پرورش استعداد یا کودک آزاری؟
همین چند روز پیش هم حرکات فری استایل و گل قیچی برگردانش، لیونل مسی را به تشویق وا داشت و ویدئوهایمربوط به او در صفحات اینستاگرامی و توئیتری دست به دست میشد، اما در بین سیل عظیم تشویق کنندگان آرات، برخی این نوع برخورد با او را مصداق بارز کودک آزاری میدانند و برای گفته هایشان هم دلیل و منطق دارند. خیلیها تلاشهای پدر آرات را مصداق دوستی خاله خرسه دانسته و معتقدند با تمرینهای زیادی که آرات انجام میدهد از لحاظ روحی دچار مشکل خواهد شد.
به تازگی آرات ویدئویی منتشر کرده است که در آن با انجام حرکات نمایشی به کریستیانو رونالدو ابراز علاقه میکند، اما هیچ واکنشی از این فوتبالیست دریافت نمیکند و پدرش برای جبران این موضوع ویدئوی دیگری منتشر میکند و میگوید که من نمیخواستم این کار را انجام بدهم و خواسته آرات بوده است!
آرات در لیورپول چه میکند؟
آرات حسینی تا همین چند وقت پیش در ایران زندگی میکرد، اما بعد از اینکه توقعات پدرش در رابطه با رسیدگی مسئولین به پسر نابغه اش بر طرف نشد، ترجیح داد پسرش را به کشور دیگری ببرد تا بتواند استعدادهای آرات را شکوفا سازد. بدین ترتیب پدر آرات دست در دست آرات راهی انگلستان شد و حالا چند ماهی است که در این کشور زندگی میکند و آرات به گفته پدر، این روزها در آکادمی لیورپول تمرین میکند، پدرآرات رویاهای بزرگی برای آینده او در اروپا متصور است.
محمد حسینی، در گفت و گویی که با ورزش سه داشته گفته است: «ما در لیورپول هستیمو قصدی هم برای بازگشت به ایران نداریم. البته برای تعطیلات میخواستیم چند هفتهای به ایران بیاییم که به خاطر لغو شدن پروازها و شرایطی که در تمام دنیا به واسطه شیوع ویروس کرونا حاکم است، میسر نشد. آرات در آکادمی لیورپول تمرین میکند، اما به خاطر موانعی که باشگاهها در عقد قرارداد حرفهای با بازیکنان در سن پایین دارند، فعلا لیورپول نمیتواند رسما آرات را جذب کند. در سالهای اخیر دیدیم که باشگاههای بزرگی همچون منچسترسیتی هم از سوی فیفا به خاطر زیر پا گذاشتن همین قوانین حرفهای نقره داغ شدند.»
او در ادامه گفته است: «پدریکی از سران باشگاه لیورپول بازی آرات و استعداد او را که دید، کاملا تعجب کرد و گفت: این بچه در این سن و سال چگونه میتواند این کارها را بکند. بعد از آن مقدمات کار فراهم شد تا آرات به آکادمی لیورپول راه پیدا کند. ما فعلا منتظر اتفاقهای بعدی هستیم، چون آرات طرفدارهای زیادی در بین باشگاههای انگلیسی پیدا کرده است. حتی باشگاه آرسنال از ما دعوت کرد که حداقل برای ۳، ۴ ماه آرات را به آنجا ببریم. حتییک روز ما به آکادمی منچستریونایتد رفتیم. لیورپولیها خیلی برایشان مهم است که آرات را نگه دارند، چون از استعداد او باخبر هستند. بعد از رفتن ما به منچستر یکی از نمایندگان باشگاه لیورپول به خانه ما آمد و گفت که به ما اعتماد کنید و همین جا بمانید. خود آرات بارسلونا را دوست دارد. قطریها از مدتها قبل که ما در ایران بودیم، وکلای گردن کلفت فرستادند و بعد از مذاکره با ما تلاش کردند آرات را به بارسلونا ببرند، اما موفق نشدند، چون منع قانونی داشت. فیفا در سایت خودش چندی پیش از آرات به عنوان یک پسر ۵ ساله بابلی نام برد که پا جای مسی میگذارد. به خاطر همین آرات کاملا شناخته شده و هر باشگاهی روی آن دست بگذارد، کاملا زیر ذره بین است.
