ضرورت مواجهه هوشمندانه با بحران کرونا

به گزارش گروه فضای مجازی ، پرویز سروری در یادداشتی در روزنامه حمایت، نوشت: با گسترش بیماری کرونا در سراسر کشور که تعداد مبتلایان به آن از مرز ۵۵ هزار نفر گذشته، شرایط بسیار دشواری برای مردم و مسئولین ایجادشده و در حال حاضر، مشکلاتی چندوجهی پیش روی ایران اسلامی قرار دارد. از یک سو، به مردم توصیه می‌شود که در خانه‌ها بمانند که البته توصیه صحیح و بجایی است، اما همین خانه‌نشینی، باعث وارد آمدن خسارات سنگین به اقتصاد می‌شود. از همه مهم‌تر، افرادی که درآمد آن‌ها وابسته به کار روزانه بوده و به عبارتی، روزمزد محسوب می‌شوند - مثل کارگران فصلی و دست‌فروشان - هرچند باید توصیه‌های ستاد ملی کرونا را مورد توجه قرار دهند، اما نمی‌توان معیشت آن‌ها را ندید و مخارج ضروری مستمر و غیرمستمرشان شامل مسکن، پوشاک و خوراک را نادیده گرفت.

مردم انتظار دارند که مسئولین رویکرد شفافی برای مواجهه با مشکلات فعلی و پیش روی کشور اتخاذ کنند چراکه اظهارات کلی برای کسانی که اقتصاد خانواده آن‌ها از این ناحیه ضربه خورده، آب‌ونان نمی‌شود. به‌بیان‌دیگر، به‌منظور مجاب کردن مردم برای ماندن در خانه‌ها ضروری است که برای همه اقشار و همه افراد کشور نسخه‌های جداگانه پیچید، زیرا راه‌حل‌های عمومی و روش‌های یکسان، دغدغه مردم را برطرف نمی‌کند.

به نظر می‌رسد که برای حل‌وفصل و رفع و رجوع اوضاع کنونی، گام اول را باید در رفع بروکراسی اداری و فاصله گرفتن از حرکت کند امور کشور جستجو کرد. افزون بر این باید تصمیمات به شیوه انقلابی و سریع گرفته شود، چون این بیماری در هر ساعت و هر روز، شرایط جدیدی به کشور تحمیل می‌کند و با این حساب، نمی‌توان با سازوکار فعلی به مقابله با مشکلات قیام کرد. ناگفته نماند که اوضاع فعلی نسبت به‌روز‌های نخست شیوع کرونا در کشور بهتر و امیدبخش‌تر است و ظاهراً برخی از مقامات اجرایی کشور اکنون به این جمع‌بندی رسیده‌اند که یک نهاد یا یک وزارتخانه، به‌تن‌هایی قادر به‌مواجهه و مقابله با این بیماری نیست. هرچند رسیدن به این نتیجه با تأخیر مواجه بود، ولی این واقعیت را نمی‌توان انکار کرد که بحران ملی کرونا نیاز به یک عزم ملی و همکاری جمعی دارد که در رأس آن باید دستگاه‌های اجرایی و مسئولین برجسته کشور قرار داشته باشند تا بتوانند همه ظرفیت‌های کشور را برای مقابله با این بیماری بسیج کنند.

در این میان، شرایط کشور نیز در ادامه اهمال‌ها و شانه خالی کردن‌ها برای مقاوم کردن اقتصاد کشور در برابر تکانه‌های بین‌المللی، از اقتصاد جهانی متأثر شده است. در حال حاضر، برای واردات و صادرات با مشکلات عدیده‌ای مواجهیم. علاوه بر این، شاهد کاهش درآمد‌های کشور به علت افت قیمت نفت هستیم که عملاً عایدی اقتصاد از این منبع مهم را بسیار کاهش داده است. بااین‌حال، قیمت نفت در روز‌های اخیر، رشد اندکی داشته و با توجه به چشم‌انداز رکود اقتصاد جهانی، این امید وجود دارد که افزایش بهای این کالای راهبردی در کنار ناکارآمدی تحریم‌ها، شرایط کشور را بهبود بخشد و مسئولین بتوانند از این منابع برای اداره بهتر اوضاع استفاده کنند.

