هراس از به کار بردن نیرو‌های نظامی برای کنترل اوضاع در زمان «بحران کرونا» ممنوع

به گزارش گروه سیاسی ، قرنطینه کردن شهر‌ها و وادار ساختن مردم به ماندن در خانه هایشان در دوران شیوع بیماری کووید ۱۹ و یا هر بیماری واگیردار دیگری بدون دخالت نیرو‌های نظامی و انتظامی تقریبا غیر ممکن است. تجربه کشورمان در دوران یک ماه گذشته نشان داده است که با درخواست‌های عمومی این امر امکان پذیر نمی‌باشد و تنها با حضور پررنگ نیرو‌های نظامی در خیابان‌ها می‌توان از مردم انتظار داشت که به مقررات منع آمد و شد توجه کنند. - - حضور نیرو‌های ارتش، نظامی و انتظامی با این حال می‌تواند به گونه‌ای صورت گیرد که موجب وحشت عموم و سوء استفاده رسانه‌های بیگانه و معاند نشود. بدین ترتیب میتوان مجموعه‌ای از اقداماتی که ارتش‌های جهان برای مقابله با این بیماری انجام داده‌اند را به طور مفصل برشمرد و به نقش پر رنگ آن‌ها در بر طرف کردن این بحران به خصوص در چین اشاره کرد. 

 

حضور نیرو‌های نظامی و انتظامی و به خصوص ارتش در این بحران تنها به صورت فیزیکی برای مهار حضور مردم در خیابان‌ها وحفظ نظم نیست و نیرو‌های ارتش از تمام توان خود برای کشف واکسن، تاسیس بیمارستان‌های صحرایی و تامین نیروی پزشکی و پرستاری مورد نیاز نیز استفاده می‌کنند. یکی از مهم‌ترین مسایلی که می‌تواند حضور نیرو‌های ارتش ونظامی را در بحران شیوع کرونا توجیه پذیر سازد، مدیریت بحران این نیرو‌ها در طول حوادث مختلف است. این ارگان‌ها با استفاده از نیرو‌های مستشاری خود در مدیریت بحران می‌توانند کمک‌های مستشاری خوبی به مسئولان غیرنظامی، استانداری‌ها و فرمانداری‌ها - بدهند.

 

یکی از نکات جالب دیده شده در چین، استفاده ارتش از نیرو‌های داوطلب و یا همان کمیته‌های مردمی برای حفظ نظم و مدیریت رفت و آمد‌ها در ووهان است که به نظر می‌رسد برای اینکه نشان داده شود نیرو‌های ارتشی با لباس نظامی در سطح شهر حضور ندارند از این نیرو‌ها استفاده شده است.

 

 با توجه به مباحث مطرح شده در خصوص نوع مقابله با گسترش و شیوع بیماری کرونا در کشور و همچنین با توجه به اینکه مردم کشورمان به صورت جدی توصیه‌ها در خصوص بیرون نرفتن از منزل برای مبارزه با این بیماری را جدی نگرفته اند، به نظر می‌رسد در ادامه این بحران شاید نیاز باشد که با نیروی موثرتری به جنگ با این بیماری برویم. 

 

همچنین تجربه کشور‌هایی نظیر چین و کره جنوبی نشان می‌دهد در صورتی که قرنطینه شهر‌ها وحضور گسترده نیرو‌های نظامی در شهر‌ها برای اجبار مردم به در خانه ماندن نبود، این بیماری به این زودی قابل کنترل نبود. به همین دلیل بهتر است نگاهی اجمالی به نقش نیرو‌های ارتش و همچنین همکاری و هماهنگی آن‌ها با مسئولان غیرنظامی برای کنترل ابعاد این بیماری و اجبار مردم به ماندنشان در خانه بیاندازیم. در عین حال در این گزارش به ابعاد دیگر فعالیت‌های ارتش و همکاری و هماهنگی اش با دولت برای کمک به مسئولان دولتی اشاره شده است. این کمک‌ها شامل کمک‌های پزشکی، درمانی، خدماتی، کمک به مسئولان شهری برای حفظ نظم، برای بهداشت شهری، برای ساخت بیمارستان صحرایی و همچنین برای کنترل بیماران بوده است.

