آن وقت که بیمار از همه جا دستش کوتاه است چشم امیدش بعد از خدا به پرستار است این‌ها پیش خدای متعال فراموش نمیشود
به گزارش گروه سیاسی ، به نقل از KHAMENEI.IR، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ۱۳۹۸/۱۰/۱۱ در نگاهی به جایگاه مهم و حساسِ حرفه «پرستاری» بیاناتی ایراد فرمودند که در این مجال و به پاس قدردانی از زحمات کادر بهداشت و درمان کشورمان در مقابله با ویروس کرونا بازخوانی می‌شود.
شغلی که موجب رحمت الهی است
«آن موجود فرشته‌گونی که بیمار را در واقع از مسیر طولانی و دشوارِ مرض و شدت آن عبور می‌دهد، عبارت است از پرستار... نقش پرستار، نقش احیاگر است.» ۱۳۸۸/۰۲/۰۹ این عبارات رهبر انقلاب اسلامی به روشنی دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به نقش ویژه‌ی پرستاران و اهمیت این حرفه را نشان می‌دهد.
نقش پرستار، نقش احیاگر است
نقش پرستار و همچنین قابله در نظام سلامت کشور یک نقش بسیار مهمی است؛ نقش بسیار عظیمی است. اگر پرستار دلسوز و مهربانی در کنار بیمار نباشد، گمان اینکه معالجه‌ی پزشک در آن بیمار تأثیری نبخشد، بسیار زیاد است. آن عنصر و آن موجود فرشته‌گونی که بیمار را در واقع از مسیر طولانی و دشوارِ مرض و شدت آن عبور می‌دهد، عبارت است از پرستار... نقش پرستار، نقش احیاگر است؛ زنده کننده است. ۱۳۸۸/۰۲/۰۹
پرستار فرشته رحمت برای بیمار است
پرستار فرشته‌ی رحمت برای بیمار است. آن وقت که بیمار از همه جا دستش کوتاه است، در آن ساعاتی که حتی همسر، فرزندان و پدر و مادر بیمار هم بالای سرش نیستند، چشم امیدش بعد از خدا به پرستار است و این پرستار است که مثل ملائکه‌ی آسمانی، مثل فرشتگان رحمت، به دردها، مشکلات و نیاز‌های جسمی و عاطفی او پاسخ می‌دهد؛ این‌ها خیلی مهم است؛ این‌ها پیش خدای متعال فراموش نمیشود. ۱۳۸۳/۰۴/۰۳
این کار، برترین موجبات رحمت است
در روایت هست که کَسی که بر سر بیمار می‌رود، مثل کَسی است که در رحمت الهی غوطه ور می‌شود. ممکن است بعضی تعجب کنند که مگر بر سر بیمار رفتن چه خصوصیتی دارد. خود شما [پرستاران]که نیاز بیمار و تأثیر کار خودتان را می‌دانید، می‌فهمید که چرا چنین پاداش بزرگی برای بیماردار و پرستار گذاشته شده است؛ چون تأثیر آن تأثیر غیرقابل محاسبه و برتر از محاسبات معمولی است. روحیه دادن به مریض گاهی از دادن داروی او بسیار حیات بخش‌تر و مؤثرتر است؛ این روحیه را شما می‌دهید. در دعا‌ها می‌خوانیم: «اللّهم انّی اسألک موجبات رحمتک»؛ رحمت الهی را که بی محاسبه و بی جهت به کسی نمی‌دهند؛ باید التماس کرد پیش خدا تا موجبات رحمت را به ما بدهد؛ یعنی آن کاری را انجام بدهیم که موجب رحمت می‌شود، تا بعد خدا رحمت خودش را بفرستد. این کار، برترین موجبات رحمت است، که خیلی مغتنم و خیلی باارزش است. بدانید مشغول چه کار باارزشی هستید. ۱۳۸۳/۰۴/۰۳
پرستاری از سخت‌ترین کار‌ها است
