مهمترین اعمال شب اول ماه شوال

رضا محمدی در گفت‌وگو با پیرامون اعمال شب اول ماه شوال گفت: شب اول ماه شوال مصادف است با شب عید سعید فطر، عیدی ارزشمندی که در آن مومنان منتظرند تا نتیجه عبادت یک ماه خود را کسب نمایند شب اول ماه شوال شبی ارزشمند است و برگزاری احیا در این شب بسیار با فضیلت است.

وی به توصیه «ائمه اطهار (ع)» در مورد شب اول ماه شوال اشاره و ابراز کرد: توصیه‌های فراوانی در مورد عبادت در شب اول ماه شوال بیان شده، از جمله سخن «پیامبر اکرم (ص)» که در کتاب المراقبات صفحه ۳۳۴ ایشان فرمودند: «سُمِّی شَوَّالاً لأِنَّ فِیهِ شَالَت ذُنُوبُ المُؤمِنِینَ أی اِرتَفَعَت؛ شوّال را از این جهت شوّال نامیدند که در آن ماه، گناهان مؤمنان مرتفع و برداشته می‌شود، بدان که وقت ظهور آثار اعمال ماه رمضان و اعطای پاداش آن، روز عید فطر است». «امام سجّاد (ع)» نیز در این باره به اولاد خود می‌فرمودند: «لَیلَهُ القَدرِ لَیسَ دَونَ لَیلَهَ القَدر؛ شب عید فطر کمتر از شب قدر نیست».

محمدی با اعمال شب اول ماه شوال اشاره و ابراز کرد: غسل در هنگام غروب آفتاب مورد تاکید فراوان قرار گرفته است همچنین احیا که شامل نماز، دعا، استغفار، درخواست از حق تعالى برای بخشش از گناهان است، اما بهترین ذکر بعد از نماز مغرب و عشاء، نماز صبح و نماز عید فطر ذکر «اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللهُ أَكْبَرُ وَلِلَّهِ الْحَمْدُ الْحَمْدُلِلَّهِ عَلَي مَا هَدَانَا وَلَهُ الشُّكْرُ عَلَي مَا أَوْلانَا» است.

وی درهمین راستا ادامه داد: بعد از نماز مغرب و نافله آن، دست‌ها را به سوى آسمان بلند کرده و بگوید: «یا ذاالمن و الطول یا ذاالجود یا مصطفی محمد و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفرلی کل ذنب احصیته وهو عندک فی کتاب مبین»، پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگوید: «اتوب الى الله»، در روایتی آمده است که: بنده بعد از نماز مغرب به سجده رود و بگوید: «یا ذاالحول یا ذاالطول یا مصطفیا محمدا و ناصره صل على محمد و آل محمد واغفرلی کل ذنب اذنبته و نسیته انا و هو عندک فی کتاب مبین»، همچنین زیارت «امام حسین (ع)» در این شب فضیلت ‏بسیار دارد.

وی در مورد نماز شب اول ماه شوال ابراز کرد: بجا آوردن دو رکعت نماز در شب اول ماه شوال که در رکعت اول بعد از سوره حمد هزار مرتبه توحید و در رکعت دوم یک مرتبه سوره توحید قرائت شود و بعد از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگوید: «اتوب الی الله»، و بعد ذکر «یا ذالمنّ و الجود یا ذالمنّ و الطّول یا مصطفِی محمّد صلّی الله علیه و آله صلّ علی محمّد و آله و افعل بی کذا و کذا» و به جای آن حاجات خود را بطلبد، در روایات آمده است که حضرت «امیرالمؤمنین (ع)» این دو رکعت نماز را با این کیفیت به جا می‌آوردند و سپس سر از سجده بر می‌داشتند و می‌فرمودند: «به حق آن خداوندی که جانم به دست قدرت او است هر که این نماز را بخواند هر حاجت از خدا بطلبد البته عطا کند و اگر به عدد ریگ‌های بیابان گناه داشته باشد خدا بیامرزد».

محمدی به نماز دیگری در شب اول ماه شوال اشاره و بیان کرد: در روایتی دیگر آمده است به جای هزار مرتبه سوره توحید صد مرتبه قرائت شود، لیکن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن باید به جا آورده شود و سپس بگوید: «یاالله یاالله یاالله...».

وی به اعمال روز اول ماه شوال اشاره و ابراز کرد: روز اول ماه شوال روز عید سعید فطر است، لازم است پس از نماز صبح و نماز عید بیان شود: «الله اکبر الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الحمد لله على ما هدانا و له الشکر على ما اولانا»، همچنین بعد از نماز صبح دعای «امام زمان(عج)» نیز خوانده شود که بسیار فضیلت دارد.