 

 

 چین

دولت چین بیشتر از اینکه از ارتش خود برای قرنطینه شهر ووهان و یا سایر شهر‌های این کشور بهره بگیرد، از نیرو‌های داوطلب محلی برای این کار استفاده کرد. در این راه، اما نیرو‌های نظامی و انتظامی نیز امکانات و راهکار‌های لازم را دراختیار این کمیته‌ها قرار می‌دادند. این کمیته‌های محلی بودند که ورود و خروج شهروندان را کنترل کرده، برای گرفتن آمار بیماران با مقامات محلی همکاری و حتی بلوک‌های ساختمانی را قرنطینه می‌کردند. استراتژی قرنطینه سازی شهر‌ها در این کشور ابتدا از ووهان شروع شد و بر این اساس بیش از ۴۶ میلیون چینی در این استان تحت مراقبت قرار گرفتند؛ مراقبت‌هایی که شامل تدابیری، چون مسدودسازی همه راه‌های ارتباطی با شهر ووهان و لغو همه پرواز‌ها و برنامه قطار‌های مسافربری، تعطیلی تمام مراکز خدماتی، فرهنگی، صنعتی، اقتصادی و شهری و اعمال ممنوعیت هرگونه تجمع و منع آمد و شد در شهر، توزیع مناسب اقلام بهداشتی و... می‌شد. این اقدامات توسط ارتش این کشور و واحد‌هایی که با ارتش و نیرو‌های اطلاعاتی همکاری می‌کردند، اتفاق افتاد. بر این اساس ارتش چین در مبادی ورودی و خروجی شهر‌های هدف مستقر شد و مسئولیت اجرای استراتژی قرنطینه سازی را به عهده گرفت. زمانی که وضعیت اضطراری برای کل کشور پیش آمد، تردد در خیابان‌ها نیاز به کارت تردد پیدا کرد و در تمامی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی مجتمع‌های مسکونی و ادارات کمیته‌های پیگیری به وجود آمد. این کمیته‌ها وضعیت سلامتی تردد و آموزش ساکنین و کارکنان را برعهده گرفتند. خبر‌ها همچنین حاکی از آن بود که چیزی در حدود هشت هزار نفر از پرسنل ارتش نیز برای امدادرسانی و حضور در عملیات قرنطینه در ووهان شرکت داشتند. به بیان دقیق تر، انتقال و نظارت بر تقسیم آذوقه و موارد موردنیاز مردم در مناطق قرنطینه شده تماما برعهده ارتش این کشور بود. علاوه بر آن بخش عمده‌ای از توان بخش تحقیقاتی ارتش برای توسعه واکسن و دارو‌های موردنیاز برای مقابله با این ویروس اختصاص یافت. ارتش چین تدارکات قدرتمند و همپنین قدرت بسیج کردن مردمی بسیار قوی‌ای دارد که در خصوص ویروس کرونا به شدت به کمک مردم آمد.

 

دولت کره جنوبی پا را از این هم فراتر برده و یکراست شرایط جنگی اعلام کرده است. ر همین اساس و در شرایطی که مثل اکثر کشور‌ها بحران کمبود ماسک در مقطعی شهروندان کره‌ای را نیز به دردسر انداخته بود، نیرو‌های ارتش دست به کار شدند و ظرفیت خود را در تقویت خط تولید و بسته بندی ماسک به کار گرفتند. همچنین با توجه به اینکه ضدعفونی کردن اماکن و معابر عمومی یکی از ملزومات اصلی مقابله با این ویروس محسوب می‌شود، ارتش کره در این حوزه نیز وارد میدان شد و با استفاده از ماشین‌های آب پاش خود، در کار ضدعفونی کردن شهر‌ها مشارکت کرد. براساس تصمیمات مقامات کر‌های عملیات قرنطینه در نقاط مختلفی از این کشور به اجرا در آمد؛ عملیاتی که یکی از ارکان اجرای آن ارتش این کشور در کنار کادر‌های پزشکی و پرستاری بود. ایتالیا محدودیت یا بهتر بگوییم مقررات منع آمد و شدی که چند روزی هست با نظارت ارتش و پلیس در سراسر ایتالیا اعمال می‌شود بدون همکاری ارتش این کشور میسر نبوده است.

