واکنش ایران به اقدام آمریکا در عدم تمدید معافیت همکاریهای هستهای چه خواهد بود؟
«مایک پمپئو» وزیر خارجه رژیم آمریکا، چهارشنبه ۷ خرداد در حساب توییتریاش نوشت: «امروز، من پایان معافیت تحریمها برای همکاری در پروژههای مرتبط با برجام در ایران را که ظرف ۶۰ روز اجرایی میشود، اعلام میکنم». وزیر خارجه رژیم آمریکا در ادامه همان پیام توییتریاش از تحریم دو دانشمند هستهای ایران نیز خبر داد.
تعهد برجامی آمریکا
در یکی از بندهای توافق هستهای موسوم به برجام، دولت وقت آمریکا متعهد شد معافیتهایی را برای صادرات و مبادله برخی اقلام مرتبط با برنامه هستهای ایران، لحاظ کند.
بازطراحی راکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک، تأمین اورانیوم غنیشده برای راکتور تحقیقاتی تهران، انتقال سوخت مصرفشده راکتورهای تحقیقاتی به خارج از ایران، انتقال پسماند و زبالههای اتمی به خارج از ایران از جمله موارد مرتبط با برنامه هستهای کشورمان است که وفق توافق هستهای از تحریمهای آمریکا معاف بود؛ اما سردمداران واشنگتن در ادامه روند تخریب برجام، این معافیتها را ملغی کردند.
تلاش مذبوحانه سردمداران واشنگتن
اقدام آمریکا در عدم تمدید معافیت تحریمی همکاری هستهای با ایران، با واکنش مسئولان کشورمان نیز مواجه شد؛ بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، در همین رابطه گفت: در حالی که ایران با اقتدار اهداف خود را به ویژه در رابطه با فروش فرآوردههای نفتی به ونزوئلا ، حضور مقتدرانه در دریاهای آزاد جهان و از همه مهمتر پیشرفتهای چشمگیر صنعت هستهای کشور پیش میبرد، انتشار اخباری درباره لغو معافیتهای هستهای، تلاش مذبوحانهای است که آمریکا برای انحراف افکار عمومی داخلی و جهان از شکستهای پی در پی خود در برابر ایران انجام میدهد.
واکنش جدیتر ایران درصورت اثرگذاری اقدام آمریکا در عدم تمدید معافیت همکاریهای هستهای
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در جریان نشست خبری روز دوشنبه ۱۲ خرداد خود، درباره عدم تمدید معافیتهای همکاریهای هستهای ایران از سوی آمریکا گفت: برنامه هستهای ما به رغم این تحریمها ادامه یافته و خللی از این اقدامات احساس نمیکنیم اما اگر اقدام اخیر آمریکا، اثری در برنامه صلحآمیز هستهای ایران بگذارد با واکنش جدیتر ما مواجه خواهد شد؛ انتظار داریم کشورهایی که تحت این تحریم قرار گرفتهاند در رابطه با قلدری آمریکا واکنش نشان دهند.
واکنش مسکو
اقدام آمریکا در عدم تمدید معافیت تحریمی همکاری هستهای با ایران، واکنش سایر طرفهای برجامی را برانگیخت. «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، خودداری آمریکا از تمدید معافیتهای تحریمی مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای ایران را اقدامی «نابخردانه» توصیف و آن را محکوم کرد. زاخارووا این اقدام آمریکا را نقض آشکار توافق هستهای و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل توصیف کرد.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی، با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود به اقدام آمریکا مبنی بر پایان دادن به معافیت تحریمی مربوط به همکاریهای صلح آمیز هستهای ایران واکنش نشان داد.
اولیانوف در این باره تصریح کرد: آمریکا معتقد است میتواند از حقوق خود ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ استفاده کند، اما به تعهداتش در قبال این قطعنامه پایبند نباشد.
وی در توییت دیگری نوشت: در همین حال آمریکا بر این موضوع پافشاری میکند که ایران ذیل «ان پی تی» تنها تعهداتی دارد و با وجود بند ۴ انپیتی حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را ندارد. این تنها استاندارد دوگانه نیست بلکه تلاشی بیثمر برای بازنویسی قوانین بینالمللی است که به خصوص برای منع اشاعه تسلیحات هستهای خطرناک است.
اظهار تأسف اروپا از جدیدترین برجامستیزی آمریکا
وزرای خارجه انگلیس، فرانسه، آلمان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز طی بیانیهای نسبت به اقدامات اخیر آمریکا از جمله لغو معافیتهای مربوط به همکاریهای هستهای با ایران اظهار تاسف کردند.
در بخشی از بیانیه مشترک وزرای امور خارجه سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی آمده است: ما عمیقاً از تصمیم آمریکا برای پایان دادن به سه معافیت دربرگیرنده سه پروژه مهم هستهای تحت برجام در ایران از جمله پروژه بازطراحی نیروگاه هستهای اراک متاسفیم.
آمریکا برای اجرای برجام توسط طرفهای دیگر مانع ایجاد میکند
«جا لیو جیان» سخنگوی وزارت خارجه چین نیز ضمن مخالفت قاطعانه پکن با اقدام واشنگتن در عدم تمدید معافیت تحریمی همکاری هستهای با ایران، گفت: آمریکا کورکورانه ضمن اعمال فشارهای افراطی علیه ایران، به طور یک جانبه از برجام خارج شده و خود با نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، برای اجرای برجام توسط طرفهای دیگر نیز مانع ایجاد میکند. لغو معافیتهای توافقنامه هستهای ایران توسط آمریکا به روند بینالمللی منع گسترش سلاحهای هستهای و تلاشهای جامعه بینالمللی برای دفاع از برجام آسیب رسانده و این اقدام نشانگر یک جانبهگرایی و هژمونی این کشور است.