پرستاری یکی از سخت‌ترین کار‌ها از لحاظ فشار روحی و جسمی برای پرستار است. نشستن پهلوی بیمار، معاشر بودن دائمی با بیمار، شکوه‌ی بیمار را شنیدن، با او به مهربانی رفتار کردن، به او لبخند زدن، او را با عمل، رفتار و پذیرایی خود از رنج‌های فراوان دوران بیماری رهاندن، تحملِ پولادین لازم دارد؛ پرستار با چنین وضعیتی روبه روست. بیماری که درد می‌کشد، بیماری که امید زندگی در او ضعیف می‌شود، بیماری که دسترسی به هیچ کس و هیچ جا ندارد؛ بخصوص بیمارانی که کودک اند، یا دچار بیماری‌های بسیار سخت اند، یا در دوران مراقبت‌های ویژه هستند، ببینید که پرستاری و بیمارداری از چنین کسانی چقدر فشار بر روی روح، جسم و اعصاب وارد می‌کند. چه سرمایه‌ی عظیمی از حلم و تحمل و گذشت و مدارا و اخلاق خوش لازم است تا پرستار بتواند با این بیمار سر کند. اما منش بیمار با پرستار، برعکس منش پرستاری، مهربانی نیست؛ گاهی تندی است. علاوه بر بیمار، کَسان بیمار هم که دور و بر او هستند، اگر خدمتی اندکی دیر شود، توقعاتشان نسبت به پرستار حالت اعتراض می‌گیرد؛ گاهی تندی می‌کنند و گاهی پرخاش؛ تحمل این‌ها خیلی سخت است. سختی کار پرستار سختی جسمی نیست؛ کلنگ زدن و در فضای سختِ فرض بفرمایید معدن یا امثال آن رفتن نیست؛ اما از لحاظ فشار روحی و عصبی از آن سخت‌تر است. ۱۳۸۳/۰۴/۰۳
خدمت پرستاری، از ارزشمندترین حرفه‌هاست
اگر بخواهیم ارزش خدمات مختلفی را که قشر‌های مردم به یکدیگر تقدیم می‌کنند، این‌گونه محاسبه کنیم که هر خدمتی که مستقیماً به انسان ارتباط پیدا می‌کند، هر خدمتی که نوعی غمگساری نسبت به انسان‌های دیگر است، هر خدمتی که تقدیم‌کننده آن خدمتْ رنج بیشتری می‌برد و هر خدمتی که از روی علم و معرفت و آگاهی و تحصیلات است، ارزشش بیشتر است، در این صورت گمان می‌کنم که خدمت پرستاری، جزو ارزشمندترین حرفه‌ها و خدمت گزاری‌ها خواهد بود. چون پرستار، هم مستقیماً با انسان سر و کار دارد، هم غمگسارِ انسانی است که به غمگساری و همدردی و کمک او نیاز دارد و هم اینکه، بحمداللَّه، کاری از روىِ دانش و تحصیلات و علم است. ۱۳۷۳/۰۷/۲۰
بدون خدمات پرستاری، تأمین سلامت بیمار دشوار است
پرستار، انسان مهربانی است که با رفتار و اخلاق و خدمات خود، سلامت بیمار را به او هدیه می‌کند. اگر طبیب، درمان خود را به انجام رساند، اما خدمات پرستاری نباشد، تأمین سلامت بیمار دشوار است. هر کس که از خدمات پرستارانِ مهربان برخوردار شده باشد، می‌فهمد و می‌داند که نقش پرستاران در هدیه کردن سلامت به بیماران، چقدر مؤثّر است. ۱۳۸۰/۰۵/۰۳
ترکیب دانش و مهارت با محبت و احساس مسؤولیت
هر کس که گذارش به بیمارستان افتاده باشد، یا مریض و مریض دار شده باشد، می‌داند که نقش پرستار، چقدر نقش پُرب‌ها و پُراثری است. در حقیقت، این حرفه پرستاری، ترکیب عجیبی است - از یک سو، ترکیبی است از رحمت و عطوفت و مهربانی و مراقبت، و از سوی دیگر، دانش و معرفت و تجربه و مهارت. فقط هم مهربانی کافی نیست. غمگساری، همه پرستاری نیست. دانش لازم دارد، تا پرستار کار خود را درست و بجا انجام دهد. دانشِ تنها هم بدون عطوفت و مهربانی کافی نیست. لازم است این دانش، با روحیه انسانی لطیف، بامحبّت و احساس مسؤولیت و با دلسوزی نسبت به بیمار همراه باشد. این دو بُعد، در پرستاران جمع شده است. ۱۳۷۶/۰۶/۱۹
قصد قربت کنید