ما شهروند ایران هستیم و قصد هم نداریم تابعیت کشور دیگری را بگیریم، به خاطر همین کار ما سختتر هم میشود. من نمیخواهم آرات در آینده برای انگلیسیا اسپانیا بازی کند. ما ویزای تحصیلی گرفتیم و با این مجوز در انگلیس هستیم؛ وگرنه به خاطر قرارداد فوتبالی نمیتوانستیم اینجا باشیم. لیورپول هم که الان آرات را در آکادمی خودش جذب کرده، گفته هیچ کس حق عکس گرفتن با این بچه را ندارد. حتی چند نفر را مامور کردند تا حواسشان باشد کسی با آرات عکسی نگیرد تا برایشان دردسر نشود. اگر آرات چهره شناخته شدهای نبود، شاید این دردسرها را نداشتیم، اما به خاطر بازتاب فضای مجازی آرات کاملا یک چهره بین المللی شده است.»
با این اوصاف مشخص است که آرات به صورت غیر قانونی در باشگاه لیورپول مشغول به فعالیت است. باشگاهی که اگر با آرات قرار داد ببندد حتما به دلیل سن پائین آرات باید خساراتی پرداخت نماید؛ حتما فیفا خوب میداند فشار تمرین برای بچههایی به سن آرات تا چه اندازه میتواند مضر باشد. موضوعی که پدر آرات کمتر توجهی به آن دارد.
منتقدین چه میگویند؟
آرات حسینی تا کنون رکوردهای زیادی را جا به جا کرده است و از جمله این رکوردها میتوان به رکورد رو پایی او در ۵ سالگی اشاره کرد؛ ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی نشان میداد آرات اولین بار زمانی که نتوانست این رکورد را بزند گریه کرد و بعد دوباره مشغول شد تا توانست رکورد بزند و مورد تشویق پدر قرار بگیرد.
این موضوع با واکنشهای بسیاری از سوی فعالین حقوق کودک رو به رو شد و برخی بر این اعتقاد بودند که پدر آرات به جای تشویق او برای رکورد زنی باید هویت اصلی آرات را به او بیاموزد و فرصت کودکی کردن به او بدهد چرا که یک کودک پنج ساله هرچقدر هم نابغه فوتبال باشد، معنی «رکورد زدن» را نمیداند.
آنها میگویند: «این فشارهای والدین آرات است که او را از کودکی که میتواند ساعتها با خوشحالی با توپ بازی کند، تبدیل میکند به کودکی که بعد از ۴۹۰ روپایی پیاپی، گریه میکند که چرا نتوانسته ۵۰۰ روپایی بزند و رکورد بشکند. در واقع وظیفه والدین بیش از همه این است که به کودکان بیاموزند که از همان موجود ارزشمندی که هستند لذت ببرند.»
چندی پیش که آرات بار دیگر در شبکههای اجتماعی مطرح شد فعالین حقوق کودکان نسبت به نوع برخورد با این کودک ابراز نگرانی کردند؛ فعالین بر این باورند که استفاده از نبوغ فرزند برای فشار آوردن بیشتر به او جهت مطرح شدن در دنیا نوعی کودک آزاری است و سبب میشود تا این کودک شش ساله از دنیای کودکی اش فاصله بگیرد چرا که کودک قدرت لازم و تجربه کافی برای تصمیم گیری درباره آینده خود را ندارد و چنین روندی سبب میشود تا وقتی کودک به سن تصمیم گیری رسید از آن چه که پدر و مادر از او ساخته اند فاصله بگیرد. فعالین حقوق کودکان بر این باورند که: «پدر و مادری که نبوغ یا استعدادی در فرزند خود میبینند باید کودک را به سمت استعداد هایش هدایت کنند نه اینکه شیره جان او را بکشند تا بیشتر در دنیا مطرح شود!»
