طرح صلح هرمز؛ ابتکار ایران برای امنیت منطقه و دفع شرارت‌های آمریکا
طرح ویژه روحانی
روحانی در آن سفر خود به مقر سازمان ملل، حامل طرحی ویژه بود؛ طرحی برای رفع تنش‌های فزاینده منطقه غرب آسیا که ناشی از حضور نظامیان آمریکایی و سیل تسلیحات این کشور به منطقه ماست. طرحی به نام «ابتکار صلح هرمز» که با استخراج حرف اول کلمات تشکیل دهنده عنوان این طرح به انگلیسی، واژه HOPE به معنای «امید» به دست می‌آید؛ لذا عنوان دیگر این طرح، «ائتلاف امید» گذاشته شد.
«ائتلاف امید» و «ابتکار صلح هرمز»
روحانی روز یکشنبه ۳۱ شهریور ۹۸ در مراسم رژه گرامیداشت هفته دفاع مقدس در تهران برای نخستین بار از طرح «ابتکار صلح هرمز» سخن گفت و اعلام کرد: منطق ما، منطق خلیج فارسی است که امنیت آن از درون باشد، لذا امنیت خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان، درون‌زا است و حضور نیرو‌های خارجی در این منطقه می‌تواند مشکل‌آفرین باشد؛ لذا امسال در سازمان ملل متحد با شعار «ائتلاف امید» و «ابتکار صلح هرمز» که خلاصه آن «حب و امید» خواهد بود، حضور خواهیم یافت و طرحی را در سازمان ملل پیش روی جهانیان قرار خواهیم داد مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی ایران با همکاری کشورهای منطقه می‌تواند امنیت خلیج فارس و دریای عمان را با کمک کشورهای منطقه بوجود آورد.
همکاری دسته‌جمعی درون منطقه خلیج فارس
رئیس‌جمهور کشورمان روز دوشنبه اول مهر ۹۸ پیش از عزیمت به نیویورک برای شرکت در هفتاد و چهارمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در فرودگاه مهرآباد و در جمع خبرنگاران به تشریح بیشتر «ابتکار صلح هرمز» پرداخت و گفت: در این طرح که اسم آن «ابتکار صلح هرمز» است به دنبال همکاری دسته‌جمعی درون منطقه خلیج فارس برای امنیت منطقه هستیم و می‌خواهیم همه کشورهای منطقه در این مسیر مشارکت و همکاری داشته باشند و ابعاد مختلف آن را در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح خواهیم کرد. این طرح تنها جنبه امنیتی ندارد و مسایل دیگری را هم در بر می‌گیرد همه کشورهای ساحلی خلیج فارس و منطقه هرمز در آن دعوت می‌شوند و سازمان ملل نیز برای حضور در این طرح دعوت شده و برای تأمین و تضمین امنیت منطقه فعال خواهد شد.
واکنش سران کشورهای جهان به ابتکار صلح آمیز ایران
روحانی در بدو ورود به نیویورک و همچنین در دیدار‌هایی که با سران کشورهای فرانسه، پاکستان، ژاپن، انگلیس، آلمان، اسپانیا، سوئد و سوییس داشت، اقدام به تشریح بخش‌هایی از «ابتکار صلح هرمز» کرد و سران کشورهای جهان نیز از این طرح ایران استقبال کردند.
محمل قانونی «ابتکار صلح هرمز» ؛ بند ۸ قطعنامه ۵۹۸
در رابطه با طرح «ابتکار صلح هرمز» که ایده ویژه ایران برای کاهش تنش‌های آمریکا‌ساز منطقه غرب آسیاست، دو بحث عمده مطرح است؛ نخست آنکه استناد و محمل قانونی این طرح بند ۸ قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل است؛ قطعنامه‌ای که در تاریخ ۲۷ تیر ۱۳۶۶ در ارتباط با تجاوز رژیم صدام به ایران صادر شد و در بند ۸ آن بر مشورت کشورهای منطقه غرب آسیا به منظور جستجوی راه‌های افزایش امنیت و ثبات منطقه تاکید شده است.
طرحی در تقابل با توطئه‌های آمریکا
نکته دیگری که در ارتباط با طرح ایرانی «ابتکار صلح هرمز» مطرح است آن است که این طرح یک مدل بومی و منطقه‌ای در مقابل طرح‌های شرارت بار و شیطنت‌آمیز آمریکا برای منطقه غرب آسیاست.
آمریکا در نخستین ماه‌های سال ۹۸ دوبار طرح تشکیل ائتلاف در منطقه غرب آسیا را پیش کشیدند؛ بار نخست، در اوایل تابستان سال ۹۸ بود که آنها به بهانه تامین امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز، بحث ایجاد ائتلاف دریایی و نظامی در خلیج فارس را مطرح کردند که این طرح آنها با استقبال سرد متحدان غربی و شرقی‌شان از جمله آلمان و فرانسه و ژاپن و کره جنوبی مواجه شد.
در مرتبه دوم، آمریکایی‌ها پس هدف قرار گرفتن پالایشگاه‌ها و میادین نفتی شرکت آرامکو عربستان سعودی در تاریخ ۲۳ شهریور ۹۸، مجددا بحث تشکیل ائتلاف نظامی برای آنچه که مقابله با ایران می‌نامیدند را پیش کشیدند؛ روحانی رئیس‌جمهور کشورمان روز دوشنبه اول مهر ۹۸ پیش از عزیمت به نیویورک در جمع خبرنگاران داخلی از نقشه آمریکایی‌ها در اتهام‌زنی به ایران در قضیه آرامکو و به موازات آن طرح ایجاد ائتلاف نظامی علیه ایران رمزگشایی کرد و گفت: آمریکا می‌خواهد به طور کامل منطقه را تحت سلطه خود در آورد و همه نفت منطقه شرقی عربستان را در اختیار داشته باشد و البته این دعوای آمریکا عمدتاً با چین و دیگران است. آمریکایی‌ها می‌خواهند از این فرصت نهایت استفاده را ببرند و اینکه به دنبال انعقاد قرارداد‌های میلیارد دلاری برای سیستم‌های پدافند با کشورهای منطقه هستند، نشان می‌دهد که آنان اهداف دیگری را برای حضور مستمر در منطقه دارند.
ما همچنان بر «طرح صلح هرمز» اصرار می‌ورزیم
روز یکشنبه ۲۷ بهمن ۹۸، روحانی در نشست خبری خود در خصوص طرح صلح هرمز گفت: طرح صلح هرمز در مجمع عمومی سازمان ملل امسال مطرح و به همه کشورها پیشنهاد شد و این طرح برای دبیرکل، دولت‌های منطقه و سایر کشورها ارسال شد و به طور رسمی این طرح را به سران کشورهای منطقه ارسال کردم و از همه آنها خواستیم که در این طرح مشارکت بکنند. از کشورهای منطقه، برخی کشورها به خوبی استقبال کردند، برخی کشورها تاکنون پاسخ صریحی به ما ندادند اما در عین حال همچنان معتقدیم که راه‌حل صلح و امنیت منطقه، کشورهای منطقه باید این صلح را استقرار ببخشند و تلاش همگانی آنها باید این هدف را محقق بکنند و البته تأکید می‌کنیم که از صلح و ثبات منطقه همه باید استفاده کنند. ما همچنان بر طرح صلح هرمز یا طرح امید اصرار می‌ورزیم و یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای ایجاد امنیت پایدار در این منطقه است.