کرونا، شایعه و امنیت روانی

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی ، خلیل همایی‌راد مدیرکل پیشین امنیتی و انتظامی استانداری کرمان و فعال رسانه‌ای در یادداشتی برای میزان با عنوان «روز‌های کرونایی و لزوم توجه به امنیت روانی جامعه »، نوشت: وقتی یک اتفاق مهم یا فراگیر رخ می‌دهد، همه‌ دستگاه‌های مرتبط و طبقات اجتماعی به فراخور مسئولیت خود، وارد کارزار می‌شوند.

مثل این روز‌ها که نه تنها وزارت بهداشت و درمان، که مجموعه‌ ارکان حکومت، از ارتش و سپاه، نیرو‌های امنیتی و انتظامی و دستگاه قضایی گرفته، تا امامان جمعه و جماعات و نیرو‌های مسجدی و جهادی بسیج شده اند. این‌ها بخش‌هایی از ملت -دولت هستند که بنا به مسئولیت‌های قانونی، یا اخلاقی و دینی، وارد کارزار مبارزه با کرونا شده اند.

اما هر جامعه‌ای قطب منفی هم دارد. درست شبیه آهن ربا، که آن‌ها هم وارد این عرصه می‌شوند. ضرب المثل معروفی است که دزد، دنبال بازار آشفته می‌گردد. برای یک جیب بر، چه فرقی می‌کند که در صف نانوایی، یا داخل اتوبوس باشد، یا در زیارتگاه و حرم امام، هرجا جمعیت فشرده‌ای باشند، محل کاسبی سارقان است.

قطب منفی جامعه، این روز‌ها نیز به موازات کارکرد مثبت جامعه، که برای مصون سازی کشور در قبال این ویروس خطرناک سنگ تمام گذاشته اند، آن‌ها هم سنگ تمام می‌گذارند و یکی از ابزار‌های مهم آنان، انتشار شایعه است که همه گیری و سرعت انتشار آن، از خود ویروس کرونا، صد‌ها بار بیشتر و سریع‌تر است؟!

یادم هست که در مهر ماه ۹۳ به دنبال وقوع چهار مورد اسید پاشی، چنان موجی از شایعه و اضطراب در سراسر ایران ایجاد شده بود که مثلا می‌گفتند، بیمارستان‌ها جا برای بستری ندارند، آن هم نه در اصفهان، که در تمام استان‌ها؟!

کمی دورتر، یعنی در سال ۷۶ که خفاش شب ۹ زن را به قتل رسانده بود، موجی از شایعه نه تنها در تهران، که در سراسر کشور ایجاد شده بود و اضطراب وجود بسیاری از خانواده‌ها را فرا گرفته بود.

حالا ویروس کرونا همه گیر شده، خطرناک هم هست، مسری هم هست، قبول، اما باید حو‌اسمان به امنیت روانی جامعه هم باشد.

امنیت، دو بعد عینی و روانی دارد. گاهی امنیت عینی وجود دارد، اما امنیت روانی نیست. این خطری ست که اگر نگوییم بیش‌تر از خطر همه گیری کرونا و مرگ و میر ناشی از آن مخاطره آمیز است، کم‌تر نیست.

این روز‌ها شایعه سازان در داخل کشور سخت مشغول کارند، اپوزیسیون و رسانه‌های معاند هم به دنبال آشفته بازار هستند و بر آتش شایعات می‌دمند. حتی رسانه‌ی ملکه، که پیش‌تر، سعی می‌کرد اهداف خود را در لایه‌های متعدد روان شناسی و مردم شناسی پنهان کند و زیرکانه در جهت القای ناکارامدی نظام و سیاه نمایی فعالیت نماید، این روز‌ها آشکارا به صحنه آمده، و به عبارتی، ناگهان پرده برانداخته و مست ازخانه برون تاخته است.

 

 

 

خلاصه آن که گمان می‌کنم ارکانی مانند شورای امنیت باید ستاد عملیات روانی برای پیشگیری از هیاهو‌های بی اساس، تحریک هیجانی، ایجاد اضطراب و هراس و حتی شیوع وسواس در جامعه و خنثی سازی شایعات، سیاه نمایی، ابهام آفرینی و ایجاد بی اعتمادی را به سرعت فعال نمایند و همه‌ی ظرفیت‌های رسانه‌ای را با یک مدیریت واحد و برنامه‌ی جامع و هدفمند، به کار گیرند.

یادمان باشد ویروس و بیماری، سرانجام تمام می‌شود، اما اختلال روانی پس از حادثه (PTSD) تا مدت‌های مدید باقی خواهد ماند و اثرات نامطلوب خود را در عرصه‌های مختلف برجای خواهد گذاشت، اگر از امروز پیش بینی نکنیم و به فکر پیش گیری نباشیم.

 

انتهای پیام/