محمدی دادن زکات فطره را یکی از اعمال مهم روز اول ماه شوال دانست و تصریح کرد: زکات فطره پیش از نماز عید فطر بسیار مهم است بدان معنا که زکات فطره واجب مؤکد است و شرط قبولى روزه ماه رمضان و سبب حفظ تا سال دیگر است و حق تعالى آن را مقدم بر نماز ذکر فرموده است.

وی غسل را یکی دیگر از اعمال مهم روز اول ماه شوال خواند و بیان کرد: در روز اول ماه شوال غسل بعد از طلوع فجر مورد تاکید قرار گرفته که تا زمان به جا آوردن نماز عید زمان دارد، ذکر غسل: «اللهم ایمانا بک و تصدیقا بکتابک و اتباع سنة نبیک محمد صلى الله علیه و آله پس بسم الله»، بگو و غسل کن و چون از غسل فارغ شدى بگوید:

اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ کَفّارَةً لِذُنُوبی وَ طَهِّرْ

خدایا قرارش ده کفاره گناهانم و دین و مذهبم را

دینی اَللّهُمَّ اَذْهِبْ عَنِّی الدَّنَسَ

پاک گردان خدایا دور کن از من چرکی را»،

همچنین پوشیدن جامه نیکو و بکار بردن بوى خوش اعمال ارزشمند خوانده شده است.

محمدی خواندن نماز عید فطر را بزرگترین و مهمترین اعمال روز اول ماه شوال دانست و خاطرنشان کرد: در کتاب اقبال الاعمال نقل شده هنگام حرکت به سوی خواندن نماز عید فطر دعای از ابو حمزه ثمالى روایت شده و حضرت «امام محمد باقر (ع)» در این باره فرموده‌اند: بخوانید در عید فطر و قربان و جمعه وقتى که مهیا شدى به جهت‏ بیرون رفتن به نماز این دعا را:

اَللّهُمَّ مَنْ تَهَیَّاءَ فی هذَا الْیَوْمِ اَوْ تَعَبَّاءَ اَوْ اَعَدَّ

خدایا هر که آماده شده در این روز یا مهیا

وَاسْتَعَدَّ لِوِفادَةٍ اِلی مَخْلُوقٍ رَجاَّءَ رِفْدِهِ وَ نَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ

و مستعد و مجهز گشته برای ورود به یکی از مخلوقاتت به امید جایزه و صله و بهره ها

وَ عَطایاهُ فَاِنَّ اِلَیْکَ یا سَیِّدی تَهْیِئَتی وَتَعْبِئَتی وَاِعْدادی

و عطاهای او ولی ای آقای من تنها بسوی تو است آمادگی و تهیه

وَ اسْتِعْدادی رَجاَّءَ رِفْدِکَ وَ جَوائِزِکَ وَ نَوافِلِکَ وَ فَواضِلِکَ وَ فَضاَّئِلِکَ

و استعداد و تجهیز من به امید جایزه و صله ها و بهره ها و بخششها و فضلها

وَ عَطایاکَ وَ قَدْ غَدَوْتُ اِلی عیدٍ مِنْ اَعْیادِ اُمَّةِ نَبیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُ

و عطاهای تو و بامداد کردم در عیدی از عیدهای امت پیامبرت محمد که درودهای تو

اللّهِ عَلَیْهِ وَ عَلی الِهِ وَ لَمْ اَفِدْ اِلَیْکَ الْیَوْمَ بِعَمَلٍ صالِحٍ اَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ

بر او و برآلش باد و البته ورود من بسوی تو نه به امید کردار شایسته ای است که بدان اطمینان داشته و پیشکش آورده

وَ لا تَوَجَّهْتُ بِمَخْلُوقٍ اَمَّلْتُهُ وَ لکِنْ اَتَیْتُکَ خاضِعاً مُقِرّاً بِذُنُوبی

باشم و نه اینست که به مخلوقی رو کرده و آرزومندش باشم بلکه با حال خضوع به درگاه تو آمده و معترف به گناه

وَ اِساَّئَتی اِلی نَفْسی فَیا عَظیمُ یا عَظیمُ یا عَظیمُ اِغْفِرْ لِیَ الْعَظیمَ مِنْ

و بدی خود بر نفس خویشتنم پس ای خدای بزرگ، بیامرز بزرگ گناهانم را زیرا

ذُنُوبی فَاِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظامَ اِلاّ اَنْتَ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ یا

نیامرزد گناهان بزرگ را جز تو ای که معبودی جز تو نیست ای

اَرْحَمَ الرّاحِمینَ

مهربانترین مهربان.