- بیشتر بخوانید:
-
گفتگوی خواندنی با پدر کودک رکورددار در ژیمناستیک جهان
در این بین برخی نیز بر این اعتقادند که هیکل ورزیده آرات تنها به کمک هورمون است که به چنین شکلی در آمده است، البته شبهات زیادی در خصوص این موضوع مطرح است، اما متاسفانه پاسخ روشنی درباره آن وجود ندارد. البته نمونههای خارجی نیز از مواردی شبیه به آرات حسینی ذکر میشود که در نهایت وقتی کودک بزرگ شد با پدرش قطع رابطه کرده است مثل ریچارد ساندراک که به دلیل هیکل ورزیده اش به او لقب هرکول کوچک را داده بودند، او از کودکی هم پای پدر ورزش میکرد و در سنین پائین توانسته بود اندام ورزیدهای داشته باشد، اما در نهایت در بزرگسالی با پدر قطع رابطه کرد و ورزش را هم کنار گذاشت.
آیا آرات در زندگی خودش کودکی کرده است؟
حامد علمایی، مدد کار اجتماعی و عضو انجمن حمایت از کودکان در خصوص شرایط آرات حسینی گفت: «در انجمن حمایت از حقوق کودکان مهمترین دغدغه ترویج پیمان نامه یا همان کنوانسیون حقوق کودک است، چون کشور ما هم آن را پذیرفته است، در این پیمان نامه، در ماده ۳۲ و ۳۶ گفته میشود که کودکان باید در برابر هر گونه کار زیان بار یا استثمار که مانع از آموزش یا بهداشت جسمانی، روحی، معنوی و اخلاقی آنها میشود، مصون باشند. اتفاقی که امروز ما در رابطه با آرات ۶ ساله شاهد آن هستیم این است که کودکیست که از یک طرف کارهای خارق العاده انجام میدهد، خیلی دنبال کننده دارد و سلبریتیها با او در ارتباط هستند، اما از طرف دیگر باید به این موضوع توجه کنیم که در کنار همه این مزایا، اگر از بیرون به زندگی آرات نگاه کنیم میبینیم که آرات یک پسر بچه ۶ ساله بیشتر نیست و ما باید این را ببینیم که آیا آرات در زندگی خودش کودکی کرده است؟ ما چیزی تحت عنوان مراحل رشد داریم، کودک در سن ۶ سالگی به تفکر انتزاعی نرسیده است یعنی نمیتواند منطقی و عقلانی درباره خودش و آینده اش و شرایط خودش تصمیم بگیرد.
وقتی آرات ۶ ساله مجبور است هر روز تمرین کند و پودر مصرف کند، ما نمیتوانیم بگوییم این شرایط واقعا انتخاب خود آرات بوده است؟ من به شدت تردید دارم نسبت به این موضوع و به قطعیت میتوانم بگویم که این انتخاب آرات نبوده است. آرات در یک مسیر از پیش تعیین شده و انتخاب شده قرار گرفته است.»
آرات هیچگاه توان تصمیم گیری نداشته است
او افزود: «این خیلی مهم است که کودکان شرایطی را داشته باشند تا در زمینهای که در آن استعداد دارند بتوانند فعالیت کنند، ولی من در مصاحبههای پدر آرات خواندم که گفته بود چند روز قبل از تولد آرات تصمیم خودم را گرفته بودم و علتش هم این بود که من میوه فروش بودم و یکی از اقوام به من گفت: پسرت هم یکی میشود مثل خودت! من آنجا تصمیم گرفتم تا این گزاره را تغییر بدهم و از پسرم یک شخصیت خیلی بزرگتر از خودم بسازم. این صحبتها نشان میدهد که معروف شدن و محبوب بودن و این سبک زندگی انتخاب پدر آرات بوده است و خواسته خود آرات نبوده است. چند بار از پدر آرات پرسیده شده که آیا خودتان ورزشکارید؟ ژنتیک در این امر تاثیر گذار بوده است؟ و پدر آرات تاکید کرده است که خیر؛ همه اینها حاصل تلاش است!
