نوروز باستانی / عید نوروز در زمان هخامنشیان

به گزارش خبرنگار گروه فضای مجازی ، آیین و آداب نوروز در زمان هخامنشیان و نحوه برگزاری عید نوروز در تخت جمشید؛ کوروش دوم بنیان گذار هخامنشیان، نوروز را در سال ۵۳۸ قبل از میلاد، جشن ملی اعلام کرد. وی در این روز برنامه‌هایی برای ترفیع سربازان، پاکسازی مکان‌های همگانی و ... اجرا می‌نمود.

نگاره مراسم پیشکش هدایا به پادشاه ایران در تخت جمشید بود.
برخی از پژوهشگران، این مراسم را به نوروز مربوط می‌دانند.

آیین و رسوم نوروز در زمان هخامنشی

کوروش دوم بنیان گذار هخامنشیان، نوروز را در سال ۵۳۸ قبل از میلاد، جشن ملی اعلام کرد.

وی در این روز برنامه‌هایی برای ترفیع سربازان، پاکسازی مکان‌های همگانی و خانه‌های شخصی و بخشش محکومان اجرا می‌نمود.

این آیین‌ها در زمان دیگر پادشاهان هخامنشی نیز برگزار می‌شده است.

مردم در دوران هخامنشیان با جشن‌های نوروز آشنا بوده‌اند و هخامنشیان نوروز را با شکوه و بزرگی جشن می‌گرفته اند.

شواهد نشان می‌دهد داریوش اول هخامنشی، به مناسبت نوروز در سال ۴۱۶ قبل از میلاد سکه‌ای از جنس طلا ضرب نمود که در یک سوی آن سربازی در حال تیراندازی نشان داده شده است.

در دوران هخامنشی، جشن نوروز در بازه‌ای زمانی میان ۲۱ اسفند تا ۱۹ اردیبهشت برگزار می‌شده است.

نابر مدارک باقی مانده در سرتاسر دوران هخامنشی، زمان آغاز سال نو در دوره هخامنشی از ۲۱ اسفند ماه تا ۹ اردیبهشت در نوسان بوده، ولی به طور کلی یک محدوده زمانی از یکم فروردین تا سوم اردیبهشت را در بر می‌گرفته است.

بر اساس مدارک می‌بینیم که در سرتاسر دوران هخامنشی سالی که شروع سال نو در ۲۱ مارس ثبت شده سال سوم پادشاهی کمبوجیه است.

آمار نشان می‌دهند که بیشترین روزی که در آن سال آغاز گشته روز ۲۹ فروردین ماه بوده و پس از آن بیشترین آمار برای روز آغاز سال نو، روز‌های نهم، یازدهم و نوزدهم فروردین ماه کنونی بوده است.

عید نوروز در دوران هخامنشیان

در تقویم هخامنشی بر اساس محاسبه‌های بابلی ها، هر چند سال یکبار یک ماه کبیسه را به ماه ششم یا ماه دوازدهم اضافه می‌کرده اند، که در این میان آغاز روز اول ماه سیزدهم یا همان ماه کبیسه دوم نشان می‌دهد که آغاز این ماه در روز یکم فروردین و چند روز پیرامون آن نگاه داشته می‌شده است.

در دوره هخامنشی ۹ بار ماه سیزدهم در سال‌های کبیسه با روز یکم فروردین آغاز شده است.

با اینکه مدارک به جا مانده از دوره هخامنشی یک محدوده زمانی متغیر را برای آغاز سال نو نشان می‌دهند، اما در این شکی نیست که سال نو در دوره هخامنشی (یا دست کم سال اداری و رسمی) با بهار آغاز می‌شده است.

این گردش زمانی بر اساس محاسبه‌های مشترکی بوده که بیشتر در بابل و توسط کاهنان بابلی و مغان ایرانی ساکن بابل انجام می‌گرفته است.

گزارش‌های بسیاری گویای حضور مغان ایرانی در بابل است و آنچنانکه می‌دانیم کار‌های رصدی نجومی، تقویم و گاهشماری همواره در دست روحانیون بوده است.