حرفه‌ی مقدّس پرستاری از جمله کار‌ها و مشاغلی است که طبیعتِ آن، دستگیری از افراد نیازمند و محتاجِ کمک است. بیمار، هم محتاج کمک است و هم قادر بر تدارک چیز‌هایی که لازم دارد، نیست. پرستاری از بیمار، کمک رسانی و برآوردن نیاز انسانِ درمانده و نیازمند است و چنین چیزی از نظر اسلام خیلی ارزش دارد. بنابراین، شغل پرستاری، به خودی خود شغل با ارزشی است. اگر پرستاران عزیز ما در هنگامی که قدم در این شغل می‌گذارند و همچنین در وقتی که به بیماران رسیدگی می‌کنند و این خدمت را انجام می‌دهند، قصد قربت کنند و رضای الهی را مورد نظر قرار دهند، ثواب بزرگی عایدشان خواهد شد. ۱۳۷۴/۰۷/۱۲
قدر این کار را بدانید
ممکن است هیچ چشمی هم این زحمت شما [پرستاران]را نبیند. خیلی از زحماتی که شما می‌کشید و رنج‌هایی که می‌برید، کَسی آن‌ها را نمی‌بیند. گاهی یک لبخند شما به بیمار دل افسرده، به او جانِ دوباره می‌دهد. چه کسی این لبخند را می‌بیند؟ چه کسی آن را به حساب می‌آورد؟ چه کسی یک معادل و پاداش مالی و پولی در مقابل این لبخند می‌گذارد؟ هیچکس؛ اما کرام الکاتبین می‌بینند؛ محاسبه گرانِ میزان الهی همین لبخند شما را می‌بینند. اگر در عوضِ لبخند، اخم هم بکنید، اخم شما را هم می‌بینند. هیچ حسنه و هیچ سیّئه یی از دید تیزبین حسابگران دیوان الهی و میزان الهی غائب نیست. قدر این کار و این خدمت باارزش را بدانید. اگر یک وقت دیگران قدرناشناسی کردند، خود شما قدر این کار را بدانید؛ این کار بسیار کار مهمی است. ۱۳۸۳/۰۴/۰۳
به این حرفه به چشم احترام بنگرید
پرستاری حرفه‌ای انسانی و اسلامی است؛ و جامعه و کشوری مثل ما که سرشار از عواطف گوناگون است، و نقش عواطف در این جامعه، همواره نقش برجسته‌یی بوده است، باید به این حرکت عاطفی بزرگ - که دارای مبنای عقلانی و فکری راسخی هم هست - به چشم احترام بنگرد. پرستاران هم - چه زن و چه مرد - قدر خودشان را بدانند و این حرفه را مقدس بشمارند. ۱۳۷۰/۰۸/۲۲
خداوند همه این لحظات را ثبت می‌کند
[شما پرستاران]مطمئن باشید که هر لحظه‌ای، ثانیه‌ای، دقیقه‌ای که در این کار، با توجه به احساس تکلیف در مقابل بیمار، در مقابل انسان دردمند می‌گذرانید، یک حسنه‌ای را از خدای متعال و یک پاداش اجری را از حضرت ربوبی دریافت می‌کنید. هیچ ثانیه‌ای در محاسبات الهی از بین نمی‌رود. نباید تصور کرد که لحظات دشوار برای یک پرستار بر بالین یک بیمار، در محاسبات الهی مورد غفلت قرار خواهد گرفت؛ اینجور نیست. هر لحظه‌ای که می‌گذرانید و هر تلاشی که می‌کنید، هر کفّ نفسی که در مقابل سختی‌ها از خود نشان می‌دهید، این یک حسنه‌ای است، یک کار در خور اجر است و خدای متعال همه‌ی این لحظات را ثبت می‌کند. این کار‌های دشوار را که تأثیر‌های بزرگ و مهمی دارد، باید قدر دانست. ۱۳۸۹/۰۲/۰۱
اخلاق پرستاری، یک وظیفه است