 

در کانادا ارتش این کشور مسئول قرنطینه کردن افرادی است که به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند. در عین حال اگر افرادی از چین وارد این کشور شوند نیز باید دو هفته در قرنطینه به سر ببرند که این کار نیز به وسیله ارتش انجام شده و در مقر‌هایی که ارتش معین می‌کند بستری و یا اقامت داده می‌شوند. عملیات خروج کانادایی‌هایی که در ووهان چین نیز حضور داشتند بر عهده ارتش کانادا بود و ارتش این کشور با هواپیما‌های خود به انتقال شهروندان کانادایی از این شهر چین در ابتدای شیوع ویروس پرداخت.

 

 در انگلستان تاکنون نظامیان به صورت علنی در خیابان‌ها دیده نشده اند. بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس چندان هم ماجرای شیوع ویروس کرونا را جدی نگرفته است و برخی از تجمعات و مسابقات ورزشی همچنان با حضور تعداد بسیار زیادی از مردم برگزار می‌شوند. با این حال در پشت صحنه ارتش سلطنتی در بخش‌های دیگری وارد ماجرا شده و قصد دارد در زمینه مبارزه با شیوع بیماری کووید ۱۹ فعال باشد. آن طور که نشریه میرور گزارش داده است، ۳۸ برنامه ریز در لشکر لجستیک سلطنتی۴» به منطقه‌ای ویژه اعزام شده اند تا برنامه ریزی‌های بعدی برای حضور نظامیان و همچنین کمک آن‌ها برای حل مسئله شیوع ویروس کرونا را برنامه ریزی کنند. این افراد که یونیفرم نظامی بر تن نمی‌کنند، قرار است برنامه ریزی‌های لازم برای تنظیم روابط و حمایت از نیرو‌های خدماتی و اورژانس را در زمان شیوع گسترده ویروس انجام دهند. این افراد همچنین برنامه ریزی‌های لازم برای مواقع بحرانی به خصوص در مواردی که نیرو‌های پلیس و یا خدمات درمانی دچار بیماری شده و خود از نظام سلامت و خدمات دهی به مردم حذف می‌شوند، انجام می‌دهد. پیش از این رسانه‌ها گزارش داده بودند که قرار است نیرو‌های ارتش از محله داونینگ استریت محل‌های که نخست وزیر انگلستان در آن اقامت دارد و همچنین محل‌هایی که اعضای سلطنتی و پارلمان این کشور قرار دارند محافظت کنند. هم اینک نیز با وجود اینکه انگلستان و نخست وزیر این کشور اهمیت چندانی برای گسترش و شیوع این بیماری در این کشور قائل نیست، آمار‌ها نشان میدهد که در انگلستان ۱۹۵۰ نفر دچار بیماری کورید ۱۹ شده و احتمال زیاد در حدود ۱۰ هزار نفر دیگر نیز مشکوک به داشتن این بیماری هستند.

 

برنامه ریزان ارتش انگلیس پیش بینی کرده اند که در صورت گسترش بیماری ممکن است آمار جرم و جنایت در انگلستان بالا رود و به همین دلیل تمرکز خود را بر روی این موضوع گذاشته اند که چطور با جرائم بزرگ برخورد کرده و در عین حال جرایم کوچکتر را در طول مدت شیوع ویروس نادیده بگیرند؟ ارتش در این کشور قرار نیست کمک چندانی به بیماران کند و نقش آن در واقع حفظ امنیت در انگلستان در دورانی است که پلیس به دلیل ضعف در خدمات رسانی و یا بیمار شدن پرسنلش دیگر توان تأمین نظم و امنیت را نداشته باشد

 

