار گرفت.
رییس کل دادگستری استان کرمان هم که بهطور همزمان بر فرایند برگزاری این دادگاه نظارت داشت، اعلام کرد از زمان شیوع کرونا تاکنون هزار و ۸۶۶ دادگاه بهصورت تصویری در کرمان برگزار شده و ۱۷۰ جلسه مسئولان قضایی استان نیز با استفاده از ابزار‌های تصویری برگزار شده‌اند.
دکتر زارعپور هم پس از پخش برگزاری دادگاه مذکور، با اشاره به برگزاری ۲ هزار جلسه تصویری در سراسر کشور در مدت اخیر، توضیح داد که در این ایام ۵۰ درصد دادگاهها در استان‌ها و دورترین نقاط کشور، از طریق ارتباط تصویری حتی با منازل طرفین دعوابرگزار شده که این روش به زودی سراسری خواهد شد.
در بخش پایانی مراسم نیز آیتالله رییسی در تماس تلفنی با یکی از همکاران قضایی که بیش از ۸۵ درصد مراجعهکنندگان مردمی نسبت به عملکرد وی اعلام رضایت داشتند، از زحمات او تقدیر کرد.