علاوه بر این، اوضاع فعلی را نمی‌توان با ترسیم چشم‌انداز کوتاه‌مدت و بلندمدت اداره کرد و باید مدیریت «به هنگام» در دستور کار قرار گیرد. مدیریت «زمان‌بر» و «زمان‌گیر» در شرایط کنونی پاسخگو نیست و باز کردن گره‌های این روزها، از عهده کسانی برمی‌آید که با سرعت و دقت تصمیم بگیرند. تصمیمات قاطعانه‌تر و جدی‌تری باید در ظرف زمانی اندک و با استفاده از ظرفیت نیرو‌های جهادی اتخاذ شود و با توجه به ادامه‌دار بودن بحران کرونا در کشور، اولویت با تصمیمات جسورانه و درعین‌حال مدبرانه است.

یکی نمونه از رویکرد‌های سریع و به هنگام که مهم‌ترین نقطه قوت کشور در شرایط فعلی محسوب می‌شود، عبارت است از تدوین و تهیه بانک غربالگری برای ارزیابی‌های دقیق‌تر، به‌منظور مواجهه سریع‌تر با ویروس کووید ۱۹. بعید است چنین اطلاعات ارزشمندی در دیگر کشور‌ها تدوین شده باشد و از این رو، می‌تواند در فرایند درمان، کنترل، پیشگیری و مهار این ویروس نقش مهمی ایفا کرده و از شتاب پیشروی آن بکاهد.

ازنظر نگارنده این سطور، رسانه‌ها نیز از پتانسیل بسیار تعیین‌کننده‌ای برای گذار از این مرحله برخوردارند و درصورتی‌که دست آن‌ها از جانب مسئولین برای اقناع افکار عمومی پر باشد، با روش‌های تأثیرگذار، قادرند که مردم را برای همکاری بیشتر برای شکست دادن این بیماری منحوس ترغیب کنند، همچنان که در روز طبیعت این اتفاق افتاد و دیدیم که برای اولین بار، مردم روز سیزده نوروز را در خانه ماندند.

با این حساب، امروز مشخص‌شده است که نگاه ایرانی با رویکرد جهادی و انقلابی در مهار و شیوع این بیماری و جلوگیری از شیوع این بیماری مؤثر بوده و تحسین مجامع جهانی را نیز به دنبال داشته است. نهاد‌های مردم‌نهاد با احساس مسئولیت اجتماعی به شکل خودجوش وارد میدان شده و مشارکت وسیع ملی را ترسیم کرده‌اند. این شکل از مبارزه جمعی با این ویروس خطرناک را به‌ندرت می‌توان در کشور‌های دیگر آدرس داد؛ همچنان که در گزارش‌های خبری خوانده و دیده‌ایم که کادر درمانی دیگر کشور‌ها چشم‌انتظار کمک‌های دولتی هستند، حال آنکه در کشور ما مردم از اقشار مختلف پای‌کار آمده و از تهیه ماسک تا کمک‌های نقدی و مالی دریغ نکردند؛ بنابراین به‌طور خلاصه برای مواجهه با شرایط پیشرو نکات ذیل قابل اعتناست:

امیدبخشی به همه اقشار و صنوف جامعه مبنی بر این‌که معیشت آن‌ها و نیاز‌های ابتدایی‌شان به خطر نمی‌افتد و با مشکل مواجه نخواهد شد.

اقدامات و تدابیر سریع و به هنگام و البته قاطعانه به‌نحوی‌که از چرخه تحولات عقب نمانیم و از سوی دیگر با متخلفان و خاطیان برخورد جدی و قانونی صورت گیرد.

۳. هماهنگ کردن و مدیریت مشارکت‌های مردمی، استفاده از همه ظرفیت‌ها و جهت‌دهی مشارکت‌های عمومی که باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت مقابله با این بحران خواهد شد؛ و بالاخره اینکه هرچند هنوز در مرحله اضطراری قرار داریم و باید به‌سرعت دست به اقدام و عمل بزنیم، اما این بدان معنا نیست که از ضرورت مواجهه هوشمندانه با این بحران غافل شویم. کار جهادی در این برهه، نیازمند سرعت عمل با چاشنی حزم اندیشی و درایت است؛ اتفاقی که برون‌رفت با بیشترین درصد موفقیت و کمترین آسیب را رقم می‌زند.