پشت پرده‌ رفاقت مجرمان بزرگسال با نوجوانان

- سردار علیرضا لطفی  رییس پلیس آگاهی پایتخت در یادداشتی نوشت: دوران بلوغ و نوجوانی از حساس‌ترین و سرنوشت سازترین مراحل رشد هر فرد می‌باشد که در صورت عدم توجه والدین به فرزندان در این دوران می‌تواند تجربه‌های تلخ و غیر قابل جبرانی را به نوجوان تحمیل کند و مسیر زندگی وی را تغییر دهد.

نوجوان در این دوران به اقتضای ویژگی‌های خاص بلوغ با تغییرات روانی و جسمی عمیقی روبرو می‌شود و تمایلات و گرایشات خاصی را در وجود خود احساس می‌کند که در صورت عدم مدیریت این علایق و گرایشات توسط والدین بی تردید، شاهد بزه دیدگی یا بزهکاری نوجوان خواهیم بود.

از جمله ویژگی‌های این دوران تاثیر پذیری عمیق از گروه همسالان می‌باشد که عامل بسیاری از اعمال و رفتار‌های بزهکارانه نوجوان از جمله استعمال مواد مخدر، سیگار و مشروبات الکلی و انواع سرقت‌های خرد‌می‌باشد و نوجوان صرفا برای دریافت تایید گروه همسالان دست به این رفتار‌های پرخطر می‌زند.

نوجوان در این دوران بسیار علاقمند به نسبت دادن خود به یکی از گروه‌ها و دسته‌ها می‌باشد و در تلاش برای هویت یابی هر بار شیفته یکی از طبقات اجتماعی و گروه‌ها یا افراد خاص می‌شود: طرفداران یک باشگاه خاص، یک فرد یا عقیده خاص ... و والدین در این دوران شاهد تغییر چهره و پوشش و رفتار فرزند خود هستند و از آنجایی که هنوز هویت نوجوان به درستی شکل نگرفته ممکن است وی را هر ماه به شکل‌های کاملا متضاد با ماه قبل ببینند.

برخی نوجوانان جذب مساجد، پایگاه‌های بسیج و گروه‌های ورزشی و هنری می‌شوند و شکل و ظاهر و پوشش و عقایدشان در راستای فضای فکری گروهی که نسبت به آن احساس تعلق و نزدیکی¬ می‌کنند تغییر می‌کند و در این بین در صورت عدم جهت دهی درست به سردرگمی و سرگردانی هویتی فرزند شاهد عضویت این افراد در گروه‌های بزهکاری و مجرمین خواهیم بود که برای دریافت تایید و تحسین سایر اعضای گروه دست به ارتکاب هر عمل پر خطری می‌زنند و به عشق همرنگی با افراد خلافکاری که به دلیل زیر پا گذاشتن قوانین و هنجار‌های اجتماعی به نظرشان قدرتمند و بی پروا می‌آیند دست به تغییر شکل در پوشش، مدل مو و خالکوبی اسامی و شکل‌های مختلفی بر روی بدن خود می‌زنند.

متاسفانه گاهی اوقات با این حقیقت تلخ روبرو می‌شویم که افراد خلافکار و بزهکار بیشتر از والدین، در مورد روانشناسی نوجوانان می‌دانند و به خوبی راه‌های جذب و سواستفاده از آنان را می‌شناسند و به همان اندازه که والدین ناآگاه فرزندشان را از خانه و کانون گرم خانواده دور می‌کنند افراد خلافکار آنان را جذب دنیای تاریک بزهکاری می‌کنند و در صورتی که نوجوان زمینه و علائم برخی اختلالات شخصیتی را نیز داشته باشد که توسط والدین نادیده گرفته شده به راحتی تحت تاثیر همنشینی با مجرمین حرفه‌ای تبدیل به یکی از اراذل و اوباش و مجرمان به عادت می‌شود که در دور باطل ارتکاب جرم و زندان گرفتار می‌گردد.

یکی از اشتباهات والدین در تربیت فرزندی که بحران بلوغ را پشت سر می‌گذارد بی توجهی به فاصله سنی نوجوان با دوستانش می‌باشد. هیچ گاه نسبت به رفاقت یک فرد ۳۰ ساله با نوجوان خود خوش بین نباشید و مطمئن باشید انبوهی از آسیب‌ها و صدمات در انتظار فرزند شماست.

مدتی پیش پلیس آگاهی اقدام به دستگیری یکی از اراذل و اوباش به اتهامات مختلف از جمله حریق عمدی و آتش زدن کارتن خواب‌ها کرد که کلکسیونی از جرائم را در پرونده خود داشت. بررسی ارتباطات این فرد نشان داد. وی اقدام به اغفال و سو استفاده از نوجوانان زیادی کرده است. شگرد این متهم به این شکل بود که با این افراد طرح دوستی ریخته و آنان را به خانه خود دعوت و روابط دوستانه و حمایتی که آنان از والدین خود دریافت نمی‌کردند به آن‌ها می‌بخشید، برایشان خرج می‌کرد و نوجوانان را مدیون ولخرجی‌های خود می‌کرد و در ادامه به آزارو اذیت آنان می‌پرداخت و آنان را وادار به همکاری در ارتکاب اعمال مجرمانه خود می‌کرد.

در پرونده‌ای دیگر کارآگاهان اداره ۱۶ پلیس آگاهی پایتخت دستگیری مردی ۳۰ ساله را دستگیر کردند که با نوجوانان ۱۵ تا ۱۷ ساله دوست شده و اعتماد خانواده‌های آنان را تا جایی جلب کرده بود که اجازه داده بودند نوجوانانشان به همراه این فرد به سفر بروند و در سفر نوجوانان ۱۵ و ۱۷ ساله را با مصرف مشروبات الکلی واستعمال مواد مخدر آشنا نموده بود و پس از بازگشت از سفر آنان را به خانه مجردی خود کشانده و مورد سوء استفاده قرار داده بود. مطمئنا دستگاه قضا فرد مورد نظر را در زمینه جرائم ارتکابی به مجازات خود می‌رساند، اما از لحاظ روانشناختی آسیب وارد آمده به نوجوان به سادگی درمان نخواهد شد و شاید تا پایان عمر بزه دیده را رها نکند و حتی خود فرد بزه دیده را به یک آزارگر در بزرگسالی تبدیل نماید.

به همین دلیل پیشگیری بسیارمهم‌تر از اقدامات انتظامی و درمانی پس از بزه دیدگی می‌باشد و وظیفه والدین است تا در این دوران حساس دست نوجوان را رها ننموده و از وی در برابر مجرمینی که به¬دنبال قربانی یا همدست برای خود هستند محافظت نمایند. هر رفتار سرد و غیر علمی و بی مهری که از سوی شما سر بزند یک قدم نوجوانتان را به غرق شدن در گرداب آسیب‌های اجتماعی و جرائم نزدیک می‌سازد.

به عنوان یک فرد مسئول و دلسوز با مطالعه و بالا بردن سطح دانستنی‌های خود، برای مراحل مختلف رشد فرزندتان آماده باشید تا اتفاقات تلخ غافلگیرتان نکند.

نسبت به علائم روانی که در سنین مختلف در رفتار فرزندتان می‌بینید حساس باشید تا به موقع بتوانید نسبت به درمان نوجوان خود اقدام کنید. بسیاری از اراذل و اوباش بیماران دچار اختلالات شخصیتی هستند که به جای توجه والدین و یا اولیاء مدرسه به علائم و اختلالاتشان طرد و رها شده اند.