از کجا معلوم اگر آرات بزرگتر میشد و به سنی میرسید که میتوانست علایقش را انتخاب کند مسیر دیگری را انتخاب نمیکرد؟ پدر آرات مهمترین قانونی که نقض کرده است حق آزادی تصمیم گیری برای آرات بوده، آرات هیچگاه توان تصمیم گیری نداشته است.»
آیا آرات خودش انتخاب کرد که معروف باشد؟
او در ادامه تاکید کرد: «در کنوانسیون حقوق کودکان آمده است پدر و مادر باید حقوق و وظایف برابری در رابطه با پرورش فرزندشان داشته باشند، این در حالی است که پدر آرات میگوید مادرش به شدت مخالف این موضوع است، اما من اجازه دخالت نمیدهم؛ از یک طرف پدر، ولی قهری در قوانین ما است و از طرف دیگر در عرف ما هم معمولا در این مسائل پدرها هستند که حرف اول و آخر را میزنند، این موضوع در مورد آرات نشان میدهد که این نوع سبک زندگی ما تا چه اندازه نقطه ضعف دارد.
آرات از لحظهای که متولد شده به صورت مداوم به او گفته اند باید ورزشکار بشوی، در کنوانسیون این حق وجود دارد که اطلاعات به صورت آزادانه به کودک داده شود، کودک حق بازی، آموزش و ابراز عقیده دارد، من فکر نمیکنم که پدر آرات خیلی به او اجازه ابراز عقیده بدهد. آرات متولد شده که یک روبات فوتبالیست باشد، از اول این موضوع انتخاب شده بوده و این سرنوشت پیش از تولد او برای او توسط پدرش رقم خورده بود؛ شاید آرات الان خوشحال باشد که سلبریتیها به او ابراز علاقه میکنند، اما باید این موضوع را مد نظر قرار بدهیم که آیا آرات انتخاب کرد که معروف باشد؟
افراد معروف در اکثر مواقع خودشان انتخاب میکنند که معروف باشند، معروفیت در کنار همه نقاط مثبتی که دارد، نقاط منفی زیادی هم دارد آیا آرات خودش انتخاب کرده که معروف باشد؟ از کجا معلوم شرایط فعلی آرات الزاما باعث شادی بیشتر او باشد؟ آرات هیچ وقت حق این را نداشته که به شرایط زندگی متفاوتی فکر کند تنها پی این بوده که آرزوهای دست نیافته پدرش را بر آورده کند.»
حقوق آرات توسط پدرش نقض شده است
او در ادامه تاکید کرد: «پدر آرات گفته است آرات بارها در تمرین گریه میکرده و میخواسته که تمرین را متوقف کنیم، اما این اتفاق نمیافتاده و با سلطهی پدر بر کودک ۲-۳ سالهای که چارهای جز اطاعت از پدر ندارد، تمرین ادامه پیدا میکرده، در چنین شرایطی آرات مجبور به ورزش میشده و در کنار آن تشویقهایی هم برای ورزش دریافت میکرده، به نظر میرسد چنین روندی شیوه درستی برای پرورش یک کودک نیست و مشخص است که به صورت جدی بخشهایی از حقوق آرات در زندگی توسط پدرش بر اساس کنوانسیون حقوق کودک نقض شده است.»
هر کسی آرات را میبیند او را تحسین میکند و به پدرش بابت داشتن این پسر نابغه آفرین میگوید، اما واقعیت ماجرا انگار چیز دیگری است، آیا آرات در زندگی اش کودکی کرده است؟