 به نوشته سایت «میلیتاری دات کام»، در ایالات متحده دفتر گارد ملی اعلام کرده است که در حدود ۴۰۰ نفر از اعضای خود را در ۶ ایالت این کشور برای فعالیت‌های مرتبط با کنترل ویروس کرونا فعال کرده است. بر اساس این اطلاعیه تا آخر هفته جاری تعداد این افراد به هزار نفر می‌رسد. این افراد که از اعضای گارد ملی هوایی و ارتش در ایالت‌های فلوریدا، آیووا، لئیزیانا، نیویورک، رود آیند و ایالت واشنگتن هستند، قرار است به ارائه خدمات پشتیبانی به مردم با دستور مقامات غیر نظامی بپردازند.. بر این اساس ۳۷۸ نفر از اعضای گارد ملی نیز قرار است در ایالت نیویورک، کار تمیز کردن سیستم حمل و نقل عمومی و سایر کمک‌های خدماتی به مردم در این شهر را بر عهده بگیرند. ۴ نفر دیگر قرار است مدیریت اقدامات اورژانسی را در این ایالت بر عهده داشته باشند. در سایر ایالت ها، گارد ملی و واحد‌های ذخیره ارتش تمرینات تمرینی خود را متوقف کرده و قرار است به مسئله مرتبط با ویروس کرونا بپردازند. در ایالت‌های دیگر نیز قرار است همین دستورات از سوی گارد ملی به اعضای ارتش داده شود تا در خدمت مسئولان شهری باشند و دستورات آن‌ها را اجرایی سازند. تاکنون در ۳۳ ایالت آمریکا وضعیت اضطراری اعلام شده است و هر کدام از این ایالت‌ها قصد دارند از نیرو‌های گارد ملی برای خدمات رسانی به مردم استفاده کنند.

 

در بیانیه گارد ملی آمریکا آمده است که این واحد نظامی توانایی این را دارد تا ۴۵۰ هزار نفر از اعضای خود را در ایالت‌های مختلف آمریکا به خدمت در آورد.

 

اعضای گارد ملی آمریکا معمولا در مواقع بحرانی وارد مسئله مدیریت بحران می‌شوند و در حوادثی مانند طوفان و یا سیل در ایالت‌های مختلف فعال بوده اند. آن‌ها دوره‌های مدیریت بحران را گذرانده و برای این مواقع از آمادگی لازم برخوردارند. در آمریکا هنوز کار به قرنطینه شهر‌ها و یا استفاده از نیرو‌های نظامی در ایجاد بیمارستان‌های صحرایی نکشیده است و باید دید با گسترش بیشتر ویروس در این کشور اقدامات ارتش و وزارت دفاع این کشور چه خواهد بود.

 

ارتش‌ها و یا نیرو‌های نظامی در سراسر کشور‌هایی که با ویروس کرونا دست در گریبان بوده اند، نقشی حیاتی در کنترل بیماری کروید ۱۹ داشته اند. این نیرو‌ها در مراحل مختلف و ابعاد مختلف درمان، حفظ نظم عمومی، قرنطینه شهر‌ها و همکاری با دولت برای اجرای سیاست‌هایی که نیاز به نیرو‌های آموزش دیده منسجم داشته است، فعال بوده‌اند.

 

نباید از به کار بردن نیرو‌های نظامی برای کنترل اوضاع در زمان بحران کرونا و یا بحران بیماری‌های همه گیر هراس داشت چرا که در تمام دنیا توجیه و منطق درست در خصوص دلایل حضور آن‌ها در این زمینه وجود دارد. این نیرو‌ها همچنین برای به وجود نیامدن هراس می‌توانند با لباس‌هایی غیر از لباس‌های نظامی در زمان بحران حاضر شده و یا از نیرو‌های داوطلب مردمی برای انجام ماموریت‌های خود کمک بگیرند. 

 

در برخی از ارتش‌های جهان بخشی ویژه و یا لشگری ویژه برای بحران‌های طبیعی در داخل یک کشور وجود دارد که این بخش ویژه ضمن آموزش دیدن در زمینه مدیریت بحران، تلاش می‌کند به عنوان مدیران میانی و یا مستشاران به مدیران غیرنظامی در عرصه مدیریت کشور مشاوره می‌دهد. این افراد همچنین با کمک نیرو‌های تحت فرمان خود می‌توانند در شرایط بحرانی مانند سیل، زلزله، بیماری‌های همه گیر و یا فعال شدن آتشفشان وارد معرکه شده و اقدام به خالی کردن شهر‌ها، نجات دادن افراد و یا حفظ نظم عمومی کنند.

 

این نیرو‌های ویژه در واقع کار نظامی نکرده و تنها با اسم نیرو‌های نظامی، کار ویژه مدیریت بحران می‌کنند و از سایر

نیرو‌ها مانند صلیب سرخ یا هلال احمر نیز مجزا هستند. این نیرو‌ها متخصص در به پا کردن قرنطینه‌های بزرگ، بیمارستان‌های صحرایی و... هستند و می‌توان به ایجاد نمونه‌هایی از این نیرو‌ها در کشور اندیشید.