وقتی «واکسن دزدی» جایگزین «ماسک دزدی» می‌شود! / رمزگشایی از قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل
در این قطعنامه، همه اعضا خواستار دستیابی «عادلانه، موثر و به هنگام» به هرگونه واکسن برای مقابله با ویروس کرونا شده اند. این قطعنامه درست در زمانی تصویب شده است که تلاش‌های گسترده‌ای از سوی تیم‌های فوق تخصصی درمانی برای تولید واکسن تزریقی یا داروی خوراکی (در مواجهه با کووید-۱۹) صورت گرفته است. اخبار موجود نشان می‌دهد که برخی تیم‌های فوق تخصصی چند ملیتی، به موفقیت‌های اولیه‌ای نیز در این خصوص دست پیدا کرده اند.
آیا ترامپ به فکر توزیع عادلانه واکسن کروناست؟!
نکته قابل تامل و نگران کننده ماجرا آنجاست که متن اصلی قطعنامه توسط کشور مکزیک تهیه و با حمایت ایالات متحده به امضای دیگر اعضای سازمان ملل رسیده است! در بخشی از این قطعنامه، کشورها خواستار تقویت «همکاری علمی بین المللی لازم برای مبارزه با کووید-۱۹ و تقویت هماهنگی» با بخش خصوصی (شرکت‌های تولید کننده واکسن و داروی ضد کرونا) شده اند.
پایگاه آمریکایی پولیتیکو در یکی از گزارش‌های اخیر خود، به بررسی رویکرد واقعی دولت ترامپ در قبال تولید و توزیع واکسن کرونا پرداخته و در این خصوص می‌نویسد: هنگامی که رهبران دنیا ماه گذشته متعهد شدند که تحت نظر سازمان بهداشت جهانی، رویکرد متعادلی را در توزیع واکسن تولید شده ویروس کرونا (در آینده) به کار بگیرند، آمریکا به این اقدام جمعی نپیوست و تعهدی هم در این خصوص نداد! با توجه به رویکرد خاص ترامپ در قبال سازمان بهداشت جهانی و چین، به نظر می‌رسد در عمل آمریکا تعهدی را در این خصوص ندهد. رویکرد خرب آمریکا در قبال همکاری‌های چند جانبه گرایانه و جمعی در حوزه روابط بین الملل، سلامت عمومی مردم دنیا را به مخاطره انداخته است. آن هم در حالی که ده‌ها هزار نفر تا کنون بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داده اند.
پولیتکو ادامه داده است: ترسی که وجود دارد این است که ترامپ به سبب نوع نگاه خاص خود در قبال سازمان‌های بین المللی و همکاری‌های جمعی، دستیابی به واکسن و داروی مقابله با ویروس کوید -۱۹ را به یک رقابت جهانی تبدیل کند. در این رقابت نابرابر، کشور‌های فقیری که دسترسی کمتری به امکانات، پول و تکنولوژی‌های درمانی و تولیدی خاص دارند بازنده خواهند بود!
بدترین سناریو پس از تولید واکسن کرونا
«میلیندا گیتس» همسر بیل گیتس، از این نگرانی به گونه دیگری پرده بر می‌دارد: بدترین سناریوی ممکن این است که اگر این ابزار‌ها (واکسن‌های پیشگیری از کرونا) تولید شوند، به بالاترین قیمت پیشنهادی به فروش برسند. این واقعا خطرناک و وحشتناک است. شیوع کوید -۱۹ در یک نقطه، به معنای شیوع آن در دیگر نقاط دنیاست؛ بنابراین، برای مقابله با آن باید همکاری بین المللی و جمعی وجود داشته باشد.
نیویورک تایمز نیز در یکی از گزارش‌های خود، این مسئله را به گونه‌ای دیگر مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد: هم اکنون ابهامات و نگرانی‌های زیادی در خصوص واکسن کرونا و توزیع آن وجود دارد. این که چنین واکسنی چگونه می‌خواهد بین میلیون‌ها یا حتی میلیارد‌ها نفر توزیع شود؟! سرعت و دقت توزیع این واکسن چگونه خواهد بود؟ در جهانی که ناسیونالیسم افراطی در بخش‌هایی از آن رشد کرده است، انگیزه‌های ژئوپلی تیکی (بر اساس موقعیت برتر مکانی و استراتژیک کشورها) ممکن است در دستیابی افراد به واکسن نقش داشته باشد!
دلیل تاکید آمریکا بر نقش شرکت‌های خصوصی
ایالات متحده آمریکا به بهانه تصویب قطعنامه پیشنهادی اخیر مکزیک در مجمع عمومی سازمان ملل، بر همکاری کشورها و دستیابی عادلانه آنها به واکسن کرونا تاکید کرده است! اما به نظر می‌رسد تعریفی که ترامپ از واژگانی مانند «عدالت»، «توازن» و «همکاری» در عرصه روابط بین الملل دارد، با تعاریف رایج تفاوت دارد! فراتر از آن، ترامپ از نقش «شرکت‌های خصوصی در تولید و توزیع واکسن کرونا» دفاع کرده است. این در حالیست که کمپانی‌های بزرگ داروسازی جهان مانند شرکت آمریکایی «فایزر» و شرکت فرانسوی «سانوفی»، در عین تعلق ظاهری به بخش خصوصی، تامین کننده منافع خاص دولت ایالات متحده آمریکا هستند. به عنوان مثال اخیرا شرکت «سانوفی» مدعی شد که داروی ضد مالاریایی به نام «هیدروکسی کلروکین» با نام تجاری «پلاکونیل» Plaquenil می‌تواند بیماران مبتلا به ویروس کوید-۱۹ را نیز درمان کند. یکی از اصلی‌ترین سهامداران این شرکت، «کن فیشر»، سرمایه دار جمهوریخواه آمریکایی است که از اصلی‌ترین حامیان مالی کمپین‌های انتخاباتی ترامپ محسوب می‌شود! جالب است بدانیم که ترامپ نیز سهم بسیار اندکی در این شرکت (۳ هزار دلار!) دارد!
