حقوق شهروندی در ایران اسلامی: تکلیف قانونی دولت در کاهش مواجهه خانوارها با هزینه‌های کمرشکن سلامت از طریق بیمه‌های اجتماعی درمانی در برنامه ششم
به گزارش حق حیات به عنوان یکی از حقوق اساسی و بنیادین انسان‌ها محسوب می شود. این مهم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد عنایت خاص بوده است. چنانکه در فصل سوم در باب حقوق ملت، اصل بیست و دوم، جان اشخاص را مصون از تعرض می داند. این حق از چنان جایگاه والایی در میان دیگر حقوق انسان‌ها برخوردار است که حتی امکان تخطی از آن در شرایط وجود اوضاع و احوال اضطراری نیز وجود ندارد و به عبارت دیگر در هیچ حالتی این حق اساسی تعطیل بردار نیست.
یکی از تهدیدهایی که حق حیات را بچالش می‌کشد، ابتلا به بیماریهای سخت و ناتوانی از پیگیری روند درمانی است.
ابتلا به بیماریهای خاص و سخت، از جمله مواردی است که علاوه بر آلام جسمی و روحی، هزینه‌های سنگین و کمرشکنی را به افراد در فرایند درمان تحمیل می‌کند که در مواردی حق حیات آنها را بچالش می‌کشد.
موضوع بهره‌مندی از سلامت و دسترسی به انواع خدمات بهداشتی و درمانی موردنیاز، در سیاستهای کلان و برنامه‌های توسعه کشور مورد توجه قرار گرفته است. درماده 78 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی در این مورد چنین آمده است:
"ماده 78- دولت مکلف است در راستای تحقق عدالت اجتماعی و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و بسط پوشش‌های امدادی، حمایتی و بیمه‌ای و پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی نسبت به طراحی و اجرای برنامه‌های لازم برای نیل به اهداف مندرج در جدول ذیل اقدام و گزارش پیشرفت کار را هر شش‌ماه یک‌بار به مجلس ارائه کند:
1- کاهش درصد مواجهه خانوارها با هزینه‌های کمرشکن سلامت از طریق تعمیم و ارتقاء بیمه‌های اجتماعی و درمانی ـ از 6 درصد در پایان سال 1395 به یک درصد در سال 1400
2- افزایش ضریب پوشش بیمه‌های اجتماعی درمانی پایه از 96 درصد در سال 1395 به 100 درصد درسال 1400"