اخلاق پرستاری، مثل اخلاق پزشکی یک فریضه است، یک وظیفه است. اجر شما بسیار زیاد است، تکلیف شما هم بسیار سنگین است؛ چون بیمار انسانی، یک ماشین نیست؛ یک مجموعه‌ی آهن و فولاد و پیچ و مهره نیست؛ فقط جسم نیست. روح انسان، احساسات انسان، عواطف انسان، بخصوص در هنگامی که مریض است، دردمند است، خیلی نیازمند لطف است، نیازمند نوازش است. گاهی یک لبخند شما، از دارو و درمانی که برای این بیمار به کار می‌رود، ارزشش بیشتر است، اثرش بیشتر است. بیمار دچار آشفتگی است، دچار ناراحتی است - بخصوص بیماران سخت - کمک به او، فقط کمک به جسم او نیست؛ جسم او را با دارو و درمان و تزریق و تدابیر پزشکی بایستی علاج کرد؛ اما روح او با محبت، با لطف، با نوازش، با مهربانی درمان می‌شود. گاهی این درمان روحی، حتّی جای درمان جسمی را هم می‌گیرد؛ این، هم علمی است، هم به تجربه ثابت شده است که شادی روح انسان، شادی عصبی و احساسی انسان، بر روی جسم او تأثیر مثبت می‌گذارد. این، دست شماست؛ در اختیار پرستاران است. ۱۳۸۹/۰۲/۰۱
باید منشور اخلاقی پرستار‌ها فراهم شود
پرستار کار سختی را بر عهده دارد، اجر بزرگی را هم دارد؛ اما وظیفه‌ی سنگینی هم دارد. این تعادل میان وظیفه و پاداش، میان حق و تکلیف، یکی از ارکان بزرگ مفاهیم اسلامی و مبانی اسلامی است... حقیقتاً باید منشور اخلاقی پرستار‌ها فراهم شود، میثاق پرستاری و معاهده‌ی پرستاری باید تعلیم داده شود و تدریس شود؛ پرستار عظمت کار خود را - که طبعاً این عظمت کار، ملازم با اهمیت شخصیت خود اوست - بداند؛ کار را آنچنان که شایسته است، انجام دهد. ۱۳۸۹/۰۲/۰۱
باید از پرستار مراقبت روحی و جسمی بشود
ما نه اینکه بیمارمان را از لحاظ مراقبت به پرستار می‌سپاریم، خودمان هم باید از پرستار مراقبت روحی و جسمی بکنیم. خود این پرستاری که ما به او اعتماد میکنیم، بیمار ما در اختیار او است، انسان بدحالِ ما که نیاز به مراقبت دارد در اختیار او است، احتیاج به مراقبت دارد؛ باید خسته نشود، باید بی‌حوصله نشود، شرایطی برایش پیش نیاوریم که موجب خستگی و بی‌حوصلگی و بی‌حالی و مانند این‌ها بشود. پرستاری که فرض بفرمایید ناگزیر است، ناچار است که دو نوبت پشت سر هم کار بکند، برایش حوصله باقی نمیماند؛ نمیشود هم او را ملامت کرد، نمیتواند. بخصوص بانوان پرستار؛ مشکلِ مسائل خانواده‌شان، فرزندانشان، همسرشان، محیط خانوادگی‌شان، همه‌ی این‌ها باید رعایت بشود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۱
بیشتر بخوانید:
به مشکلات پرستاران جدّاً رسیدگی شود
کاری باید انجام بگیرد تا پرستار‌ها خاطرِ آسوده‌ای داشته باشند، بتوانند با آسودگی این کار را انجام بدهند. نشاط کاری پرستار، حوصله‌ی پرستار، حضور به موقع پرستار، پاسخگویی به نیاز‌های خانوادگی پرستار باید مورد توجّه مدیران ان‌شاء‌اللّه قرار بگیرد... جامعه‌ی پرستاری جامعه‌ی عزیزی است، جامعه‌ی مهمّی است. به مشکلات پرستار‌ها جدّاً رسیدگی بشود، حقّشان شناخته بشود، عدالت در مورد کار پرستاران به طور کامل رعایت بشود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۱
این جزو اولویّتهای نظام سلامت است
خوشبختانه ما الان دَه‌ها هزار دانشجوی پرستاری داریم که این‌ها وارد مرحله‌ی پرستاری میشوند؛ با یک مدیریّت خوب، با یک برنامه‌ریزی خوب، هم در مورد مسائل آموزشی، هم در مورد توزیع متوازن پرستاری در سطح کشور، هم در مورد سطح درآمدی و عایدی شغلی پرستاران، میتوان این‌ها را مورد توجّه قرار داد؛ این جزو اولویّتهای نظام سلامت است. ۱۳۹۸/۱۰/۱۱