برخی شرکت‌های خصوصی دارویی بزرگ در آمریکا و کشور‌های دیگر نیز از همین قاعده تبعیت می‌کنند! دولت آمریکا در ازای تسهیل پروسه «آزمایش واکسن» و «تست انسانی واکسن‌های تولید شده اولیه» برای این شرکت‌ها (که به قیمت جان انسان‌های بیگناه در کشور‌های آفریقایی تمام می‌شود)، ساطه بی حد و حصری بر این شرکت‌ها دارد. بر این اساس، تولیدات و محصولات دارویی و درمانی این شرکت‌ها و نحوه توزیع آنها، در اختیار دولتمردان ایالات متحده قرار می‌گیرد. وقاحت ترامپ به این نقطه ختم نمی‌شود! رئیس جمهور آمریکا معتقد است که اگر «شرکت‌های خصوصی» در این پروسه به «بازیگران اصلی» تبدیل شوند، می‌توان با پرداخت مبلغی گزاف به آنها، واکسن‌هایی مانند واکسن کوید ۱۹ را از آنها پیش خرید کرد. این شرکت‌ها اگر در مقابل پیشنهاد غیر مستقیم آمریکا بایستند و با آن مخالفت کنند، با وضع تحریم‌هایی غیر قانونی و یکجانبه (به بهانه‌های گوناگون) مواجه خواهند شد.
آیا ماسک دزدی آمریکا فقط یک تمرین ساده بوده است؟
ایالات متحده جهت به دست آوردن انحصار خرید و توزیع واکسن‌های تولید شده برای مقابله با کووید-۱۹، دقیقا از همان فرمول «ماسک دزدی» معروف خود استفاده می‌کند: استفاده از «دلالان غیر دولتی محصولات درمانی» و وادار سازی غیر مستقیم شرکت‌های دارویی برای همکاری با آنها. «رنو موزلیه» رئیس شورای منطقه‌ای مارسی و کن در فرانسه، روایت خود از ماسک دزدی آمریکا از فرانسوی‌ها را این گونه بیان می‌کند: «محموله حامل ماسک‌های فرانسوی روی باند فرودگاهی در چین توسط آمریکایی‌ها خریده شد و هواپیمای حامل ماسک‌ها که قرار بود به فرانسه بیاید، یکراست به آمریکا رفت. سه تا چهار برابر قیمت اصلی را پرداخت کرده اند».
اگرچه دولت ترامپ ناظر اصلی و طراحی اصلی پروسه ماسک دزدی از فرانسوی‌ها و دیگر کشور‌های دنیا بوده است، اما «شرکت‌های خصوصی تولید کننده ماسک N۹۵» و «دلالان آمریکایی» هیچ یک به بخش دولتی تعلق نداشتند. دولت ترامپ قصد دارد همین بازی خطرناک و وقیحانه را در قبال «توزیع واکسن کرونا» تکرار کند! حتی دولت آمریکا طی ماه‌های اخیر سعی کرده است با شرکت‌های دارویی که مشغول فعالیت فشرده و تخصصی برای تولید واکسن کووید-۱۹ شوند، جهت پیش خرید کلیه واکسن‌های تولید شده وارد مذاکره شده است. «دویچه وله» در نیمه ماه مارس (اسفند ماه) گزارشی در این خصوص می‌نویسد: شرکت دارویی کورواک (CureVac) در شهر توبینگن آلمان در زمینه تولید واکسن و مقابله با ویروس کرونا پیشرفت‌هایی داشته و به نتایج خوبی رسیده است. رئیس جمهوری آمریکا تلاش می‌کند با صرف و وعده مبالغی هنگفت به کارکنان این شرکت به، حق انحصاری دارو یا واکسن ضدکرونا را به دست آورد. البته این شرکت داروسازی با قراردادی انحصاری با آمریکا برای واکسن کرونا موافق نیست. این شرکت دارویی از ماه ژانویه در حال تحقیق بر روی واکسن ضد ویروس جدید کروناست.
ترامپ به دنبال حق توزیع واکسن کروناست
همان گونه که مشخص است، دلیل اصرار دولت آمریکا بر بها دادن به شرکت‌های خصوصی دارویی که مشغول تحقیقات گسترده برای تولید واکسن کرونا هستند، احترام گذاشتن به حق مالکیت و تولید آنها نیست! ترامپ قصد دارد در هفته‌های منتهی به تولید واکسن کرونا یا حتی پس از تولید واکسن کوید -۱۹، از طریق دلالان غیر دولتی و در عین حال وابسته به کاخ سفید، محصولات آنها را پیش خرید کرده و متعاقبا، انحصار توزیع آنها را نیز به دست بیاورد. مقامات کاخ سفید قصد دارند در آینده، از «واکسن کرونا» به مثابه یک «ابزار قدرت» در مواجهه با دیگر کشور‌های دنیا استفاده کنند. حتی ممکن است کار به جایی برسد که متحدان غربی آمریکا نیز از این بازی ضد انسانی مصون نمانند، چنانچه در پرونده ماسک دزدی آمریکا نیز کشور‌هایی مانند آلمان، فرانسه، کانادا و کره جنوبی که جملگی متحدان بین المللی واشنگتن محسوب می‌شوند، قربانی بازی طراحی شده کاخ سفید شدند. آری! ماسک دزدی آمریکا در دوران شیوع کرونا، تمرینی برای «واکسن دزدی» این کشور در آینده‌ای نزدیک می‌باشد.